Son dakika! Beştepe’de acil toplantı! Tatilcilere büyük şok: Müsilaj oraya kadar ulaştı
Cumhurbaşkanlığı Külliyesi’ndeki görüşmede, denizlerdeki müsilaj sıkıntısının tahliline yönelik bilimsel teknikler masaya yatırıldı. Erdoğan, YÖK Lideri Yekta Saraç başkanlığındaki uzman akademik heyetin müsilaj konusundaki bilimsel araştırmalarını ve tahlil tekliflerini tek tek dinledi.
Müsilaj meselesini birinci andan itibaren yakın takibe aldıklarını kaydeden Erdoğan, Etraf ve Şehircilik Bakanlığı’nı, TÜBİTAK’ı ve öbür ilgili kurumları çabucak harekete geçirdiklerini tabir etti. Denizdeki gelişmeler mercek altına alınırken, karada da tüm atık su ve katı atık tesislerinde kontrollere sürat verdiklerini anlatan Erdoğan, “bir daha birkaç gün evvel bilim insanlarımızın, kurum temsilcilerimizin, sivil toplum kuruluşlarımızın ve belediye yetkililerinin iştirakiyle geniş kapsamlı bir istişare toplantısı Kocaeli’nde düzenlendi. Marmara Denizi Müdafaa Aksiyon Planımızı da milletimizle paylaştık. Deniz paklığına ait genelgemizi de Marmara’daki vilayetlerimize gönderdik. Salı günü itibariyle biroldukca farklı bölgede karadan ve denizden paklık çalışmalarına başlandı” dedi. görüşmede, müsilaj sorunu ve tahlili üzerine uzman akademik heyet tarafınca oluşturulan bilimsel kıymetlendirme raporu da Erdoğan’a sunuldu.
BİLDİRGE YAYIMLANDI
Toplantının Sonuç Bildirgesi’nde ise acil durum tekliflerinin yanı sıra eğitim ve araştırma ile ilgili teklifler de yer aldı. “İnsan kaynaklı tehditlerin yoğunluğu ve dağılımı şu anda insanlık tarihinde görülmemiş düzeylere ulaşmış durumdadır” denilen bildirgede, artan müsilaj meselesinin niçinleri “Marmara Denizi’nin bir iç deniz olması, dar geçitli boğazlar ile öteki denizlerle ilişkisinin kısıtlı olması, bölgedeki artan nüfus yoğunluğu, kâfi seviyede arıtılmayan ve deşarjları kısmen denetimsiz yürütülen evsel ve endüstriyel atıklara maruz kalması, deniz tarama ve boşaltma faaliyetleri ile kıyı dolgu alanlarına bağlı habitat kaybı, çok ve denetimsiz avcılık ve iklim değişikliğine bağlı deniz suyu sıcaklıklarının artması” olarak sıralandı. Ayrıyeten acil tekliflerin hayata geçirilmesi için bir İzleme Komitesi’nin oluşturulması istendi. Bildirgedeki acil tahlil teklifleri şöyleki:
– Marmara Denizi’nin tüm etrafı belirli bir plan dahilinde “koruma bölgesi” olarak ilan edilmelidir.
– Balıkçılık dalının yaşadığı kuvvetlikler acilen takip edilmelidir.
– Boğazda meydana gelebilecek kazalara karşı hareket planlarının oluşturulmalıdır.
– Atık suların arıtıldıktan daha sonra denize geri verilmemesi ve sulamada kullanılması sağlanmalıdır.
– Karasal kökenli girdiler, ileri biyolojik arıtımdan geçirildikten daha sonra derin deşarj yapılmalıdır.
– Müsilajın zamansal ve mekânsal dağılımı belirlenerek, Marmara kıyılarındaki hareketli platformlarla reaktif oksijen dozlamasının araştırılarak yapılması temin edilmelidir.
– Mevcut arıtma tesislerinin ileri arıtım teknolojileri ile entegrasyonu sağlanmalıdır.
– Mevzu ile ilgili bir İzleme Komitesi kurulmalıdır.
SALYA SOROS’A ULAŞTI
Mert İnan / İstanbul – Kuzey Ege’nin incisi sayılan turizm bölgelerinde ikamet eden dalgıç ve balıkçılar, Marmara’da vahim imgelere niye olan müsilaj kirliliğinin Çanakkale Boğazı’ndan Ege Denizi istikametine hakikat akmaya devam ettiğini lisana getirirken, elde ettikleri imgeleri Milliyet ile paylaştı.
Saros Körfezi’nde 11 yılı aşkın müddettir dalgıçlık yapan Melikcan Yenişen, müsilaj kirliliğinin Çanakkale Boğazı’ndan geçerek, akıntı ile birlikte Saros kıyılarına ulaştığını belirtirken, “Müsilaj katmanları suyun 20 metre altında görülüyor. Maalesef mercan ve kabuklu canlılara salya bulaştığını tespit ettik. Beşerler Marmara’da deniz yüzeyini görüyor lakin Saros’daki badire deniz tabanında yaşanıyor.
‘HER ŞEYİ ÇEKİYOR’
Çok farklı akıntı tarafları olduğundan Çanakkale Boğazı’ndan çıkan salya, adalardan Sraos’a gerçek akmaya devam ediyor. Suyun altındaki kaya, yamaç yahut taşa yapışan müsilaj, suyun ortasında adeta mıknatıs üzere birikim oluşturuyor. 11 yılda 6 bin dalış yaptım. Bizim bölgede tabak üzere mercanlar vardı lakin artık tükenmiş durumdalar” dedi.
ÖBEK ÖBEK KİRLİLİK
Bozcaada’da kaptanlık yapan Metin Doğan da, Marmara kaynaklı müsilajın adanın kıyı bandında değil, açık denizde toplandığını belirterek, “Kılıç avına çıktığımızda ağlarımız müsilajla dolmaya başladı. Kirlilik ağları bile etkiliyor. Bozcaada kıyı bandında salya kirlilği oluşmadı fakat açığa çıktıkça öbek öbek kirlilikler gözümüze çarpıyor. Gerekli tedbirler alınmazsa bugünümüzü bile mumla ararız” diye konuştu.
Gökçeada sakinlerinden dalış hocası Selim Konya ise, şunları söylemiş oldu: “Suyun tabanına indikçe bulanıklık olduğunu görüyoruz. Azalma olsa da salyalar devam ediyor. Geçmişte Nisan, Mayıs aylarında bizim bölgede epeyce yavaşça salya öbekleri görürdük fakat bu yıl ortaya çıkan tablonun gibisi daha evvel hiç olmadı.”
GELECEK KARANLIK
İstanbul Üniversitesi Deniz Bilimleri ve İşletmeciliği Enstitüsü’nden Prof.Dr.Cem Gazioğlu ise Marmara Denizi’ni kaplayan deniz salyasını Çanakkale Boğazı Ege’ye de aktığını belirterek, “Gökçeada’nın güneyinde ilerleyen bir kitle kelam konusu. Ege Denizi’nin eko sistemi Marmara kadar bozulmadığından emsal müsilaj tesiri olmayacaktır fakat bir biçimde doğal istikrar hasar alıyor. Maalesef gelecek karanlık” dedi.
BALIĞA NİYET ‘KAY KAY’A KISMET!
Cihat Aslan / İstanbul Marmara Denizi kıyılarında denizdeki canlı hayatını yok etmekle karşı karşıya bırakan müsilajı adım adım takibimizde son kentimiz Tekirdağ’a geçtik. Müsilajın birinci görüldüğü yer olan Şarköy’de beyaz katman halinde biriken müsilaja burada ‘kay kay’ deniliyor. İlçede müsilaj son sağanakların akabinde denizin tabanına çöktü. Emlakçı Fatma İnce, “Bu bölgede bir aydır müsilaj yok. Şarköy’de müsilaj uzun sürmediği için karşı kıyılar yerine buradan yazlık mesken araştırılıyor. Çanakkale taraflarında her dönem yazlık kiralayan müşterimiz bu sene Şarköy’e geldi” dedi.
Şarköy kıyılarındn Tekirdağ merkeze yanlışsız yol aldığımızda salya ile kaplanmış imajlardan eser kalmadığını görüyoruz. Balıkçılığın geçim kaynağı olduğu Tekirdağ merkez Süleymanpaşa İlçesi’ne vardığımızda balıkçı teknelerinin hepsinin limana demirlediğini ettiğini görüyoruz.
niçini ise denizin tabanındaki müsilajın avcılığa mani olması. Süleymanpaşa’nın en büyük balıkçı teknesinde çalışan Mustafa Başkan, “Normal periyotta bu periyotta kadar burada kay kay olmazdı. Dönem başladığında gidiyordu. Hiç bu kadarına denk gelmemiştik. Küçük balıkçılar gidiyor lakin çektikleri tek şey müsilaj. O yüzden balığa çıkamıyoruz. Çıktığımızda ziyan ediyoruz” diye konuştu.
ERKEN PAYDOS
Salyanın 15 gün evvel limanı ve denizi kapladığını aktaran Tekirdağ Merkez İlçesi Süleymanpaşa Su Eserleri Kooperatifi Lideri İbrahim Pehlivanoğlu, “Balıkçı arkadaşlarımız mağdur durumda. Bu sene bilhassa birinci kere bu kadar kay kay gördük. Balıkçılık faaliyetleri durdu.
Çapari ile şu anda geçimini sağlayan var. Ağı denize attığımızda bu deniz salyaları tartı yapıp ağlarımızı çökertiyor. Büyük tekneler salyadan dolayı erken paydos etmek zorunda kaldı. Deniz yüzeyinde şu an yok. Zira büyük kısmı denizin dibinde” sözlerini kullandı.
Tekirdağ Merkez’den bölgenin İstanbul’a en yakın ilçesi Marmaraereğlisi’nde de durum birebir. İlçede balıkçılık yapan Nuri Karadeniz (62), “Dünyaya geldiğimden beridir bu işi yapıyorum. Ne zamanki Ergene’yi saldılar bu biçimde bu salya patlak verdi. Denizimizde oksijen kalmadı. Bir paket ağ 1000 TL.
Normalda aylarca kullandığımız ağları şuanda denize attığımızda bir ay kullanamılyoruz. Bu masrafla nasıl başa çıkacağım. Denizin tabanı bulut üzere. bu biçimde ağı denize atsam ne olur, balık buna yakalanmaz ki” dedi.
DENİZİN TABANI ORMAN ÜZERE
6 yaşından beri Marmaraereğlisi’nde balıkçılık yaptığını söyleyen Yüksel Özman (54), “Bu sene dehşetli felaket imgeler var. 1-2 kilo balık alamıyorsun. Masraf çıkmıyor. Denizin tabanı orman gibi” formunda konuştu.
Tekirdağ Namık Kemal Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Dekanı ve Etraf Mühendisi Prof. Dr. Lokman Hakan Tecer’in başkanlığında yürütülen çalışma ile deniz salyası laboratuvar ortamında reaktif oksijen cinsleriyle difüze edilerek (Geçişme yahut yayılma) parçalanıp etkisiz hale getirildi. Prof. Dr. Tecer, deniz salyasına sebep üç temel faktörü şu biçimde deklare etti:
İklim değişikliği: Marmara’da son 30-40 yılda olağanın üzerinde 2.5 santigrat derece bir ısınma var. Bu ısınma başlı başına suda oksijen varlığını azaltan bir faktör.
Sirkülasyon yahut durağanlık: Marmara Denizi kesimli bir deniz. Üstten Karadeniz’in suları gelir Ege’ye akar. Alttan ise Akdeniz’in suları Karadeniz’e akar. 25 metre derinliklerinde iki farklı deniz vardır. Deniz hareketliliğin olmadığı devirlerde durağan deniz şartları oluşur bu da fitoplanktonlar için olumsuz bir sonuç doğurur.
Evsel ve endüstriyel kirlenme: 25 milyon insanın bugüne kadar ki bütün katı-sıvı atıkları arıtılarak ya da arıtılmadan Marmara’ya boşalıyor. bununla birlikte Marmara’da 50-60 bin geminin bir trafiği sözmevzusudur. Sanayi faaliyetleri de ağır. Marmara’ya boşalan bu atıklar fitoplanktonlar için bir dengesizlik yarattı.
Alıntıdır.
Cumhurbaşkanlığı Külliyesi’ndeki görüşmede, denizlerdeki müsilaj sıkıntısının tahliline yönelik bilimsel teknikler masaya yatırıldı. Erdoğan, YÖK Lideri Yekta Saraç başkanlığındaki uzman akademik heyetin müsilaj konusundaki bilimsel araştırmalarını ve tahlil tekliflerini tek tek dinledi.
Müsilaj meselesini birinci andan itibaren yakın takibe aldıklarını kaydeden Erdoğan, Etraf ve Şehircilik Bakanlığı’nı, TÜBİTAK’ı ve öbür ilgili kurumları çabucak harekete geçirdiklerini tabir etti. Denizdeki gelişmeler mercek altına alınırken, karada da tüm atık su ve katı atık tesislerinde kontrollere sürat verdiklerini anlatan Erdoğan, “bir daha birkaç gün evvel bilim insanlarımızın, kurum temsilcilerimizin, sivil toplum kuruluşlarımızın ve belediye yetkililerinin iştirakiyle geniş kapsamlı bir istişare toplantısı Kocaeli’nde düzenlendi. Marmara Denizi Müdafaa Aksiyon Planımızı da milletimizle paylaştık. Deniz paklığına ait genelgemizi de Marmara’daki vilayetlerimize gönderdik. Salı günü itibariyle biroldukca farklı bölgede karadan ve denizden paklık çalışmalarına başlandı” dedi. görüşmede, müsilaj sorunu ve tahlili üzerine uzman akademik heyet tarafınca oluşturulan bilimsel kıymetlendirme raporu da Erdoğan’a sunuldu.
BİLDİRGE YAYIMLANDI
Toplantının Sonuç Bildirgesi’nde ise acil durum tekliflerinin yanı sıra eğitim ve araştırma ile ilgili teklifler de yer aldı. “İnsan kaynaklı tehditlerin yoğunluğu ve dağılımı şu anda insanlık tarihinde görülmemiş düzeylere ulaşmış durumdadır” denilen bildirgede, artan müsilaj meselesinin niçinleri “Marmara Denizi’nin bir iç deniz olması, dar geçitli boğazlar ile öteki denizlerle ilişkisinin kısıtlı olması, bölgedeki artan nüfus yoğunluğu, kâfi seviyede arıtılmayan ve deşarjları kısmen denetimsiz yürütülen evsel ve endüstriyel atıklara maruz kalması, deniz tarama ve boşaltma faaliyetleri ile kıyı dolgu alanlarına bağlı habitat kaybı, çok ve denetimsiz avcılık ve iklim değişikliğine bağlı deniz suyu sıcaklıklarının artması” olarak sıralandı. Ayrıyeten acil tekliflerin hayata geçirilmesi için bir İzleme Komitesi’nin oluşturulması istendi. Bildirgedeki acil tahlil teklifleri şöyleki:
– Marmara Denizi’nin tüm etrafı belirli bir plan dahilinde “koruma bölgesi” olarak ilan edilmelidir.
– Balıkçılık dalının yaşadığı kuvvetlikler acilen takip edilmelidir.
– Boğazda meydana gelebilecek kazalara karşı hareket planlarının oluşturulmalıdır.
– Atık suların arıtıldıktan daha sonra denize geri verilmemesi ve sulamada kullanılması sağlanmalıdır.
– Karasal kökenli girdiler, ileri biyolojik arıtımdan geçirildikten daha sonra derin deşarj yapılmalıdır.
– Müsilajın zamansal ve mekânsal dağılımı belirlenerek, Marmara kıyılarındaki hareketli platformlarla reaktif oksijen dozlamasının araştırılarak yapılması temin edilmelidir.
– Mevcut arıtma tesislerinin ileri arıtım teknolojileri ile entegrasyonu sağlanmalıdır.
– Mevzu ile ilgili bir İzleme Komitesi kurulmalıdır.
SALYA SOROS’A ULAŞTI
Mert İnan / İstanbul – Kuzey Ege’nin incisi sayılan turizm bölgelerinde ikamet eden dalgıç ve balıkçılar, Marmara’da vahim imgelere niye olan müsilaj kirliliğinin Çanakkale Boğazı’ndan Ege Denizi istikametine hakikat akmaya devam ettiğini lisana getirirken, elde ettikleri imgeleri Milliyet ile paylaştı.
Saros Körfezi’nde 11 yılı aşkın müddettir dalgıçlık yapan Melikcan Yenişen, müsilaj kirliliğinin Çanakkale Boğazı’ndan geçerek, akıntı ile birlikte Saros kıyılarına ulaştığını belirtirken, “Müsilaj katmanları suyun 20 metre altında görülüyor. Maalesef mercan ve kabuklu canlılara salya bulaştığını tespit ettik. Beşerler Marmara’da deniz yüzeyini görüyor lakin Saros’daki badire deniz tabanında yaşanıyor.
‘HER ŞEYİ ÇEKİYOR’
Çok farklı akıntı tarafları olduğundan Çanakkale Boğazı’ndan çıkan salya, adalardan Sraos’a gerçek akmaya devam ediyor. Suyun altındaki kaya, yamaç yahut taşa yapışan müsilaj, suyun ortasında adeta mıknatıs üzere birikim oluşturuyor. 11 yılda 6 bin dalış yaptım. Bizim bölgede tabak üzere mercanlar vardı lakin artık tükenmiş durumdalar” dedi.
ÖBEK ÖBEK KİRLİLİK
Bozcaada’da kaptanlık yapan Metin Doğan da, Marmara kaynaklı müsilajın adanın kıyı bandında değil, açık denizde toplandığını belirterek, “Kılıç avına çıktığımızda ağlarımız müsilajla dolmaya başladı. Kirlilik ağları bile etkiliyor. Bozcaada kıyı bandında salya kirlilği oluşmadı fakat açığa çıktıkça öbek öbek kirlilikler gözümüze çarpıyor. Gerekli tedbirler alınmazsa bugünümüzü bile mumla ararız” diye konuştu.
Gökçeada sakinlerinden dalış hocası Selim Konya ise, şunları söylemiş oldu: “Suyun tabanına indikçe bulanıklık olduğunu görüyoruz. Azalma olsa da salyalar devam ediyor. Geçmişte Nisan, Mayıs aylarında bizim bölgede epeyce yavaşça salya öbekleri görürdük fakat bu yıl ortaya çıkan tablonun gibisi daha evvel hiç olmadı.”
GELECEK KARANLIK
İstanbul Üniversitesi Deniz Bilimleri ve İşletmeciliği Enstitüsü’nden Prof.Dr.Cem Gazioğlu ise Marmara Denizi’ni kaplayan deniz salyasını Çanakkale Boğazı Ege’ye de aktığını belirterek, “Gökçeada’nın güneyinde ilerleyen bir kitle kelam konusu. Ege Denizi’nin eko sistemi Marmara kadar bozulmadığından emsal müsilaj tesiri olmayacaktır fakat bir biçimde doğal istikrar hasar alıyor. Maalesef gelecek karanlık” dedi.
BALIĞA NİYET ‘KAY KAY’A KISMET!
Cihat Aslan / İstanbul Marmara Denizi kıyılarında denizdeki canlı hayatını yok etmekle karşı karşıya bırakan müsilajı adım adım takibimizde son kentimiz Tekirdağ’a geçtik. Müsilajın birinci görüldüğü yer olan Şarköy’de beyaz katman halinde biriken müsilaja burada ‘kay kay’ deniliyor. İlçede müsilaj son sağanakların akabinde denizin tabanına çöktü. Emlakçı Fatma İnce, “Bu bölgede bir aydır müsilaj yok. Şarköy’de müsilaj uzun sürmediği için karşı kıyılar yerine buradan yazlık mesken araştırılıyor. Çanakkale taraflarında her dönem yazlık kiralayan müşterimiz bu sene Şarköy’e geldi” dedi.
Şarköy kıyılarındn Tekirdağ merkeze yanlışsız yol aldığımızda salya ile kaplanmış imajlardan eser kalmadığını görüyoruz. Balıkçılığın geçim kaynağı olduğu Tekirdağ merkez Süleymanpaşa İlçesi’ne vardığımızda balıkçı teknelerinin hepsinin limana demirlediğini ettiğini görüyoruz.
niçini ise denizin tabanındaki müsilajın avcılığa mani olması. Süleymanpaşa’nın en büyük balıkçı teknesinde çalışan Mustafa Başkan, “Normal periyotta bu periyotta kadar burada kay kay olmazdı. Dönem başladığında gidiyordu. Hiç bu kadarına denk gelmemiştik. Küçük balıkçılar gidiyor lakin çektikleri tek şey müsilaj. O yüzden balığa çıkamıyoruz. Çıktığımızda ziyan ediyoruz” diye konuştu.
ERKEN PAYDOS
Salyanın 15 gün evvel limanı ve denizi kapladığını aktaran Tekirdağ Merkez İlçesi Süleymanpaşa Su Eserleri Kooperatifi Lideri İbrahim Pehlivanoğlu, “Balıkçı arkadaşlarımız mağdur durumda. Bu sene bilhassa birinci kere bu kadar kay kay gördük. Balıkçılık faaliyetleri durdu.
Çapari ile şu anda geçimini sağlayan var. Ağı denize attığımızda bu deniz salyaları tartı yapıp ağlarımızı çökertiyor. Büyük tekneler salyadan dolayı erken paydos etmek zorunda kaldı. Deniz yüzeyinde şu an yok. Zira büyük kısmı denizin dibinde” sözlerini kullandı.
Tekirdağ Merkez’den bölgenin İstanbul’a en yakın ilçesi Marmaraereğlisi’nde de durum birebir. İlçede balıkçılık yapan Nuri Karadeniz (62), “Dünyaya geldiğimden beridir bu işi yapıyorum. Ne zamanki Ergene’yi saldılar bu biçimde bu salya patlak verdi. Denizimizde oksijen kalmadı. Bir paket ağ 1000 TL.
Normalda aylarca kullandığımız ağları şuanda denize attığımızda bir ay kullanamılyoruz. Bu masrafla nasıl başa çıkacağım. Denizin tabanı bulut üzere. bu biçimde ağı denize atsam ne olur, balık buna yakalanmaz ki” dedi.
DENİZİN TABANI ORMAN ÜZERE
6 yaşından beri Marmaraereğlisi’nde balıkçılık yaptığını söyleyen Yüksel Özman (54), “Bu sene dehşetli felaket imgeler var. 1-2 kilo balık alamıyorsun. Masraf çıkmıyor. Denizin tabanı orman gibi” formunda konuştu.
Tekirdağ Namık Kemal Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Dekanı ve Etraf Mühendisi Prof. Dr. Lokman Hakan Tecer’in başkanlığında yürütülen çalışma ile deniz salyası laboratuvar ortamında reaktif oksijen cinsleriyle difüze edilerek (Geçişme yahut yayılma) parçalanıp etkisiz hale getirildi. Prof. Dr. Tecer, deniz salyasına sebep üç temel faktörü şu biçimde deklare etti:
İklim değişikliği: Marmara’da son 30-40 yılda olağanın üzerinde 2.5 santigrat derece bir ısınma var. Bu ısınma başlı başına suda oksijen varlığını azaltan bir faktör.
Sirkülasyon yahut durağanlık: Marmara Denizi kesimli bir deniz. Üstten Karadeniz’in suları gelir Ege’ye akar. Alttan ise Akdeniz’in suları Karadeniz’e akar. 25 metre derinliklerinde iki farklı deniz vardır. Deniz hareketliliğin olmadığı devirlerde durağan deniz şartları oluşur bu da fitoplanktonlar için olumsuz bir sonuç doğurur.
Evsel ve endüstriyel kirlenme: 25 milyon insanın bugüne kadar ki bütün katı-sıvı atıkları arıtılarak ya da arıtılmadan Marmara’ya boşalıyor. bununla birlikte Marmara’da 50-60 bin geminin bir trafiği sözmevzusudur. Sanayi faaliyetleri de ağır. Marmara’ya boşalan bu atıklar fitoplanktonlar için bir dengesizlik yarattı.
Alıntıdır.