Son dakika! Evvel korona sandık fakat… Tatile çıkacaklar şokta! İlerliyor
Cihat Aslan / İstanbul – Marmara Denizi’nin Ege’ye açılan kapısı olan Çanakkale de müsilaj kirliliğinin tesiri altında. Erdek’ten daha sonraki durağımız olan Çanakkale’de evvela denize kıyısı olan Karabiga’ya geçtik. Bir gece evvel kıyı şeridi salya ile kaplı ilçede, rüzgarla kıyıdaki müsilaj Çanakkale Boğazı’na yanlışsız yol aldı. Buranın akabinde geçtiğimiz haftalardaki müsilaj imajıyla korkutan Çanakkale merkezine geçtik. Merkez’de liman ve kıyı şeridinde karadan 5-10 metreye kadar beyaz renkli salya mevcut.
KESİM MODÜL SALYA
Çanakkale merkezden katşı kıyıya yani Kilitbahir’e vapurla geçtik. Vapur seyhatinde, kıyı kıyısından akıntı ile gelen müsilajın deniz üzerinden kesim modül ilerlediği görülüyor. Çanakkale Sahili’nden rüzgarla birlikte kopan ve beyaz imajıyla binlerce denizanasının birlikte hareket ediyormuş imgesi veren büyük müsilaj modülleri Kilitbahir ve Eceabat bölgesine gerçek ilerliyor. 15 dakikalık vapur seyahatinde denizin ortasında modül kesim müsilaj ve geçiş izlerine rastladık. Kıyı şeridinde ise müsilaj, karadan 50 metreye kadar kıyısı kaplarken, Kilitbahir ile Eceabat İlçesi içinde da hem açıkta, tıpkı vakitte kıyılarda müsilaj denizi beyaza boyamış.
KANAL BEMBEYAZ
Eceabat’ta ise kıyı şeridinden açıkta müsilaj modüllerine rastlanıyor. Müsilajın Çanakkale’de en çok rastlandığı yer Gelibolu kıyıları. Gelibolu kıyısında iskeleden baştan sona deniz salyası ile kaplı. Gelibolu’da Üçköprüler Mahallesi’nin ortasından geçen yaklaşık 200 metrelik Üçköprüler Deresi ise külliyen deniz salyasına bürünmüş. Kanalın etrafında kalan otel ve bina sahipleri kokudan ve imajdan rahatsız. Kanala bitişik konutu olan Bahar Yücel, “İki aydır bu biçimde. Ortada gidiyor rüzgarla geri geliyor. Oğlum 15 gün evvel Saros’ta müsilajlı denize girdi. Sonraki gün ateşler ortasında yandı. Evvel koronavirüs sandık. daha sonra ishal olduğunu öğrendik. Ben bu salyaya bağlıyorum” dedi.
SALYA MAHZURU
Kanalın yanındaki Otel Halil Tuna’nın sahipleri de hem kokudan tıpkı vakitte imajdan rahatsız. Otel sahibi, müsilaj niçiniyle dönemi açamadıklarını söylemiş oldu. İstanbul’dan Gelibolu’ya tatile gelen Yıldız Yaycı, “10 gündür buradayız her taraf salya. Bu sene denize giremeyeceğiz galiba” dedi. Merkez’deki balıkçı barınağında balıkçı ise, “Ağlar olağanda turuncu renkte lakin renkleri değişti. Ağı olağanda 2 kilo çekiyorsan, üst salya yüzünden 15 kilo üzere geliyor. Balıkların yumurtlama periyodu geldi ancak salyadan yumurta atamayacaklar. Nereye atacak, en tabandan beri her taraf salya. Seneye balık fiyatları acayip yükselecek” diye konuştu.
ŞENLİK NASIL OLSUN?
Gelibolu kıyıda kıyıya yakın Balık Restoranı’nın sahibi Eşref Tan ise, şunları söylemiş oldu: “2 aydan beri var. Sıcakla birlikte koku yapar mı? Sinek mi toplar bilemiyoruz. Balık çıkmıyor, işlerimiz büyük etkilenecek. Artık balığı ya Karadeniz ya da öteki yerden getireceğiz. Masalarım denize bir metre. Ben kendim bu manzarayı görsem burada balık yemem. Gelibolu’nun sardalyası meşhurdur. Her sene Sardalya Şenlikleri olur. Şu iki seniçin beridir sardalya azalmaya başladı. Bu sene hiç olmayacak. ‘Festival nasıl olsun?’ biçiminde konuştu.
MERCANLAR KAPLI
Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Deniz Bilimleri ve Teknolojisi Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Adnan Ayaz: “Marmara’dan gelen müsilajın bir kısmı Limni Adası’na, öteki kısmı de Gökçeada ile Gelibolu Yarımadası’ndan üst akıntı ile Saros’un içine yanlışsız gidiyor. Boğazın ortasında mercanların üstünün eksiksiz kaplı olduğunu biliyoruz. Müsilaj dört ayımızı felç etti. Ege’ye akan ölçü fazla olmadığı için kasvet olmayacağını öngörüyorum.”?
KUZEYN EGE’DE DE OLUŞUYOR
Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Deniz Bilimleri ve Teknolojisi Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Ekrem Şanver Çelik deniz salyasının seyri hakkında şunları söylemiş oldu:
“Marmara Denizi’nden Çanakkale Boğazı ve Ege Denizi’ne üst akıntı mevcut. Hakim rüzgarlar değiştikçe bu akıntının suratı artıyor ve azalıyor. Şu an Çanakkale Boğazı’nda gördüğümüz müsilaj bu akıntının tesiriyle Limni Adası, Gökçeada ve Saroz Körfezi’ne gerçek hareket ediyor. Kuzey Ege Denizi’nde birikimlerle karşılaşacağız. Güney Ege Denizi’ne gelince; tuzluluk, sıcaklık ve akıntı farklılıkları ve Ege ile Akdeniz’deki organizmaların dağılımlarının Marmara Denizi’nde sorun oluşturan organizmaların dağılımlarına misal olmaması niçiniyle bu müsilajın Güney Ege’de tesirli olacağını düşünmüyoruz.”
MÜSİLAJ NEDİR?
Suda fitoplankton olarak isimlendirilen mikro alglerin, çok çoğalması kararı oluşan yapışkan salgıya müsilaj deniliyor. Deniz salyası olarak da isimlendirilen müsilaj, suyun üzerinde yahut tabanında beyaz yahut sarı renkte çamur üzere bir yapı oluşturuyor. Müsilaj oluşumu, denizdeki kirlilik ve deniz suyu sıcaklığındaki artışa bağlanıyor.
Marmara Denizi’nde tesirli olan müsilajla gayret kapsamında Etraf ve Şehircilik Bakanlığının “Marmara Denizi Hareket Planı” kapsamında Tekirdağ’da da başlatılan temizleme çalışmaları ve rüzgarın tesiri ile salyanın tesiri kıyıda kalmadı.
Müsilajın tesiri daha epeyce açıklarda görülüyor. Deniz tabanında de müsilaj katmanı olduğu belirtiliyor. Yetkililer kıyıda yürütülen çalışmalara orta verildiğini fakat deniz salyasının bir daha tesirli olması halinde temizleme çalışmalarının bir daha başlatılacağını belirtti.
Yükseköğretim Şurası (YÖK) Lideri Prof. Dr. Yekta Saraç başkanlığında, üniversitelerin ilgili fakültelerinin dekanları ve alanda hususa ait çalışmalar yürüten akademisyenlerin iştirakiyle Marmara Denizi’ndeki müsilaj (deniz salyası) problemine ait, yarın saat 11.30’da YÖK Başkanlığında toplantı yapılacak.
YÖK’ten yapılan açıklamada, Kurul’un, üniversitelerin toplumsal sıkıntıların tahlili konusunda ilgili bütün kurum ve kuruluşlarla ortak hareket ederek, bilimsel katkılar sunması noktasında öncü kurumlar olmasını desteklemeye devam ettiği açıklandı.
Bu kapsamda, yarın saat 11.30’da, YÖK Başkanlığında, Marmara Denizi’nde yaşanan müsilaj sıkıntısına ait üniversitelerde şimdiye kadar yapılmış yahut hala sürmekte olan bilimsel çalışmalar ile bu çalışma sonuçlarının önerdiği tedbirlerin görüşüleceği bildirildi.
Açıklamada, bu alanda uzman akademisyenlerle yapılacak toplantıyla bilimsel bir seferberlik başlatılacağı kaydedildi.
YÖK Lideri Prof. Dr. Yekta Saraç başkanlığında yapılacak toplantıya, farklı üniversitelerin ilgili fakültelerinin dekanları ve hususa ait alanda çalışmalar yürüten akademisyenlerin katılacağı aktarıldı.
Akademik görüşler ve değerlendirmelerin yapılacağı toplantının, Saraç’ın açılış konuşmasıyla başlayacağı açıklandı. görüşmede, İstanbul Üniversitesi Su Bilimleri Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Melek Okyar ve Orta Doğu Teknik Üniversitesi Öğretim Üyesi Deniz Bilimleri Enstitüsü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Barış Salihoğlu’nun süreçle ilgili görüşlerini paylaşacağı bildirildi.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın, toplantının akabinde akademisyenleri Cumhurbaşkanlığı Külliyesinde kabul edeceği ve Erdoğan’a toplantının çıktılarına dair bilgi sunulacağı duyuruldu.
İstanbul’da, Marmara Denizi’nde ortaya çıkan müsilaj (deniz salyası) sıkıntısını çözmek için başlatılan “müsilaj paklığı seferberliği” kapsamında çalışmalar sürüyor. Caddebostan kıyısında dün “Marmara hepimizin” sloganıyla başlatılan çalışmalar akşam ve gece saatlerinde de devam etti.
Kentte sabah saatlerinde Kadıköy’de Caddebostan Kıyısı ve Kurbağalıdere ile, Pendik, Tuzla, Maltepe, Kartal ve Yenikapı’da sabah saatlerinde Etraf ve Şehircilik Bakanlığı gruplarıyla İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) takımları tarafınca eş vakitli çalışma başlatıldı.
Caddebostan Kıyısı’nda İBB takımları dubalarla bir alanda toplanan deniz salyalarını süzgeçlere doldurarak atık torbalarına koydu. Etraf ve Şehircilik Bakanlığı takımları ise gece saatleri boyunca müsilajları depolama tanklarına doldurdu. Bariyerlerle deniz salyalı alanı düzgünce daraltan grupların çalışmaları sürüyor.
Bakanlığa ilişkin ve bakanlığın yetkilendirdiği kuruluşlarca getirilen tekneler, deniz süpürgeleri ve botların çalışmaları da açık denizde devam ederken, İBB’ye ilişkin kimi tekneler Caddebostan Kıyısı’nda taban temizleme çalışmalarında bulunuyor.
Sörf hocalığı yapan Serhan Balcı da Caddebostan Kıyısı’nın bu vakitte en çok konuşulan yer olduğunu ve çalışmaların dün başladığını söylemiş oldu.
Çalışmaların pek süratli gittiğine de değinen Balcı, “Hem yüzey üstü hem yüzey altında bakanlığın ve belediyenin araçları çalışıyor. Zannediyorum yüzey olarak bir hafta içerisinde görsel olarak İstanbul’da bilhassa Anadolu Yakası’nın büyük bir kısmı temizlenmiş olacağını düşünüyorum. Fakat ileri arıtma, biyolojik arıtma üzere şeylerinde kuvvetlendirilmesiyle de önümüzdeki senelerda daha pak bir Marmara Denizi’ne kavuşacağımızı düşünüyorum. Daima denizin üzerinde biri olarak ben bunu bekliyorum.” sözlerini kullandı.
Alıntıdır.
Cihat Aslan / İstanbul – Marmara Denizi’nin Ege’ye açılan kapısı olan Çanakkale de müsilaj kirliliğinin tesiri altında. Erdek’ten daha sonraki durağımız olan Çanakkale’de evvela denize kıyısı olan Karabiga’ya geçtik. Bir gece evvel kıyı şeridi salya ile kaplı ilçede, rüzgarla kıyıdaki müsilaj Çanakkale Boğazı’na yanlışsız yol aldı. Buranın akabinde geçtiğimiz haftalardaki müsilaj imajıyla korkutan Çanakkale merkezine geçtik. Merkez’de liman ve kıyı şeridinde karadan 5-10 metreye kadar beyaz renkli salya mevcut.
KESİM MODÜL SALYA
Çanakkale merkezden katşı kıyıya yani Kilitbahir’e vapurla geçtik. Vapur seyhatinde, kıyı kıyısından akıntı ile gelen müsilajın deniz üzerinden kesim modül ilerlediği görülüyor. Çanakkale Sahili’nden rüzgarla birlikte kopan ve beyaz imajıyla binlerce denizanasının birlikte hareket ediyormuş imgesi veren büyük müsilaj modülleri Kilitbahir ve Eceabat bölgesine gerçek ilerliyor. 15 dakikalık vapur seyahatinde denizin ortasında modül kesim müsilaj ve geçiş izlerine rastladık. Kıyı şeridinde ise müsilaj, karadan 50 metreye kadar kıyısı kaplarken, Kilitbahir ile Eceabat İlçesi içinde da hem açıkta, tıpkı vakitte kıyılarda müsilaj denizi beyaza boyamış.
KANAL BEMBEYAZ
Eceabat’ta ise kıyı şeridinden açıkta müsilaj modüllerine rastlanıyor. Müsilajın Çanakkale’de en çok rastlandığı yer Gelibolu kıyıları. Gelibolu kıyısında iskeleden baştan sona deniz salyası ile kaplı. Gelibolu’da Üçköprüler Mahallesi’nin ortasından geçen yaklaşık 200 metrelik Üçköprüler Deresi ise külliyen deniz salyasına bürünmüş. Kanalın etrafında kalan otel ve bina sahipleri kokudan ve imajdan rahatsız. Kanala bitişik konutu olan Bahar Yücel, “İki aydır bu biçimde. Ortada gidiyor rüzgarla geri geliyor. Oğlum 15 gün evvel Saros’ta müsilajlı denize girdi. Sonraki gün ateşler ortasında yandı. Evvel koronavirüs sandık. daha sonra ishal olduğunu öğrendik. Ben bu salyaya bağlıyorum” dedi.
SALYA MAHZURU
Kanalın yanındaki Otel Halil Tuna’nın sahipleri de hem kokudan tıpkı vakitte imajdan rahatsız. Otel sahibi, müsilaj niçiniyle dönemi açamadıklarını söylemiş oldu. İstanbul’dan Gelibolu’ya tatile gelen Yıldız Yaycı, “10 gündür buradayız her taraf salya. Bu sene denize giremeyeceğiz galiba” dedi. Merkez’deki balıkçı barınağında balıkçı ise, “Ağlar olağanda turuncu renkte lakin renkleri değişti. Ağı olağanda 2 kilo çekiyorsan, üst salya yüzünden 15 kilo üzere geliyor. Balıkların yumurtlama periyodu geldi ancak salyadan yumurta atamayacaklar. Nereye atacak, en tabandan beri her taraf salya. Seneye balık fiyatları acayip yükselecek” diye konuştu.
ŞENLİK NASIL OLSUN?
Gelibolu kıyıda kıyıya yakın Balık Restoranı’nın sahibi Eşref Tan ise, şunları söylemiş oldu: “2 aydan beri var. Sıcakla birlikte koku yapar mı? Sinek mi toplar bilemiyoruz. Balık çıkmıyor, işlerimiz büyük etkilenecek. Artık balığı ya Karadeniz ya da öteki yerden getireceğiz. Masalarım denize bir metre. Ben kendim bu manzarayı görsem burada balık yemem. Gelibolu’nun sardalyası meşhurdur. Her sene Sardalya Şenlikleri olur. Şu iki seniçin beridir sardalya azalmaya başladı. Bu sene hiç olmayacak. ‘Festival nasıl olsun?’ biçiminde konuştu.
MERCANLAR KAPLI
Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Deniz Bilimleri ve Teknolojisi Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Adnan Ayaz: “Marmara’dan gelen müsilajın bir kısmı Limni Adası’na, öteki kısmı de Gökçeada ile Gelibolu Yarımadası’ndan üst akıntı ile Saros’un içine yanlışsız gidiyor. Boğazın ortasında mercanların üstünün eksiksiz kaplı olduğunu biliyoruz. Müsilaj dört ayımızı felç etti. Ege’ye akan ölçü fazla olmadığı için kasvet olmayacağını öngörüyorum.”?
KUZEYN EGE’DE DE OLUŞUYOR
Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Deniz Bilimleri ve Teknolojisi Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Ekrem Şanver Çelik deniz salyasının seyri hakkında şunları söylemiş oldu:
“Marmara Denizi’nden Çanakkale Boğazı ve Ege Denizi’ne üst akıntı mevcut. Hakim rüzgarlar değiştikçe bu akıntının suratı artıyor ve azalıyor. Şu an Çanakkale Boğazı’nda gördüğümüz müsilaj bu akıntının tesiriyle Limni Adası, Gökçeada ve Saroz Körfezi’ne gerçek hareket ediyor. Kuzey Ege Denizi’nde birikimlerle karşılaşacağız. Güney Ege Denizi’ne gelince; tuzluluk, sıcaklık ve akıntı farklılıkları ve Ege ile Akdeniz’deki organizmaların dağılımlarının Marmara Denizi’nde sorun oluşturan organizmaların dağılımlarına misal olmaması niçiniyle bu müsilajın Güney Ege’de tesirli olacağını düşünmüyoruz.”
MÜSİLAJ NEDİR?
Suda fitoplankton olarak isimlendirilen mikro alglerin, çok çoğalması kararı oluşan yapışkan salgıya müsilaj deniliyor. Deniz salyası olarak da isimlendirilen müsilaj, suyun üzerinde yahut tabanında beyaz yahut sarı renkte çamur üzere bir yapı oluşturuyor. Müsilaj oluşumu, denizdeki kirlilik ve deniz suyu sıcaklığındaki artışa bağlanıyor.
Marmara Denizi’nde tesirli olan müsilajla gayret kapsamında Etraf ve Şehircilik Bakanlığının “Marmara Denizi Hareket Planı” kapsamında Tekirdağ’da da başlatılan temizleme çalışmaları ve rüzgarın tesiri ile salyanın tesiri kıyıda kalmadı.
Müsilajın tesiri daha epeyce açıklarda görülüyor. Deniz tabanında de müsilaj katmanı olduğu belirtiliyor. Yetkililer kıyıda yürütülen çalışmalara orta verildiğini fakat deniz salyasının bir daha tesirli olması halinde temizleme çalışmalarının bir daha başlatılacağını belirtti.
Yükseköğretim Şurası (YÖK) Lideri Prof. Dr. Yekta Saraç başkanlığında, üniversitelerin ilgili fakültelerinin dekanları ve alanda hususa ait çalışmalar yürüten akademisyenlerin iştirakiyle Marmara Denizi’ndeki müsilaj (deniz salyası) problemine ait, yarın saat 11.30’da YÖK Başkanlığında toplantı yapılacak.
YÖK’ten yapılan açıklamada, Kurul’un, üniversitelerin toplumsal sıkıntıların tahlili konusunda ilgili bütün kurum ve kuruluşlarla ortak hareket ederek, bilimsel katkılar sunması noktasında öncü kurumlar olmasını desteklemeye devam ettiği açıklandı.
Bu kapsamda, yarın saat 11.30’da, YÖK Başkanlığında, Marmara Denizi’nde yaşanan müsilaj sıkıntısına ait üniversitelerde şimdiye kadar yapılmış yahut hala sürmekte olan bilimsel çalışmalar ile bu çalışma sonuçlarının önerdiği tedbirlerin görüşüleceği bildirildi.
Açıklamada, bu alanda uzman akademisyenlerle yapılacak toplantıyla bilimsel bir seferberlik başlatılacağı kaydedildi.
YÖK Lideri Prof. Dr. Yekta Saraç başkanlığında yapılacak toplantıya, farklı üniversitelerin ilgili fakültelerinin dekanları ve hususa ait alanda çalışmalar yürüten akademisyenlerin katılacağı aktarıldı.
Akademik görüşler ve değerlendirmelerin yapılacağı toplantının, Saraç’ın açılış konuşmasıyla başlayacağı açıklandı. görüşmede, İstanbul Üniversitesi Su Bilimleri Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Melek Okyar ve Orta Doğu Teknik Üniversitesi Öğretim Üyesi Deniz Bilimleri Enstitüsü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Barış Salihoğlu’nun süreçle ilgili görüşlerini paylaşacağı bildirildi.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın, toplantının akabinde akademisyenleri Cumhurbaşkanlığı Külliyesinde kabul edeceği ve Erdoğan’a toplantının çıktılarına dair bilgi sunulacağı duyuruldu.
İstanbul’da, Marmara Denizi’nde ortaya çıkan müsilaj (deniz salyası) sıkıntısını çözmek için başlatılan “müsilaj paklığı seferberliği” kapsamında çalışmalar sürüyor. Caddebostan kıyısında dün “Marmara hepimizin” sloganıyla başlatılan çalışmalar akşam ve gece saatlerinde de devam etti.
Kentte sabah saatlerinde Kadıköy’de Caddebostan Kıyısı ve Kurbağalıdere ile, Pendik, Tuzla, Maltepe, Kartal ve Yenikapı’da sabah saatlerinde Etraf ve Şehircilik Bakanlığı gruplarıyla İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) takımları tarafınca eş vakitli çalışma başlatıldı.
Caddebostan Kıyısı’nda İBB takımları dubalarla bir alanda toplanan deniz salyalarını süzgeçlere doldurarak atık torbalarına koydu. Etraf ve Şehircilik Bakanlığı takımları ise gece saatleri boyunca müsilajları depolama tanklarına doldurdu. Bariyerlerle deniz salyalı alanı düzgünce daraltan grupların çalışmaları sürüyor.
Bakanlığa ilişkin ve bakanlığın yetkilendirdiği kuruluşlarca getirilen tekneler, deniz süpürgeleri ve botların çalışmaları da açık denizde devam ederken, İBB’ye ilişkin kimi tekneler Caddebostan Kıyısı’nda taban temizleme çalışmalarında bulunuyor.
Sörf hocalığı yapan Serhan Balcı da Caddebostan Kıyısı’nın bu vakitte en çok konuşulan yer olduğunu ve çalışmaların dün başladığını söylemiş oldu.
Çalışmaların pek süratli gittiğine de değinen Balcı, “Hem yüzey üstü hem yüzey altında bakanlığın ve belediyenin araçları çalışıyor. Zannediyorum yüzey olarak bir hafta içerisinde görsel olarak İstanbul’da bilhassa Anadolu Yakası’nın büyük bir kısmı temizlenmiş olacağını düşünüyorum. Fakat ileri arıtma, biyolojik arıtma üzere şeylerinde kuvvetlendirilmesiyle de önümüzdeki senelerda daha pak bir Marmara Denizi’ne kavuşacağımızı düşünüyorum. Daima denizin üzerinde biri olarak ben bunu bekliyorum.” sözlerini kullandı.
Alıntıdır.