Son dakika… İTÜ harita yayınladı! İşte Marmara’daki müsilajda son durum…

admin

Administrator
Yetkili
Admin
Global Mod
Son dakika… İTÜ harita yayınladı! İşte Marmara’daki müsilajda son durum…
Türkiye’nin birinci uydu yer istasyonu olan İTÜ UHUZAM tarafınca, farklı periyotlarda müsilajın yoğunluğunu tespit için çalışma başlatıldı.


Bu kapsamda, Marmara Denizi’nde müsilaj dağılımı, “Pleiades”, “Spot 6&7”, “Worldview 2&3” ve “Sentinel-2” uyduları aracılığıyla görüntülendi. Uzaydan manzaralarla su yüzeyindeki müsilajın son durumu tespit edildi.


Marttan itibaren alınan uydu manzaraları, 13 Temmuz günündekilerle de karşılaştırıldı. İmajlarda, Etraf ve Şehircilik Bakanlığının “Marmara Denizi Hareket Planı” kapsamında başlatmış olduğu müsilaj temizleme seferberliğinin deniz yüzeyinde başarılı sonuç verdiği belirlendi.


Uydu imgelerinde, en epey görüldüğü İzmit Körfezi ile etrafı, İstanbul’da Anadolu Yakası’nın kıyıları ve Adalar civarı ile Marmara Denizi’nin Kapıdağ Yarımadası’ndan İzmit Körfezi’ne kadar olan doğu kesitinde müsilajın yok denecek kadar azaldığı ve denizin eski haline döndüğü tespit edildi. Yüksek çözünürlüklü uydu imgelerinde, müsilaja kimi noktalarda nadiren rastlandığı gözlendi.


‘MÜSİLAJI BUGÜN PRESTİJİYLE SU YÜZEYİNDE GÖRMÜYORUZ’

İTÜ UHUZAM Müdür Yardımcısı ve İTÜ İnşaat Fakültesi Geomatik Mühendisliği Kısmı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Nebiye Musaoğlu, AA muhabirine yaptığı açıklamada, uydu imajlarıyla farklı alanlarda bilimsel araştırmalar yapan bir uydu yer istasyonu olduğunu söylemiş oldu.


Marmara Denizi’ndeki müsilaj sorunu ortaya çıkınca bunu araştırmaya başladıklarını belirten Musaoğlu, “Marmara Denizi ve etrafı aslına bakarsan çalıştığımız bir bölgeydi. Mart ayından itibaren farklı çözünürlükteki uydu imgeleriyle denizi müsilaj özelinde incelemeye başladık.” dedi.


Musaoğlu, mayıs ve haziranda müsilajın arttığını uydu manzaralarından tespit ettiklerini kaydetti. Marmara Denizi’nin yüzeyi ile ilgili birtakım tespitlerini de aktaran Musaoğlu, şu biçimde devam etti:


“Marmara Bölgesi’ndeki uydu imgelerinde müsilajı bugün itibariyle su yüzeyinde görmüyoruz. Evvelki periyotlarda müsilaj, daha hayli İstanbul’da Anadolu Yakası’nın kıyı alanları ve Adalar civarı, Kapıdağ Yarımadası, İzmit ve Gemlik körfezlerinde ağırlaşmış durumdaydı. Uydu manzaralarından su yüzeyinde artık yok denilecek kadar az olduğunu söyleyebiliriz. Fakat müsilajın su yüzeyinde görülmemesi bu sorunun ortadan kalktığını göstermez. Marmara Denizi’nde su kolonunda ne olduğu araştırılmalı.”


Prof. Dr. Musaoğlu, form değiştiren ve yüksek organik unsur içeren müsilajın vakit ortasında renk ve doku özellikleri açısından değişim gösterdiğini lisana getirdi.


Uydu imgelerinin, spektral ve mekansal özellikleri ile müsilaj biriken alanlardaki değişimi, yeni müsilaj oluşum alanlarını belirlemeye imkan sağladığını söz eden Musaoğlu, birikim alanlarının bilhassa körfezde ağırlaştığını lisana getirdi.


Musaoğlu, çalışmalarda müsilajı 3 farklı sınıfa ayırdıklarını anlatarak, “Uydu imgelerinden üretilen bu tıp sonuçlar müsilajın yüzey paklığında nerelerde öncelikli olarak başlanması gerektiği konusunda değerli bir data kaynağı oluşturur. Uydu imgeleri müsilaj kaplı alanların belirlenmesi ve vakit ortasında müsilajın değiştirdiği formun ortaya konulması açısından kıymetli bir kaynaktır.” değerlendirmesini yaptı.


Müsilaja niye olan parametreleri, disiplinler ortası araştırmalarla önlemek gerektiğini lisana getiren Musaoğlu, Marmara Denizi etrafında vakit ortasında arazi örtüsünde ve kullanmasında büyük değişiklikler olduğunu belirtti.


Prof. Dr. Musaoğlu, Marmara Denizi havzasının noktasal ve yayılı kirlilik yüklerinin belirlenerek, mevzunun bütüncül bir yaklaşımla ele alınması gerektiğini de kelamlarına ekledi.


EYLÜL-EKİM İÇİN ‘MÜSİLAJ’ UYARISI

İzmir Dokuz Eylül Üniversitesi (DEÜ) Deniz Bilimleri ve Teknolojisi Enstitüsü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Doğan Yaşar, nisan ve mayıs aylarında gözüken müsilajın eylül- ekimde de görülebileceğini belirtti. Müsilaja niye olan fitoplanktonların bu aylarda uygun ortamı bulduğunu kaydeden Yaşar, nisan ve mayıs ayları kadar tesirli olmayacağını söylemiş oldu.


Marmara Denizi’ni aylardır tesiri altına alan müsilaj, deniz hayatını olumsuz etkiledi. Etraf ve Şehircilik Bakanlığı’nca ‘Marmara Denizi Hareket Planı’ kapsamında başlatılan ağır paklık çalışması ise sürüyor. DEÜ Deniz Bilimleri ve Teknolojisi Enstitüsü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Doğan Yaşar, eylül ve ekim aylarında da müsilajın tesirli olabileceğini belirtti.


Müsilaja niye olan fitoplanktonların bu aylarda uygun ortamı bulduğunu belirten Prof. Dr. Yaşar, “Son periyot müsilajda hayli önemli bir azalış var. Bu durumu esasen bekliyorduk. Müsilaj dediğimiz olay. Fitoplankton patlamalarıyla ortaya çıkıyor. En hayli nisan ve mayıs ayında gerçekleşir bu olay. Haziran ayından itibaren bu durum yavaşlar, eylül ayına kadar. Nisan ve mayıs ayları kadar şiddetli olmasa da eylül ve ekim aylarında da yavaşça olarak plankton patlamaları yaşanır” dedi.


‘EYLÜLDE KATMAN yeniden OLUŞUR’

Denizlerin kirletilmesinin müsilajın temel sebebi olduğunu vurgulayan Prof. Dr. Yaşar, “Denizlere foseptik üzere davranıyoruz. Bu niçinle müsilajdan kurtulmamız epey güç zira her ısınmada müsilaj patlayacaktır. Hazırlıklı olalım. Şu an ortamdaki azot fosfor olayı bitti. Ortam dengelendi. Deniz suyu üstten aşağı kış aylarında homojenleşir. Nisan ayında su ısındığı için üstte bir katman oluşur. İşte bu katmanda oluyor her ne oluyorsa.


Mayıstan daha sonra tekrar su homojenleşmeye başlar. Yüzeydeki katman incelir. Eylül ayında bu katman yine oluşur. Bu her sene oluşur. Müsilajdan kurtulmak bu kadar kolay değil. Nüfusun 4’te 1’i neredeyse orada. Endüstrinin büyük kısmı orada. Termik, doğal gaz çevrim santralleri ile petrokimya tesisleri orada. Bütün bu durumlar Marmara’yı besin zenginliği açısından güçlü ortam haline getiriyor. Soğutma suları da etkiliyor. Bu fabrikalar, soğutmak için denizden soğuk suyu alıp sıcak suyu veriyor. Çok önemli manada ekosistem değişiyor. Bütün bunların önüne geçebilmek kolay değil” diye konuştu.


‘BİR AN EVVEL BİYOLOJİK ARITMAYA GEÇİLMELİ’

Tedbirler için yapılması gerekenleri de anlatan Prof. Dr. Yaşar, “Mutlaka süspanse etmek durumundayız arıtmaları. Bir an evvel biyolojik arıtmaya geçilmeli. Trakya örneğin; 2 bin 400’e yakın fabrika bulunuyor. Yer altı sularını kullanıyorlar. Bunların doğuya, suyun olduğu yere götürmek gerekiyor zira yer altındaki suları kullanıyorlar. Irmakları kirletiyor bu fabrikalar. Bu kirlenen su ise Marmara’ya geliyor” dedi.