Tarihe ‘dikiş’ atan makineler
Meltem Günay – Türkiye’de ve dünyada tarihe tanıklık eden Singer dikiş makineleri, Rahmi M. Koç Müzesi’nde yer alan ‘Singer 170. Yıl Sergisi’ ile meraklılarıyla buluştu. Yurt haricinden ve Anadolu’nun farklı bölgelerinden toplanan ayrıyeten özel koleksiyonlardan temin edilen hayli özel makineler ve değerli gereçler birinci sefer gün ışığına çıktı.
Savaşa tanıklık
Stantta en epeyce ilgiyi ise 1890’lara ilişkin, Kurtuluş Savaşı ve Çanakkale Savaşı’nda askerlerin üniformalarının dikildiği Dudu Hanım’ın dikiş makinesi çekiyor. Stantta, muharrir ve koleksiyoner Sertaç Kayserilioğlu’nun koleksiyonundan alınan makinenin yanı sıra birbirinden enteresan gereçler de bulunuyor. Standın açılışına katılan Kayserilioğlu o makinenin ve Dudu Hanım’ın öyküsünü anlattı.
Makinenin, aslen Sivas Suşehirli olan lakin çalışmak için İstanbul’a gelen Hasan Bey’in eşi Dudu Hanım’a ilişkin olduğunu söyleyen Kayserilioğlu şunları anlattı; “Hasan Beyefendi o periyodun İETT’sinde memur olarak çalışıyor. 1912 yılında emekli olup memleketine dönmek isterken eşi Dudu Hanım’a bir armağan götürmek ister. Arkadaşları İstiklal Caddesi üzerinde açılan ve dikiş makineleri satan Singer Acentesine giderek oradan bir dikiş makinesi almasını tavsiye eder. Hasan Beyefendi, buradan bir dikiş makinesi alarak, köyünde elinde dikiş diken eşi Dudu Hanım’a gdolayır. Dudu Hanım kısa müddette makineyi öğrenir. 1914 yılına gelindiğinde 1. Dünya Savaşı çıkar. O devirde Sivas Suşehri’nden Çanakkale cephesine giden bütün askerlerin üniformalarını ve şapkalarını işte Dudu Hanım bu makine ile diker. Savaş sürdüğü sürece de makinesiyle dikmeye devam eder.”
Stantta eski dikiş makinelerinin yanı sıra tarihi bedeli olan radyo, makas, kaşık, saat üzere Singer markalı biroldukça eser, her biri değişik hayatlara dokunan nostaljik fotoğraflar, fatura ve evraklar de yer alıyor.
Efsane bir aşk öyküsünden doğdu
Çok sevdiği eşinin bitmek tükenmek bilmeyen dikiş uğraşını bakılırsan, onun narin parmakları ve hoş gözleri yorulmasın diye düşünen Isaac Merritt Singer, birinci defa 1850’de Boston’da mütevazı bir atölyede 40 dolar borçlanarak birinci düz dikiş makinesini üretir. New York’lu avukat Edward B. Clark ile birlikte I.M. Singer&Company’i kuran Singer, 1853’te ise Singer fabrikası New York’a taşır ve şirketin ismi Singer Manufacturing Company olarak değişir. Birinci üretilen makineler 100 dolarak satışa çıkarken, Avrupa’da yapılan üretimle bir arada birinci fazlaca uluslu küresel şirket haline de gelir. 1884’de ise İskoçya’da dünyanın en büyük dikiş makinesi fabrikasını kuran marka, 1891’de dünyanın birinci müzikli reklam kampanyasına imza atarak pazarlamada jingle kullanan birinci marka olur. 1886 yılında ise Singer dikiş makineleri birinci sefer Türkiye’ye giriş yapar. 1904 yılında da İstiklal Caddesi üstündeki birinci mağazasını açan firma, Türkiye’de bayilik açan ve fatura kesen birinci firması oldu. Firma beraberinde 1910 yılında Türkiye’deki birinci defa “Sahib-i zeka olan her zat, Singer makinalarının mevcut bulunan dikiş makinalarının en álásı olduğunu bilir” sloganıyla Servet-i Fünun Gazetesi’ne ilan verdi. Türkiye’deki birinci Singer fabrikası ise 1959’da açılır. Fakat fabrika 2004’te kapanır.
Tarihte özel anlara dokundu
Standın açılışına katılan Singer Türkiye Genel Müdürü Sinem Kınran Parlak da bir unsur imza atarak, tarihte özel anlara dokunan makine ve gereçleri toplayarak eşsiz bir sergiyi hayata geçirdiklerini anlattı. Parlak bununla birlikte bir belgesele de imza attıklarını belirterek, “Aylar süren meşakkatli araştırmalarımız, arşiv taramalarımız kararında, ulaşabildiğimiz en eski kaynaklarla geçmişten bugüne şahit olduğumuz öyküleri ve dikiş anılarını bir ortaya topladık. Yurtharicinden ve Türkiye’nin farklı birfazlaca noktasından makine ve dokümanlar ile özel koleksiyonlardan gereçler temin ettik. Daha da değerlisi bizleri fazlaca etkileyen insan kıssalarına, tarihi dokümanlara ulaştık” diye konuştu.
Meltem Günay – Türkiye’de ve dünyada tarihe tanıklık eden Singer dikiş makineleri, Rahmi M. Koç Müzesi’nde yer alan ‘Singer 170. Yıl Sergisi’ ile meraklılarıyla buluştu. Yurt haricinden ve Anadolu’nun farklı bölgelerinden toplanan ayrıyeten özel koleksiyonlardan temin edilen hayli özel makineler ve değerli gereçler birinci sefer gün ışığına çıktı.
Savaşa tanıklık
Stantta en epeyce ilgiyi ise 1890’lara ilişkin, Kurtuluş Savaşı ve Çanakkale Savaşı’nda askerlerin üniformalarının dikildiği Dudu Hanım’ın dikiş makinesi çekiyor. Stantta, muharrir ve koleksiyoner Sertaç Kayserilioğlu’nun koleksiyonundan alınan makinenin yanı sıra birbirinden enteresan gereçler de bulunuyor. Standın açılışına katılan Kayserilioğlu o makinenin ve Dudu Hanım’ın öyküsünü anlattı.
Makinenin, aslen Sivas Suşehirli olan lakin çalışmak için İstanbul’a gelen Hasan Bey’in eşi Dudu Hanım’a ilişkin olduğunu söyleyen Kayserilioğlu şunları anlattı; “Hasan Beyefendi o periyodun İETT’sinde memur olarak çalışıyor. 1912 yılında emekli olup memleketine dönmek isterken eşi Dudu Hanım’a bir armağan götürmek ister. Arkadaşları İstiklal Caddesi üzerinde açılan ve dikiş makineleri satan Singer Acentesine giderek oradan bir dikiş makinesi almasını tavsiye eder. Hasan Beyefendi, buradan bir dikiş makinesi alarak, köyünde elinde dikiş diken eşi Dudu Hanım’a gdolayır. Dudu Hanım kısa müddette makineyi öğrenir. 1914 yılına gelindiğinde 1. Dünya Savaşı çıkar. O devirde Sivas Suşehri’nden Çanakkale cephesine giden bütün askerlerin üniformalarını ve şapkalarını işte Dudu Hanım bu makine ile diker. Savaş sürdüğü sürece de makinesiyle dikmeye devam eder.”
Stantta eski dikiş makinelerinin yanı sıra tarihi bedeli olan radyo, makas, kaşık, saat üzere Singer markalı biroldukça eser, her biri değişik hayatlara dokunan nostaljik fotoğraflar, fatura ve evraklar de yer alıyor.
Efsane bir aşk öyküsünden doğdu
Çok sevdiği eşinin bitmek tükenmek bilmeyen dikiş uğraşını bakılırsan, onun narin parmakları ve hoş gözleri yorulmasın diye düşünen Isaac Merritt Singer, birinci defa 1850’de Boston’da mütevazı bir atölyede 40 dolar borçlanarak birinci düz dikiş makinesini üretir. New York’lu avukat Edward B. Clark ile birlikte I.M. Singer&Company’i kuran Singer, 1853’te ise Singer fabrikası New York’a taşır ve şirketin ismi Singer Manufacturing Company olarak değişir. Birinci üretilen makineler 100 dolarak satışa çıkarken, Avrupa’da yapılan üretimle bir arada birinci fazlaca uluslu küresel şirket haline de gelir. 1884’de ise İskoçya’da dünyanın en büyük dikiş makinesi fabrikasını kuran marka, 1891’de dünyanın birinci müzikli reklam kampanyasına imza atarak pazarlamada jingle kullanan birinci marka olur. 1886 yılında ise Singer dikiş makineleri birinci sefer Türkiye’ye giriş yapar. 1904 yılında da İstiklal Caddesi üstündeki birinci mağazasını açan firma, Türkiye’de bayilik açan ve fatura kesen birinci firması oldu. Firma beraberinde 1910 yılında Türkiye’deki birinci defa “Sahib-i zeka olan her zat, Singer makinalarının mevcut bulunan dikiş makinalarının en álásı olduğunu bilir” sloganıyla Servet-i Fünun Gazetesi’ne ilan verdi. Türkiye’deki birinci Singer fabrikası ise 1959’da açılır. Fakat fabrika 2004’te kapanır.
Tarihte özel anlara dokundu
Standın açılışına katılan Singer Türkiye Genel Müdürü Sinem Kınran Parlak da bir unsur imza atarak, tarihte özel anlara dokunan makine ve gereçleri toplayarak eşsiz bir sergiyi hayata geçirdiklerini anlattı. Parlak bununla birlikte bir belgesele de imza attıklarını belirterek, “Aylar süren meşakkatli araştırmalarımız, arşiv taramalarımız kararında, ulaşabildiğimiz en eski kaynaklarla geçmişten bugüne şahit olduğumuz öyküleri ve dikiş anılarını bir ortaya topladık. Yurtharicinden ve Türkiye’nin farklı birfazlaca noktasından makine ve dokümanlar ile özel koleksiyonlardan gereçler temin ettik. Daha da değerlisi bizleri fazlaca etkileyen insan kıssalarına, tarihi dokümanlara ulaştık” diye konuştu.