Tartışmalı tarım ilacı için tartışmalı karar!
PAŞA ALYURT Ankara – ABD’de milyon dolarlık tazminat ceza ve davalarına mevzu olan Alman ilaç ve kimya şirketi Bayer’in alt firması Monsanto tarafınca satılan ve kansere yol açtığı tez edilen “glifosat” içeren “Roundup” isimli tarım ilacına karşı Türkiye’de açılan birinci davada sürpriz bir gelişme yaşandı. İlacın Türkiye’de kullanmasının yasaklanması talebiyle yapılan müracaatın “zımnen” reddedilmesi üzerine, Tarım ve Orman Bakanlığı’nın ret sonucunın iptali istemiyle açılan davada birebir mahkemede 8 ay orta ile birbirine zıt iki karar çıktı.
Evvel iptal, daha sonra ret
ABD’de bir bahçıvanın glifosat kullanması yüzünden kansere yakalanması üzerine tarım ilacı üreticisi Monsanto firması yaklaşık 300 milyon dolar fiyatında tazminata mahkum edilmişti. Kelam konusu etken hususun Türkiye’de kullanmasının yasaklanması, bu maddeyi içeren ilaçların lisanslarının ve ruhsatlarının iptal edilmesi, piyasadan toplatılması müracaatlarının dolaylı biçimde reddedilmesi üzerine, bakanlığın bu idari sürecin iptali istemiyle Avukat Senih Özay tarafınca dava açılmıştı. Davaya bakan Ankara 18. Yönetim Mahkemesi, Temmuz 2020’de verdiği kararda, idari sürecin iptaline hükmetti. Bunun üzerine bakanlık ve müdahil olan Monsanto şirketi karara itiraz etti. Belgeyi inceleyen Ankara Bölge Yönetim Mahkemesi 10. İdari Dava Dairesi, “müdahillik isteminde bulunanlara dair karar verilmemiş olması” sebebiyle mahallî mahkeme sonucunı yönteme ters buldu. Yordama ait eksikliklerin tamamlanması için de 18. Yönetim Mahkemesi’nin sonucunı bozdu. Belgeyi bir daha ele alan 18. Yönetim Mahkemesi ise 8 ay evvel verdiği “esas” sonucunı değiştirerek, davanın reddine karar verdi.
‘Bilimsel çalışma yok’
sonucun sonuç kısmında, alınan kamu kurum görüşlerinde, dünyada kullanmasına müsaade verilen glifosat içerikli tarım ilaçlarının kimi ülkelerde riskli bulunarak yasaklandığı, fakat ziyanları konusunda bilimsel olarak net bir çalışmanın bulunmadığının açıklandı. Glifosat içerikli tarım ilaçlarının Avrupa Birliği edinimleri temel alınarak kullanmasına müsaade verildiğinin açıklandı. “Dava konusu süreçte hukuka terslik bulunmadığı kararına varılmıştır” denildi.
Davayı açan avukat Senih Özay, 18. Yönetim Mahkemesi’nin sonucuna karşı 17 Mayıs’ta istinaf mahkemesine itiraz dilekçesi sundu. Dilekçede, “Yerel mahkemenin vermiş olduğu birinci kararda, münasebet olarak Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi ve Veterinerlik Fakültesi’nden, Ziraat Odaları Birliği’nden, Ziraat Mühendisleri Odası’ndan, Türk Tıbbi Onkoloji Derneği’nden ve Hacettepe Üniversitesi Eczacılık Fakültesi’nden; glifosat etken unsurunun kanserojen ve toksik yapısına ait alınan bilgi yazıları gösterilerek, yapılan kıymetlendirme sonucunda dava konusu idari sürecin iptaline karar verilmiştir” hatırlatmasını yaptı.
‘Bıktım artık’
Karara ait değerlendirmede bulunan Avukat Senih Özay, “İki müdahil yanılgısı düzeltilip karar bağlanır ve yeniden iptal sonucu verilir. Yahut haydi ileri giderek üç kişilik beş kişilik eksper heyeti kurulur ve rapor alınır. Lakin o denli yapılmamış. Mahkemenin eksperine gerek yok, davayı aykırı kapatalım demişler” diye konuştu. Özay, “İstinaf mahkemesine mahkemesine itiraz ettim. Lakin, yaşlı bir avukatım. Bıktım artık. Amerika’da 13 milyar dolar halka ödeniyor bile” tabirlerini kullandı.
PAŞA ALYURT Ankara – ABD’de milyon dolarlık tazminat ceza ve davalarına mevzu olan Alman ilaç ve kimya şirketi Bayer’in alt firması Monsanto tarafınca satılan ve kansere yol açtığı tez edilen “glifosat” içeren “Roundup” isimli tarım ilacına karşı Türkiye’de açılan birinci davada sürpriz bir gelişme yaşandı. İlacın Türkiye’de kullanmasının yasaklanması talebiyle yapılan müracaatın “zımnen” reddedilmesi üzerine, Tarım ve Orman Bakanlığı’nın ret sonucunın iptali istemiyle açılan davada birebir mahkemede 8 ay orta ile birbirine zıt iki karar çıktı.
Evvel iptal, daha sonra ret
ABD’de bir bahçıvanın glifosat kullanması yüzünden kansere yakalanması üzerine tarım ilacı üreticisi Monsanto firması yaklaşık 300 milyon dolar fiyatında tazminata mahkum edilmişti. Kelam konusu etken hususun Türkiye’de kullanmasının yasaklanması, bu maddeyi içeren ilaçların lisanslarının ve ruhsatlarının iptal edilmesi, piyasadan toplatılması müracaatlarının dolaylı biçimde reddedilmesi üzerine, bakanlığın bu idari sürecin iptali istemiyle Avukat Senih Özay tarafınca dava açılmıştı. Davaya bakan Ankara 18. Yönetim Mahkemesi, Temmuz 2020’de verdiği kararda, idari sürecin iptaline hükmetti. Bunun üzerine bakanlık ve müdahil olan Monsanto şirketi karara itiraz etti. Belgeyi inceleyen Ankara Bölge Yönetim Mahkemesi 10. İdari Dava Dairesi, “müdahillik isteminde bulunanlara dair karar verilmemiş olması” sebebiyle mahallî mahkeme sonucunı yönteme ters buldu. Yordama ait eksikliklerin tamamlanması için de 18. Yönetim Mahkemesi’nin sonucunı bozdu. Belgeyi bir daha ele alan 18. Yönetim Mahkemesi ise 8 ay evvel verdiği “esas” sonucunı değiştirerek, davanın reddine karar verdi.
‘Bilimsel çalışma yok’
sonucun sonuç kısmında, alınan kamu kurum görüşlerinde, dünyada kullanmasına müsaade verilen glifosat içerikli tarım ilaçlarının kimi ülkelerde riskli bulunarak yasaklandığı, fakat ziyanları konusunda bilimsel olarak net bir çalışmanın bulunmadığının açıklandı. Glifosat içerikli tarım ilaçlarının Avrupa Birliği edinimleri temel alınarak kullanmasına müsaade verildiğinin açıklandı. “Dava konusu süreçte hukuka terslik bulunmadığı kararına varılmıştır” denildi.
Davayı açan avukat Senih Özay, 18. Yönetim Mahkemesi’nin sonucuna karşı 17 Mayıs’ta istinaf mahkemesine itiraz dilekçesi sundu. Dilekçede, “Yerel mahkemenin vermiş olduğu birinci kararda, münasebet olarak Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi ve Veterinerlik Fakültesi’nden, Ziraat Odaları Birliği’nden, Ziraat Mühendisleri Odası’ndan, Türk Tıbbi Onkoloji Derneği’nden ve Hacettepe Üniversitesi Eczacılık Fakültesi’nden; glifosat etken unsurunun kanserojen ve toksik yapısına ait alınan bilgi yazıları gösterilerek, yapılan kıymetlendirme sonucunda dava konusu idari sürecin iptaline karar verilmiştir” hatırlatmasını yaptı.
‘Bıktım artık’
Karara ait değerlendirmede bulunan Avukat Senih Özay, “İki müdahil yanılgısı düzeltilip karar bağlanır ve yeniden iptal sonucu verilir. Yahut haydi ileri giderek üç kişilik beş kişilik eksper heyeti kurulur ve rapor alınır. Lakin o denli yapılmamış. Mahkemenin eksperine gerek yok, davayı aykırı kapatalım demişler” diye konuştu. Özay, “İstinaf mahkemesine mahkemesine itiraz ettim. Lakin, yaşlı bir avukatım. Bıktım artık. Amerika’da 13 milyar dolar halka ödeniyor bile” tabirlerini kullandı.