Pandemi ve kur tesiriyle rekor seviyede artan hammadde fiyatlarıyla uğraş eden üreticiler, artık de yan endüstriden gol yemeye başladı. Ayakkabıdan mobilyaya, kimyadan hırdavata biroldukça bölüm, yan sanayicilerin hammadde fiyatına döviz bazında gelen farkların ötesinde, mamüllerine yaptığı yüzde 30’lara varan artırımlardan şikayetçi oldu. Yan sanayicilerin stoklarındaki mala dahi yüksek fiyat uygulamaya başladığını söyleyen endüstriciler, “Yarı mamul üreticilerinin döviz bazında gerçek oranda fiyat farkı yansıtmaları lazım. Yoksa fazlaca pahalılaşacağız, şu anda gelen yüklü talepleri önümüzdeki dönemde üretemeyecek hale geleceğiz” dedi. Yan endüstrideki çok yüksek fiyatlardan şikayet eden Ege Deri ve Deri Mamulleri İhracatçıları Birliği Lideri Erkan Zandar, bir ayakkabı üreticisi. Ayakkabıda ana hammadde olan derinin haricinde dokumadan metale, orman mamüllerinden plastiğe 30’a yakın yan sanayi eserinin kullanıldığını söyleyen Zandar, “Bunların birçoğu ithal. Türkiye’de bunları üreten firmalar da var. Ancak Türkiye’deki yarı mamulcülerin büyük bir kısmı mevcut hammadde farkının üzerinde artırımlar uyguluyorlar. Döviz bazındaki hammadde farkları kadar, yüzde 5-7 ortası bir artış kabul edilebilir. Fakat bizi zahmete sokan çok fiyat artışları” dedi.
Kendilerini muhafazaya alıyorlar!
Erkan Zandar, yarı mamul üreticilerinin, “2022’de ne kadar enflasyon olacak bilmiyorum, bunu vadeli mi satacağım, peşin mi satacağım bilmiyorum” deyip kendilerini muhafaza gayeli afaki fiyatlar çıkardığını belirterek, bu oranın döviz bazında yüzde 15’in üzerinde olduğunu söylemiş oldu. Yarı mamulcülerin döviz bazında gerçek oranda fiyat fark yansıtmaları gerektiğinin altını çizen Zandar, “Biz şu andaki meblağları 6-7 ay evvelki fiyatlara göre vermiştik. O yüzden bu talepler, siparişler bize geldi. Ocak ayı geliyor, yeni dönem, yeni fiyatlamalar başlayacak. Personellik bazında epey önemli farklar gelecek. Ocaktan daha sonraki periyotta şayet biz sürdürülebilir ihracat yapmak istiyorsak, hayli önemli bir fiyat siyaseti gütmemiz lazım” biçiminde konuştu.
Fiyatlar Avrupa’yla eşitlendi
Şu anda birtakım eserlerde ithalat yapmanın daha mantıklı hale geldiğine de işaret eden Zandar, şöyleki devam etti: “Ben açıkçası birçoklarını ithal almaya başladım. Zira içerideki fiyatlar daha yüksek. örneğin, ayakkabının tabanını Avrupa’dan ithal ediyorum şu an, fiyatı Türkiye ile muadil oldu. Lakin biz ithal ettikçe, yurt haricindeki başka oyunculardan bir farkımız kalmayacak. Birebir fiyata üretirsek, fiyat avantajımızı kaybedeceğiz. Avrupalı, ayakkabıyı Portekiz’den, İtalya’dan alır, Türkiye’den değil! İhracatta yakaladığımız fırsatı, yarı mamul üreticilerinin tepmemesi lazım. Bir dönem güzel para kazanacaklar diye sürdürülebilir ihracattan uzaklaşmamız lazım.”
‘Ürünü rakip ülkelere pazarlıyorlar’
Yan endüstrideki çok fiyat artışlarından muzdarip bir başka kesim de mobilya. MOSFED Lideri Ahmet Güleç, yan endüstrinin aslında ana endüstrinin katma bedelinin temelini oluşturması gerekirken, yan sanayicilerin de kendilerini direkt ihracatçı olarak görmesinden şikayetçi oldu. Türkiye’de mobilyacının tasarımı yaptığını, yan endüstriden de üretimde dayanak aldığını söyleyen Güleç, “Yan sanayi ondan sonrasında bu eseri rakip ülkelere gidip pazarlıyor. Bu yanlış. Hammadde ve yan sanayi üreticileri kısa devirli karları düşünüp hareket ediyor. Bu hususta iş birliği geliştirelim. Niçin gidelim Çin’de üretilen yan endüstriyi alalım ki? Türkiye’dekini tercih edelim” dedi. Mobilya üretici sayısına nazaran, yan endüstrici üretici sayısının devasa yükseklikte olduğunu, ötürüsıyla yan endüstricinin ‘Nasılsa biri almazsa oburu alır’ mantığıyla fiyatlara çok artırım yaptığını açıklayan Güleç, “Hazır çeşme akıyorken, bir artırım yapayım, yarın ne olacağı aşikâr değil” diyorlar. Artırım elbette yapsınlar lakin maliyetin fazlaca hayli üzerinde bir artış kelam konusu. bu biçimde giderse dünya mobilya ticaretinden almayı hedeflediğimiz yüzde 5 hisse, zora girer” dedi.
Katıkta yüzde 20-30 artırımlar var
İstanbul Kimyevi Unsurlar ve Mamulleri İhracatçıları Birliği İdare Şurası Üyesi Tayfun Koçak, tıpkı sorunun kimya dalında de yaşandığına dikkat çekti. Kimya dalının hammadde ve orta mamullerinin ithalata bağlı olduğunu, fakat orta mamulde (bunlara kesimde katık da deniyor) yerli üreticilerin de olduğunu belirten Koçak, “Katık, Türkiye’de de üretiliyor ancak bunlar sonlu sayıda. Gereç aldığımız bu firmaların birden fazla önemli fiyat artışları yapmakta. Hatta birtakım bazı kurdaki ve yurt haricindeki fiyat artışlarından dolayı mal sevkiyatlarını da durduruyorlar. ‘Biraz önümüzü gorelim, nereye gidiyor bu fiyatlar’ üzere düşünüp, ellerinde mal olsa dahi tutuyorlar. Şu anki satış fiyatları, hammaddeye gelen fiyat farkının üzerinde. Yüzde 20-30 fiyat farkları kelam konusu. Hatta, ‘Bu fiyat artacak aslına bakarsanız, bu biçimde elimdeki stokun fiyatını da artırayım’ diyen firmalar var. ötürüsıyla bu da bölümde ayrıyeten kimi düşünceler yaratıyor” diye konuştu.
Kar erozyonuna uğruyoruz!
Hırdavat Endüstrici ve İş Adamları Derneği (HISİAD) Lideri Çetin Tecdelioğlu, ana hammadde olarak kullandıkları bakır, alüminyum, paslanmaz, çelik ve dökümü işlerken, bu eserleri biroldukça süreçten geçirdikten daha sonra mamul haline getirebildiklerini söylemiş oldu. Bunun için kalıp, kesici-delici kadrolar, kimyasallar, endüstriyel yağlar, bunlarla ilgili mekanik ve hidrolik eserler kullandıkları bilgisini veren Tecdelioğlu, “Hammaddedeki fiyat artışlarının ötesinde yan sanayi mamüllerinde de olağanın üzerinde bir artış başladı. Hammaddedeki artış yüzde 50-100 içinde iken, plastik ve yağ üzere kimyasala dayalı yan sanayi mamüllerinde yüzde 300’lere varan artışlar var. Bu artışların sebebini bilemiyoruz, anlayamıyoruz. Bu artışlardan şikayetçiyiz, istikrarı kaybediyoruz. Kar erozyonuna uğruyoruz. İşletme sermayelerimiz yetmiyor, ek kredi kullanmak zorunda kalıyoruz. Bankalara olan bağımlılığımız artıyor” diye konuştu.
Kendilerini muhafazaya alıyorlar!
Erkan Zandar, yarı mamul üreticilerinin, “2022’de ne kadar enflasyon olacak bilmiyorum, bunu vadeli mi satacağım, peşin mi satacağım bilmiyorum” deyip kendilerini muhafaza gayeli afaki fiyatlar çıkardığını belirterek, bu oranın döviz bazında yüzde 15’in üzerinde olduğunu söylemiş oldu. Yarı mamulcülerin döviz bazında gerçek oranda fiyat fark yansıtmaları gerektiğinin altını çizen Zandar, “Biz şu andaki meblağları 6-7 ay evvelki fiyatlara göre vermiştik. O yüzden bu talepler, siparişler bize geldi. Ocak ayı geliyor, yeni dönem, yeni fiyatlamalar başlayacak. Personellik bazında epey önemli farklar gelecek. Ocaktan daha sonraki periyotta şayet biz sürdürülebilir ihracat yapmak istiyorsak, hayli önemli bir fiyat siyaseti gütmemiz lazım” biçiminde konuştu.
Fiyatlar Avrupa’yla eşitlendi
Şu anda birtakım eserlerde ithalat yapmanın daha mantıklı hale geldiğine de işaret eden Zandar, şöyleki devam etti: “Ben açıkçası birçoklarını ithal almaya başladım. Zira içerideki fiyatlar daha yüksek. örneğin, ayakkabının tabanını Avrupa’dan ithal ediyorum şu an, fiyatı Türkiye ile muadil oldu. Lakin biz ithal ettikçe, yurt haricindeki başka oyunculardan bir farkımız kalmayacak. Birebir fiyata üretirsek, fiyat avantajımızı kaybedeceğiz. Avrupalı, ayakkabıyı Portekiz’den, İtalya’dan alır, Türkiye’den değil! İhracatta yakaladığımız fırsatı, yarı mamul üreticilerinin tepmemesi lazım. Bir dönem güzel para kazanacaklar diye sürdürülebilir ihracattan uzaklaşmamız lazım.”
‘Ürünü rakip ülkelere pazarlıyorlar’
Yan endüstrideki çok fiyat artışlarından muzdarip bir başka kesim de mobilya. MOSFED Lideri Ahmet Güleç, yan endüstrinin aslında ana endüstrinin katma bedelinin temelini oluşturması gerekirken, yan sanayicilerin de kendilerini direkt ihracatçı olarak görmesinden şikayetçi oldu. Türkiye’de mobilyacının tasarımı yaptığını, yan endüstriden de üretimde dayanak aldığını söyleyen Güleç, “Yan sanayi ondan sonrasında bu eseri rakip ülkelere gidip pazarlıyor. Bu yanlış. Hammadde ve yan sanayi üreticileri kısa devirli karları düşünüp hareket ediyor. Bu hususta iş birliği geliştirelim. Niçin gidelim Çin’de üretilen yan endüstriyi alalım ki? Türkiye’dekini tercih edelim” dedi. Mobilya üretici sayısına nazaran, yan endüstrici üretici sayısının devasa yükseklikte olduğunu, ötürüsıyla yan endüstricinin ‘Nasılsa biri almazsa oburu alır’ mantığıyla fiyatlara çok artırım yaptığını açıklayan Güleç, “Hazır çeşme akıyorken, bir artırım yapayım, yarın ne olacağı aşikâr değil” diyorlar. Artırım elbette yapsınlar lakin maliyetin fazlaca hayli üzerinde bir artış kelam konusu. bu biçimde giderse dünya mobilya ticaretinden almayı hedeflediğimiz yüzde 5 hisse, zora girer” dedi.
Katıkta yüzde 20-30 artırımlar var
İstanbul Kimyevi Unsurlar ve Mamulleri İhracatçıları Birliği İdare Şurası Üyesi Tayfun Koçak, tıpkı sorunun kimya dalında de yaşandığına dikkat çekti. Kimya dalının hammadde ve orta mamullerinin ithalata bağlı olduğunu, fakat orta mamulde (bunlara kesimde katık da deniyor) yerli üreticilerin de olduğunu belirten Koçak, “Katık, Türkiye’de de üretiliyor ancak bunlar sonlu sayıda. Gereç aldığımız bu firmaların birden fazla önemli fiyat artışları yapmakta. Hatta birtakım bazı kurdaki ve yurt haricindeki fiyat artışlarından dolayı mal sevkiyatlarını da durduruyorlar. ‘Biraz önümüzü gorelim, nereye gidiyor bu fiyatlar’ üzere düşünüp, ellerinde mal olsa dahi tutuyorlar. Şu anki satış fiyatları, hammaddeye gelen fiyat farkının üzerinde. Yüzde 20-30 fiyat farkları kelam konusu. Hatta, ‘Bu fiyat artacak aslına bakarsanız, bu biçimde elimdeki stokun fiyatını da artırayım’ diyen firmalar var. ötürüsıyla bu da bölümde ayrıyeten kimi düşünceler yaratıyor” diye konuştu.
Kar erozyonuna uğruyoruz!
Hırdavat Endüstrici ve İş Adamları Derneği (HISİAD) Lideri Çetin Tecdelioğlu, ana hammadde olarak kullandıkları bakır, alüminyum, paslanmaz, çelik ve dökümü işlerken, bu eserleri biroldukça süreçten geçirdikten daha sonra mamul haline getirebildiklerini söylemiş oldu. Bunun için kalıp, kesici-delici kadrolar, kimyasallar, endüstriyel yağlar, bunlarla ilgili mekanik ve hidrolik eserler kullandıkları bilgisini veren Tecdelioğlu, “Hammaddedeki fiyat artışlarının ötesinde yan sanayi mamüllerinde de olağanın üzerinde bir artış başladı. Hammaddedeki artış yüzde 50-100 içinde iken, plastik ve yağ üzere kimyasala dayalı yan sanayi mamüllerinde yüzde 300’lere varan artışlar var. Bu artışların sebebini bilemiyoruz, anlayamıyoruz. Bu artışlardan şikayetçiyiz, istikrarı kaybediyoruz. Kar erozyonuna uğruyoruz. İşletme sermayelerimiz yetmiyor, ek kredi kullanmak zorunda kalıyoruz. Bankalara olan bağımlılığımız artıyor” diye konuştu.