Geç saatlere kadar ayakta kalmayı ve geç kalkmayı seven insanların yaşam beklentisi, sabah insanlarına göre daha düşüktür. Ama bunun ne kadar uyuduğunla bir ilgisi yok.
Popüler uyku tıbbında, genellikle tarla kuşları ve baykuşlar arasında, yani erken kalkanlar ve gece insanları arasında bir ayrım yapılır. Herkes bir türe veya diğerine açıkça atanamasa bile: Biyoritmimiz, senkronizasyondan çıkması zor olan kendi iç saatini takip eder.
Şimdi Finlandiya’da yapılan bir araştırma, gece kuşunun kronotipinin erken ölme riskini yüzde dokuz artırdığını gösteriyor. Peki gece geç saatlere kadar ayakta kalmak tehlikeli mi?
Cevabı bulmak için, araştırmacılar büyük ölçekli bir ikiz çalışmanın verilerini analiz ettiler. 1981 ile 2018 arasında, bunun bir parçası olarak yaklaşık 23.000 erkek ve kadın gözlemlendi. Başlangıçta, katılımcılara kendilerini erken kalkan veya gece insanı olarak “oldukça” mı yoksa “daha çok” mu görecekleri sorulmuştur.
Ölüm riski yüzde 9 arttı
Araştırmacılar, 8.700’den fazla ölüme dayanarak her grubun oranını inceledi. Gece kuşlarının ölüm riskinin daha yüksek olduğu ortaya çıktı.
Araştırmacılar artık vücut kitle indeksi, gerçek uyku süresi ve alkol, uyuşturucu ve tütün tüketimi gibi diğer parametreleri de hesaba kattı. Ve tam olarak ikincisi ile anormallikler vardı.
Gece kuşları daha genç olma eğilimindeydiler ve daha fazla alkol ve diğer uyuşturucuları tüketiyorlardı: “Ödül sistemi ile 24 saatlik sirkadiyen ritim (iç saat, Editörün Notu) ve alkol ve madde kullanım düzeyi, gece geç saatlerde, yani akşamları ayakta kalma tercihiyle ilişkilidir.”
Alışkanlıklar sorun
Tercüme: Artan ölüm risklerinin nedeni, insanların gece daha uzun süre uyanık kalması değildi. Yazarlar şunu açıklığa kavuşturuyor: “Sonuçlarımız, kronotipin ölüm oranına çok az veya hiç bağımsız katkı yapmadığını gösteriyor.”
Bunun yerine, bu uyanma saatindeki faaliyetler ölüm riskini artırdı. Alkol ve sigara gibi akşam alışkanlıkları, ömürlerinin kısalmasına katkıda bulundu. Bunu yapmazlarsa, baykuşlar tarla kuşlarından daha erken ölmezdi.