Van Gölü Havzası’ndaki barajların küçülmesi uydu imajlarına yansıdı! “Ciddi bir kriz bekliyor”
Global ısınma ve buna bağlı olarak yaşanan kuraklık bölgeyi etkilemeyi sürdürüyor. Bilhassa son 2 yıldır azalan yağışlarla bir arada yaz aylarında biroldukca göletin kuruduğu, derelerin debilerinin azaldığı, baraj göllerindeki su düzeyinin de taban düzeyini gördüğü Van’da kuraklık gözle görülür biçimde kendini gösterdi. Yaşanan kuraklık ile bir arada havzadaki baraj göllerinin yüzey alanları değerli ölçüde küçüldü. Bu küçülme uydu imgelerine de yansıdı.
YAĞIŞ AZ BUHARLAŞMA FAZLA
YYÜ Su Eserleri Fakültesi Dr. Öğretim Üyesi Mustafa Akkuş, hidrolojik kuraklığın (Uzun müddet devam eden yağış eksikliği sonucunda ortaya çıkan yeryüzü ve yer altı sularındaki azalma ve eksiklikleri) etkisinin Van Gölü Havzası’nda da kendini önemli biçimde hissettirdiğini söylemiş oldu.
Kapalı bir havza olan Van Gölü Havzası’na kar ve yağmur ile bir arada su girdisi olduğunu buharlaşmayla bir arada de uzaklaştığını belirten Dr. Akkuş, “Fakat baraj göllerindeki buharlaşma ve yağış bedellerine baktığımızda bilhassa 2020 yılından itibaren buharlaşmanın yağışı hayli fazla geçtiğini görüyoruz. İşte bu niçinle baraj gölleri git gide çekiliyor. Havzada son günlerde düzgün bir kar yağışının olduğunu görüyoruz. Lakin sıcaklıklar birden fazla vakit mevsim normallerinin üzerinde seyrediyor. Şu an kışın ortasındayız. Daha geçtiğimiz gün Van’a yağmur yağıyordu. Yani kar yağması gereken mevsimde yağmur yağıyor. Bu havanın olağanların üzerinde hava sıcaklığının olduğunun göstergesi. Bölge için kıymetli olan kar yağışı. Zira yağmur yağışı süratle akışa geçip göle karışıyor. Ancak kar yağışı bir depo üzere dağların doruklarında yaz aylarını bekliyor” dedi.
VAN GÖLÜ HAVZASINDAKİ BARAJLAR KÜÇÜLDÜ
Dr. Akkuş, 2015 yılında havzada bulunan baraj göllerinin yüzey alanıyla, 2021 yılındaki yüzey alanlarını karşılaştırdıkları vakit önümüzdeki yıl bölgeyi fazlaca önemli bir su krizinin beklediğini belirterek, şunları söylemiş oldu:
“2015 yılından günümüze geldiğimiz vakit maalesef baraj göllerinin yüzey alanlarında epey büyük düşüşler olduğunu görüyoruz. Çabucak gölün kuzeyinde bulunan Zernek Baraj Gölü’nün 2015 yılında 4,7 kilometrekare olan yüzey alanı 2021 aralık ayında 1,68 kilometrekareye düşmüş. bir daha Sarımehmet Baraj Gölü’nün yüzey alanı 2015 yılında 7,33 kilometrekare iken 2021 yılı aralık ayında 2,59 düşmüş. bir daha gölün güneyinde bulunan Koç Köprü Baraj Gölü 2015 yılında 6,32 kilometrekare iken bugün 2,75 kilometrekare üzere hayli büyük bir küçülme hayatış.”
‘BÖYLE DEVAM EDERSE ÖNEMLİ SU KRİZİ BİZİ BEKLİYOR’
Önümüzde 1,5 aylık bir müddetnin fazlaca kıymetli olduğuna da dikkat çeken Dr. Akkuş, “Eğer havza bu müddet ortasında yağış almazsa, şayet durum bu biçimde devam ederse önümüzdeki yaz ayında bizi epey önemli bir kriz bekliyor. Yani hidrolojik kuraklığı yaşıyoruz. Peşinden ziraî, daha sonrasında ise sosyoekonomik kuraklık gelecek. Şu anda baraj göllerimizin hiç birinde kâfi su düzeyi yok. Tahminen de ne elektrik üretecek bu baraj gölleri ne de bölgedeki çiftçilerin kâfi ölçüde suyunu sağlayacak.”
İNCİ KEFALİ KURAKLIKTAN ÇOK ETKİLENECEK
Bölgedeki kuraklıktan dünyada sırf Van Gölü’nde yaşayan ve Türkiye’de, iç sulardaki en büyük balık stokunu oluşturan inci kefalinin de fazlaca büyük oranda etkileneceğini belirten Dr. Akkuş, şu biçimde devam etti:
“Van Gölü inci kefali hayatını Van Gölü’nde sürdürüyor. Ama her yıl üremek için Van Gölü’nün tuzlu sodalı sularından Van Gölü’ne dökülen tatlı akarsulara göç ediyor. Son 2 yıldır Van Gölü’nden akarsulara göç eden inci kefallerinin üremeleri için kâfi su takviyesini Van Gölü Havzası’nda bulunan barajlar karşılıyordu. Erciş ilçesinde bulunan Koç Köprü Barajı, Deliçay üzerinde bulunan Morgedik Barajı, son 2 yıldır yaz aylarında düşen akarsu debilerindeki suyu desteklemek için kullanılıyordu. Bu noktada Van Gölü inci kefali göçüne Devlet Su İşlerinin büyük katkıları oldu. Zira bölgedeki inci kefali avcılığından 20 bine yakın insan geçim sağlıyor. Umuyoruz ki önümüzdeki mart ayına kadar havza çokça kar ve yağmur yağışı alır ve baraj gölleri dolar. Şayet baraj gölleri bedel olmazsa önümüzdeki yaz ayında hem çiftçileri birebir vakitte Van Gölü’nden üremek için akarsulara göç eden inci kefallerini fazlaca güç günler bekliyor.”
Global ısınma ve buna bağlı olarak yaşanan kuraklık bölgeyi etkilemeyi sürdürüyor. Bilhassa son 2 yıldır azalan yağışlarla bir arada yaz aylarında biroldukca göletin kuruduğu, derelerin debilerinin azaldığı, baraj göllerindeki su düzeyinin de taban düzeyini gördüğü Van’da kuraklık gözle görülür biçimde kendini gösterdi. Yaşanan kuraklık ile bir arada havzadaki baraj göllerinin yüzey alanları değerli ölçüde küçüldü. Bu küçülme uydu imgelerine de yansıdı.
YAĞIŞ AZ BUHARLAŞMA FAZLA
YYÜ Su Eserleri Fakültesi Dr. Öğretim Üyesi Mustafa Akkuş, hidrolojik kuraklığın (Uzun müddet devam eden yağış eksikliği sonucunda ortaya çıkan yeryüzü ve yer altı sularındaki azalma ve eksiklikleri) etkisinin Van Gölü Havzası’nda da kendini önemli biçimde hissettirdiğini söylemiş oldu.
Kapalı bir havza olan Van Gölü Havzası’na kar ve yağmur ile bir arada su girdisi olduğunu buharlaşmayla bir arada de uzaklaştığını belirten Dr. Akkuş, “Fakat baraj göllerindeki buharlaşma ve yağış bedellerine baktığımızda bilhassa 2020 yılından itibaren buharlaşmanın yağışı hayli fazla geçtiğini görüyoruz. İşte bu niçinle baraj gölleri git gide çekiliyor. Havzada son günlerde düzgün bir kar yağışının olduğunu görüyoruz. Lakin sıcaklıklar birden fazla vakit mevsim normallerinin üzerinde seyrediyor. Şu an kışın ortasındayız. Daha geçtiğimiz gün Van’a yağmur yağıyordu. Yani kar yağması gereken mevsimde yağmur yağıyor. Bu havanın olağanların üzerinde hava sıcaklığının olduğunun göstergesi. Bölge için kıymetli olan kar yağışı. Zira yağmur yağışı süratle akışa geçip göle karışıyor. Ancak kar yağışı bir depo üzere dağların doruklarında yaz aylarını bekliyor” dedi.
VAN GÖLÜ HAVZASINDAKİ BARAJLAR KÜÇÜLDÜ
Dr. Akkuş, 2015 yılında havzada bulunan baraj göllerinin yüzey alanıyla, 2021 yılındaki yüzey alanlarını karşılaştırdıkları vakit önümüzdeki yıl bölgeyi fazlaca önemli bir su krizinin beklediğini belirterek, şunları söylemiş oldu:
“2015 yılından günümüze geldiğimiz vakit maalesef baraj göllerinin yüzey alanlarında epey büyük düşüşler olduğunu görüyoruz. Çabucak gölün kuzeyinde bulunan Zernek Baraj Gölü’nün 2015 yılında 4,7 kilometrekare olan yüzey alanı 2021 aralık ayında 1,68 kilometrekareye düşmüş. bir daha Sarımehmet Baraj Gölü’nün yüzey alanı 2015 yılında 7,33 kilometrekare iken 2021 yılı aralık ayında 2,59 düşmüş. bir daha gölün güneyinde bulunan Koç Köprü Baraj Gölü 2015 yılında 6,32 kilometrekare iken bugün 2,75 kilometrekare üzere hayli büyük bir küçülme hayatış.”
‘BÖYLE DEVAM EDERSE ÖNEMLİ SU KRİZİ BİZİ BEKLİYOR’
Önümüzde 1,5 aylık bir müddetnin fazlaca kıymetli olduğuna da dikkat çeken Dr. Akkuş, “Eğer havza bu müddet ortasında yağış almazsa, şayet durum bu biçimde devam ederse önümüzdeki yaz ayında bizi epey önemli bir kriz bekliyor. Yani hidrolojik kuraklığı yaşıyoruz. Peşinden ziraî, daha sonrasında ise sosyoekonomik kuraklık gelecek. Şu anda baraj göllerimizin hiç birinde kâfi su düzeyi yok. Tahminen de ne elektrik üretecek bu baraj gölleri ne de bölgedeki çiftçilerin kâfi ölçüde suyunu sağlayacak.”
İNCİ KEFALİ KURAKLIKTAN ÇOK ETKİLENECEK
Bölgedeki kuraklıktan dünyada sırf Van Gölü’nde yaşayan ve Türkiye’de, iç sulardaki en büyük balık stokunu oluşturan inci kefalinin de fazlaca büyük oranda etkileneceğini belirten Dr. Akkuş, şu biçimde devam etti:
“Van Gölü inci kefali hayatını Van Gölü’nde sürdürüyor. Ama her yıl üremek için Van Gölü’nün tuzlu sodalı sularından Van Gölü’ne dökülen tatlı akarsulara göç ediyor. Son 2 yıldır Van Gölü’nden akarsulara göç eden inci kefallerinin üremeleri için kâfi su takviyesini Van Gölü Havzası’nda bulunan barajlar karşılıyordu. Erciş ilçesinde bulunan Koç Köprü Barajı, Deliçay üzerinde bulunan Morgedik Barajı, son 2 yıldır yaz aylarında düşen akarsu debilerindeki suyu desteklemek için kullanılıyordu. Bu noktada Van Gölü inci kefali göçüne Devlet Su İşlerinin büyük katkıları oldu. Zira bölgedeki inci kefali avcılığından 20 bine yakın insan geçim sağlıyor. Umuyoruz ki önümüzdeki mart ayına kadar havza çokça kar ve yağmur yağışı alır ve baraj gölleri dolar. Şayet baraj gölleri bedel olmazsa önümüzdeki yaz ayında hem çiftçileri birebir vakitte Van Gölü’nden üremek için akarsulara göç eden inci kefallerini fazlaca güç günler bekliyor.”