Yağışlar kâfi olmadı! Trakya yer altı ve yer üstü suyunda kuraklık yaşıyor
NKÜ Ziraat Fakültesi Biyosistem Mühendisliği Arazi ve Su Kaynakları Ana Bilim Kolu Öğretim Üyesi Prof. Dr. Orta, geçen hafta İstanbul’un son 50 yıldır birinci defa iyi düzeyde kar yağışı aldığını belirterek, bu durumun yer altı ve yer üstü sularına da değerli ölçüde katkı sağlayacağını söylemiş oldu. İstanbul’daki barajların doluluk oranlarının yüzde 55’ler civarında olduğunu belirten Orta, “Geçmiş senelera baktığımızda bu tarihte yani daha evvelki senelerda bu barajların yüzde 70-80 seviyesinde dolu olduğunu da görmüştük, 30’lara düştüğü de vakidir. Bu vesileyle İstanbul’da bu son yağışların o bölgedeki badireyi kıymetli seviyede azaltacağını düşünüyorum” dedi.
‘TRAKYA’DA DEĞERLİ BESLENME YOK’
Prof. Dr. Orta, İstanbul’a oranla Trakya’da durumun hayli farklı olduğunu lisana getirerek, “Trakya’nın ortasında kalan ki, Orta Trakya diyebileceğimiz, bizim senelerdan beri bütün idarecileri uyarmaya çalıştığımız, tehlikeli dörtgen diye bahsetmiş olduğumiz Çerkezköy, Çorlu, Lüleburgaz, Muratlı dörtgeni önemli bir kuraklık yaşıyor. Ben bunu buraya yüklenen endüstriye bağlıyorum ve önemli bir ısınma yaşıyoruz bu bölgede. Yani bu bölgedeki sıcaklıklar geçmiş senelerla kıyasladığımızda 1-1,5 santigrat derece daha yükseldi. Bu da yağışları etkiledi ve bizim an itibariyle bu bölgede hem yer altı sularımızda tıpkı vakitte yer üstü su kaynaklarımızda değerli bir beslenme yok. Yalnızca ziraî manada baktığımızda toprağın üst 30 ila 50 santimetrelik katmanında şu anda kışlık hububatın gelişmesini sağlayacak seviyede bir nem var. Gerek Ganoslar gerek Istrancalar kâfi seviyede tam Orta Trakya’da yağış almadığı için maalesef yer altı su düzeyi tablolarında rastgele bir yükselme gözlemleyemiyoruz ve yer üstü su kaynaklarımızda da kıymetli beslenmeler gerçekleşmedi şu ana kadar” diye konuştu.
‘SANAYİ ÖNEMLİ SU KULLANIYOR’
Trakya’nın, Türkiye coğrafyasının yüzde 3’ünü oluşturduğunu söyleyen Prof. Dr. Orta, süratli sanayi ve nüfus artışıyla üzerinde taşıdığı nüfusun yüzde 20’yi geçtiğini kaydedip şu biçimde konuştu:
“Ülke nüfusunun yüzde 20’sini, İstanbul’un batısını da koyuyorum alışılmış, yüzde 20’yi aşkın bir nüfus var ve bu nüfus büsbütün sanayi için buraya gelen bir nüfus. Bu sanayi tesisleri önemli biçimde bir de su kullanıyor. Sanayi hepimizin bildiği üzere dokuma sanayi, deri sanayi, yani Trakya’da konuşlanan sanayi kesimi maalesef yer altı su kaynaklarımızı hayli önemli kullanan bir dal. Bir taraftan bu endüstriyle birlikte Hamitabat’ta bulunan doğal gaz çevrim santralimizin fazlaca tesiri var bu ısınmaya. Bu tıp büyük sanayi tesisleri bir yandan ortam sıcaklığını yükseltirken bir yandan da kullandıkları çok suyla Trakya’nın yaşanabilirlik mühletini önemli biçimde tehdit ediyorlar. Bu ikisine birden tahlil bulmak ve frene basmak lazım. Hem bu tesislerin artık burada mevcudunun korunması ve meselelerinin çözülmesi yani yenilerinin getirilmesinden fazla mevcut tesislerin hayli uygun planlanması, bunlarda kullandıkları suyu örneğin Türkiye’de enteresan bir halde biz endüstride suyu 1 proseste kullanıyoruz. Amerika, Fransa üzere gelişmiş ülkeler 17 proseste kullanıyor. 17 defa kullandıktan daha sonra tekrar arıtarak doğal yatağına verirken, biz tek proseste kullanıyoruz ve onu arıtmadan yahut arıttığımızı söyleyerek gerçekte bunu sağlamadan tekrar doğal yatağına veriyoruz. Bu sefer onlarca kat daha fazla suyun kirlenmesine ve bizlerin bunu kullanamamasına sebep oluyor. Gerek içme kullanma suyu gerek ziraî sulamada kullanmasına olumsuz tesir yaratan hadiseler oluyor”
‘TRAKYA’YA SU DEPOLAMA YAPILMALI’
Bu tıp zahmetlerin yerinde ve kaynağında çözecek önlemlerin alınması gerektiğini belirten Prof. Dr. Orta, “Mutlaka endüstriyi burada frenleyerek, bu sanayi bölümünden suyun daha rantabl kullanmasını, daha akılcı kullanmasını sağlamamız gerekir sanayi tarafınca baktığımızda. Öteki taraftan da içme ve kullanma suyu sağlayan mahallî idarelere bakacak olursak Trakya önemli bir nüfuslaşıyor. Burada da süratli bir halde yer üstü su kaynaklarını geliştirmeye yönelmemiz lazım. Yani biz an itibariyle Trakya’da kullandığımız içme ve kullanma suyunun yüzde 85-90’ını hala yer altı sularından sağlıyoruz. Bizim kürsüde yaptığımız çalışmalara bakılırsa 1000’in üzerinde potansiyel gölet ve baraj yerine sahip Trakya bölgesinde, Trakya yöresinde bir an evvel su depolama yapılarak, göletleri ve barajları geliştirerek bunlardan sulama hedefli, hayvan içme suyu hedefli ve yerleşim yerlerinde içme ve kullanma suyu maksatlı yararlanmamız lazım” dedi.
NKÜ Ziraat Fakültesi Biyosistem Mühendisliği Arazi ve Su Kaynakları Ana Bilim Kolu Öğretim Üyesi Prof. Dr. Orta, geçen hafta İstanbul’un son 50 yıldır birinci defa iyi düzeyde kar yağışı aldığını belirterek, bu durumun yer altı ve yer üstü sularına da değerli ölçüde katkı sağlayacağını söylemiş oldu. İstanbul’daki barajların doluluk oranlarının yüzde 55’ler civarında olduğunu belirten Orta, “Geçmiş senelera baktığımızda bu tarihte yani daha evvelki senelerda bu barajların yüzde 70-80 seviyesinde dolu olduğunu da görmüştük, 30’lara düştüğü de vakidir. Bu vesileyle İstanbul’da bu son yağışların o bölgedeki badireyi kıymetli seviyede azaltacağını düşünüyorum” dedi.
‘TRAKYA’DA DEĞERLİ BESLENME YOK’
Prof. Dr. Orta, İstanbul’a oranla Trakya’da durumun hayli farklı olduğunu lisana getirerek, “Trakya’nın ortasında kalan ki, Orta Trakya diyebileceğimiz, bizim senelerdan beri bütün idarecileri uyarmaya çalıştığımız, tehlikeli dörtgen diye bahsetmiş olduğumiz Çerkezköy, Çorlu, Lüleburgaz, Muratlı dörtgeni önemli bir kuraklık yaşıyor. Ben bunu buraya yüklenen endüstriye bağlıyorum ve önemli bir ısınma yaşıyoruz bu bölgede. Yani bu bölgedeki sıcaklıklar geçmiş senelerla kıyasladığımızda 1-1,5 santigrat derece daha yükseldi. Bu da yağışları etkiledi ve bizim an itibariyle bu bölgede hem yer altı sularımızda tıpkı vakitte yer üstü su kaynaklarımızda değerli bir beslenme yok. Yalnızca ziraî manada baktığımızda toprağın üst 30 ila 50 santimetrelik katmanında şu anda kışlık hububatın gelişmesini sağlayacak seviyede bir nem var. Gerek Ganoslar gerek Istrancalar kâfi seviyede tam Orta Trakya’da yağış almadığı için maalesef yer altı su düzeyi tablolarında rastgele bir yükselme gözlemleyemiyoruz ve yer üstü su kaynaklarımızda da kıymetli beslenmeler gerçekleşmedi şu ana kadar” diye konuştu.
‘SANAYİ ÖNEMLİ SU KULLANIYOR’
Trakya’nın, Türkiye coğrafyasının yüzde 3’ünü oluşturduğunu söyleyen Prof. Dr. Orta, süratli sanayi ve nüfus artışıyla üzerinde taşıdığı nüfusun yüzde 20’yi geçtiğini kaydedip şu biçimde konuştu:
“Ülke nüfusunun yüzde 20’sini, İstanbul’un batısını da koyuyorum alışılmış, yüzde 20’yi aşkın bir nüfus var ve bu nüfus büsbütün sanayi için buraya gelen bir nüfus. Bu sanayi tesisleri önemli biçimde bir de su kullanıyor. Sanayi hepimizin bildiği üzere dokuma sanayi, deri sanayi, yani Trakya’da konuşlanan sanayi kesimi maalesef yer altı su kaynaklarımızı hayli önemli kullanan bir dal. Bir taraftan bu endüstriyle birlikte Hamitabat’ta bulunan doğal gaz çevrim santralimizin fazlaca tesiri var bu ısınmaya. Bu tıp büyük sanayi tesisleri bir yandan ortam sıcaklığını yükseltirken bir yandan da kullandıkları çok suyla Trakya’nın yaşanabilirlik mühletini önemli biçimde tehdit ediyorlar. Bu ikisine birden tahlil bulmak ve frene basmak lazım. Hem bu tesislerin artık burada mevcudunun korunması ve meselelerinin çözülmesi yani yenilerinin getirilmesinden fazla mevcut tesislerin hayli uygun planlanması, bunlarda kullandıkları suyu örneğin Türkiye’de enteresan bir halde biz endüstride suyu 1 proseste kullanıyoruz. Amerika, Fransa üzere gelişmiş ülkeler 17 proseste kullanıyor. 17 defa kullandıktan daha sonra tekrar arıtarak doğal yatağına verirken, biz tek proseste kullanıyoruz ve onu arıtmadan yahut arıttığımızı söyleyerek gerçekte bunu sağlamadan tekrar doğal yatağına veriyoruz. Bu sefer onlarca kat daha fazla suyun kirlenmesine ve bizlerin bunu kullanamamasına sebep oluyor. Gerek içme kullanma suyu gerek ziraî sulamada kullanmasına olumsuz tesir yaratan hadiseler oluyor”
‘TRAKYA’YA SU DEPOLAMA YAPILMALI’
Bu tıp zahmetlerin yerinde ve kaynağında çözecek önlemlerin alınması gerektiğini belirten Prof. Dr. Orta, “Mutlaka endüstriyi burada frenleyerek, bu sanayi bölümünden suyun daha rantabl kullanmasını, daha akılcı kullanmasını sağlamamız gerekir sanayi tarafınca baktığımızda. Öteki taraftan da içme ve kullanma suyu sağlayan mahallî idarelere bakacak olursak Trakya önemli bir nüfuslaşıyor. Burada da süratli bir halde yer üstü su kaynaklarını geliştirmeye yönelmemiz lazım. Yani biz an itibariyle Trakya’da kullandığımız içme ve kullanma suyunun yüzde 85-90’ını hala yer altı sularından sağlıyoruz. Bizim kürsüde yaptığımız çalışmalara bakılırsa 1000’in üzerinde potansiyel gölet ve baraj yerine sahip Trakya bölgesinde, Trakya yöresinde bir an evvel su depolama yapılarak, göletleri ve barajları geliştirerek bunlardan sulama hedefli, hayvan içme suyu hedefli ve yerleşim yerlerinde içme ve kullanma suyu maksatlı yararlanmamız lazım” dedi.