Yapamazsın diyenlere inat alandayız
Meltem Günay – Türkiye’de ve dünyada toplumsal cinsiyet eşitsizliğinin en gözle görünür spor branşı olan futbolda ‘yapamazsın’ diye kodlanan kalıp yargıları yıkmak için yola çıkan ‘Kızlar Alanda Platformu’, sekiz yılda 6 binden çok hanımı birinci kere futbol alanıyla tanıştırdı. Kızlar Alanda Platformu’nun kurucu ortağı Kiraz Öcal çalışmaları ve gayelerini anlattı.
Öykülerinin 2013 yılında öteki kurucu Melis Abacıoğlu ile birbirlerini tanımadan evvel tıpkı vizyonla farklı başka yerlerde başladığını anlatan Öcal, “Kadınların ve kız çocuklarının hayatlarının her alanında toplumsal baskıya maruz kaldığını, eşitsizliklerin hayatlarını büyük ölçüde değiştirdiğini gördük. Biz de bu eşitsizlikleri ortadan kaldırabilmek için Türkiye’de ve dünyada toplumsal cinsiyet eşitsizliğinin en gözle görünür spor branşı olan futbolu bir araç olarak kullanarak bayanlara, kız çocuklarına yönelik eşitsizliklerin, ‘yapamazsın!’ diye kodlanan kalıp yargıların ortadan kaldırılması için programlar tasarlayıp, hayata geçirerek, ferdi ve toplumsal manada güçlenme ve ilerleme sağlamak istiyoruz” diye anlattı.
Birinci defa alanla tanıştılar
Hayata geçirdikleri programlarla 8 yılda 6 binden çok bayanı birinci kere futbol alanına çıkardıklarını, 400’den çok bayan futbolcu, 33 bayan futbol antrenörü, 21 bayan hakem ve 900’e yakın çocukla çalıştıklarını söyleyen Öcal başta İstanbul olmak üzere 16 vilayette fizikî çalışma gerçekleştirdiklerini söylemiş oldu. 2021 yılından itibaren kullanmaya başladıkları taşınabilir uygulama ile de Türkiye’nin dört bir köşesinden 41 vilayette çalıştıklarını lisana getiren Öcal şunları anlattı; “Visa Kızlar Alanda Futbol Okullarımız ile 9 vilayette 9 bayan futbol kulübünün alt yapısında, 9-14 yaş aralığındaki spora erişimi kısıtlı, sosyo – ekonomik açıdan dezavantajlı kız çocuklarıyla çalışıyoruz. Burada kız çocukları futbol ve toplumsal gelişimlerine yönelik eğitimler alıyorlar. Pandemi niçiniyle programı çevrimiçi platformlarda sürdürerek çocukları alanında tanınmış uzman rol modellerle buluşturduk. Futbol Okulları ile Türkiye’nin 7 bölgesinde 9 vilayette 208 çocuğa ulaştık.”
Öcal, önümüzdeki periyottaki maksat planlarını da şu biçimde anlattı; “Çalıştığımız gaye kitlenin psiko-sosyal gelişmenini sağlamak, meslek gelişmenini artırmak, bayan ve kız çocuklarını futbol ile tanıştırmak, toplumsal cinsiyet eşitliği alanında bilgi ve farkındalıklarını yükseltmek, bilhassa bayan futbol kulüplerinde bilgi ve kurumsal marifet düzeyini artırmak ve onları görünür kılmak ve nihayetinde bireylerin güçlenmesini sağlayarak yaratılan toplumsal etkiyi ölçmek istiyoruz. Orta ve uzun vadede gayelerimiz ise, özel dal, akademik ve sivil dünyadan iş birliği yapılan kurum sayısını artırmak. Bunu evvela futbol spor branşında yapmayı daha sonraki amaç planımızda da öteki spor branşlarındaki antrenörlere ve teknik heyete toplumsal cinsiyet eşitliği bahislerinde eğitim vermeyi, toplumsal cinsiyet eşitliğine hassas kulüpler okullar, donanımlı gruplar yetiştirmeyi istiyoruz.”
Olmazlara başkaldırı
Bayanların önündeki tabuların ve önyargıların yıkılmasında öncü bir rol almak istediklerini belirten Birinci Topum Projesi’nin destekleyicisi
Adidas Kıdemli Pazarlama Yöneticisi Onur Demircan da, “YouGov Women In Sport 2021 küresel araştırmasının neticelerina bakılırsa araştırmaya katılanların yüzde 70’i geçtiğimiz beş yıl ortasında bayan sporlarının geliştiğini düşünüyor, yüzde 41’i ise televizyonda görünür bayan spor karşılaşmaları olsaydı daha fazla izleyeceklerini söylüyor. Global kamuoyuna nazaran, bayan sporu yükselişte. Lakin daha kat edilecek fazlaca yolumuz var. Zira en sık karşılaştığımız problemlerin başında toplumsal cinsiyet eşitsizliği geliyor. Çok sevdiğimiz spor kollarından futbol ise, bu eşitsizliğin en çok görüldüğü spor kolu. Hayat önümüze her vakit sonlar, imkansızlıklar sunuyor üzere gözükse de etrafımızda tüm “yapamazsın”lara, “olmaz”lara bir başkaldırı niteliğinde yaşayan hayli değerli bireylerin olduğunun farkındayız. Onlardan aldığımız ilhamla Birinci Topum projemizi hayata geçirdik ve “gelin önyargılara birinci şutu birlikte atalım” dedik. bu biçimdece kız çocuklarımızı birinci toplarıyla buluşturarak hayallerini gerçekleştirdiğimiz bir projeye imza attık.” diye konuştu.
Fenerbahçe ve Heforshe hareketi işbirliği
Geçtiğimiz haziran ayında BM Bayan Birimi’nin “Nesiller Uzunluğu Eşitlik İçin Spor” teşebbüsünü imzalayarak Türkiye’de bir prensip imza atan Fenerbahçe Spor Kulübü, herkesi spor alanında toplumsal cinsiyet eşitliği için harekete geçmeye ve bu mevzuda hassas olmaya davet ediyor. HeForShe Hareketi’ne katılarak ‘Kapsayıcı Spor Kulubü’ olmak ismine örnek bir adım atan Fenerbahçe, ‘beraber Eşitiz’ diyerek spor alanında toplumsal cinsiyet eşitliği konusunda öncü ve örnek olmak için çalışıyor. Fizikî yapı, tesisler ve stratejik dökümanlarını toplumsal cinsiyet perspektifiyle gözden geçiren kulüp, atletlere ve çalışanlara yönelik toplumsal cinsiyet eğitimleri ve farkındalık atölyeleri düzenliyor. Bayanların spora, sportmen ve seyirci olarak iştiraklerinin artırılması için çalışmalarını sürdüren kulüp, cinsiyetçi tezahüratların ve sporu ilgili medyadaki toplumsal cinsiyet yargılarının ortadan kaldırılması için çeşitli projelere imza atıyor.
Bu maç bayanlar için
Türkiye’nin iki büyük kulübü Fenerbahçe ve Galatasaray Bayan Futbol grupları, bayanlara uygulanan her türlü şiddet, ayrımcılık, eşitsizlik ve haksızlıkla ilgili toplumsal farkındalık yaratmak için özel bir maçta birinci kere biraraya geliyor. Birleşmiş Milletler Bayan Birimi’nin (UN Women),
‘16 Günlük Aktivizm Bayanlara Yönelik Şiddete Son Kampanyası’ kapsamında düzenlenecek tarihi maç, 7 Aralık salı günü saat 19.00’de Ali Sami Yen Spor Kompleksi Nef Stadyumu’nda.
BİZ DE VARIZ
Birleşmiş Milletler Bayan Ünitesi (UN Women) tarafınca yürütülen toplumsal cinsiyet eşitliği için global dayanışma harekete olan HeForShe’nin hazırladığı ‘Toplumsal Cinsiyete Hassas Spor Kurumu Rehberi’, spor kurumlarına bayanların ve kız çocuklarının güçlenmesi ve toplumsal cinsiyet eşitliği sağlanması için ölçülebilir, somut hareketlerle ve göstergeler ile yol gösterilmesi hedefleniyor.
Hazırlanan rehberde, toplumsal cinsiyet eşitliğini gerçeğe dönüştürmek için sporun gücünden istifade edilmesi amaçlanırken, altı temel prensip belirlendi. Bu prensipler rehberde şu biçimde sıralanıyor; “Kadınların liderliğini ve idare modellerinde toplumsal cinsiyet eşitliğini gerçekleştirmek. Sporda bayana ve kız çocuklarına yönelik şiddeti önlemek ve bu şiddete spor aracılığıyla cevap vermek. Bayanların yaptıkları sporlara yatırımdaki boşluğu kapatmak ve onlar için eşit ekonomik fırsatları teşvik etmek. Spor medyasında bayanların eşit iştirakini ve ön yargılardan bağımsız sunumunu teşvik, ziyanlı toplumsal cinsiyet kalıp yargılarını ortadan kaldırmak ve olumlu rol modelleri teşvik etmek. Spor, fizikî aktivite ve vücut eğitiminde kız çocukları için eşit fırsatları desteklemek. Yıllık bazda ilerlemeyi izlemek ve kamuoyuna raporlamayı kabul etmek.”
Bayanlar niye az
Raporda bayan atlet sayısının az olmasının niçinleri içinde sporun erkek aktivitesi olarak görülmesi, sporda bayan rol model azlığı, birtakım spor kısımlarındaki kıyafet kodları, bayanların spora iştirakine dair toplumsal onayın olmaması, bayanların spora iştirak fırsatlarının sonlandırılması sayılırken, bayanın güçlenmesinde sporun rolu hakkında da bilgiler sunuldu.
Meltem Günay – Türkiye’de ve dünyada toplumsal cinsiyet eşitsizliğinin en gözle görünür spor branşı olan futbolda ‘yapamazsın’ diye kodlanan kalıp yargıları yıkmak için yola çıkan ‘Kızlar Alanda Platformu’, sekiz yılda 6 binden çok hanımı birinci kere futbol alanıyla tanıştırdı. Kızlar Alanda Platformu’nun kurucu ortağı Kiraz Öcal çalışmaları ve gayelerini anlattı.
Öykülerinin 2013 yılında öteki kurucu Melis Abacıoğlu ile birbirlerini tanımadan evvel tıpkı vizyonla farklı başka yerlerde başladığını anlatan Öcal, “Kadınların ve kız çocuklarının hayatlarının her alanında toplumsal baskıya maruz kaldığını, eşitsizliklerin hayatlarını büyük ölçüde değiştirdiğini gördük. Biz de bu eşitsizlikleri ortadan kaldırabilmek için Türkiye’de ve dünyada toplumsal cinsiyet eşitsizliğinin en gözle görünür spor branşı olan futbolu bir araç olarak kullanarak bayanlara, kız çocuklarına yönelik eşitsizliklerin, ‘yapamazsın!’ diye kodlanan kalıp yargıların ortadan kaldırılması için programlar tasarlayıp, hayata geçirerek, ferdi ve toplumsal manada güçlenme ve ilerleme sağlamak istiyoruz” diye anlattı.
Birinci defa alanla tanıştılar
Hayata geçirdikleri programlarla 8 yılda 6 binden çok bayanı birinci kere futbol alanına çıkardıklarını, 400’den çok bayan futbolcu, 33 bayan futbol antrenörü, 21 bayan hakem ve 900’e yakın çocukla çalıştıklarını söyleyen Öcal başta İstanbul olmak üzere 16 vilayette fizikî çalışma gerçekleştirdiklerini söylemiş oldu. 2021 yılından itibaren kullanmaya başladıkları taşınabilir uygulama ile de Türkiye’nin dört bir köşesinden 41 vilayette çalıştıklarını lisana getiren Öcal şunları anlattı; “Visa Kızlar Alanda Futbol Okullarımız ile 9 vilayette 9 bayan futbol kulübünün alt yapısında, 9-14 yaş aralığındaki spora erişimi kısıtlı, sosyo – ekonomik açıdan dezavantajlı kız çocuklarıyla çalışıyoruz. Burada kız çocukları futbol ve toplumsal gelişimlerine yönelik eğitimler alıyorlar. Pandemi niçiniyle programı çevrimiçi platformlarda sürdürerek çocukları alanında tanınmış uzman rol modellerle buluşturduk. Futbol Okulları ile Türkiye’nin 7 bölgesinde 9 vilayette 208 çocuğa ulaştık.”
Öcal, önümüzdeki periyottaki maksat planlarını da şu biçimde anlattı; “Çalıştığımız gaye kitlenin psiko-sosyal gelişmenini sağlamak, meslek gelişmenini artırmak, bayan ve kız çocuklarını futbol ile tanıştırmak, toplumsal cinsiyet eşitliği alanında bilgi ve farkındalıklarını yükseltmek, bilhassa bayan futbol kulüplerinde bilgi ve kurumsal marifet düzeyini artırmak ve onları görünür kılmak ve nihayetinde bireylerin güçlenmesini sağlayarak yaratılan toplumsal etkiyi ölçmek istiyoruz. Orta ve uzun vadede gayelerimiz ise, özel dal, akademik ve sivil dünyadan iş birliği yapılan kurum sayısını artırmak. Bunu evvela futbol spor branşında yapmayı daha sonraki amaç planımızda da öteki spor branşlarındaki antrenörlere ve teknik heyete toplumsal cinsiyet eşitliği bahislerinde eğitim vermeyi, toplumsal cinsiyet eşitliğine hassas kulüpler okullar, donanımlı gruplar yetiştirmeyi istiyoruz.”
Olmazlara başkaldırı
Bayanların önündeki tabuların ve önyargıların yıkılmasında öncü bir rol almak istediklerini belirten Birinci Topum Projesi’nin destekleyicisi
Adidas Kıdemli Pazarlama Yöneticisi Onur Demircan da, “YouGov Women In Sport 2021 küresel araştırmasının neticelerina bakılırsa araştırmaya katılanların yüzde 70’i geçtiğimiz beş yıl ortasında bayan sporlarının geliştiğini düşünüyor, yüzde 41’i ise televizyonda görünür bayan spor karşılaşmaları olsaydı daha fazla izleyeceklerini söylüyor. Global kamuoyuna nazaran, bayan sporu yükselişte. Lakin daha kat edilecek fazlaca yolumuz var. Zira en sık karşılaştığımız problemlerin başında toplumsal cinsiyet eşitsizliği geliyor. Çok sevdiğimiz spor kollarından futbol ise, bu eşitsizliğin en çok görüldüğü spor kolu. Hayat önümüze her vakit sonlar, imkansızlıklar sunuyor üzere gözükse de etrafımızda tüm “yapamazsın”lara, “olmaz”lara bir başkaldırı niteliğinde yaşayan hayli değerli bireylerin olduğunun farkındayız. Onlardan aldığımız ilhamla Birinci Topum projemizi hayata geçirdik ve “gelin önyargılara birinci şutu birlikte atalım” dedik. bu biçimdece kız çocuklarımızı birinci toplarıyla buluşturarak hayallerini gerçekleştirdiğimiz bir projeye imza attık.” diye konuştu.
Fenerbahçe ve Heforshe hareketi işbirliği
Geçtiğimiz haziran ayında BM Bayan Birimi’nin “Nesiller Uzunluğu Eşitlik İçin Spor” teşebbüsünü imzalayarak Türkiye’de bir prensip imza atan Fenerbahçe Spor Kulübü, herkesi spor alanında toplumsal cinsiyet eşitliği için harekete geçmeye ve bu mevzuda hassas olmaya davet ediyor. HeForShe Hareketi’ne katılarak ‘Kapsayıcı Spor Kulubü’ olmak ismine örnek bir adım atan Fenerbahçe, ‘beraber Eşitiz’ diyerek spor alanında toplumsal cinsiyet eşitliği konusunda öncü ve örnek olmak için çalışıyor. Fizikî yapı, tesisler ve stratejik dökümanlarını toplumsal cinsiyet perspektifiyle gözden geçiren kulüp, atletlere ve çalışanlara yönelik toplumsal cinsiyet eğitimleri ve farkındalık atölyeleri düzenliyor. Bayanların spora, sportmen ve seyirci olarak iştiraklerinin artırılması için çalışmalarını sürdüren kulüp, cinsiyetçi tezahüratların ve sporu ilgili medyadaki toplumsal cinsiyet yargılarının ortadan kaldırılması için çeşitli projelere imza atıyor.
Bu maç bayanlar için
Türkiye’nin iki büyük kulübü Fenerbahçe ve Galatasaray Bayan Futbol grupları, bayanlara uygulanan her türlü şiddet, ayrımcılık, eşitsizlik ve haksızlıkla ilgili toplumsal farkındalık yaratmak için özel bir maçta birinci kere biraraya geliyor. Birleşmiş Milletler Bayan Birimi’nin (UN Women),
‘16 Günlük Aktivizm Bayanlara Yönelik Şiddete Son Kampanyası’ kapsamında düzenlenecek tarihi maç, 7 Aralık salı günü saat 19.00’de Ali Sami Yen Spor Kompleksi Nef Stadyumu’nda.
BİZ DE VARIZ
Birleşmiş Milletler Bayan Ünitesi (UN Women) tarafınca yürütülen toplumsal cinsiyet eşitliği için global dayanışma harekete olan HeForShe’nin hazırladığı ‘Toplumsal Cinsiyete Hassas Spor Kurumu Rehberi’, spor kurumlarına bayanların ve kız çocuklarının güçlenmesi ve toplumsal cinsiyet eşitliği sağlanması için ölçülebilir, somut hareketlerle ve göstergeler ile yol gösterilmesi hedefleniyor.
Hazırlanan rehberde, toplumsal cinsiyet eşitliğini gerçeğe dönüştürmek için sporun gücünden istifade edilmesi amaçlanırken, altı temel prensip belirlendi. Bu prensipler rehberde şu biçimde sıralanıyor; “Kadınların liderliğini ve idare modellerinde toplumsal cinsiyet eşitliğini gerçekleştirmek. Sporda bayana ve kız çocuklarına yönelik şiddeti önlemek ve bu şiddete spor aracılığıyla cevap vermek. Bayanların yaptıkları sporlara yatırımdaki boşluğu kapatmak ve onlar için eşit ekonomik fırsatları teşvik etmek. Spor medyasında bayanların eşit iştirakini ve ön yargılardan bağımsız sunumunu teşvik, ziyanlı toplumsal cinsiyet kalıp yargılarını ortadan kaldırmak ve olumlu rol modelleri teşvik etmek. Spor, fizikî aktivite ve vücut eğitiminde kız çocukları için eşit fırsatları desteklemek. Yıllık bazda ilerlemeyi izlemek ve kamuoyuna raporlamayı kabul etmek.”
Bayanlar niye az
Raporda bayan atlet sayısının az olmasının niçinleri içinde sporun erkek aktivitesi olarak görülmesi, sporda bayan rol model azlığı, birtakım spor kısımlarındaki kıyafet kodları, bayanların spora iştirakine dair toplumsal onayın olmaması, bayanların spora iştirak fırsatlarının sonlandırılması sayılırken, bayanın güçlenmesinde sporun rolu hakkında da bilgiler sunuldu.