Yapay rahim tartışması
Meltem Günay – Çin’de Suzhou Biyomedikal Mühendisliği ve Teknoloji Enstitüsü’nden bilim insanları ve araştırmacılar, uzun çalışmaları kararı yapay zeka tarafınca yönetilen bir yapay rahim üretmeyi başardı. Üstelik bu rahimde fare embriyoları büyütülebildi. Farelerdeki anne rahminin ortamını teğe bir kopyalamayı ve yaşama elverişli bir yapay ortam üretmeyi başaran grup, bu prosedürün insanlarda da işe yarayacağı konusunda umutlu. Etik kurallar niçiniyle bu deneyleri şu anda bir insan embriyosunda yapmak imkansız. Türkiye’de de bilim insanları bu bahiste temkinli ve gelişmeleri görmek gerektiği konusunda hemfikir.
‘Çok uzaktayız’
Dünya Tüp Bebek ve Kısırlık Derneği(ISIVF) eski Lideri ve Türkiye Üreme Tıbbı ve Cerrahisi Derneği İdare Konseyi Üyesi Prof. Dr. Timur Gürgan: “Bir insanın, bebek olarak dışarıda geliştirilip dışarıda doğurtulmasından fazlaca, hayli, epeyce uzaktayız. Çin’de de epeyce düzgün bilim insanları var ancak hepimizin bildiği üzere bu cins çalışmaların etik, ahlaki, yasal ve bilimsel değerlendirmelere bakılırsa yapılması gerekir. Bu çalışmaları takip ediyoruz lakin şu anda kamuoyunu meşgul edip ‘bu biçimde bir şey başladı, olacak’ üzere şeyler bilimsel olarak söylenemez” dedi.
‘Çok ütopik’
Bayan Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Prof. Dr. Yücel Karaman: “Biz aslına bakarsan yapay rahim teknolojisini tüp bebek tedavilerinde beşinci güne kadar uyguluyoruz. Lakin beşinci günden daha sonrasında bunu uygulamak tüm dünyada yasak. Bu süratle gelişen teknolojinin insanlarda yaratacağı şey ufkumuzun açılmasını sağlayabilir. Fakat bütün bunların hepsi şu anda fazlaca ütopik. 100 sene daha sonra ne olacağını bilemeyiz fakat şu anda hayal etmek bile sıkıntı geliyor.”
‘hiç bir şeye şaşırmamak gerekli’
Bayan Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Prof. Dr. Ateş Karateke: “Artık günümüzde bilimin geldiği noktada hiç bir şeye şaşırmamak gerekli. Nasıl tüp bebek tedavilerinde biz bebeği dış ortamda birinci 4-5 haftasını geçirtirip daha sonrasında anne rahmine transfer ediyoruz, artık bu transferi yapmayıp dış ortamda büyütmeye devam etmek de hayli mantıksız gözükmeyen, fazlaca gayri bilim olarak görülmeyen bir durum. Ancak bu insanların hizmetine ne vakit sunulur, o mevzuda belirli bir vakte muhtaçlık var diye düşünüyorum.”
‘Spekülasyona açık’
Bayan Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Prof. Dr. Bektaş Yıldırım: “Yapay rahim ve bebeklerin buradan büyütülmesi fikri epeydir üzerinde çalışılan bir mevzu. Lakin spekülasyona da hayli açık bir husus. Bebeği dokuz ay yapay rahimde büyütmeyle birlikte insan ırkına en yakın hayvan ırkının rahminde de büyütme denenebilir. Fakat her iki biçimde de embriyoda sonrasındasında da çocukta ne tıp olumsuz olaylar oluşur, şimdiden bir şey söylemek mümkün değil.”
‘Umut ışığı olabilir’
Bayan Hastalıkları, Doğum ve Tüp Bebek Uzmanı Doç. Dr. Tabiat Seçkin: “Tüm bu hasta kümelerinde yapay rahim çok mucizevi bir seçenek. Gebeliği şu anda elimizde bulunan imkanlarla elde edilemeyen şahıslar için umut ışığı olabilecektir.”
‘O günün koşullarına bakmak gerekir’
İlahiyatçı Prof. Dr. Saim Yeprem: “Şu anda bir şey söylemek mümkün değil. Uygulama, deneme evreleri bitsin ve pratik hale gelsin, toplumda kullanılır hale gelsin, bu biçimde o günün kaideleri ortasında durum düşünülür.’’
Meltem Günay – Çin’de Suzhou Biyomedikal Mühendisliği ve Teknoloji Enstitüsü’nden bilim insanları ve araştırmacılar, uzun çalışmaları kararı yapay zeka tarafınca yönetilen bir yapay rahim üretmeyi başardı. Üstelik bu rahimde fare embriyoları büyütülebildi. Farelerdeki anne rahminin ortamını teğe bir kopyalamayı ve yaşama elverişli bir yapay ortam üretmeyi başaran grup, bu prosedürün insanlarda da işe yarayacağı konusunda umutlu. Etik kurallar niçiniyle bu deneyleri şu anda bir insan embriyosunda yapmak imkansız. Türkiye’de de bilim insanları bu bahiste temkinli ve gelişmeleri görmek gerektiği konusunda hemfikir.
‘Çok uzaktayız’
Dünya Tüp Bebek ve Kısırlık Derneği(ISIVF) eski Lideri ve Türkiye Üreme Tıbbı ve Cerrahisi Derneği İdare Konseyi Üyesi Prof. Dr. Timur Gürgan: “Bir insanın, bebek olarak dışarıda geliştirilip dışarıda doğurtulmasından fazlaca, hayli, epeyce uzaktayız. Çin’de de epeyce düzgün bilim insanları var ancak hepimizin bildiği üzere bu cins çalışmaların etik, ahlaki, yasal ve bilimsel değerlendirmelere bakılırsa yapılması gerekir. Bu çalışmaları takip ediyoruz lakin şu anda kamuoyunu meşgul edip ‘bu biçimde bir şey başladı, olacak’ üzere şeyler bilimsel olarak söylenemez” dedi.
‘Çok ütopik’
Bayan Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Prof. Dr. Yücel Karaman: “Biz aslına bakarsan yapay rahim teknolojisini tüp bebek tedavilerinde beşinci güne kadar uyguluyoruz. Lakin beşinci günden daha sonrasında bunu uygulamak tüm dünyada yasak. Bu süratle gelişen teknolojinin insanlarda yaratacağı şey ufkumuzun açılmasını sağlayabilir. Fakat bütün bunların hepsi şu anda fazlaca ütopik. 100 sene daha sonra ne olacağını bilemeyiz fakat şu anda hayal etmek bile sıkıntı geliyor.”
‘hiç bir şeye şaşırmamak gerekli’
Bayan Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Prof. Dr. Ateş Karateke: “Artık günümüzde bilimin geldiği noktada hiç bir şeye şaşırmamak gerekli. Nasıl tüp bebek tedavilerinde biz bebeği dış ortamda birinci 4-5 haftasını geçirtirip daha sonrasında anne rahmine transfer ediyoruz, artık bu transferi yapmayıp dış ortamda büyütmeye devam etmek de hayli mantıksız gözükmeyen, fazlaca gayri bilim olarak görülmeyen bir durum. Ancak bu insanların hizmetine ne vakit sunulur, o mevzuda belirli bir vakte muhtaçlık var diye düşünüyorum.”
‘Spekülasyona açık’
Bayan Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Prof. Dr. Bektaş Yıldırım: “Yapay rahim ve bebeklerin buradan büyütülmesi fikri epeydir üzerinde çalışılan bir mevzu. Lakin spekülasyona da hayli açık bir husus. Bebeği dokuz ay yapay rahimde büyütmeyle birlikte insan ırkına en yakın hayvan ırkının rahminde de büyütme denenebilir. Fakat her iki biçimde de embriyoda sonrasındasında da çocukta ne tıp olumsuz olaylar oluşur, şimdiden bir şey söylemek mümkün değil.”
‘Umut ışığı olabilir’
Bayan Hastalıkları, Doğum ve Tüp Bebek Uzmanı Doç. Dr. Tabiat Seçkin: “Tüm bu hasta kümelerinde yapay rahim çok mucizevi bir seçenek. Gebeliği şu anda elimizde bulunan imkanlarla elde edilemeyen şahıslar için umut ışığı olabilecektir.”
‘O günün koşullarına bakmak gerekir’
İlahiyatçı Prof. Dr. Saim Yeprem: “Şu anda bir şey söylemek mümkün değil. Uygulama, deneme evreleri bitsin ve pratik hale gelsin, toplumda kullanılır hale gelsin, bu biçimde o günün kaideleri ortasında durum düşünülür.’’