Akdeniz diyetinin çok sağlıklı olduğu uzun zamandır biliniyor. Araştırmacılar artık bir yiyeceğin beyin fonksiyonu üzerinde özel bir etkisi olduğunu keşfettiler.
Akdeniz diyetinin kalp sağlığı üzerindeki etkisi kapsamlı bir şekilde incelenmiştir. Kalp ve damar hastalıklarına yol açabilecek risk faktörleri üzerinde olumlu etkisi olduğu bilinmektedir.
Harvard araştırmacıları artık belirli bir gıdayı ayrı ayrı incelediler ve şu sonuca vardılar: Zeytinyağı görünüşe göre demansa bağlı ölüme karşı koruyor. Çalışmaları için 28 yıllık bir süre boyunca gözlemlenen 92.000'den fazla kişiden elde edilen verileri analiz ettiler. Asıl amaç ciddi kronik hastalıklar için risk faktörlerini belirlemekti. Katılımcılar her dört yılda bir beslenme anketini doldurdular.
Bir çorba kaşığının büyük etkisi var
Araştırmanın başlangıcında denekler ortalama 56 yaşındaydı. Gözlem döneminde 4.751 demansa bağlı ölüm yaşandı. Günde en az yedi gram zeytinyağı (yaklaşık bir çorba kaşığı) tüketen katılımcılarda, hiç zeytinyağı tüketmeyen veya nadiren tüketenlere kıyasla demansa bağlı ölüm riski yüzde 28 daha düşüktü.
Alzheimer hastalığı için en güçlü genetik risk faktörü olarak kabul edilen APOE e4 genine sahip olan katılımcılar da dahil edildi. Taşıyıcıların, taşıyıcı olmayanlara göre demanstan ölme riski beş ila dokuz kat daha fazlaydı. Ancak bu faktör hesaba katıldığında bile sonuçlar sabit kaldı.
Margarin ve mayonez yerine zeytinyağı
Araştırmanın ortak yazarı Anne-Julie Tessier, “Çalışmamız, zeytinyağı gibi bitki bazlı yağları öneren beslenme kurallarını güçlendiriyor ve bu önerilerin yalnızca kalp sağlığını değil aynı zamanda potansiyel olarak beyin sağlığını da desteklediğini öne sürüyor” dedi. “Margarin ve ticari mayonez gibi yağlar yerine doğal bir ürün olan zeytinyağını seçmek güvenli bir seçimdir ve ölümcül demans riskini azaltabilir.”
Günlük tüketilen sadece 5 gram (yaklaşık 1,2 çay kaşığı) margarin veya mayonezin zeytinyağı ile değiştirilmesi, demanstan ölme riskinin yüzde 8 ila 14 oranında azalmasıyla ilişkilendirildi.
Özellikle antiinflamatuar özellikler
Bu sonuçların tam olarak neden ortaya çıktığı henüz belli değil. Tessier, “Zeytinyağında bulunan bazı antioksidan bileşikler kan-beyin bariyerini geçebilir ve beyin üzerinde doğrudan etkiye sahip olabilir” diyor. Zeytinyağının kalp ve damar sağlığını destekleyerek beyin sağlığı üzerinde dolaylı bir etkiye sahip olması da mümkündür.
Beslenme araştırmacısı Anne Danahy, Medical News Today'e “Zeytinyağının daha düşük ölümcül demans riskiyle ilişkili olması beni şaşırtmıyor” dedi. Zeytinyağı, beyindekiler de dahil olmak üzere hücreleri ve kan damarlarını koruyan antioksidanlar olan E vitamini ve polifenoller açısından zengindir. Yağ ayrıca antiinflamatuar özelliklere de sahiptir: “İltihap, beynin (ve vücudun) yaşlanmasını hızlandırabilir ve demans ve bilişsel gerilemenin bir nedeni olarak kabul edilir.”