500 bin kuyuya müşahede önerisi
TBMM İklim Araştırma Kurulu’nun TBMM Başkanlığı’na sunduğu raporda, yeraltı sularının kullanması ve korunmasına geniş yer ayrıldı. Raporda, bilhassa kuyu sularının kullanmasının kontrol altına alınmasına yönelik tespit ve tekliflerde bulunuldu. Rapora göre, şahısların kullandığı 337 bin 276, sulama kooperatiflerinin 11 bin 890 ve TİGEM’in 2 bin 122 olmak üzere Türkiye’de toplam 353 bin 393 evraklı su kuyusu bulunuyor. Yalnızca 100 bine yakını Konya’da olmak üzere 200 bin civarında da kaçak su kuyusu bulunduğu belirtilen raporda, mevzuya ait özetle şu tespit ve teklifler yer aldı:
‘Bilinçli kullanılmıyor’
Sulak alanların ve göllerin alanlarında ne amaçla olursa olsun kuyu açılmasına müsaade verilmemeli.
Havzalardaki yeraltı suyunun ölçü ve kalite açısından izlenmesi niyetiyle mevcut rasat kuyularında anlık ölçüm alınması sağlanmalı, müşahede noktaları arttırılmalı.
Evraksız kuyuların açılması ve evraklı kuyulardan tahsis fazlası su çekilmesi yeraltı suyunun denetimsiz ve çok kullanılmasına sebep olmaktadır. Yeraltı suyu kullanması için evrak almadan kuyu açan sondaj makinalarının çalışmaları engellenmeli.
Kuyuların takibi için aktif bir izleme-denetim-yaptırım düzeneği oluşturulmalı. Evraksız kuyuların kayıt altına alınmasını sağlayacak mevzuat değişikliğinin yapılarak evraklı ve evraksız bütün kuyulara sayaç takılması suretiyle havzalarda çekilen su ölçüsü tespit edilmeli.
Elektrik Dağıtım Şirketleri zirai amaçlı elektrik aboneliği başvurusu sırasında, abonenin elektriği yalnızca müracaat niyeti için kullandığını denetlemeli ve kuyu üzere niyet dışı kullanımda ruhsat iptal edilmeli.
Yeraltı suyu tasarruflu ve şuurlu bir biçimde kullanılmamaktadır. Yeni teknolojiler geliştirmeye yönelik araştırma faaliyetlerine gereken ehemmiyet verilmeli ve kullanıcılarını bilinçlendirmeye yönelik eğitim faaliyetleri artırılmalı.
‘Atıl olanlar kapatılsın’
Yüzey suyu sulama şebekesi içerisinde yer alan bütün belgeli-belgesiz kuyulara, şebekenin rehabilitasyon gereksinimi giderilinceye kadar uygun biçimde su tahsisi yapılmalı ve bu süreçlerden daha sonra muhtaçlık duyulmayan kuyular kapatılmalı.
Toplulaştırma yapılan alanlarda mevcut bütün kuyular dikkate alınarak sahanın su muhtaçlığı değerlendirilmeli, muhtaçlık duyulan kuyulara sayaç takılarak atıl kalan kuyular kapatılmalı. Havza temelli su potansiyelinin, su kullanan bölümlere nazaran, havzalara mahsus paylaşım asılları ortaya konularak tahsisi sağlanmalı.
Küçük ve orta ölçekli tarla sahibi çiftçiler, “Çiftlik Rezervuarları” kurarak alternatif su kaynakları geliştirmeye yönlendirilmeli. Yağmur ve kardan gelecek yüzey suları ile dolabilecek bu küçük kapasiteli rezervuarlar tarlalarda yaygınlaştırılmalı.
‘Arıtılarak kullanılmalı’
Yeraltı suyunun kuraklık, savaş ya da alışılmış afet durumlarında süratle kullanıma sunulması ve kirlilikten az etkilenmesi sebebiyle, bilhassa acil durumda içme suyunda kullanılması için rezerv edilmesi ve korunması gerekmektedir.
Küçük ve orta ölçekli pompaj sulamalarında “Gece Rezervuarlı Sistem İşletmesi”ne geçilmeli. Mevcut regülasyon depoları, bir günlük gereksinimi karşılayacak kapasitede rezervuarlara dönüştürülerek elektriğin ucuz olduğu gece saatlerinde suyu bu rezervuarlara basmak, gündüz ise erken saatlerde kullanıma sunmak biçiminde işletme yapılarak buharlaşma kayıpları önlenebilecek, gece sulaması özendirilecek ve güçten de tasarruf sağlanabilecektir.
2022 yılında ülke çapında “Damla Sulamaya Geçiş İçin Seferberlik” ilan edilmeli.
Sulamadan dönen sular (dönüş suları) arıtılarak bir daha kullanıma sunulmalı.
TBMM İklim Araştırma Kurulu’nun TBMM Başkanlığı’na sunduğu raporda, yeraltı sularının kullanması ve korunmasına geniş yer ayrıldı. Raporda, bilhassa kuyu sularının kullanmasının kontrol altına alınmasına yönelik tespit ve tekliflerde bulunuldu. Rapora göre, şahısların kullandığı 337 bin 276, sulama kooperatiflerinin 11 bin 890 ve TİGEM’in 2 bin 122 olmak üzere Türkiye’de toplam 353 bin 393 evraklı su kuyusu bulunuyor. Yalnızca 100 bine yakını Konya’da olmak üzere 200 bin civarında da kaçak su kuyusu bulunduğu belirtilen raporda, mevzuya ait özetle şu tespit ve teklifler yer aldı:
‘Bilinçli kullanılmıyor’
Sulak alanların ve göllerin alanlarında ne amaçla olursa olsun kuyu açılmasına müsaade verilmemeli.
Havzalardaki yeraltı suyunun ölçü ve kalite açısından izlenmesi niyetiyle mevcut rasat kuyularında anlık ölçüm alınması sağlanmalı, müşahede noktaları arttırılmalı.
Evraksız kuyuların açılması ve evraklı kuyulardan tahsis fazlası su çekilmesi yeraltı suyunun denetimsiz ve çok kullanılmasına sebep olmaktadır. Yeraltı suyu kullanması için evrak almadan kuyu açan sondaj makinalarının çalışmaları engellenmeli.
Kuyuların takibi için aktif bir izleme-denetim-yaptırım düzeneği oluşturulmalı. Evraksız kuyuların kayıt altına alınmasını sağlayacak mevzuat değişikliğinin yapılarak evraklı ve evraksız bütün kuyulara sayaç takılması suretiyle havzalarda çekilen su ölçüsü tespit edilmeli.
Elektrik Dağıtım Şirketleri zirai amaçlı elektrik aboneliği başvurusu sırasında, abonenin elektriği yalnızca müracaat niyeti için kullandığını denetlemeli ve kuyu üzere niyet dışı kullanımda ruhsat iptal edilmeli.
Yeraltı suyu tasarruflu ve şuurlu bir biçimde kullanılmamaktadır. Yeni teknolojiler geliştirmeye yönelik araştırma faaliyetlerine gereken ehemmiyet verilmeli ve kullanıcılarını bilinçlendirmeye yönelik eğitim faaliyetleri artırılmalı.
‘Atıl olanlar kapatılsın’
Yüzey suyu sulama şebekesi içerisinde yer alan bütün belgeli-belgesiz kuyulara, şebekenin rehabilitasyon gereksinimi giderilinceye kadar uygun biçimde su tahsisi yapılmalı ve bu süreçlerden daha sonra muhtaçlık duyulmayan kuyular kapatılmalı.
Toplulaştırma yapılan alanlarda mevcut bütün kuyular dikkate alınarak sahanın su muhtaçlığı değerlendirilmeli, muhtaçlık duyulan kuyulara sayaç takılarak atıl kalan kuyular kapatılmalı. Havza temelli su potansiyelinin, su kullanan bölümlere nazaran, havzalara mahsus paylaşım asılları ortaya konularak tahsisi sağlanmalı.
Küçük ve orta ölçekli tarla sahibi çiftçiler, “Çiftlik Rezervuarları” kurarak alternatif su kaynakları geliştirmeye yönlendirilmeli. Yağmur ve kardan gelecek yüzey suları ile dolabilecek bu küçük kapasiteli rezervuarlar tarlalarda yaygınlaştırılmalı.
‘Arıtılarak kullanılmalı’
Yeraltı suyunun kuraklık, savaş ya da alışılmış afet durumlarında süratle kullanıma sunulması ve kirlilikten az etkilenmesi sebebiyle, bilhassa acil durumda içme suyunda kullanılması için rezerv edilmesi ve korunması gerekmektedir.
Küçük ve orta ölçekli pompaj sulamalarında “Gece Rezervuarlı Sistem İşletmesi”ne geçilmeli. Mevcut regülasyon depoları, bir günlük gereksinimi karşılayacak kapasitede rezervuarlara dönüştürülerek elektriğin ucuz olduğu gece saatlerinde suyu bu rezervuarlara basmak, gündüz ise erken saatlerde kullanıma sunmak biçiminde işletme yapılarak buharlaşma kayıpları önlenebilecek, gece sulaması özendirilecek ve güçten de tasarruf sağlanabilecektir.
2022 yılında ülke çapında “Damla Sulamaya Geçiş İçin Seferberlik” ilan edilmeli.
Sulamadan dönen sular (dönüş suları) arıtılarak bir daha kullanıma sunulmalı.