Beşiktaş kazılarında yeni keşif: 5 bin 500 yıllık yaprak bulundu
Kabataş-Beşiktaş-Mecidiyeköy- Mahmutbey Metro çizgisinin Beşiktaş İstasyonu olacak alanda, İstanbul Arkeoloji Müzeleri tarafınca 2016’dan bu yana arkeolojik hafriyat çalışmaları yürütülüyor.
Aralıksız devam eden hafriyatlarda daha evvel kurgan tipi mezarlar ve kalkolitik periyoda ilişkin çanak çömlek kesimleri bulunmuştu. Kalkolitik periyoda yani milattan evvel 4500-5000 senelerına dayana bu kalıntılar İstanbul’un bilinen tarihini değiştirmişti.
Hafriyat çalışmalarında kurgan mezarları sayısı 124 yükselirken bu mezarların birinde ise çınar ağacına ilişkin olduğu düşünülen epey sayıda yaprak bulundu. Yaprakların milattan evvel 3500-3300 senelerında yani günümüzde 5500-5300 yıl öncesine ilişkin olduğu belirtiliyor.
ARKEOLOJİK HAFRİYATLARDA AZ RASTLANIYOR
Bulunan yaprakların çabucak hemen incelemeleri tamamlanmadı. Bir kurgan mezarının yanında açılan kuyuda bulunan fazlaca sayıda yaprakların üst üste olduğu tespit edildi. Çınar ağacına ilişkin olduğunu düşünülen bu yaprakların ne olduğu yapılacak çalışmalar daha sonrası netleşecek. Arkeolojik hafriyatlarda az rastlanan bu tip kalıntılar genelde oksijensiz ortamda ve çamurlu alanlarda bulunuyor.
KURGAN MEZAR SAYISI ARTTI
Bulunan kurgan mezarlarının sayısı 115’de 124’e yükseldi. Birinci Tunç Çağına yaklaşık milattan evvel 3500-3000 yıllar ortasına tarihlenen 45 adet kurgan tipi mezar tespit edildi.”
“Çapları 1 ila 5 metre içinde değişen dairesel planlı taş dizilerinden oluşan kurganların ortasında iki tıp gömü yer alıyor. Birincisi kremasyon yani cesedin yakılarak gömüldüğü mezarlar. Bugüne dek 109 adet kremasyon mezar tespit edildi. Cesedin yakıldığı yerde kemiklerin etrafı taşlarla çevrelenmiş ve kapatılmış mezarların yanı sıra kremasyon alanında yakıldıktan daha sonra kurgan içine yahut kurgan dışına kemiklerin gömüldüğü mezarlar da mevcut.
“Kremasyon alanında yakılan cesetlerin kemiklerinin direkt toprağa gömüldüğü mezarların yanı sıra, pişmiş toprak kapların içine temalıp toprağa gömülmüş urne tipi mezarlar da alanda tespit edildi.
YENİ SU KUYUSU BULUNDU
Hafriyat çalışmalarında buluna kuyu sayısı 4’e yükseldi. Daha evvel “Bostan kuyusu” olarak isimlendirilen su kuyuları 6. yüzyıl Bizans devrinde, başka iki kuyunun ise 16. ve 19. yüzyıl Osmanlı periyodunda yapıldıkları tespit edilmişti. Yeni bulunan su kuyusu ise Osmanlı devrine ilişkin 1700 senelerına tarihleniyor.
MEZARDAN ÇOK SAYIDA YAPRAK ÇIKTI
Beşiktaş hafriyatlarının baş arkeoloğu Mehmet Ali Polat, çalışmalardaki son durumu Demirören Haber Ajansı’na (DHA) anlattı.
Polat, “Bugün itibariyle Beşiktaş hafriyat alanında biz 45 adet kurgana ulaştık. Bunların ortasında ve haricinde yaklaşık 124 mezar ortaya çıkardık. Yapraklarda bu 124 mezarın birinin içerisinde bulundu. Bu da kramasyon yani yakılarak gömülmüş bir bireye ilişkin mezar. Kemiklerin çabucak yanında bir çukurun içerisinde ağaç yaprakları ortaya çıkardık.”
“Yeni bir buluntu olduğu için sayısı aşikâr değil. aslına bakarsanız üst üste konulmuş yapraklar fakat daha tahlilleri yapılmadı. Birinci izlenimimiz yani kendi müşahedemiz bunların bir çınar ağacına ya da çınargillerden bir ağaç ağaca ilişkin olabileceğini düşündürmekte. Mezarın içerisine konulma hali bir ritüeli düşündürüyor bize yani dini bir ritüel olabilir. “
“Mezarların içerisine konulan başka pişmiş toprak kaplar olsun ya da öbür nesneler öteki dünya inancıyla alakalı. Bununla bağlı olabilir, o devir için kutsallığı olan bir ağaç olabilir. Kurganlarımızın hepsi milattan evvel 3500-3000 yılları içinde bu da milattan evvel 3500-3300 senelerına tarihlendirilebilir” dedi.
KALKOLİTİK DEVİR
Polat, hafriyat çalışmalarındaki kalkolitik periyoda ait bulgular konusunda ise, “İki katman halinde daha erken yani birinci tunç çağından daha erken iki tabakamız var. Burada da genişleme çalışmalarına başladık. Alttaki tabakanın genele yayıldığını gördük. Burada da kalkolitik devir materyalleri gelmeye devam ediyor” değerlendirmesinde bulundu.
Kabataş-Beşiktaş-Mecidiyeköy- Mahmutbey Metro çizgisinin Beşiktaş İstasyonu olacak alanda, İstanbul Arkeoloji Müzeleri tarafınca 2016’dan bu yana arkeolojik hafriyat çalışmaları yürütülüyor.
Aralıksız devam eden hafriyatlarda daha evvel kurgan tipi mezarlar ve kalkolitik periyoda ilişkin çanak çömlek kesimleri bulunmuştu. Kalkolitik periyoda yani milattan evvel 4500-5000 senelerına dayana bu kalıntılar İstanbul’un bilinen tarihini değiştirmişti.
Hafriyat çalışmalarında kurgan mezarları sayısı 124 yükselirken bu mezarların birinde ise çınar ağacına ilişkin olduğu düşünülen epey sayıda yaprak bulundu. Yaprakların milattan evvel 3500-3300 senelerında yani günümüzde 5500-5300 yıl öncesine ilişkin olduğu belirtiliyor.
ARKEOLOJİK HAFRİYATLARDA AZ RASTLANIYOR
Bulunan yaprakların çabucak hemen incelemeleri tamamlanmadı. Bir kurgan mezarının yanında açılan kuyuda bulunan fazlaca sayıda yaprakların üst üste olduğu tespit edildi. Çınar ağacına ilişkin olduğunu düşünülen bu yaprakların ne olduğu yapılacak çalışmalar daha sonrası netleşecek. Arkeolojik hafriyatlarda az rastlanan bu tip kalıntılar genelde oksijensiz ortamda ve çamurlu alanlarda bulunuyor.
KURGAN MEZAR SAYISI ARTTI
Bulunan kurgan mezarlarının sayısı 115’de 124’e yükseldi. Birinci Tunç Çağına yaklaşık milattan evvel 3500-3000 yıllar ortasına tarihlenen 45 adet kurgan tipi mezar tespit edildi.”
“Çapları 1 ila 5 metre içinde değişen dairesel planlı taş dizilerinden oluşan kurganların ortasında iki tıp gömü yer alıyor. Birincisi kremasyon yani cesedin yakılarak gömüldüğü mezarlar. Bugüne dek 109 adet kremasyon mezar tespit edildi. Cesedin yakıldığı yerde kemiklerin etrafı taşlarla çevrelenmiş ve kapatılmış mezarların yanı sıra kremasyon alanında yakıldıktan daha sonra kurgan içine yahut kurgan dışına kemiklerin gömüldüğü mezarlar da mevcut.
“Kremasyon alanında yakılan cesetlerin kemiklerinin direkt toprağa gömüldüğü mezarların yanı sıra, pişmiş toprak kapların içine temalıp toprağa gömülmüş urne tipi mezarlar da alanda tespit edildi.
YENİ SU KUYUSU BULUNDU
Hafriyat çalışmalarında buluna kuyu sayısı 4’e yükseldi. Daha evvel “Bostan kuyusu” olarak isimlendirilen su kuyuları 6. yüzyıl Bizans devrinde, başka iki kuyunun ise 16. ve 19. yüzyıl Osmanlı periyodunda yapıldıkları tespit edilmişti. Yeni bulunan su kuyusu ise Osmanlı devrine ilişkin 1700 senelerına tarihleniyor.
MEZARDAN ÇOK SAYIDA YAPRAK ÇIKTI
Beşiktaş hafriyatlarının baş arkeoloğu Mehmet Ali Polat, çalışmalardaki son durumu Demirören Haber Ajansı’na (DHA) anlattı.
Polat, “Bugün itibariyle Beşiktaş hafriyat alanında biz 45 adet kurgana ulaştık. Bunların ortasında ve haricinde yaklaşık 124 mezar ortaya çıkardık. Yapraklarda bu 124 mezarın birinin içerisinde bulundu. Bu da kramasyon yani yakılarak gömülmüş bir bireye ilişkin mezar. Kemiklerin çabucak yanında bir çukurun içerisinde ağaç yaprakları ortaya çıkardık.”
“Yeni bir buluntu olduğu için sayısı aşikâr değil. aslına bakarsanız üst üste konulmuş yapraklar fakat daha tahlilleri yapılmadı. Birinci izlenimimiz yani kendi müşahedemiz bunların bir çınar ağacına ya da çınargillerden bir ağaç ağaca ilişkin olabileceğini düşündürmekte. Mezarın içerisine konulma hali bir ritüeli düşündürüyor bize yani dini bir ritüel olabilir. “
“Mezarların içerisine konulan başka pişmiş toprak kaplar olsun ya da öbür nesneler öteki dünya inancıyla alakalı. Bununla bağlı olabilir, o devir için kutsallığı olan bir ağaç olabilir. Kurganlarımızın hepsi milattan evvel 3500-3000 yılları içinde bu da milattan evvel 3500-3300 senelerına tarihlendirilebilir” dedi.
KALKOLİTİK DEVİR
Polat, hafriyat çalışmalarındaki kalkolitik periyoda ait bulgular konusunda ise, “İki katman halinde daha erken yani birinci tunç çağından daha erken iki tabakamız var. Burada da genişleme çalışmalarına başladık. Alttaki tabakanın genele yayıldığını gördük. Burada da kalkolitik devir materyalleri gelmeye devam ediyor” değerlendirmesinde bulundu.