Boğaz’da lüfere ‘vira bismillah’
GÖKHAN KARAKAŞ İstanbul – Karadeniz’in besin bedeli yüksek suları ile üç denizin özelliklerini taşıyan Marmara Denizi’nin tek teması olarak yüzlerce balık çeşidinin geçişini sağlayan İstanbul Boğazı, av döneminde bir epey balıkçı teknesinin umudu. İstanbul’un sembol balığı lüferin son 15 yıldaki en büyük akınına sahne olan İstanbul Boğazı’nda balıkçılar, geçtiğimiz günlerde istedikleri rahmeti yakaladı.
Uzunlukları üç metreden 45 metreye kadar olan yüzlerce balıkçı teknesinin “Vira Bismillah” diyerek ağlarını saldığı İstanbul Boğazı, beslendiği akıntılarla balıkların en değerli göç yollarından biri. Balık avlamak için İstanbul Boğazı’na ağlarını bırakan balıkçılardan Ahmet Bakırcı ve tayfası da binlerce yıl evvel oluşan biyolojik koridorun kendilerine rahmet sunmasını bekliyor. Üç jenerasyondur sürdürdüğü gırgır balıkçılığını oğullarına bırakmaya hazırlanan “Hacı Dursunali” teknesinin reisi Ahmet Bakırcı ile çıktığımız lüfer avı, ortasından su yolu geçen kentin denizden gelen rahmetini gözlemlememizi sağladı.
Üç jenerasyondur sürdürdüğü gırgır balıkçılığını oğullarına bırakmaya hazırlanan “Hacı Dursunali” teknesinin reisi Ahmet Bakırcı ile lüfer avına çıktık.
242 gün avlanacak
Reis Bakırcı ve 25 tayfasının balık avını yerinde görmek için 29 metre uzunluğundaki “Hacı Dursunali” isimli gırgır teknesinin konuğu olduk. Balık avı döneminin sürdüğü 1 Eylül-15 Nisan tarihleri içindeki 242 gün boyunca balık avlayacak tekne, Boğaziçi’nin Beykoz ve Sarıyer ilçeleri içindeki 24 metreden daha derin kıyılarında dolaşıyor. Teknenin reisi Ahmet Bakırcı’nın en büyük sorumluluğu, gelişmiş sonar ve radarla suyun altındaki görüntülenen balık sürülerini tanımlamak ve tam vaktinde ağları fora etmek için gerçek talimatı vermek. Teknenin her istikametinden geçen ağır İstanbul deniz trafiğini teknenin pruvasına (teknenin önü) bakarak yönetim eden Ahmet Reis, öteki yandan da suyun altındaki balık sürülerini ekrana yansıtan sonara kilitleniyor.
‘Müsilaj keder oldu’
Lisanlara destan bereketteki balıkçılık günlerinin İstanbul Boğazı’nın en pak vakit içinderında yaşandığını belirten Ahmet Reis, “Müsilaj bize büyük kaygı oldu. Ağlarımız ağırlaştı ve gözleri tıkandığı için daima değiştirmek, onarmak zorunda kaldık. Sarı katman balığın rahmetini düşürdü. Denizi ne kadar pak tutarsanız birebir oranda rahmet sunar size. Sanayi atıkları boşaltılmasın, kâfi. Denizi en hayli balıkçı korur zira geçmişini de geleceğini de denize borçludur. Şimdilerle
balıkla bir arada ağlarımızda deniz anası ya da plastik doluyor ve buna epey üzülüyoruz” diyor.
‘İhbar adiyorlar fakat…’
Yılda yaklaşık 200 ton mazot yaktıkları için şimdilerde en büyük meselelerinin değerli yakıt fiyatları olduğunu belirten Ahmet Bakırcı, “Avlanabildiğimiz kıyıların derinliğinin en az 24 metre olması gerekiyor. Bizi kıyılarda nazarannler Boğaziçi’nin derinliğini bilmedikleri için ihbar ediyorlar lakin biz kurallara uyuyoruz. Eskisi üzere bereketli günler yaşamadık ancak 1-2 haftadır tuttuğumuz lüfer bize eski günleri hatırlattı. Boğazın prensi lüfer uzun yıllardır görünmüyordu. Biraz olsun umutlandık. Gırgır balıkçılığı yapılmazsa İstanbullu lüfer ve palamut üzere en lezzetli balıkları ya yiyemez ya epey değerliye yer” diye konuşuyor.
Teknenin Kocareis’i yani tayfasının sorumlusu 25 yıllık balıkçı Cengiz Eren. Eren, “Teknede çalışacaksan sağlam olmak zorundasın. En zoru da gurbette olmaktır. Altı ay goremezsin sevdiklerini. Ne olursa olsun denizde olmak güzeldir” diyor. Teknenin en genci 19 yaşındaki Mustafa Topçuoğlu ise, “Turizm bölümünde çalıştıktan daha sonra dayımla tekneye katıldım. Balıkçılığı meslek edinmek istiyorum” dedi.
Katı atık ve deniz anası yoğunluğu
Beykoz kıyısında süren bekleyişin akabinde Ahmet Reis’in anonsları duyulunca tüm tayfa süratle misyon yerlerine geçiyor. Reisin “Mola” komutuyla teknedeki tayfa, ağı denizde dolaştırıyor. 800 metre uzunluğundaki ağ, mavi suların üstündeki yerini alıyor. 30 dakikalık beklemenin akabinde Reis Bakırcı, bu kere “vira” komutu verince ağlar toplanıyor. Ağ toplandıkça yüzeye gelen lüfer ve çinakoplar, güverteye alınmadan evvel karabatak ve martıların yemi olmamak için çabalıyor. Ahmet Reis karabatakların dalgıç üzere daldıklarını görür görmez “Ekmeğimizi paylaşıyoruz” diyerek tabiatla barışık oldukları bildirisini veriyor. Ağlar toplandıkça Ahmet Reis’in yakındığı plastik kirliliğinin ürkütücülüğüne şahit oluyoruz. Plastik atıklar ve deniz anası yoğunluğu da dikkatten kaçmıyor. Ağların toplanmasıyla güvertenin havuzlarına bol bol lüfer ve çinekopun yanında kefal, istavrit ve zargana da doluyor.
GÖKHAN KARAKAŞ İstanbul – Karadeniz’in besin bedeli yüksek suları ile üç denizin özelliklerini taşıyan Marmara Denizi’nin tek teması olarak yüzlerce balık çeşidinin geçişini sağlayan İstanbul Boğazı, av döneminde bir epey balıkçı teknesinin umudu. İstanbul’un sembol balığı lüferin son 15 yıldaki en büyük akınına sahne olan İstanbul Boğazı’nda balıkçılar, geçtiğimiz günlerde istedikleri rahmeti yakaladı.
Uzunlukları üç metreden 45 metreye kadar olan yüzlerce balıkçı teknesinin “Vira Bismillah” diyerek ağlarını saldığı İstanbul Boğazı, beslendiği akıntılarla balıkların en değerli göç yollarından biri. Balık avlamak için İstanbul Boğazı’na ağlarını bırakan balıkçılardan Ahmet Bakırcı ve tayfası da binlerce yıl evvel oluşan biyolojik koridorun kendilerine rahmet sunmasını bekliyor. Üç jenerasyondur sürdürdüğü gırgır balıkçılığını oğullarına bırakmaya hazırlanan “Hacı Dursunali” teknesinin reisi Ahmet Bakırcı ile çıktığımız lüfer avı, ortasından su yolu geçen kentin denizden gelen rahmetini gözlemlememizi sağladı.
Üç jenerasyondur sürdürdüğü gırgır balıkçılığını oğullarına bırakmaya hazırlanan “Hacı Dursunali” teknesinin reisi Ahmet Bakırcı ile lüfer avına çıktık.
242 gün avlanacak
Reis Bakırcı ve 25 tayfasının balık avını yerinde görmek için 29 metre uzunluğundaki “Hacı Dursunali” isimli gırgır teknesinin konuğu olduk. Balık avı döneminin sürdüğü 1 Eylül-15 Nisan tarihleri içindeki 242 gün boyunca balık avlayacak tekne, Boğaziçi’nin Beykoz ve Sarıyer ilçeleri içindeki 24 metreden daha derin kıyılarında dolaşıyor. Teknenin reisi Ahmet Bakırcı’nın en büyük sorumluluğu, gelişmiş sonar ve radarla suyun altındaki görüntülenen balık sürülerini tanımlamak ve tam vaktinde ağları fora etmek için gerçek talimatı vermek. Teknenin her istikametinden geçen ağır İstanbul deniz trafiğini teknenin pruvasına (teknenin önü) bakarak yönetim eden Ahmet Reis, öteki yandan da suyun altındaki balık sürülerini ekrana yansıtan sonara kilitleniyor.
‘Müsilaj keder oldu’
Lisanlara destan bereketteki balıkçılık günlerinin İstanbul Boğazı’nın en pak vakit içinderında yaşandığını belirten Ahmet Reis, “Müsilaj bize büyük kaygı oldu. Ağlarımız ağırlaştı ve gözleri tıkandığı için daima değiştirmek, onarmak zorunda kaldık. Sarı katman balığın rahmetini düşürdü. Denizi ne kadar pak tutarsanız birebir oranda rahmet sunar size. Sanayi atıkları boşaltılmasın, kâfi. Denizi en hayli balıkçı korur zira geçmişini de geleceğini de denize borçludur. Şimdilerle
balıkla bir arada ağlarımızda deniz anası ya da plastik doluyor ve buna epey üzülüyoruz” diyor.
‘İhbar adiyorlar fakat…’
Yılda yaklaşık 200 ton mazot yaktıkları için şimdilerde en büyük meselelerinin değerli yakıt fiyatları olduğunu belirten Ahmet Bakırcı, “Avlanabildiğimiz kıyıların derinliğinin en az 24 metre olması gerekiyor. Bizi kıyılarda nazarannler Boğaziçi’nin derinliğini bilmedikleri için ihbar ediyorlar lakin biz kurallara uyuyoruz. Eskisi üzere bereketli günler yaşamadık ancak 1-2 haftadır tuttuğumuz lüfer bize eski günleri hatırlattı. Boğazın prensi lüfer uzun yıllardır görünmüyordu. Biraz olsun umutlandık. Gırgır balıkçılığı yapılmazsa İstanbullu lüfer ve palamut üzere en lezzetli balıkları ya yiyemez ya epey değerliye yer” diye konuşuyor.
Teknenin Kocareis’i yani tayfasının sorumlusu 25 yıllık balıkçı Cengiz Eren. Eren, “Teknede çalışacaksan sağlam olmak zorundasın. En zoru da gurbette olmaktır. Altı ay goremezsin sevdiklerini. Ne olursa olsun denizde olmak güzeldir” diyor. Teknenin en genci 19 yaşındaki Mustafa Topçuoğlu ise, “Turizm bölümünde çalıştıktan daha sonra dayımla tekneye katıldım. Balıkçılığı meslek edinmek istiyorum” dedi.
Katı atık ve deniz anası yoğunluğu
Beykoz kıyısında süren bekleyişin akabinde Ahmet Reis’in anonsları duyulunca tüm tayfa süratle misyon yerlerine geçiyor. Reisin “Mola” komutuyla teknedeki tayfa, ağı denizde dolaştırıyor. 800 metre uzunluğundaki ağ, mavi suların üstündeki yerini alıyor. 30 dakikalık beklemenin akabinde Reis Bakırcı, bu kere “vira” komutu verince ağlar toplanıyor. Ağ toplandıkça yüzeye gelen lüfer ve çinakoplar, güverteye alınmadan evvel karabatak ve martıların yemi olmamak için çabalıyor. Ahmet Reis karabatakların dalgıç üzere daldıklarını görür görmez “Ekmeğimizi paylaşıyoruz” diyerek tabiatla barışık oldukları bildirisini veriyor. Ağlar toplandıkça Ahmet Reis’in yakındığı plastik kirliliğinin ürkütücülüğüne şahit oluyoruz. Plastik atıklar ve deniz anası yoğunluğu da dikkatten kaçmıyor. Ağların toplanmasıyla güvertenin havuzlarına bol bol lüfer ve çinekopun yanında kefal, istavrit ve zargana da doluyor.