Bazen binlerce iğne gibi batar, bazen bir süveter giyerken bile tenin ateş gibi yanar. Arkasında sinir ağrısı var.
Sinir ağrısı için tıbbi terim olan nöropatik ağrı, sinir yollarına veya merkezi sinir sistemine verilen hasarın bir göstergesidir. Genellikle duyusal rahatsızlıklar veya anormal duyumlar eşlik eder.
İyileşme şansı semptomların nedenine bağlıdır. Hangi tedavi seçeneklerinin mevcut olduğu ve hangi önlemlerin rahatlama sağladığı.
Sinir ağrısı nedir ve nasıl kendini gösterir?
Sinir ağrısı, sinir sistemindeki “hissetme liflerine” verilen hasarın doğrudan sonucudur. Bu, onu, ağrının ağrı liflerinin sinir uçlarından çıktığı diğer ağrı türlerinden ayırır. Nöropatik bozukluklarda ise ağrı yollarının zarar gören sinirlerden beyne ulaşan bölgesinde ağrı gelişir.
Sinir ağrısının tam olarak nasıl kendini gösterdiği ve vücudun hangi bölümlerinin etkilendiği nedene bağlıdır. Ağrı genellikle sadece yaralı sinirlerde değil, vücudun onlara bağlı kısımlarında da hissedilir. Prensip olarak, bu vücudun herhangi bir yerinde olabilir: yüz, gövde, sırt veya kollar ve bacaklarda.
Bir sinirin yalnızca geçici olarak sıkışması veya tahriş olması da mümkündür. Bu durumda nevraljiden söz edilir. Ağrı genellikle aniden ortaya çıkar ve genellikle sadece kısa bir süre sürer. Ancak iltihap eklenirse sürekli ağrıya neden olabilir.
Sinir ağrısının belirtileri nelerdir?
Sinir ağrısı, genellikle deriden kaynaklanan farklı dokuları etkileyebilir veya omuriliği veya beyni etkileyebilir. Ağrının tipi ve şiddeti hastadan hastaya değişir. Yanıcı, delici ve batıcı olabilirler. Ayrıca karıncalanma veya uyuşma yaşayabilirsiniz.
Semptomlar genellikle istirahatte ortaya çıkar ve aniden ortaya çıkabilir. Hafif bir dokunuşla da (allodini) tetiklenebilirler. Ayrıca sıklıkla ağrıya karşı artan bir hassasiyet vardır.
Nöropatik ağrıya ne sebep olur?
Sinir ağrısının farklı tetikleyicileri olabilir:
- sırt yaralanmaları: Yanlış hizalanmış vertebral gövdeler veya fıtıklaşmış bir disk, sırt ve bacağa yayılabilen bıçak saplayıcı ağrıya neden olur. Siyatik sinir tahriş olduğunda veya iltihaplandığında, ağrı genellikle karıncalanma, elektrik çarpması benzeri veya ağrılıdır. Ayağa yayılabilirler ve genellikle uyuşma hissi ile ilişkilendirilirler.
- diyabetik polinöropati: Tip 2 diyabetin bir sonucu olarak, özellikle ayaklarda, alt bacaklarda ve ellerde birden fazla sinir sıklıkla hasar görür. Parestezi ve duyusal rahatsızlıkların yanı sıra seğirme ve kas atrofisine ek olarak, etkilenen kişiler yanma, bıçaklama, kesme veya vurma ağrılarından muzdariptir.
- alkol tüketimi: Diabetes mellitusun yanı sıra, kronik alkol kötüye kullanımı polinöropatinin en yaygın nedenidir. Semptomlar, ellerde veya ayaklarda hafif bir karıncalanma gibi basit anormal duyumlardan, sıcaklık ve basınç algısındaki bozukluklara, ekstremitelerde şiddetli ağrı ve felce kadar değişir.
- multipl skleroz: Karıncalanma, yanma hissi, otoimmün hastalık için tipiktir. Akut alevlenmeler sırasında ani atış, bıçak saplanır gibi ağrılar da ortaya çıkar. Ancak kalıcı ağrı da mümkündür.
- Zona (post-herpetik nevralji): Su çiçeği enfeksiyonundan sonra sinir yollarında “uyuyan” virüslerin yeniden aktivasyonu sonucunda şiddetli, bazen yakıcı ağrı oluşur. Enfekte sinirin beslediği vücut bölgesini etkilerler.
- trigeminal nöralji: Bu sinir hastalığında, beşinci kranial sinirin (trigeminal sinir) lifleri tahriş olur, hasar görür veya tahriş olur. Yüzde ani, çok şiddetli bir ağrı olur.
- Karpal tünel Sendromu: Bileğin iç kısmındaki sinir sıkışması elde anormal duyumlara (karıncalanma) ve ağrıya neden olur. Semptomlar genellikle geceleri ortaya çıkar.
- Kazalar ve ameliyatlar: Kazalar ve ameliyatlar sonucunda sinirler zarar görebilir. Ağrının türü, vücudun hangi bölümünün yaralanmadan etkilendiğine bağlıdır.
Sinir ağrısı: nasıl teşhis edilir?
Sinir ağrısını kanıtlamak için, doktor önce hastaya önceki hastalıklarının sorulduğu ve semptomlarının anlatıldığı bir anamnez alır. Ağrı paterni analiz edilir. Çünkü ağrının dağılımı, şiddeti ve tipi altta yatan olası bir hastalık hakkında önemli bilgiler verir.
Daha sonra kapsamlı bir fiziksel ve klinik-nörolojik muayene yapılır. Cilt hassasiyeti, refleksler ve kas gücü test edilir. Bilgisayarlı tomografi (BT), manyetik rezonans görüntüleme (MRT) veya elektronörografi gibi ek görüntüleme yöntemleri genellikle teşhisin netleştirilmesi için kullanılır.
Sinir ağrısı nasıl tedavi edilir?
Sinir ağrısını tedavi etmek zor ve uzundur. İyileşme şansı, nedene bağlı olarak büyük ölçüde değişir. Çoğu durumda, ağrıdan tamamen kurtulmak mümkün değildir. Ağrı yüzde 30 ila 50’den fazla azalırsa, uyku kalitesi ve yaşam kalitesi iyileşir ve etkilenenler çalışmaya devam ederse, terapi başarılı kabul edilir.
Nöropatik ağrı için aşağıdaki tedavi yöntemleri kullanılmaktadır:
- ilaç tedavisi: En iyi ihtimalle, hasarlı sinirler yenilenene kadar ağrıyı giderebilirler. Opioidler, antiepileptikler, antidepresanlar, kremler veya ilaçlı bantlar kullanılır.
- İnvaziv prosedürler: Bunlar arasında sinir blokları (lokal anestezik enjeksiyonu), infiltrasyon veya elektriksel sinir stimülasyonu (TENS) bulunur. Tedbirler, ilacın etkisini göstermesine kadar geçen süreyi kapatmak için ek olarak veya akut tedavide kullanılabilir.
- Fizyoterapi, mesleki terapi ve psikoterapi: Tamamlayıcı önlemler olarak semptomları hafifletmeye yardımcı olabilirler.
- ameliyat: Örneğin karpal tünel sendromunda veya bir tümör durumunda sinirlerin açığa çıkması.
Şimdiye kadar, sinir ağrısı üzerinde etkisi olduğu bilimsel olarak kanıtlanmış ev ilaçları yoktur. Bununla birlikte, birçok hasta kompresler, ısıtma yastıkları veya banyolar şeklinde soğuğu veya sıcağı faydalı bulmaktadır. Soğuk-ılık dönüşümlü banyolar da denemeye değer.
Ancak şiddetli sinir ağrılarında doktorun reçete ettiği ilaçları almak için fazla beklememek gerekir. Aksi takdirde ağrının kendisini ağrı hafızasına yakarak kronikleşme riski vardır.
Zona sinir ağrısının nedeni ise ilaçlı ağrı tedavisine ek olarak virüslerin çoğalmasını engelleyen antiviral ilaçlar kullanılır.