‘Deli Mehmet’ Çökertme’yi bitirdi
Gökhan Karakaş – Birbiri gerisine çıkan orman yangınlarıyla gayret etmek için sürdürülen özverili çalışmalar sırasında insanoğlunun alevler karşısındaki yetersizliği de ortaya çıkıyor. Bodrum’un yüksek zirvelerinde başlayan orman yangını rüzgârın da tesiriyle kısa mühlet ortasında iç bölgelere hakikat ilerledi. Yaz aylarında Bodrum’da denizden eserek yavaşça bir serinlik veren meltem rüzgârının yerini “Deli Mehmet” isimli tarafı varsayım edilemeyen ve epeyce süratli değişebilen rüzgâra bırakınca yangının büyümesi kaçınılmaz oldu. Mazı bölgesinin ağaçlık alanını büsbütün kaplayan alevler ilerleyince türkülere bahis olan eşsiz turizm koyu Çökertme alevlere teslim oldu.
Konutlar, tesisler boşaltıldı
Alevlerin çıkarttığı kıvılcımları yüzlerinde hisseden balıkçılarla bir arada Çökertme koyunda bekleyen Milliyet muhabiri Gökhan Karakaş, orman müdafaa memurlarının sayesinde inançlı alana ulaşabildi. Doruklardan aşağı alevler süratle ilerlerken çam kozalaklarının etrafa yayılırken çıkardığı sese kızılçamların ateşle verdiği ölümcül imtihanın gürültüsü eklendi. Çok yakındaki iki termik santralde güvenlik tedbirleri artırılırken yazlık meskenler, plajlar, köy meskenleri
ve tüm turizm tesisleri boşaltıldı.
Çökertme koyunun yakınındaki bir plaj işletmecisi olan Aykut Güney, “Tesiste sabahlıyoruz. İstikameti bilinmeyen ismiyle müsemma Meczup Mehmet rüzgârının birkaç gün daha tesirli olacağını öğrendik. Tabiat ne yazık ki yanımızda değil” tabirlerini kullandı.
Birkaç kilometre ilerideki Geren mevkiinde ise daha canhıraş bir çaba yaşandı. Civar köylerde ve mahallelerde oturanlar traktörleriyle ve tarla sulamada kullandıkları depolarla gelmişlerdi. Küçükbaş hayvancılık ve çiftçilik yapan Ali Dülger, yananın yalnızca ormanlar olmadığını gelecek kuşaklara bırakacağımız Anadolu’nun da yandığını söylüyordu. Yeğeni Bilal ile Çökertme koyundaki çalışmalara yardım için gelen Ali Dülger, “Üç gündür uyumuyoruz. Ailece sırayla nöbetteyiz. Hayvanlarımızı çıkarttık ve inançlı bölgeye aldık. Bir yararımız olur diye bekliyoruz lakin çaresizce izliyoruz. Havadan müdahale haricinde yapılacak bir şey yok” dedi.
‘Söndürmekte kararlıyız’
Uykusuz, dinlenmeden hatta mola vermeden çalışma temposunun üçüncü gününe giren isimlerden biri de bayan orman mühendisi Selen Suna Kaçmaz oldu. Milas Orman Müdürlüğü’nde şef olarak çalışan genç orman mühendisi Kaçmaz, elinde telsizi ile yönlendirdiği takım arkadaşları içinde büyük hürmet görüyor. Alevlerin ortasında kalmaktan korkmadığını ve tüm ormancıların özveriyle orta vermeden nazaranvine devam ettiğini belirten Kaçmaz, “En kısa müddette söndürmek ve buraları eski yeşil manzarasına kavuşturmak için elimizden geleni yapacağız. Dinlenmememiz, mola vermememiz gerekiyor. Zira bir anlık boşluk daha berbat sonuçlar doğurabilir. Alevleri söndürmekte inançlı ve kararlıyız” diye konuştu.
Kamyonete doluşan balıkçılarla birlikte alevlerin içine yöneldik. Cehennem alevleri yüzümü yalıyordu. Yürekli balıkçılarla birlikte kendimizi inançlı bir yere attık.
Balıkçılarla alev kapanından kaçış
Ören tarafından gelirken çabucak hemen güneş batmadığı için alevlerin çıkarttığı dumanların Çökertme koyunun üstünü kapladığını görüyordum. Öylesine büyük bir duman bulutu vardı ki, tıpkı anda yanan binlerce ağacın uğultusunu hissettirecek kadar kuvvetliydü. Çökertme koyuna yaklaşırken bölgenin güvenliğini sağlayan emniyet güçlerinin birinci ihtarlarıyla karşılaştık. Otomobilden inip köylülerle bir arada yürüdüğümüz üç kilometre boyunca attığım her adım alevlerin sıcaklığını hissettiriyordu.
Tankerle bekliyorlar
Geren mevkiine geldiğimde civar köylerde yaşayanların ormancı ve itfaiyecilere yardımcı olmak için akın ettiğine şahit oldum. Hayvanlarını emniyetli bir yere taşıyıp ailelerini akrabalarının yanına yerleştiren köylülerin tarla sulamakta kullandıkları tankerler ve traktörlerle hazır beklemeleri insanoğlunun eforunu kanıtlıyordu.
Fakat tabiatın yenileyici gücünün bir anda yıkıcı bir etmene dönüştüğünü kanıtlayan rüzgâr vardı karşımızda. çoğunlukla taraf ve sürat değiştiren rüzgâr alevlerin kıvılcıma dönüşmesine sebep olurken, jandarma ve polisin güvenlik çemberinde gergin anlar yaşandı. Çökertme tersane koyundaki teknelerinin ve tersane gereçlerinin tehlikede olduğunu söyleyen balıkçılar güvenlik bölgesini geçmek için çabalıyordu. Balıkçılar ekmek tekneleri olan tekneleri ve tersanenin yanmasıyla hayat ögelerinden olacaklarını anlatmaya çalışırken, kendilerini bereketli balık alanlarına götüren rüzgârın dinmesi için de dua ediyordu.
‘Yüzünü kapat yüzünü’
Rüzgarın yüzümüze yaklaştırdığı alevlerin yarattığı tehlikeye karşın güvenlik noktasına gelen bir kamyonete doluşan balıkçılarla birlikte alevlerin içine yöneldim. 1.5 kilometrelik seyahatimizin birinci anlarından itibaren balıkçı Tufan Atıcı, “Yüzünü kapat yüzünü! Kozalak kıvılcımları sıçrar!” ihtarıyla kendimi yere attım. Yalnızca iki dakika süren seyahatimiz sırasında yüzüme vuran kıvılcımlardan derin sulara dalarken kullandığım Derinlere Hürmet Dalışı bandanam ile korunarak geçirdim.
Çökertme tersane mevkine geldiğimizi işaret eden köprüyü geçerken alevlerin deniz kıyısına sıçradığını gördüğümde ise alevlerin tesirini iddia ediyordum. Kamyonet kasasından aşağı indiğimde tersane bölgesinin yangından etkilenmediğini lakin alevlerin 50 metre ilerideki kızılçam ormanından ses verdiğini gördüm. Tehlikeli süreci, ekmek teknelerini ilkel metotlarla savunacak kadar yürekli ve mert balıkçılarla geçirdim.
‘Kurtuluş planı yaptım’
Bir itfaiye aracındaki üç fedakâr itfaiyeci de tersanedeki tekne ve ahşap materyalleri koruyordu. Dört gündür uyamadığını söyleyen itfaiye şefine birinci fırsatta çıkmak istediğimi söylemiş oldum. Kendi kurtuluş planımı yaptım. Gazeteye bulunduğum yerin pozisyonunu attıktan daha sonra üzerimdeki dijital aletleri inançlı bir köşeye koyduktan daha sonra denize girerek uzaklaşma planı yaptım. Orta vermeden bir kilometre kadar yüzebildiğimi hatırlayarak kaçış planımı uygulamak üzere alevlerin yaklaşmasını bekledim.
Bu sırada balıkçılara yardıma gelen Orman Genel Müdürlüğü gruplarından yardım isteyerek bölgeden uzaklaştım. İki saat ortasında alevlerin kararlı ilerleyişine karşılık balıkçıların geçim kaynaklarını birebir kararlılıkla ve hamasetle savunma istekleri aklımda kalmıştı. Geren mevkine yeniden geldiğimde iş makinelerinin ateş çemberinin yayılmasını engellemek için yürüttüğü çalışmaları görüntülerken, bir çıkış yolu arayan 25 büyükbaş hayvan gözüme çarptı. Alevler o kadar yaklaşmıştı ki hayvanlar sıcaktan ne yapacağını şaşırmış biçimde dağılmıştı. Başlarındaki çoban yetersiz kaldığı için 2-3 polis memuru ile çayırlık
alana indik. Hayvanları süratle caddeye hakikat sürerken doğayı niye bu kadar kızdırdığımızı düşünüyordum.
‘Deli Mehmet rüzgârı’
Bölgenin kendine has rüzgârı olarak bilinen ‘Deli Mehmet rüzgârı’ ismini nereden eseceğinin muhakkak olmamasından alıyor. Apansız suratını ve tarafını değiştiren “Deli Mehmet rüzgârı”, ismini bir efsaniçin alıyor. Anlatılanlara nazaran, 1970’li senelerda bölgede yaşayan Mehmet isimli bir balıkçı rüzgârlı bir günde eşiyle tartışır ve denize açılır lakin tekrar da geri dönemez. Teknesi günler daha sonra kıyıda bulunsa da Mehmet’in cesedine ulaşılamaz. O günden beri bölgede esen bu rüzgâra halk içinde “Deli Mehmet rüzgârı” deniliyor.
Gökhan Karakaş – Birbiri gerisine çıkan orman yangınlarıyla gayret etmek için sürdürülen özverili çalışmalar sırasında insanoğlunun alevler karşısındaki yetersizliği de ortaya çıkıyor. Bodrum’un yüksek zirvelerinde başlayan orman yangını rüzgârın da tesiriyle kısa mühlet ortasında iç bölgelere hakikat ilerledi. Yaz aylarında Bodrum’da denizden eserek yavaşça bir serinlik veren meltem rüzgârının yerini “Deli Mehmet” isimli tarafı varsayım edilemeyen ve epeyce süratli değişebilen rüzgâra bırakınca yangının büyümesi kaçınılmaz oldu. Mazı bölgesinin ağaçlık alanını büsbütün kaplayan alevler ilerleyince türkülere bahis olan eşsiz turizm koyu Çökertme alevlere teslim oldu.
Konutlar, tesisler boşaltıldı
Alevlerin çıkarttığı kıvılcımları yüzlerinde hisseden balıkçılarla bir arada Çökertme koyunda bekleyen Milliyet muhabiri Gökhan Karakaş, orman müdafaa memurlarının sayesinde inançlı alana ulaşabildi. Doruklardan aşağı alevler süratle ilerlerken çam kozalaklarının etrafa yayılırken çıkardığı sese kızılçamların ateşle verdiği ölümcül imtihanın gürültüsü eklendi. Çok yakındaki iki termik santralde güvenlik tedbirleri artırılırken yazlık meskenler, plajlar, köy meskenleri
ve tüm turizm tesisleri boşaltıldı.
Çökertme koyunun yakınındaki bir plaj işletmecisi olan Aykut Güney, “Tesiste sabahlıyoruz. İstikameti bilinmeyen ismiyle müsemma Meczup Mehmet rüzgârının birkaç gün daha tesirli olacağını öğrendik. Tabiat ne yazık ki yanımızda değil” tabirlerini kullandı.
Birkaç kilometre ilerideki Geren mevkiinde ise daha canhıraş bir çaba yaşandı. Civar köylerde ve mahallelerde oturanlar traktörleriyle ve tarla sulamada kullandıkları depolarla gelmişlerdi. Küçükbaş hayvancılık ve çiftçilik yapan Ali Dülger, yananın yalnızca ormanlar olmadığını gelecek kuşaklara bırakacağımız Anadolu’nun da yandığını söylüyordu. Yeğeni Bilal ile Çökertme koyundaki çalışmalara yardım için gelen Ali Dülger, “Üç gündür uyumuyoruz. Ailece sırayla nöbetteyiz. Hayvanlarımızı çıkarttık ve inançlı bölgeye aldık. Bir yararımız olur diye bekliyoruz lakin çaresizce izliyoruz. Havadan müdahale haricinde yapılacak bir şey yok” dedi.
‘Söndürmekte kararlıyız’
Uykusuz, dinlenmeden hatta mola vermeden çalışma temposunun üçüncü gününe giren isimlerden biri de bayan orman mühendisi Selen Suna Kaçmaz oldu. Milas Orman Müdürlüğü’nde şef olarak çalışan genç orman mühendisi Kaçmaz, elinde telsizi ile yönlendirdiği takım arkadaşları içinde büyük hürmet görüyor. Alevlerin ortasında kalmaktan korkmadığını ve tüm ormancıların özveriyle orta vermeden nazaranvine devam ettiğini belirten Kaçmaz, “En kısa müddette söndürmek ve buraları eski yeşil manzarasına kavuşturmak için elimizden geleni yapacağız. Dinlenmememiz, mola vermememiz gerekiyor. Zira bir anlık boşluk daha berbat sonuçlar doğurabilir. Alevleri söndürmekte inançlı ve kararlıyız” diye konuştu.
Kamyonete doluşan balıkçılarla birlikte alevlerin içine yöneldik. Cehennem alevleri yüzümü yalıyordu. Yürekli balıkçılarla birlikte kendimizi inançlı bir yere attık.
Balıkçılarla alev kapanından kaçış
Ören tarafından gelirken çabucak hemen güneş batmadığı için alevlerin çıkarttığı dumanların Çökertme koyunun üstünü kapladığını görüyordum. Öylesine büyük bir duman bulutu vardı ki, tıpkı anda yanan binlerce ağacın uğultusunu hissettirecek kadar kuvvetliydü. Çökertme koyuna yaklaşırken bölgenin güvenliğini sağlayan emniyet güçlerinin birinci ihtarlarıyla karşılaştık. Otomobilden inip köylülerle bir arada yürüdüğümüz üç kilometre boyunca attığım her adım alevlerin sıcaklığını hissettiriyordu.
Tankerle bekliyorlar
Geren mevkiine geldiğimde civar köylerde yaşayanların ormancı ve itfaiyecilere yardımcı olmak için akın ettiğine şahit oldum. Hayvanlarını emniyetli bir yere taşıyıp ailelerini akrabalarının yanına yerleştiren köylülerin tarla sulamakta kullandıkları tankerler ve traktörlerle hazır beklemeleri insanoğlunun eforunu kanıtlıyordu.
Fakat tabiatın yenileyici gücünün bir anda yıkıcı bir etmene dönüştüğünü kanıtlayan rüzgâr vardı karşımızda. çoğunlukla taraf ve sürat değiştiren rüzgâr alevlerin kıvılcıma dönüşmesine sebep olurken, jandarma ve polisin güvenlik çemberinde gergin anlar yaşandı. Çökertme tersane koyundaki teknelerinin ve tersane gereçlerinin tehlikede olduğunu söyleyen balıkçılar güvenlik bölgesini geçmek için çabalıyordu. Balıkçılar ekmek tekneleri olan tekneleri ve tersanenin yanmasıyla hayat ögelerinden olacaklarını anlatmaya çalışırken, kendilerini bereketli balık alanlarına götüren rüzgârın dinmesi için de dua ediyordu.
‘Yüzünü kapat yüzünü’
Rüzgarın yüzümüze yaklaştırdığı alevlerin yarattığı tehlikeye karşın güvenlik noktasına gelen bir kamyonete doluşan balıkçılarla birlikte alevlerin içine yöneldim. 1.5 kilometrelik seyahatimizin birinci anlarından itibaren balıkçı Tufan Atıcı, “Yüzünü kapat yüzünü! Kozalak kıvılcımları sıçrar!” ihtarıyla kendimi yere attım. Yalnızca iki dakika süren seyahatimiz sırasında yüzüme vuran kıvılcımlardan derin sulara dalarken kullandığım Derinlere Hürmet Dalışı bandanam ile korunarak geçirdim.
Çökertme tersane mevkine geldiğimizi işaret eden köprüyü geçerken alevlerin deniz kıyısına sıçradığını gördüğümde ise alevlerin tesirini iddia ediyordum. Kamyonet kasasından aşağı indiğimde tersane bölgesinin yangından etkilenmediğini lakin alevlerin 50 metre ilerideki kızılçam ormanından ses verdiğini gördüm. Tehlikeli süreci, ekmek teknelerini ilkel metotlarla savunacak kadar yürekli ve mert balıkçılarla geçirdim.
‘Kurtuluş planı yaptım’
Bir itfaiye aracındaki üç fedakâr itfaiyeci de tersanedeki tekne ve ahşap materyalleri koruyordu. Dört gündür uyamadığını söyleyen itfaiye şefine birinci fırsatta çıkmak istediğimi söylemiş oldum. Kendi kurtuluş planımı yaptım. Gazeteye bulunduğum yerin pozisyonunu attıktan daha sonra üzerimdeki dijital aletleri inançlı bir köşeye koyduktan daha sonra denize girerek uzaklaşma planı yaptım. Orta vermeden bir kilometre kadar yüzebildiğimi hatırlayarak kaçış planımı uygulamak üzere alevlerin yaklaşmasını bekledim.
Bu sırada balıkçılara yardıma gelen Orman Genel Müdürlüğü gruplarından yardım isteyerek bölgeden uzaklaştım. İki saat ortasında alevlerin kararlı ilerleyişine karşılık balıkçıların geçim kaynaklarını birebir kararlılıkla ve hamasetle savunma istekleri aklımda kalmıştı. Geren mevkine yeniden geldiğimde iş makinelerinin ateş çemberinin yayılmasını engellemek için yürüttüğü çalışmaları görüntülerken, bir çıkış yolu arayan 25 büyükbaş hayvan gözüme çarptı. Alevler o kadar yaklaşmıştı ki hayvanlar sıcaktan ne yapacağını şaşırmış biçimde dağılmıştı. Başlarındaki çoban yetersiz kaldığı için 2-3 polis memuru ile çayırlık
alana indik. Hayvanları süratle caddeye hakikat sürerken doğayı niye bu kadar kızdırdığımızı düşünüyordum.
‘Deli Mehmet rüzgârı’
Bölgenin kendine has rüzgârı olarak bilinen ‘Deli Mehmet rüzgârı’ ismini nereden eseceğinin muhakkak olmamasından alıyor. Apansız suratını ve tarafını değiştiren “Deli Mehmet rüzgârı”, ismini bir efsaniçin alıyor. Anlatılanlara nazaran, 1970’li senelerda bölgede yaşayan Mehmet isimli bir balıkçı rüzgârlı bir günde eşiyle tartışır ve denize açılır lakin tekrar da geri dönemez. Teknesi günler daha sonra kıyıda bulunsa da Mehmet’in cesedine ulaşılamaz. O günden beri bölgede esen bu rüzgâra halk içinde “Deli Mehmet rüzgârı” deniliyor.