‘Delta varyantı 2 kat daha ölümcül’
Mert İnan – İstanbul / Yeni tip koronavirüs salgının ölümcül tesiri tüm dünyada sürüyor. Türkiye’de de artan hadise sayısıyla bir arada Kovid-19 salgınında günlük vefat sayılarındaki artış telaşları de birlikteinde getirdi. Yaklaşık 1 haftadır hadise sayısı 17-19 bin aralığında seyretmesine karşın vefat edenlerin sayısının günlük 250 hastaya ulaşması birinci defa görülen bir durum. Pandemi eğrisine bakıldığında geçen mart periyodunda ortalama 18-20 bin hadise tespit edilen günlerde, günlük vefat sayısı 80-90 aralığında seyretmişti. Örneğin 18 Mart tarihinde günlük hadise sayısı 20 bin 49 olurken, günlük can kaybı ise 81 olarak kaydedilmişti.
Ankara Üniversitesi Enfeksiyon Hastalıkları Anabilim Kolu Lideri Prof. Dr. İsmail Balık, birinci defa Hindistan’da görülen ve Türkiye’de de baskın çeşit haline gelen Delta varyantının, virüsün birinci tespit edildiği Çin’in Vuhan kentindeki cinse nazaran 2 kat daha öldürücü özelliğe sahip olduğunu söylemiş oldu. Ağır bakımlarda hayatını yitirenlerin ise aşı olmayan ya da tek doz Kovid-19 aşısı olan şahıslar olduğunu kaydetti. “Şunu kesin olarak söyleyebilirim ki vefat oranlarını arttıran birincil niye aşısız yahut eksik aşılılar ile 2 kat öldürücü sahip Delta varyantı” vurgusu yapan Prof. Dr. Balık, insanların bu tabloya bakıp bir an evvel aşılarını yaptırmalarını önerdi. Balık ayrıyeten, aşı olup asemptomatik olarak hastalığı geçirenlerin virüs bulaştırma riski fazlaca düşük olduğunu belirtti.
‘Hasta sayısı daha yüksek’
Enfeksiyon Hastalıkları Uzmanı Doç. Dr. Duran Tok ise aşılanmış olup hastalığı asemptomatik (belirtisiz) geçirenlerin sayısında önemli artış olduğunu kestirim ettiklerini vurguladı. “Aşı olup asemptomatik hastalar niçiniyle olay kaçırma oranımız 10 katın da üzerine çıktı” diyen Doç. Dr. Tok, “Günlük hadise sayısı 20 bin olarak saptansa da bu sayının fazlaca daha üzerinde hasta olduğu anlaşılıyor. İnsanlarımız ne yazık ki aşı olunca ‘Her şey bitti’ halinde bir kanıya kapılıyor. Toplumda aşılı ve korunanların haricindeki, aşısız yahut korunaksız dediğimiz küme kendi içinde virüsü hayli süratli biçimde yaymaya devam ediyor. Klinik tecrübelerimiz bize Delta varyantının birinci çıkan Vuhan cinsine nazaran iki kat fazla olduğunu gösteriyor” dedi. Kovid-19 salgınında istatiksel modellemeler üzerine çalışmalar yürüten Sanayi Mühendisi Zeki Berk de son 5 günde oluşan vefat tablosunun, bugün tespit edilen hadiseler ortasından değil, tedavisi bir kaç haftadır devam eden olaylar niçiniyle oluştuğunu lisana getirdi.
‘Yoğun bakımlar doluyor’
Gazi Üniversitesi İmmünoloji Anabilim Kısmı öğretim Üyesi Prof. Dr. Vedat Bulut ise vefat sayılarındaki artışa ait şu ayrıntıları paylaştı: “Aslında şu an ortaya çıkan tablo 3-4 hafta evvelki olay sayılarının yansıması. Delta varyantının da öteki varyant çeşitlerine bakılırsa 2 kat daha öldürücü olduğunu görüyoruz. Asıl tehlike ağır bakım yataklarının alarm vermeye başlamış olması. Yatan hasta ne kadar artarsa vefat oranı da o derece artış gösterir. Ağır bakım üniteleri dolmaya başladı. Türkiye’de 56 bin ağır bakım yatağı olduğu söyleniyor lakin 42 bin yatak var ve bu yatakların 28 bininde teneffüs ünitesi bulunuyor. Hasta sayınız 30 bin olduğunda, 2000 hastanız aygıta erişim sağlayamıyor. Yoğu bakımların tamamında Kovid-19 hastaları yatmıyor.”
‘Aşılar can kaybını yüzde 100 önlüyor’
Ankara Üniversitesi Enfeksiyon Hastalıkları Ana Bilim Kısmı Lideri Prof. Dr. İsmail Balık, koronavirüs aşısı yaptıranların rehavete kapılmaması gerektiğini belirterek, DHA’ya yaptığı açıklamada da “Dünyada piyasada olan aşıların hiç biri virüsü engellemeye yönelik dizayn edilmedi. Aşılar mevti engellemeye, ağır enfeksiyonu önlemeye göre tasarlandı. Tam aşılarını yaptırmış olan bireylerde hastaneye gitme yüzde 93 azalıyor. Mevt ise neredeyse yüzde 100 oranında önlenmiş oluyor” dedi. Balık, aşı olmayan öğretmenlere de “Aşı olun” daveti yaptı.
Fotoğraf: İBRAHİM MAŞE
Mert İnan – İstanbul / Yeni tip koronavirüs salgının ölümcül tesiri tüm dünyada sürüyor. Türkiye’de de artan hadise sayısıyla bir arada Kovid-19 salgınında günlük vefat sayılarındaki artış telaşları de birlikteinde getirdi. Yaklaşık 1 haftadır hadise sayısı 17-19 bin aralığında seyretmesine karşın vefat edenlerin sayısının günlük 250 hastaya ulaşması birinci defa görülen bir durum. Pandemi eğrisine bakıldığında geçen mart periyodunda ortalama 18-20 bin hadise tespit edilen günlerde, günlük vefat sayısı 80-90 aralığında seyretmişti. Örneğin 18 Mart tarihinde günlük hadise sayısı 20 bin 49 olurken, günlük can kaybı ise 81 olarak kaydedilmişti.
Ankara Üniversitesi Enfeksiyon Hastalıkları Anabilim Kolu Lideri Prof. Dr. İsmail Balık, birinci defa Hindistan’da görülen ve Türkiye’de de baskın çeşit haline gelen Delta varyantının, virüsün birinci tespit edildiği Çin’in Vuhan kentindeki cinse nazaran 2 kat daha öldürücü özelliğe sahip olduğunu söylemiş oldu. Ağır bakımlarda hayatını yitirenlerin ise aşı olmayan ya da tek doz Kovid-19 aşısı olan şahıslar olduğunu kaydetti. “Şunu kesin olarak söyleyebilirim ki vefat oranlarını arttıran birincil niye aşısız yahut eksik aşılılar ile 2 kat öldürücü sahip Delta varyantı” vurgusu yapan Prof. Dr. Balık, insanların bu tabloya bakıp bir an evvel aşılarını yaptırmalarını önerdi. Balık ayrıyeten, aşı olup asemptomatik olarak hastalığı geçirenlerin virüs bulaştırma riski fazlaca düşük olduğunu belirtti.
‘Hasta sayısı daha yüksek’
Enfeksiyon Hastalıkları Uzmanı Doç. Dr. Duran Tok ise aşılanmış olup hastalığı asemptomatik (belirtisiz) geçirenlerin sayısında önemli artış olduğunu kestirim ettiklerini vurguladı. “Aşı olup asemptomatik hastalar niçiniyle olay kaçırma oranımız 10 katın da üzerine çıktı” diyen Doç. Dr. Tok, “Günlük hadise sayısı 20 bin olarak saptansa da bu sayının fazlaca daha üzerinde hasta olduğu anlaşılıyor. İnsanlarımız ne yazık ki aşı olunca ‘Her şey bitti’ halinde bir kanıya kapılıyor. Toplumda aşılı ve korunanların haricindeki, aşısız yahut korunaksız dediğimiz küme kendi içinde virüsü hayli süratli biçimde yaymaya devam ediyor. Klinik tecrübelerimiz bize Delta varyantının birinci çıkan Vuhan cinsine nazaran iki kat fazla olduğunu gösteriyor” dedi. Kovid-19 salgınında istatiksel modellemeler üzerine çalışmalar yürüten Sanayi Mühendisi Zeki Berk de son 5 günde oluşan vefat tablosunun, bugün tespit edilen hadiseler ortasından değil, tedavisi bir kaç haftadır devam eden olaylar niçiniyle oluştuğunu lisana getirdi.
‘Yoğun bakımlar doluyor’
Gazi Üniversitesi İmmünoloji Anabilim Kısmı öğretim Üyesi Prof. Dr. Vedat Bulut ise vefat sayılarındaki artışa ait şu ayrıntıları paylaştı: “Aslında şu an ortaya çıkan tablo 3-4 hafta evvelki olay sayılarının yansıması. Delta varyantının da öteki varyant çeşitlerine bakılırsa 2 kat daha öldürücü olduğunu görüyoruz. Asıl tehlike ağır bakım yataklarının alarm vermeye başlamış olması. Yatan hasta ne kadar artarsa vefat oranı da o derece artış gösterir. Ağır bakım üniteleri dolmaya başladı. Türkiye’de 56 bin ağır bakım yatağı olduğu söyleniyor lakin 42 bin yatak var ve bu yatakların 28 bininde teneffüs ünitesi bulunuyor. Hasta sayınız 30 bin olduğunda, 2000 hastanız aygıta erişim sağlayamıyor. Yoğu bakımların tamamında Kovid-19 hastaları yatmıyor.”
‘Aşılar can kaybını yüzde 100 önlüyor’
Ankara Üniversitesi Enfeksiyon Hastalıkları Ana Bilim Kısmı Lideri Prof. Dr. İsmail Balık, koronavirüs aşısı yaptıranların rehavete kapılmaması gerektiğini belirterek, DHA’ya yaptığı açıklamada da “Dünyada piyasada olan aşıların hiç biri virüsü engellemeye yönelik dizayn edilmedi. Aşılar mevti engellemeye, ağır enfeksiyonu önlemeye göre tasarlandı. Tam aşılarını yaptırmış olan bireylerde hastaneye gitme yüzde 93 azalıyor. Mevt ise neredeyse yüzde 100 oranında önlenmiş oluyor” dedi. Balık, aşı olmayan öğretmenlere de “Aşı olun” daveti yaptı.
Fotoğraf: İBRAHİM MAŞE