‘Depresyona karşı Zeki Müren dinleyin’
Mert İnan – Yeni tip koronavirüs salgınında neredeyse 2 yıl geride kaldı. Dünya’da 5 milyondan fazla kişinin vefatına niye olan salgın her insanın ömrünü altüst etti. Bu da ruhsal rahatsızlıkları birlikteinde getirdi. Tıp mecmuası The Lancet’in 9 Ekim’de yayımladığı global araştırmaya göre, 2020’de global çapta depresyon rahatsızlığı yüzde 28, anksiyete bozukluğu ise yüzde 26 arttı. Araştırmaya nazaran bayanlar erkeklere bakılırsa daha fazla depresyon ve anksiyete sorunu yaşadı. Kovid-19 kaynaklı depresyon ve anksiyete hadiselerinin artışında Avrupa’da birinci sırada yer alan ülke ise Türkiye. Türkiye, Arjantin, Güney Afrika Cumhuriyeti üzere ülkelerde bu oran depresif bozukluklarda yüzde 38.7, anksiyete bozukluklarında ise yüzde 28’in üzerinde artış gösterdi. Uzmanlar, Milliyet’lee ruh dünyasındaki sarsıntının niçinlerini ve tekliflerini paylaştı.
‘Yaşam felci’
Psikiyatri Uzmanı Prof. Dr. Mehmet Zihni Sungur, Kovid-19’un yalnızca hayli büyük bir sıhhat sorunu değil hem de toplumsal, siyasal, ekonomik boyutlarıyla hayatımızı derinden etkileyen bir müddetç olduğunu belirtti. Türkiye’de depresyondan daha epey belirsizliğin niye olduğu tasa seviyesi yüksekliği yaşandığını lisana getiren Prof. Dr. Sungur, “Belirsizlik çaresizliğe, çaresizlik aksiliğe dönüşürse akabinde depresyon gelir. Korkunun sununda umut gelişmediği takdirde telaş hali yerini çaresizlik ve ümitsizliğe bırakır. Tüm boyutları bir ortada ele aldığımızda yerküreyi tümüyle etkileyen süreç, ülkemizdeki koşuları da olumsuz etkiledi. Alım gücünün düşmesi, hayat pahalılığı insanların ruhsal durumlarını olumsuz etkiliyor” dedi. “Kayıpların olduğu, olağan hayatın tepetaklak hale geldiği bir krizde global çökkünlük safhası kesinlikle yaşanacaktır” diyen Prof. Dr. Sungur, tespitlerini şu biçimde sıraladı:
“Huzurla, itimatla değil telaşla hareket ediyoruz ve aklımızdaki fikirler kendimizi bırakmamıza, rahatlamamıza mani oluyor. Dışarı çıktığımız andan itibaren birfazlaca evhamlı sorular aklımızı çeliyor. Zihnimiz daima meşgul olduğundan yaşadığımız vakit diliminin tadını çıkartamıyoruz. Kimi beşerler yaşanılan sürece karamsar bakar ve pandeminin bitmeyeceğini, hiç bir şeyin eskisi olmayacağını düşünür. Akabinde çökkünlük hali gelir. Biz bu duruma hayat felci deriz. Ömür felci belirsizliğe en âlâ tahlili ararken, bu belirsizliğin belirginleştiğini görmekle ortaya çıkar.
Kaidelerin olumsuz olması durumunda bile bir daha umut ve deva oluşturmak gerekir Depresyona girmek için biroldukça sebebin olduğundan yakınmak yerine harekete geçmek ve sorumluluk almak gerekiyor. Düşüşler, ayağa kalkmak hatta daha sağlam yere basmak için düzgün bir niye olarak da görülebilir. Umudu yitirmemek gerekiyor. Bugünkü şartlar her vakit yarınki şartları belirlemez. Şartlar değişkendir ve koşular değiştikçe insan değişir. İnsan değiştikçe de tüm dünya değişir. Yapacağımız en gerçek hareket daima birlikte sağlıklı karar vermek ve aksiyona geçmektir.”
Müzik, sinema, yürüyüş
Psikolojinin duayen isimlerinden Prof. Dr. Üstün Dökmen ise insanların mevcut kurallarda mutsuz, korkulu, depresif olmaları doğal bir müddetç olduğuna dikkat çekti ve tekliflerde bulundu:
“Pandeminin birinci 6 aylık periyodunda İtalya’da epeyce makus durumdaydı ve ülke adeta perişan olmuştu. İçinden geçtiğimiz süreçte tüm dünyayı etkileyen bir pandemide esaslı düzgün hissetmek mümkün gözükmüyor. Yeterli hissetmek için bir nebze motivasyon sağlayacak birtakım aksiyonlar alabiliriz. Günlük birtakım sıradan rutin davranışlar bile rahatlama, gevşeme sağlayabilir. İnsanlara teklifim; her gün kesinlikle hoş müzikler dinlemeleri ve vakit buldukça kaliteli sinemalar izlemeleridir. Yerli diziler telaş ve depresyonu körüklüyor. Yerli diziler de daima silah, şiddet yahut duygusal istismar sahneleri mevcut. Halkımıza, Zeki Müren, Neşet Ertaş üzere isimleri dinlemesini öneriyorum. Hoş tınılar ve müzik, kaliteli sinemalar, tabiatta pak havada yürüyüş yapmak, ruh sıhhatimize düzgün gelecektir. İçinden geçtiğimiz sürecin sihirli değneği yok.”
‘Sosyal ilgilere yatırım’
Psikolog Burcu Pasvanoğlu ise Kovid-19 salgını niçiniyle insanların toplumsal kaynaklarının pek sınırlandığını da değinirken, “Birlik, birliktelik süreçte azaldı. Kolektif bir toplum olarak birlik, birliktelik ve toplumsal bağlantının düşmesi olumsuz ruh haline niye oldu. Bilhassa geçen yıl kademeli kapanmalar, herkesi toplumsal ve ekonomik olarak epeyce yıprattı. Beşerler hala yıpranmaların hasarlarını onarmaya çalışıyorlar. Birçoğumuz eski ömür standartlarımıza ulaşamıyoruz. Korku birlikteinde olumsuz hisleri tetikliyor. Toplumsal bağlantılara yapılan yatırım ve bağlantı bir nebze olsun rahatlamamızı sağlayacaktır” dedi.
YARIN: Prof. Dr. Hakan Türkçapar, Doç. Dr. Armağan Samancı, Prof. Dr. Ayşe Bilge Selçuk’tan depresyona karşı teklifler
Mert İnan – Yeni tip koronavirüs salgınında neredeyse 2 yıl geride kaldı. Dünya’da 5 milyondan fazla kişinin vefatına niye olan salgın her insanın ömrünü altüst etti. Bu da ruhsal rahatsızlıkları birlikteinde getirdi. Tıp mecmuası The Lancet’in 9 Ekim’de yayımladığı global araştırmaya göre, 2020’de global çapta depresyon rahatsızlığı yüzde 28, anksiyete bozukluğu ise yüzde 26 arttı. Araştırmaya nazaran bayanlar erkeklere bakılırsa daha fazla depresyon ve anksiyete sorunu yaşadı. Kovid-19 kaynaklı depresyon ve anksiyete hadiselerinin artışında Avrupa’da birinci sırada yer alan ülke ise Türkiye. Türkiye, Arjantin, Güney Afrika Cumhuriyeti üzere ülkelerde bu oran depresif bozukluklarda yüzde 38.7, anksiyete bozukluklarında ise yüzde 28’in üzerinde artış gösterdi. Uzmanlar, Milliyet’lee ruh dünyasındaki sarsıntının niçinlerini ve tekliflerini paylaştı.
‘Yaşam felci’
Psikiyatri Uzmanı Prof. Dr. Mehmet Zihni Sungur, Kovid-19’un yalnızca hayli büyük bir sıhhat sorunu değil hem de toplumsal, siyasal, ekonomik boyutlarıyla hayatımızı derinden etkileyen bir müddetç olduğunu belirtti. Türkiye’de depresyondan daha epey belirsizliğin niye olduğu tasa seviyesi yüksekliği yaşandığını lisana getiren Prof. Dr. Sungur, “Belirsizlik çaresizliğe, çaresizlik aksiliğe dönüşürse akabinde depresyon gelir. Korkunun sununda umut gelişmediği takdirde telaş hali yerini çaresizlik ve ümitsizliğe bırakır. Tüm boyutları bir ortada ele aldığımızda yerküreyi tümüyle etkileyen süreç, ülkemizdeki koşuları da olumsuz etkiledi. Alım gücünün düşmesi, hayat pahalılığı insanların ruhsal durumlarını olumsuz etkiliyor” dedi. “Kayıpların olduğu, olağan hayatın tepetaklak hale geldiği bir krizde global çökkünlük safhası kesinlikle yaşanacaktır” diyen Prof. Dr. Sungur, tespitlerini şu biçimde sıraladı:
“Huzurla, itimatla değil telaşla hareket ediyoruz ve aklımızdaki fikirler kendimizi bırakmamıza, rahatlamamıza mani oluyor. Dışarı çıktığımız andan itibaren birfazlaca evhamlı sorular aklımızı çeliyor. Zihnimiz daima meşgul olduğundan yaşadığımız vakit diliminin tadını çıkartamıyoruz. Kimi beşerler yaşanılan sürece karamsar bakar ve pandeminin bitmeyeceğini, hiç bir şeyin eskisi olmayacağını düşünür. Akabinde çökkünlük hali gelir. Biz bu duruma hayat felci deriz. Ömür felci belirsizliğe en âlâ tahlili ararken, bu belirsizliğin belirginleştiğini görmekle ortaya çıkar.
Kaidelerin olumsuz olması durumunda bile bir daha umut ve deva oluşturmak gerekir Depresyona girmek için biroldukça sebebin olduğundan yakınmak yerine harekete geçmek ve sorumluluk almak gerekiyor. Düşüşler, ayağa kalkmak hatta daha sağlam yere basmak için düzgün bir niye olarak da görülebilir. Umudu yitirmemek gerekiyor. Bugünkü şartlar her vakit yarınki şartları belirlemez. Şartlar değişkendir ve koşular değiştikçe insan değişir. İnsan değiştikçe de tüm dünya değişir. Yapacağımız en gerçek hareket daima birlikte sağlıklı karar vermek ve aksiyona geçmektir.”
Müzik, sinema, yürüyüş
Psikolojinin duayen isimlerinden Prof. Dr. Üstün Dökmen ise insanların mevcut kurallarda mutsuz, korkulu, depresif olmaları doğal bir müddetç olduğuna dikkat çekti ve tekliflerde bulundu:
“Pandeminin birinci 6 aylık periyodunda İtalya’da epeyce makus durumdaydı ve ülke adeta perişan olmuştu. İçinden geçtiğimiz süreçte tüm dünyayı etkileyen bir pandemide esaslı düzgün hissetmek mümkün gözükmüyor. Yeterli hissetmek için bir nebze motivasyon sağlayacak birtakım aksiyonlar alabiliriz. Günlük birtakım sıradan rutin davranışlar bile rahatlama, gevşeme sağlayabilir. İnsanlara teklifim; her gün kesinlikle hoş müzikler dinlemeleri ve vakit buldukça kaliteli sinemalar izlemeleridir. Yerli diziler telaş ve depresyonu körüklüyor. Yerli diziler de daima silah, şiddet yahut duygusal istismar sahneleri mevcut. Halkımıza, Zeki Müren, Neşet Ertaş üzere isimleri dinlemesini öneriyorum. Hoş tınılar ve müzik, kaliteli sinemalar, tabiatta pak havada yürüyüş yapmak, ruh sıhhatimize düzgün gelecektir. İçinden geçtiğimiz sürecin sihirli değneği yok.”
‘Sosyal ilgilere yatırım’
Psikolog Burcu Pasvanoğlu ise Kovid-19 salgını niçiniyle insanların toplumsal kaynaklarının pek sınırlandığını da değinirken, “Birlik, birliktelik süreçte azaldı. Kolektif bir toplum olarak birlik, birliktelik ve toplumsal bağlantının düşmesi olumsuz ruh haline niye oldu. Bilhassa geçen yıl kademeli kapanmalar, herkesi toplumsal ve ekonomik olarak epeyce yıprattı. Beşerler hala yıpranmaların hasarlarını onarmaya çalışıyorlar. Birçoğumuz eski ömür standartlarımıza ulaşamıyoruz. Korku birlikteinde olumsuz hisleri tetikliyor. Toplumsal bağlantılara yapılan yatırım ve bağlantı bir nebze olsun rahatlamamızı sağlayacaktır” dedi.
YARIN: Prof. Dr. Hakan Türkçapar, Doç. Dr. Armağan Samancı, Prof. Dr. Ayşe Bilge Selçuk’tan depresyona karşı teklifler