Emine Erdoğan: Amacımız dokumada bir Türkiye markası oluşturmak
Anadolu’nun klasik dokumalarının aslına uygun olarak bir daha üretilerek çağdaş dizaynlarla dünyaya tanıtılması emeliyle Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın eşi Emine Erdoğan’ın himayelerinde yürütülen Türkiye Dokuma Atlası Projesi kapsamında “Geçmişten geleceğe” temasıyla Türkiye Dokuma Atlası birinci sahne gösterimi Cumhurbaşkanlığı Külliyesi’nde büyükelçiler ve eşlerinin iştirakiyle gerçekleştirildi. Program öncesi büyükelçiler ve eşleriyle yemekte bir ortaya gelen Emine Erdoğan, “kültür”ün kişinin kendisini en rahat ve süratli tanımladığı pahalar bütünü olduğunu söylemiş oldu. Farklı kültürlerin birbirini tanımasının önyargıları azaltacağını belirten Emine Erdoğan, kültürel çeşitliliğe ve farklılığa duyulan hürmetin değerine işaret ederek, “Biz ve onlar ayırımı yerine insanlığın ortak kıymetleri etrafında buluşabilmek, farklılıkları gerçek tanımlayabilmek temel olandır. Anadolu geçmişiyle, bilhassa Osmanlı İmparatorluğu’nun tüm inanç ve ömür biçimlerine yer açan fazlaca kültürlü atmosferiyle bunun için hayli hoş bir örnektir. Biz de bu tarihi zenginlikten besleniyoruz” diye konuştu.
“ARTIK USTASI KALMAMIŞ KUMAŞLARIMIZ SANDIKLARDAN ÇIKARILDI”
Emine Erdoğan, Türkiye Dokuma Atlası Projesi’nin kuvvetli kurumların ortak çalışmasının eseri olarak ortaya çıktığını vurgulayarak, şu değerlendirmede bulundu:
“Milli Eğitim Bakanlığımıza bağlı Olgunlaşma Enstitüleri, Dokuma İhracatçı Birliğimiz ve hayli kıymetli tasarımcılarımızın çabasından doğdu. Yok olmaya yüz tutmuş klâsik dokumalarımızdan az örnekleri bir ortaya getirildi. Ne yazık ki artık ustası kalmamış kumaşlarımız sandıklardan çıkarıldı. Bu proje ile yok olmakla karşı karşıya kalan bu güçlü kültürümüzü bir daha ihya etmeyi amaçlıyoruz. Yerelde teşvikler vererek dokumalarımızın bir daha canlanmasını istek ediyoruz. Türkiye dokuma ihracatında epeyce kuvvetli bir ülke. Global salgın kaidelerine karşın 2020 yılında bir basamak atlayarak dünyanın en büyük beşinci dokumacılık ihracatçısı durumuna geldi. Amacımız, bu ihracat başarımızı mahallî dokumalarımızla daha da zenginleştirmek, dokumada bir Türkiye markası oluşturmak.”
“DOKUMA SANATI ALELADE BİR KUMAŞ ÜRETİCİLİĞİ DEĞİL”
Emine Erdoğan, dokuma külçeşidinin Türkiye’nin varlıklı kültürel ve coğrafik özelliklerini tıpkı biçimde farklı desen ve motifleriyle etnik ve etnografik birikimi yansıttığını belirtti. Anadolu dokumaları içinde yer alan Ankara sofu, Edirne kırmızısı, Hatay ipeği, Antep kutnusu, Muğla dastar dokumasının özelliklerine dikkati çeken Erdoğan, “Dokuma sanatı alelade bir kumaş üreticiliği değil, insanın hayatla ve tabiatla etkileşiminin aynasıdır. Doğum, düğün ve cenaze üzere hayatın dönüm noktaları motiflere yansır. çabucak hemen sözlere aktarılamamış birçok his ve fikir nakışlarla çeviri edilir. Her ilmek ortasında hüzün ve sevinç üzere hayatın tüm tonlarını taşır” dedi.
Her yörenin coğrafik tecrübesinin başka bir sanat ve lisan ortaya çıkardığına işaret eden Emine Erdoğan, “Motiften kumaşa, kullanılan materyalden dizayna kadar bu zanaat bütün olarak bir kimlikti. Bu yanıyla dokumacılık, geçmiş vakit içinderın dünya tasavvurunun birer broşürü ve engin bir tarih deposudur. Türkiye Dokuma Atlası, Anadolu zevkiseliminin izlerini ortaya çıkarmaktadır. Fakat bu uğraş geçmişi sevmek, tarihi yapıtlara övgüden öte bir efordur. Dokumalarımızı yaşatmak, onları çağdaş dizaynlarla buluşturmak gayretidir” tabirlerini kullandı.
“BU NADİDE PAHALARIN YERYÜZÜNDEN SİLİNMESİNE MÜSAADE VEREMEYİZ”
Emine Erdoğan, sahne gösterisinde ülkenin seçkin tasarımcılarının çağdaş yorumlarının yer aldığına dikkati çekerek, şu biçimde konuştu:
“Türk tasarımcıların ufkunun sınırsızlığına, klâsik sanatlarla kurdukları köprüye şahit olacaksınız. Biz bu çabayı yalnızca lokal kültürümüzü korumak olarak da görmüyoruz. Globalleşmenin tüm kültürleri tek tipleştirdiği bir çağda, insanlığın ortak birikimine hizmet olarak görüyoruz. Ülkemizdeki kültür varlıkları, coğrafyamızın olduğu kadar, tüm insanlığın ortak hazinesidir. Klasik sanatların ihyası, bugünün tasarım dünyası için de taze bir nefes demek. Hayata tutundurduğumuz her desen ya da renk, farklı disiplinlere de ilham olabilir. Mimariden teknolojiye kadar, her alanın, insanın soyut dünyasından beslenmeye muhtaçlığı var. Tek tip bir dünya, insanlığın hayal dünyasına vurulan en büyük kettir. O niçinle, bu nadide kıymetlerin, yeryüzünden silinmesine müsaade veremeyiz.”
Emine Erdoğan, bu anlayışla kurucu üyesi oldukları UNESCO bünyesinde de etkin bir rol üstlenmeye devam ettiklerini lisana getirerek, “2021 yılında Arslantepe Höyüğü’nden sınır sanatımıza Somut Olmayan Kültürel Miras Listesi’ne 21 kültürel unsurumuz kaydedilmiş oldu. İnanıyoruz ki bu eforlar, insanlık ailesinin varlıklı mirasını daha da kuvvetli kılacaktır” dedi.
ASIRLIK TANIMLARLA TÜRK MUTFAĞI KİTABI
Emine Erdoğan, alanının en düzgünleri olan şefler ve uzmanların katkısıyla “Asırlık Tanımlarla Türk Mutfağı” kitabını hazırladıklarını anımsatarak, kitabın Türk mutfağının atıksız, sağlıklı ve klâsik yüzünü tanıtmayı amaçladığını anlattı. Türkiye’nin yemek külçeşidinin de tıpkı dokuma kültürü üzere farklı iklim özelliklerinin, farklı etnik kimliklerin zenginliğini yansıttığına değinen Emine Erdoğan, “Arzumuz, bu zenginliği tüm dünyaya açmak. 21-27 Mayıs haftası, tüm dünyada Türk Mutfağı Haftası olarak kutlanacak. Yurt haricindeki temsilciliklerimiz de bu ortak uğraşın mutfağı olacak. Sizlerle de bu alanda iş birliğine her vakit açığız. Türk mutfağının hoş tatlarını paylaşmaktan her vakit memnuniyet duyarız” diye konuştu.
Emine Erdoğan, büyükelçilere ve eşlerine her türlü kültür projesinde birlikte çalışmaya hazır olduğunu tabir ederek, kelamlarını insanların birbirini farklılıklarıyla sevdiği, bir arada hürmet ve müsamahayla yaşayabildiği bir dünya dilekleriyle sonlandırdı.
YÜZYILLIK DOKUMALAR ÜNLÜ TASARIMCILARIN ELİNDE TEKRAR HAYAT BULDU
çabucak sonrasında tiyatral bir şovla klasik dokumalar, günün farklı vakit içinderında kullanıma ait tasarlanmış kıyafetler ve konut dokuma örnekleri, 99 ülkeden büyükelçiler ve eşleri ile maslahatgüzarlar ve büyükelçilik temsilcilerinin beğenisine sunuldu. Sahnede İstek Kaprol, Dilek Hanif, Aslı Filinta, Ece Ege, Gül Ağış, Nedret Taciroğlu, Simay Bülbül, Tuvana Büyükçınar üzere ünlü dizayncılar ile Sabancı Olgunlaşma Enstitüsü’nden tasarımcıların Türkiye coğrafyasındaki yüzyıllık dokumalardan tasarladığı kıyafetler yer aldı. “Türkiye Dokuma Atlası Projesi” kapsamında Üsküdar çatmasının desen ve renkleri, Denizli Buldan bezinin doğal boyalı dokuması çağdaş dizaynlara dönüştürüldü. Antep kutnu, Ankara sofu, şal şapik, ehram, beledi üzere dokumalardan hazırlanan örnekler de Türkiye Dokuma Atlası sahnesinde sergilendi. Sahne göskavramının proje koordinatörlüğünü Ayşe Dizman ve küratörlüğünü de Güneş Güner yaptı. Sahne göskavramının akabinde Emine Erdoğan, fotoğraf çekildiği ünlü dizayncılar ve iştirakçileri alkışlayarak, tebriklerini iletti.
“TÜRKİYE DOKUMA ATLASI PROJESİ”
Olgunlaşma Enstitülerinin yenilenme çalışmalarının bir eseri olarak hazırlanan “Türkiye Dokuma Atlası Projesi”, Ulusal Eğitim Bakanlığı Hayat Uzunluğu Öğrenme Genel Müdürlüğüne bağlı İstanbul Sabancı Beylerbeyi Olgunlaşma Enstitüsü tarafınca yürütülüyor. İstanbul Dokuma ve Hammaddeleri İhracatçıları Birliği’nin (İTHİB) takviyeleriyle yürütülen projeye Türkiye İhracatçılar Meclisi ve Ticaret Bakanlığı da katkı veriyor.
Programa Aile ve Toplumsal Hizmetler Bakanı Derya Yanık, Ulusal Eğitim Bakanı Mahmut Özer ve eşi Nebahat Özer ile Kültür ve Turizm Bakan yardımcıları Serdar Çam ve Özgül Özkan Yavuz, Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu’nun eşi Hülya Çavuşoğlu, İstanbul Dokumacılık ve Türkiye İhracatçılar Meclisi Lideri İsmail Gülle, Avrupa Kurulu Ankara Ofisi Lideri Cristian Urse, BM Ankara Temsilciliği Daire Lideri Tom Delrue, Yunus Emre Enstitüsü Lideri Erdem Ateş, TÜRKSOY Genel Sekreter Yardımcısı Bilal Çakıcı, yabancı misyon şefleri ve eşleri ile başka ilgililer katıldı.
Anadolu’nun klasik dokumalarının aslına uygun olarak bir daha üretilerek çağdaş dizaynlarla dünyaya tanıtılması emeliyle Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın eşi Emine Erdoğan’ın himayelerinde yürütülen Türkiye Dokuma Atlası Projesi kapsamında “Geçmişten geleceğe” temasıyla Türkiye Dokuma Atlası birinci sahne gösterimi Cumhurbaşkanlığı Külliyesi’nde büyükelçiler ve eşlerinin iştirakiyle gerçekleştirildi. Program öncesi büyükelçiler ve eşleriyle yemekte bir ortaya gelen Emine Erdoğan, “kültür”ün kişinin kendisini en rahat ve süratli tanımladığı pahalar bütünü olduğunu söylemiş oldu. Farklı kültürlerin birbirini tanımasının önyargıları azaltacağını belirten Emine Erdoğan, kültürel çeşitliliğe ve farklılığa duyulan hürmetin değerine işaret ederek, “Biz ve onlar ayırımı yerine insanlığın ortak kıymetleri etrafında buluşabilmek, farklılıkları gerçek tanımlayabilmek temel olandır. Anadolu geçmişiyle, bilhassa Osmanlı İmparatorluğu’nun tüm inanç ve ömür biçimlerine yer açan fazlaca kültürlü atmosferiyle bunun için hayli hoş bir örnektir. Biz de bu tarihi zenginlikten besleniyoruz” diye konuştu.
“ARTIK USTASI KALMAMIŞ KUMAŞLARIMIZ SANDIKLARDAN ÇIKARILDI”
Emine Erdoğan, Türkiye Dokuma Atlası Projesi’nin kuvvetli kurumların ortak çalışmasının eseri olarak ortaya çıktığını vurgulayarak, şu değerlendirmede bulundu:
“Milli Eğitim Bakanlığımıza bağlı Olgunlaşma Enstitüleri, Dokuma İhracatçı Birliğimiz ve hayli kıymetli tasarımcılarımızın çabasından doğdu. Yok olmaya yüz tutmuş klâsik dokumalarımızdan az örnekleri bir ortaya getirildi. Ne yazık ki artık ustası kalmamış kumaşlarımız sandıklardan çıkarıldı. Bu proje ile yok olmakla karşı karşıya kalan bu güçlü kültürümüzü bir daha ihya etmeyi amaçlıyoruz. Yerelde teşvikler vererek dokumalarımızın bir daha canlanmasını istek ediyoruz. Türkiye dokuma ihracatında epeyce kuvvetli bir ülke. Global salgın kaidelerine karşın 2020 yılında bir basamak atlayarak dünyanın en büyük beşinci dokumacılık ihracatçısı durumuna geldi. Amacımız, bu ihracat başarımızı mahallî dokumalarımızla daha da zenginleştirmek, dokumada bir Türkiye markası oluşturmak.”
“DOKUMA SANATI ALELADE BİR KUMAŞ ÜRETİCİLİĞİ DEĞİL”
Emine Erdoğan, dokuma külçeşidinin Türkiye’nin varlıklı kültürel ve coğrafik özelliklerini tıpkı biçimde farklı desen ve motifleriyle etnik ve etnografik birikimi yansıttığını belirtti. Anadolu dokumaları içinde yer alan Ankara sofu, Edirne kırmızısı, Hatay ipeği, Antep kutnusu, Muğla dastar dokumasının özelliklerine dikkati çeken Erdoğan, “Dokuma sanatı alelade bir kumaş üreticiliği değil, insanın hayatla ve tabiatla etkileşiminin aynasıdır. Doğum, düğün ve cenaze üzere hayatın dönüm noktaları motiflere yansır. çabucak hemen sözlere aktarılamamış birçok his ve fikir nakışlarla çeviri edilir. Her ilmek ortasında hüzün ve sevinç üzere hayatın tüm tonlarını taşır” dedi.
Her yörenin coğrafik tecrübesinin başka bir sanat ve lisan ortaya çıkardığına işaret eden Emine Erdoğan, “Motiften kumaşa, kullanılan materyalden dizayna kadar bu zanaat bütün olarak bir kimlikti. Bu yanıyla dokumacılık, geçmiş vakit içinderın dünya tasavvurunun birer broşürü ve engin bir tarih deposudur. Türkiye Dokuma Atlası, Anadolu zevkiseliminin izlerini ortaya çıkarmaktadır. Fakat bu uğraş geçmişi sevmek, tarihi yapıtlara övgüden öte bir efordur. Dokumalarımızı yaşatmak, onları çağdaş dizaynlarla buluşturmak gayretidir” tabirlerini kullandı.
“BU NADİDE PAHALARIN YERYÜZÜNDEN SİLİNMESİNE MÜSAADE VEREMEYİZ”
Emine Erdoğan, sahne gösterisinde ülkenin seçkin tasarımcılarının çağdaş yorumlarının yer aldığına dikkati çekerek, şu biçimde konuştu:
“Türk tasarımcıların ufkunun sınırsızlığına, klâsik sanatlarla kurdukları köprüye şahit olacaksınız. Biz bu çabayı yalnızca lokal kültürümüzü korumak olarak da görmüyoruz. Globalleşmenin tüm kültürleri tek tipleştirdiği bir çağda, insanlığın ortak birikimine hizmet olarak görüyoruz. Ülkemizdeki kültür varlıkları, coğrafyamızın olduğu kadar, tüm insanlığın ortak hazinesidir. Klasik sanatların ihyası, bugünün tasarım dünyası için de taze bir nefes demek. Hayata tutundurduğumuz her desen ya da renk, farklı disiplinlere de ilham olabilir. Mimariden teknolojiye kadar, her alanın, insanın soyut dünyasından beslenmeye muhtaçlığı var. Tek tip bir dünya, insanlığın hayal dünyasına vurulan en büyük kettir. O niçinle, bu nadide kıymetlerin, yeryüzünden silinmesine müsaade veremeyiz.”
Emine Erdoğan, bu anlayışla kurucu üyesi oldukları UNESCO bünyesinde de etkin bir rol üstlenmeye devam ettiklerini lisana getirerek, “2021 yılında Arslantepe Höyüğü’nden sınır sanatımıza Somut Olmayan Kültürel Miras Listesi’ne 21 kültürel unsurumuz kaydedilmiş oldu. İnanıyoruz ki bu eforlar, insanlık ailesinin varlıklı mirasını daha da kuvvetli kılacaktır” dedi.
ASIRLIK TANIMLARLA TÜRK MUTFAĞI KİTABI
Emine Erdoğan, alanının en düzgünleri olan şefler ve uzmanların katkısıyla “Asırlık Tanımlarla Türk Mutfağı” kitabını hazırladıklarını anımsatarak, kitabın Türk mutfağının atıksız, sağlıklı ve klâsik yüzünü tanıtmayı amaçladığını anlattı. Türkiye’nin yemek külçeşidinin de tıpkı dokuma kültürü üzere farklı iklim özelliklerinin, farklı etnik kimliklerin zenginliğini yansıttığına değinen Emine Erdoğan, “Arzumuz, bu zenginliği tüm dünyaya açmak. 21-27 Mayıs haftası, tüm dünyada Türk Mutfağı Haftası olarak kutlanacak. Yurt haricindeki temsilciliklerimiz de bu ortak uğraşın mutfağı olacak. Sizlerle de bu alanda iş birliğine her vakit açığız. Türk mutfağının hoş tatlarını paylaşmaktan her vakit memnuniyet duyarız” diye konuştu.
Emine Erdoğan, büyükelçilere ve eşlerine her türlü kültür projesinde birlikte çalışmaya hazır olduğunu tabir ederek, kelamlarını insanların birbirini farklılıklarıyla sevdiği, bir arada hürmet ve müsamahayla yaşayabildiği bir dünya dilekleriyle sonlandırdı.
YÜZYILLIK DOKUMALAR ÜNLÜ TASARIMCILARIN ELİNDE TEKRAR HAYAT BULDU
çabucak sonrasında tiyatral bir şovla klasik dokumalar, günün farklı vakit içinderında kullanıma ait tasarlanmış kıyafetler ve konut dokuma örnekleri, 99 ülkeden büyükelçiler ve eşleri ile maslahatgüzarlar ve büyükelçilik temsilcilerinin beğenisine sunuldu. Sahnede İstek Kaprol, Dilek Hanif, Aslı Filinta, Ece Ege, Gül Ağış, Nedret Taciroğlu, Simay Bülbül, Tuvana Büyükçınar üzere ünlü dizayncılar ile Sabancı Olgunlaşma Enstitüsü’nden tasarımcıların Türkiye coğrafyasındaki yüzyıllık dokumalardan tasarladığı kıyafetler yer aldı. “Türkiye Dokuma Atlası Projesi” kapsamında Üsküdar çatmasının desen ve renkleri, Denizli Buldan bezinin doğal boyalı dokuması çağdaş dizaynlara dönüştürüldü. Antep kutnu, Ankara sofu, şal şapik, ehram, beledi üzere dokumalardan hazırlanan örnekler de Türkiye Dokuma Atlası sahnesinde sergilendi. Sahne göskavramının proje koordinatörlüğünü Ayşe Dizman ve küratörlüğünü de Güneş Güner yaptı. Sahne göskavramının akabinde Emine Erdoğan, fotoğraf çekildiği ünlü dizayncılar ve iştirakçileri alkışlayarak, tebriklerini iletti.
“TÜRKİYE DOKUMA ATLASI PROJESİ”
Olgunlaşma Enstitülerinin yenilenme çalışmalarının bir eseri olarak hazırlanan “Türkiye Dokuma Atlası Projesi”, Ulusal Eğitim Bakanlığı Hayat Uzunluğu Öğrenme Genel Müdürlüğüne bağlı İstanbul Sabancı Beylerbeyi Olgunlaşma Enstitüsü tarafınca yürütülüyor. İstanbul Dokuma ve Hammaddeleri İhracatçıları Birliği’nin (İTHİB) takviyeleriyle yürütülen projeye Türkiye İhracatçılar Meclisi ve Ticaret Bakanlığı da katkı veriyor.
Programa Aile ve Toplumsal Hizmetler Bakanı Derya Yanık, Ulusal Eğitim Bakanı Mahmut Özer ve eşi Nebahat Özer ile Kültür ve Turizm Bakan yardımcıları Serdar Çam ve Özgül Özkan Yavuz, Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu’nun eşi Hülya Çavuşoğlu, İstanbul Dokumacılık ve Türkiye İhracatçılar Meclisi Lideri İsmail Gülle, Avrupa Kurulu Ankara Ofisi Lideri Cristian Urse, BM Ankara Temsilciliği Daire Lideri Tom Delrue, Yunus Emre Enstitüsü Lideri Erdem Ateş, TÜRKSOY Genel Sekreter Yardımcısı Bilal Çakıcı, yabancı misyon şefleri ve eşleri ile başka ilgililer katıldı.