Özellikle son beş yıl ortasında bilgisayar donanımlarının gücü arttı, oyun görselleri inanılmaz hale gelmeye başladı ve görüntüleme teknolojilerinde kıymetli gelişmeler yaşandı. Daha evvel performans ve kalite arayan oyuncular çözünürlüğe ve 60 Hz’in üstündeki yenileme suratlarına bakıyordu. Bugün oyunseverler için 144 Hz artık bir standart halini almaya başlarken NVIDIA ve AMD üzere şirketler teknolojilerini daima güncellemeye devam ediyor.
VESA tarafınca geliştirilen Adaptive-Sync teknolojisi NVIDIA G-Sync ve AMD FreeSync ile birlikte farklı bir boyuta taşındı. Hatta artık her monitör bu senkronizasyon teknolojilerinden en az birine sahip. Birtakım monitörler ise her iki teknoloji için dayanak sağlıyor.
Oyunlarda yırtılma anında oluşan manzara.
Adaptive-Sync, monitörün yenileme döngüsünü bilgisayarda takılı ekran kartının ürettiği her görüntü karesiyle oranlar değişse bile eşitlemek için kullanılıyor. Oyunlar her kareyi farklı başka işler ve sürat bilgisayarınızın ekran kartının süreç gücüne bağlı olarak büyük ölçüde değişebilir. Bir monitör yenileme suratını sabitlediğinde, mevcut karelerin oluşturma süreci tamamlanmadan evvel yeni bir kare çizmeye başlayabilir. NVIDIA tabanlı GPU’larla çalışan G-Sync ve AMD GPU’larla çalışan FreeSync ise bu meseleye odaklanıyor. bu biçimdelikle monitör, ekran kartı bir daha sonraki kareyi göndermedilk evvel her kareyi büsbütün çizerek yırtılma oluşmasını engelliyor, oyun tecrübesini baltalamıyor.
Bugün piyasada çeşitli özelliklere sahip sayısız monitör bakılırsabilirsiniz. Kimilerinde hem G-Sync birebir vakitte FreeSync ile ilgili reklam malzemeleri gözünüze çarpmıştır. çabucak hemen bu teknolojilerden yararlanmamış olabilirsiniz. Hatta bu iki teknolojiden birini kullanma talihiniz bile olabilir. Pekala G-Sync ve FreeSync içinde ne üzere farklar var, nasıl avantajlar sunuluyor ve hangisi daha üstün? Ya da ikisinden birini tercih etmek zorunda mıyız?
Temel olarak G-Sync ve FreeSync birebir şeye hizmet eder. Her ikisi de monitörü ekran kartıyla senkronize ediyor ve yenileme suratını daima değişken olarak denetim etme imkanı tanıyor. Bu sertifikalardan birini taşıyan monitörler, aşağıda bakılırsabileceğiniz ilgili ihtiyaçları karşılamak zorunda. Lakin kimi monitörler ihtiyaçların ötesine geçebilir. Örneğin bir FreeSync monitörün HDR’ye sahip olması kural değil, fakat birtakım FreeSync monitörler ASUS ELMB Sync üzere tescilli bir ortak teknoloji aracılığıyla hareket bulanıklığını en aza indirebiliyor.
Aslında G-Sync ve FreeSync’in tesiri oyunun tipine, kare suratlarına ve bilgisayarın performansına bakılırsa değişebilir. Genel müşahedelere göre kare suratları birebir olduğunda FreeSync ile G-Sync içinde görsel bir fark yok. Birazdan bilgilerina değineceğimiz üzere, G-Sync’nin çalışma prensibi biraz daha farklı, lakin sonuçta tıpkı emele odaklanıyor.
G-Sync monitörler, NVIDIA’nın isteklerini yerine getirebilmek için ekstra bir donanım kesimi içerdiklerinden dolayı daha değerlidirler. Aslında teknoloji 2013’te piyasaya sürüldüğünde fiyat farkı pek fazlaydı, lakin yıllar ortasında ortadaki fiyat farkı daralmış durumda.
Bazı FreeSync monitörlerin G-Sync Compatible (G-Sync uyumlu) olarak etiketlendiğini gorebilirsiniz. Sertifikalandırma geriye dönük olarak gerçekleşebilir. Bu da NVIDIA’nın tescilli donanımına sahip olmamasına karşın bir monitörün şirket parametreleri ortasında G-Sync’i çalıştırabileceği manasına geliyor. Yeşil kadronun web sitesini ziyaret ettiğinizde G-Sync’i çalıştırmak için onaylanan monitörlerin bir listesini gorebilirsiniz.
Teknik olarak NVIDIA’nın teknolojisini onaylı olmayan bir monitörde de çalıştırabilirsiniz, fakat bu çeşit durumlarda performans ve kararlılık meseleleri yaşanabilir. yıllar öncesinde FreeSync takviyeli bir monitörde G-Sync kullanmak mümkün değildi. NVIDIA, 2019 sonlarında keskin bir karar alarak bu biçimde bir takviye sunmaya başlamıştı. FreeSync dayanaklı monitörünüzde G-Sync açmak istiyorsanız, tüm ayrıntılara bu irtibattan ulaşabilirsiniz.
Ayrıca şirket, “G-Sync Uyumlu” monitörlerin hala olağan G-Sync’e göre daha alt düzeyde olduğunu argüman ediyor. Burada G-Sync monitörlerinin daha fazla imaj kalitesi testiyle sertifikalandırıldığını, tam değişken bir yenileme suratı aralığına sahip olduğunu, değişken overdrive dayanağı sunduğunu ve fabrikada renk kalibrasyonu yapıldığını belirtiyor. Öte yandan bir “G-Sync Uyumlu” monitörün fabrikada kalibre edilememesi yahut tam değişken bir yenileme suratı aralığına sahip olması için bir sebep yok. NVIDIA yalnızca “G-Sync Uyumlu” monitörler için bunları kaide koşmuyor, G-Sync monitörler için ise bunlar koşul.
FreeSync, VESA tarafınca oluşturulan ve bununla birlikte VESA’nın DisplayPort özelliklerinin bir kesimi olan Adaptive-Sync teknolojisine dayanıyor. Açık kaynaklı bir standardı kullandığı için G-Sync’e göre fiyat avantajı olduğunu bilhassa belirtelim. Ayrıyeten FreeSync için monitör üzerinde donanımsal bir çipe gereksinim yok.
DisplayPort 1.2a yahut üzerindeki irtibat arabirimlerinde uyarlanabilir yenileme suratlarını kullanmak mümkün. Üreticilerin hepsi aslına bakarsanız monitörlerinde bu standarda ahenk sağlıyor, ötürüsıyla FreeSync’nin uygulanması için ek bir üretim maliyeti yok. FreeSync ayrıyeten HDMI 1.4 ile de çalışabilir.
Açık kaynak olması niçiniyle FreeSync fonksiyonu monitörler içinde büyük farklılıklar gösterebilir. Bütçe odaklı monitörler ekseriyetle 60/75 Hz oranında yenileme suratları sahip. Fiyatı düşük eserlerde Adaptive-Sync aralığının alt sonu sırf 48 Hz olabilir. aynı vakitte, 30 Hz’de yahut AMD’ye göre daha da düşük oranlarda çalışan FreeSync (ve G-Sync) ekranlar mevcut.
Bu ortada senkronizasyon teknolojilerinin çalıştığı makul bir aralık var ve genelde üreticiler bunu teknik özellikler kısmına dahil eder. VRR Range (Variable Refresh Rate) aralığının 48-75 Hz olduğunu var iseyalım. FreeSync teknolojisi sadece bu aralıklar içinde çalışır. Örneğin bir oyunda FPS 40’a kadar düştüğünde FreeSync’den yararlanamazsınız. Yüksek fiyatlı ekranlarda VRR aralığı genelde daha geniştir. Ayrıyeten bu ekranlar, G-Sync muadilleriyle daha düzgün rekabet edebilmek için bulanıklık azaltma (blur-reduction) ve Low Framerate Compensation (Düşük Kare Suratı Telafisi-LFC) üzere özelliklere sahip olabilir.
Bir kere daha üstüne basarak belirtelim, rastgele NVIDIA sertifikası olmayan bir FreeSync monitörde G-Sync’i çalıştırabilirsiniz, fakat bu her vakit verimli olmayabilir. NVIDIA, bu cins monitörlerde teknolojiyi kullandığınızda performans garantisi vermiyor.
HDR için Hangisi Daha Düzgün?
NVIDIA ve AMD, pazara daha fazla seçenek eklemek için vakit ortasında Adaptive-Sync teknolojilerinin yeni sürümlerini piyasaya sürdü. Yeni sürümlerle bir arada HDR yahut parlaklık üzere birtakım ayrıntılar işin içine dahil oldu.
NVIDIA tarafında bir monitör, “Ultimate” sertifikasını almak için HDR ve genişletilmiş renk ile G-Sync dayanağı sunmalı. Şirket bu isimlendirmeyi “lifelike HDR (gerçekçi HDR)” takviyesi sunabilen monitörlerde kullanıyor. NVIDIA ayrıyeten “Ultimate” etiketi için monitörlerin şu özelliklere sahip olması gerektiğini bildirdi: P3 renk gamı açısından fabrikada kalibrasyon, 144 Hz ve daha yüksek yenileme suratları, optimize edilmiş gecikme, HDR dayanağı ve “sınıfının en iyisi” imaj kalitesi.
Öte yandan bir monitörün FreeSync Premium sertifikasıyla listelenebilmesi için HDR dayanağı ve genişletilmiş renk takviyesi sunması gerekiyor. Ayrıyeten 1080p çözünürlükte asgarî 120 Hz’ye ulaşmalı ve Low Framerate Compensation (LFC) özelliğine sahip olmalı. FreeSync 2’yi merak ediyorsanız, AMD bunu FreeSync Premium Pro ile değiştirdi, fakat her şey fonksiyonel olarak birebir. Ek olarak, HDR ve FreeSync dayanaklı bir monitörünüz var ise, bir daha HDR ile G-Sync takviyesini bir ortada kullanma talihiniz yüksek.
Peki ya FreeSync Premium Pro? Temel Adaptive-Sync teknolojisinde değişen bir şey yok. Tıpkı G-Sync Ultimate’a misal biçimde, AMD bu çeşit bir monitörün en az 120 Hz yenileme suratı, LFC ve HDR ile bir arada birinci sınıf bir tecrübe sağlaması gerektiğini söylüyor.
Sonuç
G-Sync mi FreeSync mi? Genel manada bakacak olursak, her iki teknoloji de temelinde hayli emsal ve birebir sonuca hizmet ediyor. Yani bir monitör alırken senkronizasyon teknolojilerinden çok öbür teknik ayrıntılara ve olağan olarak fiyata bakmalısınız. Yenileme suratı, çözünürlük, parlaklık, kontrast oranı ve HDR üzere biroldukça ayrıntıya odaklanabilirsiniz. Biraz evvel bahsetmiş olduğumiz üzere, ayrıyeten birfazlaca FreeSync monitörde G-Sync kullanmak mümkün.
Oyun tecrübesini etkileyen sırf hangi uyarlamalı senkronizasyon teknolojisinin kullanımda olduğu değil, tüm bu öğelerin birleşimidir. Sonuç olarak, tüm bu özelliklere ve âlâ bir oyun tecrübesine sahip olmak istiyorsanız cüzdanınızı biraz aralamanız gerekiyor.
Son senelerda monitörler büyük geliştirmeler aldı. Samsung, dünyanın birinci 4K 240 Hz oyuncu monitörü Odyssey Neo G8‘i satışa çıkarmaya hazırlanıyor. Öte yandan ASUS, 1080p çözünürlüğe sahip ROG Swift monitöründe 500 Hz’e kadar ulaşmayı başardı.
VESA tarafınca geliştirilen Adaptive-Sync teknolojisi NVIDIA G-Sync ve AMD FreeSync ile birlikte farklı bir boyuta taşındı. Hatta artık her monitör bu senkronizasyon teknolojilerinden en az birine sahip. Birtakım monitörler ise her iki teknoloji için dayanak sağlıyor.
Oyunlarda yırtılma anında oluşan manzara.
Adaptive-Sync, monitörün yenileme döngüsünü bilgisayarda takılı ekran kartının ürettiği her görüntü karesiyle oranlar değişse bile eşitlemek için kullanılıyor. Oyunlar her kareyi farklı başka işler ve sürat bilgisayarınızın ekran kartının süreç gücüne bağlı olarak büyük ölçüde değişebilir. Bir monitör yenileme suratını sabitlediğinde, mevcut karelerin oluşturma süreci tamamlanmadan evvel yeni bir kare çizmeye başlayabilir. NVIDIA tabanlı GPU’larla çalışan G-Sync ve AMD GPU’larla çalışan FreeSync ise bu meseleye odaklanıyor. bu biçimdelikle monitör, ekran kartı bir daha sonraki kareyi göndermedilk evvel her kareyi büsbütün çizerek yırtılma oluşmasını engelliyor, oyun tecrübesini baltalamıyor.
Bugün piyasada çeşitli özelliklere sahip sayısız monitör bakılırsabilirsiniz. Kimilerinde hem G-Sync birebir vakitte FreeSync ile ilgili reklam malzemeleri gözünüze çarpmıştır. çabucak hemen bu teknolojilerden yararlanmamış olabilirsiniz. Hatta bu iki teknolojiden birini kullanma talihiniz bile olabilir. Pekala G-Sync ve FreeSync içinde ne üzere farklar var, nasıl avantajlar sunuluyor ve hangisi daha üstün? Ya da ikisinden birini tercih etmek zorunda mıyız?
Temel olarak G-Sync ve FreeSync birebir şeye hizmet eder. Her ikisi de monitörü ekran kartıyla senkronize ediyor ve yenileme suratını daima değişken olarak denetim etme imkanı tanıyor. Bu sertifikalardan birini taşıyan monitörler, aşağıda bakılırsabileceğiniz ilgili ihtiyaçları karşılamak zorunda. Lakin kimi monitörler ihtiyaçların ötesine geçebilir. Örneğin bir FreeSync monitörün HDR’ye sahip olması kural değil, fakat birtakım FreeSync monitörler ASUS ELMB Sync üzere tescilli bir ortak teknoloji aracılığıyla hareket bulanıklığını en aza indirebiliyor.
Aslında G-Sync ve FreeSync’in tesiri oyunun tipine, kare suratlarına ve bilgisayarın performansına bakılırsa değişebilir. Genel müşahedelere göre kare suratları birebir olduğunda FreeSync ile G-Sync içinde görsel bir fark yok. Birazdan bilgilerina değineceğimiz üzere, G-Sync’nin çalışma prensibi biraz daha farklı, lakin sonuçta tıpkı emele odaklanıyor.
| FreeSync | FreeSync Premium | FreeSync Premium Pro | G-Sync | G-Sync Ultimate | G-Sync Compatibility (G-Sync Uyumluluğu) |
|---|---|---|---|---|---|
| Fiyata tesiri yok. | Fiyata tesiri yok. | Fiyata tesiri yok. | HDR ve genişletilmiş renk dayanağı. | 144 Hz ve üzeri yenileme suratları. | Artifakt problemleriyle karşılaşmamak için performans garantisi. |
| 60 Hz ve üzeri yenileme suratları. | 120 Hz ve üzeri yenileme suratları. | 120 Hz ve üzeri yenileme suratları. | Tüm kare suratlarında Adaptive-Sync’i sağlamak için 30 Hz’nin altında “Frame-doubling” | Fabrikada kalibre edilmiş yanlışsız SDR (sRGB) ve HDR renk (P3) gamı dayanağı. | Birfazlaca G-Sync Uyumlu monitör, FreeSync’i de çalıştırabilir. |
| Biroldukca FreeSync monitör G-Sync’i de çalıştırabilir. | Low Framerate Compensation (LFC) | HDR ve genişletilmiş renk desteği | Ultra düşük hareket bulanıklığı. | “Gerçekçi” HDR takviyesi. | |
| HDR takviyesi olabilir yahut olmayabilir. | -HDR dayanağı olabilir yahut olmayabilir (Birfazlaca FreeSync Premium monitör, HDR ile G-Sync’i de çalıştırabilir). | Low Framerate Compensation (LFC) | Değişken LCD overdrive. | ||
| Belirli bir zirve çıktısı yok, lakin birden fazla eser en az 600 nit parlaklık sunacak. | Optimize edilmiş gecikme. | ||||
| Birfazlaca FreeSync Premium Pro monitör, HDR ile G-Sync’i de çalıştırabilir. |
G-Sync monitörler, NVIDIA’nın isteklerini yerine getirebilmek için ekstra bir donanım kesimi içerdiklerinden dolayı daha değerlidirler. Aslında teknoloji 2013’te piyasaya sürüldüğünde fiyat farkı pek fazlaydı, lakin yıllar ortasında ortadaki fiyat farkı daralmış durumda.
Bazı FreeSync monitörlerin G-Sync Compatible (G-Sync uyumlu) olarak etiketlendiğini gorebilirsiniz. Sertifikalandırma geriye dönük olarak gerçekleşebilir. Bu da NVIDIA’nın tescilli donanımına sahip olmamasına karşın bir monitörün şirket parametreleri ortasında G-Sync’i çalıştırabileceği manasına geliyor. Yeşil kadronun web sitesini ziyaret ettiğinizde G-Sync’i çalıştırmak için onaylanan monitörlerin bir listesini gorebilirsiniz.
Teknik olarak NVIDIA’nın teknolojisini onaylı olmayan bir monitörde de çalıştırabilirsiniz, fakat bu çeşit durumlarda performans ve kararlılık meseleleri yaşanabilir. yıllar öncesinde FreeSync takviyeli bir monitörde G-Sync kullanmak mümkün değildi. NVIDIA, 2019 sonlarında keskin bir karar alarak bu biçimde bir takviye sunmaya başlamıştı. FreeSync dayanaklı monitörünüzde G-Sync açmak istiyorsanız, tüm ayrıntılara bu irtibattan ulaşabilirsiniz.
Ayrıca şirket, “G-Sync Uyumlu” monitörlerin hala olağan G-Sync’e göre daha alt düzeyde olduğunu argüman ediyor. Burada G-Sync monitörlerinin daha fazla imaj kalitesi testiyle sertifikalandırıldığını, tam değişken bir yenileme suratı aralığına sahip olduğunu, değişken overdrive dayanağı sunduğunu ve fabrikada renk kalibrasyonu yapıldığını belirtiyor. Öte yandan bir “G-Sync Uyumlu” monitörün fabrikada kalibre edilememesi yahut tam değişken bir yenileme suratı aralığına sahip olması için bir sebep yok. NVIDIA yalnızca “G-Sync Uyumlu” monitörler için bunları kaide koşmuyor, G-Sync monitörler için ise bunlar koşul.
FreeSync, VESA tarafınca oluşturulan ve bununla birlikte VESA’nın DisplayPort özelliklerinin bir kesimi olan Adaptive-Sync teknolojisine dayanıyor. Açık kaynaklı bir standardı kullandığı için G-Sync’e göre fiyat avantajı olduğunu bilhassa belirtelim. Ayrıyeten FreeSync için monitör üzerinde donanımsal bir çipe gereksinim yok.
DisplayPort 1.2a yahut üzerindeki irtibat arabirimlerinde uyarlanabilir yenileme suratlarını kullanmak mümkün. Üreticilerin hepsi aslına bakarsanız monitörlerinde bu standarda ahenk sağlıyor, ötürüsıyla FreeSync’nin uygulanması için ek bir üretim maliyeti yok. FreeSync ayrıyeten HDMI 1.4 ile de çalışabilir.
Açık kaynak olması niçiniyle FreeSync fonksiyonu monitörler içinde büyük farklılıklar gösterebilir. Bütçe odaklı monitörler ekseriyetle 60/75 Hz oranında yenileme suratları sahip. Fiyatı düşük eserlerde Adaptive-Sync aralığının alt sonu sırf 48 Hz olabilir. aynı vakitte, 30 Hz’de yahut AMD’ye göre daha da düşük oranlarda çalışan FreeSync (ve G-Sync) ekranlar mevcut.
Bu ortada senkronizasyon teknolojilerinin çalıştığı makul bir aralık var ve genelde üreticiler bunu teknik özellikler kısmına dahil eder. VRR Range (Variable Refresh Rate) aralığının 48-75 Hz olduğunu var iseyalım. FreeSync teknolojisi sadece bu aralıklar içinde çalışır. Örneğin bir oyunda FPS 40’a kadar düştüğünde FreeSync’den yararlanamazsınız. Yüksek fiyatlı ekranlarda VRR aralığı genelde daha geniştir. Ayrıyeten bu ekranlar, G-Sync muadilleriyle daha düzgün rekabet edebilmek için bulanıklık azaltma (blur-reduction) ve Low Framerate Compensation (Düşük Kare Suratı Telafisi-LFC) üzere özelliklere sahip olabilir.
Bir kere daha üstüne basarak belirtelim, rastgele NVIDIA sertifikası olmayan bir FreeSync monitörde G-Sync’i çalıştırabilirsiniz, fakat bu her vakit verimli olmayabilir. NVIDIA, bu cins monitörlerde teknolojiyi kullandığınızda performans garantisi vermiyor.
HDR için Hangisi Daha Düzgün?
NVIDIA ve AMD, pazara daha fazla seçenek eklemek için vakit ortasında Adaptive-Sync teknolojilerinin yeni sürümlerini piyasaya sürdü. Yeni sürümlerle bir arada HDR yahut parlaklık üzere birtakım ayrıntılar işin içine dahil oldu.
NVIDIA tarafında bir monitör, “Ultimate” sertifikasını almak için HDR ve genişletilmiş renk ile G-Sync dayanağı sunmalı. Şirket bu isimlendirmeyi “lifelike HDR (gerçekçi HDR)” takviyesi sunabilen monitörlerde kullanıyor. NVIDIA ayrıyeten “Ultimate” etiketi için monitörlerin şu özelliklere sahip olması gerektiğini bildirdi: P3 renk gamı açısından fabrikada kalibrasyon, 144 Hz ve daha yüksek yenileme suratları, optimize edilmiş gecikme, HDR dayanağı ve “sınıfının en iyisi” imaj kalitesi.
Öte yandan bir monitörün FreeSync Premium sertifikasıyla listelenebilmesi için HDR dayanağı ve genişletilmiş renk takviyesi sunması gerekiyor. Ayrıyeten 1080p çözünürlükte asgarî 120 Hz’ye ulaşmalı ve Low Framerate Compensation (LFC) özelliğine sahip olmalı. FreeSync 2’yi merak ediyorsanız, AMD bunu FreeSync Premium Pro ile değiştirdi, fakat her şey fonksiyonel olarak birebir. Ek olarak, HDR ve FreeSync dayanaklı bir monitörünüz var ise, bir daha HDR ile G-Sync takviyesini bir ortada kullanma talihiniz yüksek.
Peki ya FreeSync Premium Pro? Temel Adaptive-Sync teknolojisinde değişen bir şey yok. Tıpkı G-Sync Ultimate’a misal biçimde, AMD bu çeşit bir monitörün en az 120 Hz yenileme suratı, LFC ve HDR ile bir arada birinci sınıf bir tecrübe sağlaması gerektiğini söylüyor.
Sonuç
G-Sync mi FreeSync mi? Genel manada bakacak olursak, her iki teknoloji de temelinde hayli emsal ve birebir sonuca hizmet ediyor. Yani bir monitör alırken senkronizasyon teknolojilerinden çok öbür teknik ayrıntılara ve olağan olarak fiyata bakmalısınız. Yenileme suratı, çözünürlük, parlaklık, kontrast oranı ve HDR üzere biroldukça ayrıntıya odaklanabilirsiniz. Biraz evvel bahsetmiş olduğumiz üzere, ayrıyeten birfazlaca FreeSync monitörde G-Sync kullanmak mümkün.
Oyun tecrübesini etkileyen sırf hangi uyarlamalı senkronizasyon teknolojisinin kullanımda olduğu değil, tüm bu öğelerin birleşimidir. Sonuç olarak, tüm bu özelliklere ve âlâ bir oyun tecrübesine sahip olmak istiyorsanız cüzdanınızı biraz aralamanız gerekiyor.
Son senelerda monitörler büyük geliştirmeler aldı. Samsung, dünyanın birinci 4K 240 Hz oyuncu monitörü Odyssey Neo G8‘i satışa çıkarmaya hazırlanıyor. Öte yandan ASUS, 1080p çözünürlüğe sahip ROG Swift monitöründe 500 Hz’e kadar ulaşmayı başardı.