Türkiye’nin Arabası Teşebbüs Kümesi (TOGG) CEO’su M. Gürcan Karakaş, projede gelinen son noktayı Yeni Şafak’a kıymetlendirdi. Karakaş; üretim, satış, şarj altyapısı, ihracat, çarpışma testi, bayi yapısı ve batarya üretimiyle ilgili sorularımızı yanıtlandırdı.
BİRİNCİ ARAÇLARA HERKES ULAŞACAK
– Vatandaş birinci üretim araçları satın alabilecek mi?
Tahlil ortaklarımız ve grubumuz 1,5 yıldır fiyat konusunu tartışıyoruz. Bizim fiyatlandırmamız 2022’nin sonu 2023’ü başında içten yanmalı bir C-SUV’un fiyatına nazaran rekabetçi olacak. Fiyatı bu biçimdeki şartlar belirleyecek. Adetsel olarak baktığımızda ise kamunun bizden 15 yılda 30 bin adet alımına yönelik bir mutabakatı var. Bunu birinci etapta bir yığın halinde alacaklarını düşünmüyorum. aslına bakarsanız onlar da istemez. ötürüsıyla birinci üreteceğimiz araçlara herkese ulaşacak.
2030’A KADAR 1 MİLYON ARAÇ
Biz 2030’a kadar 5 farklı segmentte 1 milyon 80 bin adet araç üretmeyi planlıyoruz. birinci vakit içinderda yıllık üretimi 100 bin adet, daha sonraki üretimleri 175 bin adet olarak belirledik. Ancak ağır talep gelmesi halinde 3 ay öncesinde kapasitemizi fazlaca süratli artırabiliriz. Birinci üretimlerimiz C-SUV ile başlayacak takip eden devirde B-SUV ve sedan modelimiz olacak.
İHRACAT İÇİN 18 AY BEKLEYECEĞİZ
Türkiye lansmanı ile bir arada ihracata çabucak başlamayacağız. Kendi ülkesinde başarılı olmayan bir modelin yurtharicinde muvaffakiyet bahtı yok. 18 ay kadar Avrupa’yı gözlemleyip başta Almanya ve Fransa üzere büyük ülkelere ihracata başlayacağız. İhracat için her yere gideceğiz diye bir zorlamamız da yok. Bu işe en yakın ülkelere öncelik tanıyacağız. İskandinav ülkeleri de buna dahil. 18 aylık bekleme mühletini olgunlaşma ve talep durumuna bakılırsa 3 ay daha aşağı çekebiliriz.
GEREKİRSE ŞARJ ÜNİTESİ ÜRETİRİZ
– Şarj alt yapısında üretici olacak mısınız?
Şarj alt yapısında biz devletimizle ve bakanlığımızla uzun müddettir koordineli biçimde çalışıyoruz. Bizim tavsiye niteliğinde sunduğumuz bir rapor oldu. Bu rapora göre nüfusun ağır olduğu yerlerde 25 kilometrekarede bir şarj ünitesi bulundurması planını yaptık. Nüfus yoğunluğu düşük yerlerde ise bu çap 50 kilometrekareyi buluyor. Öte yandan şarj alt yapısının tahlili konusunda bir projemiz yok. Biz işin ortasında bulunmuyoruz. Lakin bize derlerse ‘şarj ünitesi üretin’ gerekirse üretiriz.
STRATEJİK MODÜLE YERLİLEŞTİRME
– Yerlilik oranınız artacak mı?
TOGG’da tüm tedarikçiler belirlendi. Tedarikçilerimizin yüzde 75’i yerli yüzde 25’i yabancı. Biz birinci etapta yüzde 51 yerlilik oranıyla pazara çıkacağız. 3 yıl ortasında yüzde 68 yerlilik maksadımız var. Stratejik teknolojilerin yerlileşmesi için gayret göstereceğiz. Bununla ilgili yatırımlarımızda başlamış durumda. TOGG’un Türkiye’ye katkısı 50 milyar avroyu, cari açığa katkısı ise 7 milyar avrodan fazla olacak.
TOGG CEO’su nM. Gürcan Karakaş Yeni Şafak’tan İbrahim Acar nve Şuayip Alabay’a son ngelişmeleri kıymetlendirdi
Testler için 60 TOGG
Testler için TOGG’dan şu ana kadar kaç tane üretildi yahut üretilecek?
TOGG’un memleketler arası testleri devam ediyor. Emelimiz EuroNCAP’te 5 yıldız almak. Şu ana kadar gerçekleşen testlerde çok başarılıyız. Bu vakte kadar 9 testten muvaffakiyetle geçtik. Bu testler için toplamda 60’tan fazla araç üreteceğiz. Bunun üretimlerini deneyimli grubumuzla Gebze’de bir noktada gerçekleştiriyoruz. Bunu yurtharicinde da yaptırabilirdik fakat sürat ve esneklik için Türkiye’de yapmayı tercih ettik.
HER KENTE TECRÜBE MERKEZİ KURULABİLİR
– Bayi yapılanmanızın son durumu nedir? Distribütörlük verdiniz mi?
Satışa yönelik çalışmalarımız var. Şu anda dünyada olmayan tecrübe merkezi usulünde bir yapılanma düşünüyoruz. Ne yalnızca klasik bir bayi ne de yalnızca online satıştan fazla ikisinin de yer aldığı, harmanlandığı bir tecrübe merkezi üzerine düşünüyoruz. Her vilayette bunlardan bir tane olabilir. bir daha yoğunlukla ilgili olarak bunları planları değişebilir.
SİPARİŞ YAHUT ÖN TALEP ALMIYORUZ
Distribütörlükle ilgili biz önünü açsak hayli fazla talep var. Lakin şu an bu mevzuyla ilgili çalışmalarımız devam ettiği için anlaştığımız yahut bu durumla ilgili bir yapılanmamız yok. Şu hususta ihtarda bulunmak isterim; bizim bayimiz yahut distribütörümüz üzere sipariş alanlar oldu oluyor. Vatandaşlarımız lütfen bu tip dolandırıcılıklara kanmasın. Biz yalnızca Cumhurbaşkanımızdan 1 sipariş aldık. Bunun haricinde bir sipariş almadık ve almıyoruz.
Bataryayı sırf otoya üretmiyoruz
SiRO isminde bir şirket kurduk. Tahlil ortağımız Farasis ile birlikte fabrika alanında batarya üretimi yapacağız. Burada dikkatinizi çekme isterim sadece bataryanın bir kısmını değil, tamamını üretmekten bahsediyorum. Bugün bunu yapabilen 5 ülke vardır. Öbürleri toplama olarak bunu yapıyor. Türkiye dünyada bu manada 6’ncı ülke olacak. Burada üretilen bataryalar sadece araba için yahut TOGG için üretilmeyecek. Bugün baş gösteren çip krizi yarın lityum iyon krizine dönüşecek. bu biçimde buradaki yatırımın ehemmiyeti daha da ortaya çıkacak.
Güç depolanmasıyla 15 milyar $ cepte kalır
Bataryalarla ilgili dikkat çekmek istediğim bir nokta var. 2030’da Türkiye’de 2 milyon elekrikli araç olmuş olsa, bunların hepsinin taşınabilir depolama sistemi olduğunu düşünün yahut tam aykırısını düşünün Türkiye’nin her türlü elektrik gereksinimini dengeleyebilirler. Türkiye’nin yıllık elektrik kaybı 15 milyar dolar civarında diye hesaplanıyor. Elektrikli araçlar ve batarya teknolojileri bu kayba tahlil olabilir.
Merkezi bilgisayar teknolojisi geliştiriyoruz
TOGG’a farklı ne üzere teknolojiler var?
Biz aslında bir araba üreticisi değiliz. Biz bir mobilite şirketiyiz. Türkiye’de bir mobilite ekosistemi oluşturmaya çalışıyoruz. Araba yapmak işin en sıradan kısmı. Biz Türkiye’ye bu teknoloji anlayışını yerleştirmeye çalışıyoruz. İnovasyon şirketleri bizim projemizde yavaş kalıyor. O yüzden biroldukça startup ile çalışıyoruz. Bu startuplardan inanılmaz geri dönüşler alıyoruz. Dünyada işini en uygun yapan şirket ve mühendislerden dayanak alıyoruz. Bu araca daha âlâ ne koyabiliriz diye uğraşıyoruz. Bizde şu anda farklı merkezi bilgisayar var. Araba birfazlaca idare sisteminden meydana geliyor. Ancak bunu tek noktadan yöneten, çözümleyen bir merkezi bilgisayar yok. Biz bunu TOGG’la yapacağız. TAI ve Aselsan’dan bu hususla ilgili dayanak alıyoruz. Merkezi bilgisayarla arabanın fonksiyonelliği fazlaca daha dinamik ve kontaklı olacak. Bu teknoloji şu an bildiğim kadarıyla sırf Tesla’da var.
Fabrika büyüyebilir
Fabrika alanının yanında yer alan ve bir daha Gemlik tarafına yanlışsız olan alanda genişleme olabilir. Geleceğe dönük yatırımlar için burada yer alan tahsisi için çalışmalar başladı. Öte yandan fabrikamızın montajı sürüyor. Bittiğinde içerisinde 200 robot olacak. Boyahane tamamlandı. Tüm kazanlar yerleştirildi. 3 kısımdan montaj çizgisi kısmı devam ediyor. O da yakında bitecek. Batarya tesisi için de inşa çalışmaları devam ediyor.
BİRİNCİ ARAÇLARA HERKES ULAŞACAK
– Vatandaş birinci üretim araçları satın alabilecek mi?
Tahlil ortaklarımız ve grubumuz 1,5 yıldır fiyat konusunu tartışıyoruz. Bizim fiyatlandırmamız 2022’nin sonu 2023’ü başında içten yanmalı bir C-SUV’un fiyatına nazaran rekabetçi olacak. Fiyatı bu biçimdeki şartlar belirleyecek. Adetsel olarak baktığımızda ise kamunun bizden 15 yılda 30 bin adet alımına yönelik bir mutabakatı var. Bunu birinci etapta bir yığın halinde alacaklarını düşünmüyorum. aslına bakarsanız onlar da istemez. ötürüsıyla birinci üreteceğimiz araçlara herkese ulaşacak.
2030’A KADAR 1 MİLYON ARAÇ
Biz 2030’a kadar 5 farklı segmentte 1 milyon 80 bin adet araç üretmeyi planlıyoruz. birinci vakit içinderda yıllık üretimi 100 bin adet, daha sonraki üretimleri 175 bin adet olarak belirledik. Ancak ağır talep gelmesi halinde 3 ay öncesinde kapasitemizi fazlaca süratli artırabiliriz. Birinci üretimlerimiz C-SUV ile başlayacak takip eden devirde B-SUV ve sedan modelimiz olacak.
İHRACAT İÇİN 18 AY BEKLEYECEĞİZ
Türkiye lansmanı ile bir arada ihracata çabucak başlamayacağız. Kendi ülkesinde başarılı olmayan bir modelin yurtharicinde muvaffakiyet bahtı yok. 18 ay kadar Avrupa’yı gözlemleyip başta Almanya ve Fransa üzere büyük ülkelere ihracata başlayacağız. İhracat için her yere gideceğiz diye bir zorlamamız da yok. Bu işe en yakın ülkelere öncelik tanıyacağız. İskandinav ülkeleri de buna dahil. 18 aylık bekleme mühletini olgunlaşma ve talep durumuna bakılırsa 3 ay daha aşağı çekebiliriz.
GEREKİRSE ŞARJ ÜNİTESİ ÜRETİRİZ
– Şarj alt yapısında üretici olacak mısınız?
Şarj alt yapısında biz devletimizle ve bakanlığımızla uzun müddettir koordineli biçimde çalışıyoruz. Bizim tavsiye niteliğinde sunduğumuz bir rapor oldu. Bu rapora göre nüfusun ağır olduğu yerlerde 25 kilometrekarede bir şarj ünitesi bulundurması planını yaptık. Nüfus yoğunluğu düşük yerlerde ise bu çap 50 kilometrekareyi buluyor. Öte yandan şarj alt yapısının tahlili konusunda bir projemiz yok. Biz işin ortasında bulunmuyoruz. Lakin bize derlerse ‘şarj ünitesi üretin’ gerekirse üretiriz.
STRATEJİK MODÜLE YERLİLEŞTİRME
– Yerlilik oranınız artacak mı?
TOGG’da tüm tedarikçiler belirlendi. Tedarikçilerimizin yüzde 75’i yerli yüzde 25’i yabancı. Biz birinci etapta yüzde 51 yerlilik oranıyla pazara çıkacağız. 3 yıl ortasında yüzde 68 yerlilik maksadımız var. Stratejik teknolojilerin yerlileşmesi için gayret göstereceğiz. Bununla ilgili yatırımlarımızda başlamış durumda. TOGG’un Türkiye’ye katkısı 50 milyar avroyu, cari açığa katkısı ise 7 milyar avrodan fazla olacak.
TOGG CEO’su nM. Gürcan Karakaş Yeni Şafak’tan İbrahim Acar nve Şuayip Alabay’a son ngelişmeleri kıymetlendirdi
Testler için 60 TOGG
Testler için TOGG’dan şu ana kadar kaç tane üretildi yahut üretilecek?
TOGG’un memleketler arası testleri devam ediyor. Emelimiz EuroNCAP’te 5 yıldız almak. Şu ana kadar gerçekleşen testlerde çok başarılıyız. Bu vakte kadar 9 testten muvaffakiyetle geçtik. Bu testler için toplamda 60’tan fazla araç üreteceğiz. Bunun üretimlerini deneyimli grubumuzla Gebze’de bir noktada gerçekleştiriyoruz. Bunu yurtharicinde da yaptırabilirdik fakat sürat ve esneklik için Türkiye’de yapmayı tercih ettik.
HER KENTE TECRÜBE MERKEZİ KURULABİLİR
– Bayi yapılanmanızın son durumu nedir? Distribütörlük verdiniz mi?
Satışa yönelik çalışmalarımız var. Şu anda dünyada olmayan tecrübe merkezi usulünde bir yapılanma düşünüyoruz. Ne yalnızca klasik bir bayi ne de yalnızca online satıştan fazla ikisinin de yer aldığı, harmanlandığı bir tecrübe merkezi üzerine düşünüyoruz. Her vilayette bunlardan bir tane olabilir. bir daha yoğunlukla ilgili olarak bunları planları değişebilir.
SİPARİŞ YAHUT ÖN TALEP ALMIYORUZ
Distribütörlükle ilgili biz önünü açsak hayli fazla talep var. Lakin şu an bu mevzuyla ilgili çalışmalarımız devam ettiği için anlaştığımız yahut bu durumla ilgili bir yapılanmamız yok. Şu hususta ihtarda bulunmak isterim; bizim bayimiz yahut distribütörümüz üzere sipariş alanlar oldu oluyor. Vatandaşlarımız lütfen bu tip dolandırıcılıklara kanmasın. Biz yalnızca Cumhurbaşkanımızdan 1 sipariş aldık. Bunun haricinde bir sipariş almadık ve almıyoruz.
Bataryayı sırf otoya üretmiyoruz
SiRO isminde bir şirket kurduk. Tahlil ortağımız Farasis ile birlikte fabrika alanında batarya üretimi yapacağız. Burada dikkatinizi çekme isterim sadece bataryanın bir kısmını değil, tamamını üretmekten bahsediyorum. Bugün bunu yapabilen 5 ülke vardır. Öbürleri toplama olarak bunu yapıyor. Türkiye dünyada bu manada 6’ncı ülke olacak. Burada üretilen bataryalar sadece araba için yahut TOGG için üretilmeyecek. Bugün baş gösteren çip krizi yarın lityum iyon krizine dönüşecek. bu biçimde buradaki yatırımın ehemmiyeti daha da ortaya çıkacak.
Güç depolanmasıyla 15 milyar $ cepte kalır
Bataryalarla ilgili dikkat çekmek istediğim bir nokta var. 2030’da Türkiye’de 2 milyon elekrikli araç olmuş olsa, bunların hepsinin taşınabilir depolama sistemi olduğunu düşünün yahut tam aykırısını düşünün Türkiye’nin her türlü elektrik gereksinimini dengeleyebilirler. Türkiye’nin yıllık elektrik kaybı 15 milyar dolar civarında diye hesaplanıyor. Elektrikli araçlar ve batarya teknolojileri bu kayba tahlil olabilir.
Merkezi bilgisayar teknolojisi geliştiriyoruz
TOGG’a farklı ne üzere teknolojiler var?
Biz aslında bir araba üreticisi değiliz. Biz bir mobilite şirketiyiz. Türkiye’de bir mobilite ekosistemi oluşturmaya çalışıyoruz. Araba yapmak işin en sıradan kısmı. Biz Türkiye’ye bu teknoloji anlayışını yerleştirmeye çalışıyoruz. İnovasyon şirketleri bizim projemizde yavaş kalıyor. O yüzden biroldukça startup ile çalışıyoruz. Bu startuplardan inanılmaz geri dönüşler alıyoruz. Dünyada işini en uygun yapan şirket ve mühendislerden dayanak alıyoruz. Bu araca daha âlâ ne koyabiliriz diye uğraşıyoruz. Bizde şu anda farklı merkezi bilgisayar var. Araba birfazlaca idare sisteminden meydana geliyor. Ancak bunu tek noktadan yöneten, çözümleyen bir merkezi bilgisayar yok. Biz bunu TOGG’la yapacağız. TAI ve Aselsan’dan bu hususla ilgili dayanak alıyoruz. Merkezi bilgisayarla arabanın fonksiyonelliği fazlaca daha dinamik ve kontaklı olacak. Bu teknoloji şu an bildiğim kadarıyla sırf Tesla’da var.
Fabrika büyüyebilir
Fabrika alanının yanında yer alan ve bir daha Gemlik tarafına yanlışsız olan alanda genişleme olabilir. Geleceğe dönük yatırımlar için burada yer alan tahsisi için çalışmalar başladı. Öte yandan fabrikamızın montajı sürüyor. Bittiğinde içerisinde 200 robot olacak. Boyahane tamamlandı. Tüm kazanlar yerleştirildi. 3 kısımdan montaj çizgisi kısmı devam ediyor. O da yakında bitecek. Batarya tesisi için de inşa çalışmaları devam ediyor.