Doğan Selçuk ÖZTÜRK
● Adnan Beyefendi, mesleğinize niye Maliye’de başladınız?
Mülkiye’yi (Ankara Siyasal’ı) bitirdikten daha sonra üniversitede kalmaya kararlıydım, o yüzden de devletle ilgili hiç bir imtihana girmemiştim. Haziran periyodundan daha sonra bir gün o imtihanlara giren sınıf arkadaşlarımdan Mahfi Eğilmez ile karşılaştık, elinde Bond çanta, üstünde lacivert ekip elbise. Maliye Müfettişi olduğunu ve aldığı maaşı söyleyince ben de fazlaca daha düşük maaşı olan asistanlıktan vazgeçtim. Mahfi daha sonradan itiraf etti, oysaki Konseyden demişler ki “Okuldaki parlak öğrencileri ikna et bize getir.” O denli hoş bir anımız var Mahfi ile. Uzun yıllar daha sonra bir panelde Mahfi Beyefendi moderatörken ben de konuşmacıydım. Birfazlaca yerli ve yabancı dinleyici vardı. Beni tanıtırken “Bu sağımda oturan 30 yıllık arkadaşım. Ondan hayli büyük şeyler bekliyorduk. Ola ola mali müşavir oldu” dedi. Salon kahkahadan kırıldı. Ben o sırada PwC’nin başındaydım. Mahfi Beyefendi epeyce espritüeldir. (Gülüyor)
PRENSLER EVRESİ BAŞLADI
● bir süre kamuda çalıştıktan daha sonra özel dala geçtiniz.
Maliye müfettişliği devlet bürokrasisinde epeyce seçkin bir meslekti. sonrasındasındaki ömrümde birden fazla hususta maliye müfettişliği bakış açısının faydalı olduğunu görmüşümdür. Bir kere büyük resmi yakalama bahtı veriyor. İnsanlara liderlik etme yeteneği kazandırıyor. Ülkeyi de tanıyorsunuz. Döviz yokluğundan lakin 9. yılda yurt dışına gidebildim. 81 yılında İngiltere’ye giderek Ortak Pazar mevzuatını, İngiliz vergi sistemini inceledim, İngilizcemi geliştirdim. Dönüşte Hazine’ye geçmeyi düşünmüştüm, lakin Özal’ın gelişiyle Hazine, maliye müfettişlerine kapatıldı. Prensler devranı başlamıştı.
ODTÜ kurucusu, beraberinde eski Maliye Bakanı Kemal Kurdaş murahhas azaydı bu biçimde STFA’da. “Denetim kümesi kurmak istiyoruz, bir adama muhtaçlığımız var” dedi. Bir banka ile de görüşüyordum, lakin STFA bir devdi. Koç ve Sabancı’dan daha sonra gelen şirketti. Kabul ettim. Evvel kontrol kümesini kurdum, daha sonra da mali koordinatör, şu anki tabiriyle CFO oldum.
● Sizin tabirinizle bir “dev”i denetlemek nasıldı?
Farklı bir kontrol anlayışı getirdim. Bendilk evvel kontrol yapanlar ufak tefek vergi usulsüzlükleri ile uğraşmışlar, ben tam tersine şirketin performanslarına bakmaya başladım. Genel müdürler bundan rahatsız oldular. Bir adam gelmiş, burada verimsizlik var, şirketin parası uygun kullanılmıyor, projelerde kârlılık hesapları uygun yapılmıyor vb. kontrol raporları yazmaya başlamış. Hiç unutmam bir gün CEO Eser Beyefendi beni odasına çağırdı. Kendisi ayrıyeten Sezai Bey’in manevi oğluydu. “Kardeşim sen mühendis misin?” dedi. “Yok” dedim. “Nereden anlıyorsun bizim projelerin ziyan ettiğini?” Boğaz Köprüsü’ne başlamışlardı o sırada, köprü ziyan edecek diye rapor yazmıştım. “Mühendis değilim lakin matematiği güzel bilirim. Fen kısmı birincisiyim” dedim. CEO ile bu biçimde bir çatışma durumuna geldik. Yaptıklarımda maliye müfettişliğinin verdiği formasyonun hayli tesiri var. Biz devlette o terbiye ile yetiştik: Hazineyi korumak. Burada da şirketin öz varlığını, yani hissedarların sermayelerini korumak. bu biçimde bir güdüyle kontrol yaptım.
daha sonradan şirketlerde sıkıntılar çıktı. Sezai Bey’in bir siyaseti vardı. Şirketler büyüdükçe o şirketlerin başındakilere ufak paylar vermiş. Ancak belirli bir etaptan daha sonra o küçük pay sahipleri derebeylere dönüşmüş. Sezai Beyefendi 90 yaşına yakınken şirkete döndü ve bütün o derebeylerini tasfiye etti.
“HAKKIDIR, ÇEKSİN”
● STFA’nın kurucuları Sezai Türkeş yahut Feyzi Akkaya ile anılarınızı dinleyebilir miyiz?
Feyzi Beyefendi ile epeyce yok. Zira Feyzi Beyefendi az gelirdi şirkete. Çekilmişti benim vaktimde. Feyzi Bey’in aslına bakarsanız parayla pulla ilgisi de yoktu. Çok mütevazıydı, bilim adamı üzereydi. Alemdağ’da tek katlı bir meskende inziva hayatı yaşıyordu. Sezai Beyefendi ile bir iki anımı anlatabilirim.
Bir gemi inşaat şirketimiz vardı, Sedef Gemi. daha sonradan Kalkavan’lara satıldı. Şirket sipariş üzerine Almanlara gemi üretiyordu ama vakit içindemalarda ve maliyetlerde bir sorun vardı, bu niçinle de ziyan ediyordu. İşin başında olan küçük hissedarlar bana gelip kaygılarını anlatıyorlardı. İdare Kurulu’nda onlarla konuşurken, “Kredi alacağınıza Almanları ortak edin. bu biçimdece finansman sarfiyatından kurtulursunuz” dedim. Onlar da “Adnan Beyefendi, ağzınıza sıhhat, biz yıllardır Sezai Bey’e anlatıyoruz fakat kendisi müsaade vermiyor” dediler. O ortada Sezai Beyefendi gözleri kapalı oturuyordu, ses de çıkarmadığı için herbiçimde Lider Yardımcısı olarak bana bırakıyor dedim. “Almanları çağırın, iştirak görüşmesi yapalım” dememe kalmadı güm diye masaya vurdu. Meğer uyumuyormuş. “Gemi işinde paydaşlık olmaz. O mevzuyu unutun” dedi. bu biçimdece Almanlarla paydaşlık projem suya düştü. Düzgün de bir ihtar oldu bana. Sezai Bey’in her şeyi dinlediğini anladım.
Bir diğer gün, bu küçük şirketlerden birinin mali işlerinin başındaki arkadaş aradı beni. “Adnan Beyefendi, şirketin idare heyeti lideri filanca beyefendi 500.000 dolarlık bir çek yazdı kendine.” bu biçimde büyük para 500.000 dolar, yıl 1990. “Ne yapayım?” dedi. “Ben Sezai Beyefendi ile görüşüp sana söylerim” dedim. Sezai Bey’e mevzuyu aktardım, hiç bir şey söylemedi. Döndü, denize baktı biraz. Ben de herbiçimde bir şey demiyor diye kalktım. Kapıya yanlışsız giderken tekrar sordu, “Kaç para çekmiş?” dedi. “500.000 dolar” dedim. Biraz daha düşündü. “Hakkıdır, çeksin” dedi. Çok değişik gelmişti bana. Şöyle yorumladım, başından kıdem tazminatı hesabı yapmış olmalıydı. Zira bir süre daha sonra onu da ayırdı işten.
● STFA’dan niye ayrıldınız?
Her gün akşama gerçek Sezai Bey’in odasına sarfiyat, mevzuları aktarır, gerekli imzaları alırdım. Sekizinci yılıma geldiğimde önümün tıkandığını gördüm. Buraya girdiğimde Sezai Beyefendi ileride bana da pay verir diye düşünürken o ortam ortadan kalkmıştı. bu biçimde bir istikbal tasasına düştüm. Bir gün kendisine gidip “Efendim kusura bakmayın, size fazlaca saygılıyım fakat benim de ayrılmam lazım artık” dedim. “Niye, temel artık lazımsın bana” dedi. CFO idim. “Siz inşaatçısınız. Sizin yanınızda finansla uğraşan adamlar birinci adam olamaz. Ben birinci adam olmak istediğim bir işte çalışmak istiyorum” dedim. Hayır demedi. “Sen gidip artık diğerinin bordrosuna mı gireceksin?” dedi. “Hayır, bir bordroya girmeyeceğim, Coopers’a partner olacağım” dedim. O sırada İngilizlerle konuşuyordum Coopers için. O İngiltere’yi yeterli bildiği için, bu biçimde git dedi. Güzeline gitti. “Ama bir şartla” dedi. “Yönetim şurasında ayda bir bana geleceksin, lider vekilim olacaksın.” O denli de oldu. çabucak sonrasında da Küresel Holding ve diğer şirketlerde YKÜ olduğum senelerda küme ile daima danışmanlık münasebetimiz olmuştur.
SİZ BİR DE BANA SORUN…
● Coopers ve akabinde PricewaterhouseCoopers öykünüz başlıyor?
Sezai Bey’den de onayı alınca Coopers’ta başladım. bu biçimde Big 6 idiler, Coopers ise en küçükleriydi. Kabul ediş sebebim de buydu, meydan okuma vardı. Burayı ben büyüteceğim diyordum. Gittiğimde şirkette 20-30 kişi vardı, hepsi kontrol yapıyordu. İki sene daha sonra üçüncü sıraya yükseldik. Hem vergi danışmanlığını birebir vakitte idare danışmanlığını kurduk. daha sonrasında kurumsal finansman kısmını geliştirdik. Temelde vergi kısmından sorumluydum ancak bütün kısımların pazarlamasına da bakıyordum. İkinci olmaya kararlıydık fakat bir gün sürpriz bir gelişme oldu. Coopers ve Price birleşmeye karar verdiler dünyada, o denli olunca bizde de birleşme kaçınılmaz oldu. Bu karar benim için hiç olumlu değildi. 6 ay evvel Coopers bizim başarımızı görüp Türkiye’deki paylarını bize devretmişti, işveren haline gelmiştik. Büyük pay bendeydi. Bir anda işverenlikten tekrar partnerliğe dönüş yaptık. Çok başarılı bir birleşme oldu lakin siz bir de bana sorun onun ortasında ne gaileler atlattık, kaç tane parlak arkadaşımızı kaybettik, ne uyuşmazlıklar yaşadık.
Price’in başında bir Amerikalı vardı. O sırada onun yardımcısı da Cansen Başaran idi. Amerikalı emekli oldu. Biz Cansen ile ikimiz görücü yordamı evlenmiş olduk. Bizim şirketin ismi Başaran Nas oldu. O denetimciydi, ben vergiciydim. ötürüsıyla birbirimizi tamamlıyorduk. Açık orta bir numaraya yükseldik. Coopers periyodunda başlatmış olduğumız gayrimenkul danışmanlığı, gümrük danışmanlığı üzere inovatif hizmetlerle başarımızı perçinledik.
İsveçliye naylon faturayı anlatmak fazlaca güç işmiş
● Yabancı şirketlere verdiğiniz hizmetlerden aklınızda yer edinenler var mı?
Volvo’nun Türkiye’deki birinci kuruluşunu yapmıştım. Onu kurarken bir genel müdür geldi İsveç’ten. Tatlı bir adamdı. Ortada bir sohbet ediyor, yemek yiyorduk. Bir gün telefon etti bana, “Adnan gümrükteki malları çekemiyoruz, bizim mali işler müdürü bir şeyler anlatıyor, anlamıyorum” dedi. Gidip baktım. Malum ithalatta devletin naylon fatura soruşturması vardır, bunların mallarını da soruşturma esnasında bekletiyorlar. “Herkese bu soruşturmayı yaparlar, alttaki şirketlerin faturalarını incelerler, biraz vakit alır” dedim. Lakin adama bir türlü naylon faturanın ne olduğunu anlatamadım. Bir İsveçliye naylon faturanın ne olduğunu anlatmak hayli güç bir işmiş. Adamın ahlakında o denli bir şey yok ki…
Kimse kederini anlatmaya yanaşmadı
Mehmet Şimşek’in Maliye Bakanı olduğu vakit, bir vergi aff ı bildirisi yayınlanmıştı. Bu bildiri bütün mükellefl eri bu aftan yararlanmaya zorluyordu. Biroldukca yabancı şirketin Türkiye’deki temsilcilerinin olduğu bir heyeti bu biçimdeın Başbakanı Erdoğan’la görüştürdüm. Yabancı sermayenin sıkıntılarını dinlemek üzere vakit ayırdı Sayın Başbakan. Fakat kelam alan herkes teşekkür edip kelamı başkasına bırakıyordu. Kimse kederlerini anlatmaya yanaşmadı, başbakanla görüşmeye de alışık değillerdi, çekinmişlerdi. İş başa düştü. “Efendim” dedim, “Bu arkadaşlarımız işveren değil, profesyoneller. Yurt dışına rapor veriyorlar. Genel merkezlerine nasıl desinler ki biz vergi aff ından yararlanacağız, sen vergi mi kaçırdın diye adamları işten atarlar.” Sayın Başbakan durumu anladı ve “Hemen yarın yeni bir bildiri çıkarın, yabancı şirketleri bu uygulamadan muaf tutun.” diye talimat verdi. bu biçimdece yabancı şirketlerin yetkilileri rahat bir nefes aldılar.
● Adnan Beyefendi, mesleğinize niye Maliye’de başladınız?
Mülkiye’yi (Ankara Siyasal’ı) bitirdikten daha sonra üniversitede kalmaya kararlıydım, o yüzden de devletle ilgili hiç bir imtihana girmemiştim. Haziran periyodundan daha sonra bir gün o imtihanlara giren sınıf arkadaşlarımdan Mahfi Eğilmez ile karşılaştık, elinde Bond çanta, üstünde lacivert ekip elbise. Maliye Müfettişi olduğunu ve aldığı maaşı söyleyince ben de fazlaca daha düşük maaşı olan asistanlıktan vazgeçtim. Mahfi daha sonradan itiraf etti, oysaki Konseyden demişler ki “Okuldaki parlak öğrencileri ikna et bize getir.” O denli hoş bir anımız var Mahfi ile. Uzun yıllar daha sonra bir panelde Mahfi Beyefendi moderatörken ben de konuşmacıydım. Birfazlaca yerli ve yabancı dinleyici vardı. Beni tanıtırken “Bu sağımda oturan 30 yıllık arkadaşım. Ondan hayli büyük şeyler bekliyorduk. Ola ola mali müşavir oldu” dedi. Salon kahkahadan kırıldı. Ben o sırada PwC’nin başındaydım. Mahfi Beyefendi epeyce espritüeldir. (Gülüyor)
PRENSLER EVRESİ BAŞLADI
● bir süre kamuda çalıştıktan daha sonra özel dala geçtiniz.
Maliye müfettişliği devlet bürokrasisinde epeyce seçkin bir meslekti. sonrasındasındaki ömrümde birden fazla hususta maliye müfettişliği bakış açısının faydalı olduğunu görmüşümdür. Bir kere büyük resmi yakalama bahtı veriyor. İnsanlara liderlik etme yeteneği kazandırıyor. Ülkeyi de tanıyorsunuz. Döviz yokluğundan lakin 9. yılda yurt dışına gidebildim. 81 yılında İngiltere’ye giderek Ortak Pazar mevzuatını, İngiliz vergi sistemini inceledim, İngilizcemi geliştirdim. Dönüşte Hazine’ye geçmeyi düşünmüştüm, lakin Özal’ın gelişiyle Hazine, maliye müfettişlerine kapatıldı. Prensler devranı başlamıştı.
ODTÜ kurucusu, beraberinde eski Maliye Bakanı Kemal Kurdaş murahhas azaydı bu biçimde STFA’da. “Denetim kümesi kurmak istiyoruz, bir adama muhtaçlığımız var” dedi. Bir banka ile de görüşüyordum, lakin STFA bir devdi. Koç ve Sabancı’dan daha sonra gelen şirketti. Kabul ettim. Evvel kontrol kümesini kurdum, daha sonra da mali koordinatör, şu anki tabiriyle CFO oldum.
● Sizin tabirinizle bir “dev”i denetlemek nasıldı?
Farklı bir kontrol anlayışı getirdim. Bendilk evvel kontrol yapanlar ufak tefek vergi usulsüzlükleri ile uğraşmışlar, ben tam tersine şirketin performanslarına bakmaya başladım. Genel müdürler bundan rahatsız oldular. Bir adam gelmiş, burada verimsizlik var, şirketin parası uygun kullanılmıyor, projelerde kârlılık hesapları uygun yapılmıyor vb. kontrol raporları yazmaya başlamış. Hiç unutmam bir gün CEO Eser Beyefendi beni odasına çağırdı. Kendisi ayrıyeten Sezai Bey’in manevi oğluydu. “Kardeşim sen mühendis misin?” dedi. “Yok” dedim. “Nereden anlıyorsun bizim projelerin ziyan ettiğini?” Boğaz Köprüsü’ne başlamışlardı o sırada, köprü ziyan edecek diye rapor yazmıştım. “Mühendis değilim lakin matematiği güzel bilirim. Fen kısmı birincisiyim” dedim. CEO ile bu biçimde bir çatışma durumuna geldik. Yaptıklarımda maliye müfettişliğinin verdiği formasyonun hayli tesiri var. Biz devlette o terbiye ile yetiştik: Hazineyi korumak. Burada da şirketin öz varlığını, yani hissedarların sermayelerini korumak. bu biçimde bir güdüyle kontrol yaptım.
daha sonradan şirketlerde sıkıntılar çıktı. Sezai Bey’in bir siyaseti vardı. Şirketler büyüdükçe o şirketlerin başındakilere ufak paylar vermiş. Ancak belirli bir etaptan daha sonra o küçük pay sahipleri derebeylere dönüşmüş. Sezai Beyefendi 90 yaşına yakınken şirkete döndü ve bütün o derebeylerini tasfiye etti.
“HAKKIDIR, ÇEKSİN”
● STFA’nın kurucuları Sezai Türkeş yahut Feyzi Akkaya ile anılarınızı dinleyebilir miyiz?
Feyzi Beyefendi ile epeyce yok. Zira Feyzi Beyefendi az gelirdi şirkete. Çekilmişti benim vaktimde. Feyzi Bey’in aslına bakarsanız parayla pulla ilgisi de yoktu. Çok mütevazıydı, bilim adamı üzereydi. Alemdağ’da tek katlı bir meskende inziva hayatı yaşıyordu. Sezai Beyefendi ile bir iki anımı anlatabilirim.
Bir gemi inşaat şirketimiz vardı, Sedef Gemi. daha sonradan Kalkavan’lara satıldı. Şirket sipariş üzerine Almanlara gemi üretiyordu ama vakit içindemalarda ve maliyetlerde bir sorun vardı, bu niçinle de ziyan ediyordu. İşin başında olan küçük hissedarlar bana gelip kaygılarını anlatıyorlardı. İdare Kurulu’nda onlarla konuşurken, “Kredi alacağınıza Almanları ortak edin. bu biçimdece finansman sarfiyatından kurtulursunuz” dedim. Onlar da “Adnan Beyefendi, ağzınıza sıhhat, biz yıllardır Sezai Bey’e anlatıyoruz fakat kendisi müsaade vermiyor” dediler. O ortada Sezai Beyefendi gözleri kapalı oturuyordu, ses de çıkarmadığı için herbiçimde Lider Yardımcısı olarak bana bırakıyor dedim. “Almanları çağırın, iştirak görüşmesi yapalım” dememe kalmadı güm diye masaya vurdu. Meğer uyumuyormuş. “Gemi işinde paydaşlık olmaz. O mevzuyu unutun” dedi. bu biçimdece Almanlarla paydaşlık projem suya düştü. Düzgün de bir ihtar oldu bana. Sezai Bey’in her şeyi dinlediğini anladım.
Bir diğer gün, bu küçük şirketlerden birinin mali işlerinin başındaki arkadaş aradı beni. “Adnan Beyefendi, şirketin idare heyeti lideri filanca beyefendi 500.000 dolarlık bir çek yazdı kendine.” bu biçimde büyük para 500.000 dolar, yıl 1990. “Ne yapayım?” dedi. “Ben Sezai Beyefendi ile görüşüp sana söylerim” dedim. Sezai Bey’e mevzuyu aktardım, hiç bir şey söylemedi. Döndü, denize baktı biraz. Ben de herbiçimde bir şey demiyor diye kalktım. Kapıya yanlışsız giderken tekrar sordu, “Kaç para çekmiş?” dedi. “500.000 dolar” dedim. Biraz daha düşündü. “Hakkıdır, çeksin” dedi. Çok değişik gelmişti bana. Şöyle yorumladım, başından kıdem tazminatı hesabı yapmış olmalıydı. Zira bir süre daha sonra onu da ayırdı işten.
● STFA’dan niye ayrıldınız?
Her gün akşama gerçek Sezai Bey’in odasına sarfiyat, mevzuları aktarır, gerekli imzaları alırdım. Sekizinci yılıma geldiğimde önümün tıkandığını gördüm. Buraya girdiğimde Sezai Beyefendi ileride bana da pay verir diye düşünürken o ortam ortadan kalkmıştı. bu biçimde bir istikbal tasasına düştüm. Bir gün kendisine gidip “Efendim kusura bakmayın, size fazlaca saygılıyım fakat benim de ayrılmam lazım artık” dedim. “Niye, temel artık lazımsın bana” dedi. CFO idim. “Siz inşaatçısınız. Sizin yanınızda finansla uğraşan adamlar birinci adam olamaz. Ben birinci adam olmak istediğim bir işte çalışmak istiyorum” dedim. Hayır demedi. “Sen gidip artık diğerinin bordrosuna mı gireceksin?” dedi. “Hayır, bir bordroya girmeyeceğim, Coopers’a partner olacağım” dedim. O sırada İngilizlerle konuşuyordum Coopers için. O İngiltere’yi yeterli bildiği için, bu biçimde git dedi. Güzeline gitti. “Ama bir şartla” dedi. “Yönetim şurasında ayda bir bana geleceksin, lider vekilim olacaksın.” O denli de oldu. çabucak sonrasında da Küresel Holding ve diğer şirketlerde YKÜ olduğum senelerda küme ile daima danışmanlık münasebetimiz olmuştur.
SİZ BİR DE BANA SORUN…
● Coopers ve akabinde PricewaterhouseCoopers öykünüz başlıyor?
Sezai Bey’den de onayı alınca Coopers’ta başladım. bu biçimde Big 6 idiler, Coopers ise en küçükleriydi. Kabul ediş sebebim de buydu, meydan okuma vardı. Burayı ben büyüteceğim diyordum. Gittiğimde şirkette 20-30 kişi vardı, hepsi kontrol yapıyordu. İki sene daha sonra üçüncü sıraya yükseldik. Hem vergi danışmanlığını birebir vakitte idare danışmanlığını kurduk. daha sonrasında kurumsal finansman kısmını geliştirdik. Temelde vergi kısmından sorumluydum ancak bütün kısımların pazarlamasına da bakıyordum. İkinci olmaya kararlıydık fakat bir gün sürpriz bir gelişme oldu. Coopers ve Price birleşmeye karar verdiler dünyada, o denli olunca bizde de birleşme kaçınılmaz oldu. Bu karar benim için hiç olumlu değildi. 6 ay evvel Coopers bizim başarımızı görüp Türkiye’deki paylarını bize devretmişti, işveren haline gelmiştik. Büyük pay bendeydi. Bir anda işverenlikten tekrar partnerliğe dönüş yaptık. Çok başarılı bir birleşme oldu lakin siz bir de bana sorun onun ortasında ne gaileler atlattık, kaç tane parlak arkadaşımızı kaybettik, ne uyuşmazlıklar yaşadık.
Price’in başında bir Amerikalı vardı. O sırada onun yardımcısı da Cansen Başaran idi. Amerikalı emekli oldu. Biz Cansen ile ikimiz görücü yordamı evlenmiş olduk. Bizim şirketin ismi Başaran Nas oldu. O denetimciydi, ben vergiciydim. ötürüsıyla birbirimizi tamamlıyorduk. Açık orta bir numaraya yükseldik. Coopers periyodunda başlatmış olduğumız gayrimenkul danışmanlığı, gümrük danışmanlığı üzere inovatif hizmetlerle başarımızı perçinledik.
İsveçliye naylon faturayı anlatmak fazlaca güç işmiş
● Yabancı şirketlere verdiğiniz hizmetlerden aklınızda yer edinenler var mı?
Volvo’nun Türkiye’deki birinci kuruluşunu yapmıştım. Onu kurarken bir genel müdür geldi İsveç’ten. Tatlı bir adamdı. Ortada bir sohbet ediyor, yemek yiyorduk. Bir gün telefon etti bana, “Adnan gümrükteki malları çekemiyoruz, bizim mali işler müdürü bir şeyler anlatıyor, anlamıyorum” dedi. Gidip baktım. Malum ithalatta devletin naylon fatura soruşturması vardır, bunların mallarını da soruşturma esnasında bekletiyorlar. “Herkese bu soruşturmayı yaparlar, alttaki şirketlerin faturalarını incelerler, biraz vakit alır” dedim. Lakin adama bir türlü naylon faturanın ne olduğunu anlatamadım. Bir İsveçliye naylon faturanın ne olduğunu anlatmak hayli güç bir işmiş. Adamın ahlakında o denli bir şey yok ki…
Kimse kederini anlatmaya yanaşmadı
Mehmet Şimşek’in Maliye Bakanı olduğu vakit, bir vergi aff ı bildirisi yayınlanmıştı. Bu bildiri bütün mükellefl eri bu aftan yararlanmaya zorluyordu. Biroldukca yabancı şirketin Türkiye’deki temsilcilerinin olduğu bir heyeti bu biçimdeın Başbakanı Erdoğan’la görüştürdüm. Yabancı sermayenin sıkıntılarını dinlemek üzere vakit ayırdı Sayın Başbakan. Fakat kelam alan herkes teşekkür edip kelamı başkasına bırakıyordu. Kimse kederlerini anlatmaya yanaşmadı, başbakanla görüşmeye de alışık değillerdi, çekinmişlerdi. İş başa düştü. “Efendim” dedim, “Bu arkadaşlarımız işveren değil, profesyoneller. Yurt dışına rapor veriyorlar. Genel merkezlerine nasıl desinler ki biz vergi aff ından yararlanacağız, sen vergi mi kaçırdın diye adamları işten atarlar.” Sayın Başbakan durumu anladı ve “Hemen yarın yeni bir bildiri çıkarın, yabancı şirketleri bu uygulamadan muaf tutun.” diye talimat verdi. bu biçimdece yabancı şirketlerin yetkilileri rahat bir nefes aldılar.