‘İklim krizi ulusal güvenlik sorunu’
MEHTAP GÖKDEMİR Ankara – Türkeyi’nin de yer aldığı Akdeniz havzasının iklim krizinden en epeyce etkilenen bölge olduğuna dikkat çekerken, “Bu niçinle dünyanın önceliği iklim, Türkiye için daha da öncelikli” diyen Bakan, Türkiye’nin yakın vadede “kuraklık” ve “iklim mültecileri göçü” meselesiyle karşı karşıya kalabileceğine işaret etti. Bu niçinle iklim krizinin Türkiye için hem de bir ulusal güvenlik sorunu olduğunu vurgulayan Bakan, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın iklim doruğuna “güvenlik” nedeni öne sürülerek katılmadığını hatırlatırken “İklim konusunda tarihin en değerli toplantısı olduğu söylenen ve dünyanın kalbinin orada attığını düşündüğümüz bir toplantıya katılmıyorsanız, sizin önceliğiniz iklim değildir. 122 Devlet liderinin katıldığı bir yere yalnızca Türkiye Cumhurbaşkanı’nın güvenlik sebebiyle katılmamasını gerçek bulmuyorum” görüşünü lisana getirdi.
CHP İzmir Milletvekili Bakan ile TBMM’deki makamında İklim Zirvesi’ni ve iklim krizini konuştuk.
HAYAL KIRIKLIĞI: Glasgow’dan beklenti çok yüksekti dünyada. kuvvetli kararlar, kuvvetli sonuç çıkması bekleniyordu. Ben o manada hayal kırıklığı olduğunu düşünüyorum. İzlenimim, tıpkı şeyi farklı sözlerle söylüyorlar. Yani ‘iklim krizi’, ‘iklim felaketi’… kuvvetli, daha kuvvetli ve daha farklı kelamlar söylemek, yeni bir şey yapmak olmuyor.
FOSİL YAKITLAR: Yapılması gereken en değerli şeylerden biri fosil yakıtlardan çıkışın hızlandırılması. Fosil yakıtlar ortasında kömür hayli değerli. Avrupa’da kömür konusunda en dirençli ülke Polonya, zira hayli güçlü kömür kaynakları var. Polonya’da kömüre karşı koalisyona girdi. Lakin Türkiye bununla ilgili adım atmadı.
YENİ BİR NİZAM: COP26’da istek ettiğimiz adımlar atılmamış olsa bile görünen fotoğraf; dünya yeni bir tertibe gerçek gidiyor. Bu tertip artık güç siyasetleri üzerinden oluşan bir sistem değil. Artık güç değil dünyanın geleceğini belirleyen, iklim. Zira iklim bir varoluş meselesine dönüşüyor hepimiz için. Türkiye bu işin gereğince farkında değil. Farkında değil, zira Paris’i hayli geç onayladık Meclis’imizde. Beş sene daha sonra onayladık.
TÜRKİYE İÇİN DAHA ÖNCELİKLİ: Cumhurbaşkanı’nın gelmesi gerekirdi. G20 Zirvesi’ne gidebiliyorsanız, G20 Zirvesi’ni önemsiyorsunuz demektir. Fakat iklimle ilgili yapılan, tarihin en kıymetli toplantısı olduğu söylenen ve dünyanın kalbinin orada attığını düşündüğümüz bir toplantıya katılmıyorsanız, sizin önceliğiniz iklim değildir. meğer iklim bir acil durum, dünyanın önceliği, Türkiye’nin tüm dünyadan daha önceliği. niye? Zira Akdeniz Havzası’nda olmamız sebebiyle biz fazlaca daha fazla etkileniyoruz. Buradaki 1.5 santigratlık ısı artışının Asya’da yarattığı tesir ile Akdeniz’de yarattığı tesir tıpkı değil. Tüm iklim bilimcilerin ortak görüşü Akdeniz Havzası bu işten en epey etkilenen bölgelerden biri. Kuraklık açısından, sıcak hava dalgaları ve çölleşme bakımından etkileniyor. Ani yağışlar. Tüm bunlar Akdeniz Havzası’nda en çok görülmesi beklenen tabiat olayları. ötürüsıyla bizim herkesten çok dikkat etmemiz lazım.
İKLİM MÜLTECİLERİ: İklim krizinin bizi etkileyecek bir öbür tarafı var, göç yani iklim mültecileri olacak önümüzdeki devirde. Dünya yalnızca kendi coğrafyasındaki insanların yaşadığı kuraklıktan dolayı şekillenmeyecek. İklim krizinin yarattığı sonuçlar bilhassa Sahra altı ülkelerde ekvatora yaklaştıkça eser azlığı, sularda yükselme, içme suyu problemi üzere sebeplerle, kuzeye, bizim yarım küremizde bir göç başlatacak. Bu göçün de evvela olarak geleceği ülkelerden biri Türkiye. Biz bugün Afganistan’dan, Suriye’den gelen göçmenleri konuşurken, yarın bu on milyonlarca göçmen olabilir, bizim hudut kapılarımıza dayanacak, tahminen bizde daha kuzeye gitmek isteyen beşerler olacak.
SIRT ÇANTAMLA GİTTİM: bu biçimde bir durumda 123 devlet liderinin katılacağını açıklayıp davete ‘ben katılacağım’ deyip 122’sinin katıldığı bir yerde yalnızca Türkiye Cumhurbaşkanı’nın güvenlik sebebiyle katılmamasını yanlışsız bulmuyorum. Kaldı ki gereğince inançlı bir ortam vardı. Ben sırt çantamla, güvenlik tedbirlerinden geçerek gittim, çıktım, ıstırap yaşamadım. Asıl münasebetin güvenlik değil, bu tepeyi gereğince önemsememek olduğunu düşünüyorum. Biden ile görüştü G20’de ‘tamam’ dedi. ‘Benim için Biden ile görüştüm bundan daha sonrası değerli değil’. Onun için kıymetli olan Biden ile görüşmekti.
REFAHIMIZI ETKİLEYECEK: Şayet iklim krizine karşı gerekli tedbirleri almazsak iki farklı biçimde etkileneceğiz. Bir, gezegenimiz ve ülkemiz evvela etkilenecek. Çocuklarımıza ve bizden daha sonraki kuşaklara kendi yaşadığımız üzere bir tabiat bırakamayacağız. Tahminen hiç yaşanmayacak bir hale gelecek yüzyılın sonunda yeryüzü. Bir oburu Türkiye’nin refahını da etkileyecek. Türkiye’deki en büyük sorun bana bakılırsa yakın vadede yaşayacağımız kuraklık. Türkiye’nin tarım güvenliğini etkileyecek durumda kuraklık. Açıkçası bu bir bakanlığın tek başına yapabileceği, yani yani Etraf, Şehircilik Bakanlığı’nın içine bir ‘İklim Değişikliği’ni ekleyerek yapabileceğiniz bir gayret değil. Tüm siyasetlerin iklim siyasetine dönmesi, tüm bakanlıkların iklim üzerinden okuma yapması gerekir.
‘Türkiye su gerilimi çekiyor’
En değerli sorun kuraklık. Türkiye ‘su stresi’ çekiyor şu an. ‘Su yoksulu ülke’ olma yolunda. Bunu engellemek için Türkiye’nin evvela ziraî sulamada bir ihtilale muhtaçlığı var. Yırtıcı sulama Türkiye’deki içilebilir suyun yüzde 70-75’ini alıyor. Türkiye’nin damlama sulamaya geçmesi gerekiyor. Bununla ilgili de çiftçiye epeyce önemli takviye verilmesi gerekir. İklim kriziyle temaslı meseleler aslında Türkiye’nin ulusal güvenliğini de ilgilendiriyor. Niçin? Suyunuz yoksa, tarım eseri üretemiyorsanız, ülkenizde kuraklık var ise, karnınızı doyuramıyorsunuz demektir. ötürüsıyla iklim krizi beraberinde bir ulusal güvenlik sorunu Türkiye için.
MEHTAP GÖKDEMİR Ankara – Türkeyi’nin de yer aldığı Akdeniz havzasının iklim krizinden en epeyce etkilenen bölge olduğuna dikkat çekerken, “Bu niçinle dünyanın önceliği iklim, Türkiye için daha da öncelikli” diyen Bakan, Türkiye’nin yakın vadede “kuraklık” ve “iklim mültecileri göçü” meselesiyle karşı karşıya kalabileceğine işaret etti. Bu niçinle iklim krizinin Türkiye için hem de bir ulusal güvenlik sorunu olduğunu vurgulayan Bakan, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın iklim doruğuna “güvenlik” nedeni öne sürülerek katılmadığını hatırlatırken “İklim konusunda tarihin en değerli toplantısı olduğu söylenen ve dünyanın kalbinin orada attığını düşündüğümüz bir toplantıya katılmıyorsanız, sizin önceliğiniz iklim değildir. 122 Devlet liderinin katıldığı bir yere yalnızca Türkiye Cumhurbaşkanı’nın güvenlik sebebiyle katılmamasını gerçek bulmuyorum” görüşünü lisana getirdi.
CHP İzmir Milletvekili Bakan ile TBMM’deki makamında İklim Zirvesi’ni ve iklim krizini konuştuk.
HAYAL KIRIKLIĞI: Glasgow’dan beklenti çok yüksekti dünyada. kuvvetli kararlar, kuvvetli sonuç çıkması bekleniyordu. Ben o manada hayal kırıklığı olduğunu düşünüyorum. İzlenimim, tıpkı şeyi farklı sözlerle söylüyorlar. Yani ‘iklim krizi’, ‘iklim felaketi’… kuvvetli, daha kuvvetli ve daha farklı kelamlar söylemek, yeni bir şey yapmak olmuyor.
FOSİL YAKITLAR: Yapılması gereken en değerli şeylerden biri fosil yakıtlardan çıkışın hızlandırılması. Fosil yakıtlar ortasında kömür hayli değerli. Avrupa’da kömür konusunda en dirençli ülke Polonya, zira hayli güçlü kömür kaynakları var. Polonya’da kömüre karşı koalisyona girdi. Lakin Türkiye bununla ilgili adım atmadı.
YENİ BİR NİZAM: COP26’da istek ettiğimiz adımlar atılmamış olsa bile görünen fotoğraf; dünya yeni bir tertibe gerçek gidiyor. Bu tertip artık güç siyasetleri üzerinden oluşan bir sistem değil. Artık güç değil dünyanın geleceğini belirleyen, iklim. Zira iklim bir varoluş meselesine dönüşüyor hepimiz için. Türkiye bu işin gereğince farkında değil. Farkında değil, zira Paris’i hayli geç onayladık Meclis’imizde. Beş sene daha sonra onayladık.
TÜRKİYE İÇİN DAHA ÖNCELİKLİ: Cumhurbaşkanı’nın gelmesi gerekirdi. G20 Zirvesi’ne gidebiliyorsanız, G20 Zirvesi’ni önemsiyorsunuz demektir. Fakat iklimle ilgili yapılan, tarihin en kıymetli toplantısı olduğu söylenen ve dünyanın kalbinin orada attığını düşündüğümüz bir toplantıya katılmıyorsanız, sizin önceliğiniz iklim değildir. meğer iklim bir acil durum, dünyanın önceliği, Türkiye’nin tüm dünyadan daha önceliği. niye? Zira Akdeniz Havzası’nda olmamız sebebiyle biz fazlaca daha fazla etkileniyoruz. Buradaki 1.5 santigratlık ısı artışının Asya’da yarattığı tesir ile Akdeniz’de yarattığı tesir tıpkı değil. Tüm iklim bilimcilerin ortak görüşü Akdeniz Havzası bu işten en epey etkilenen bölgelerden biri. Kuraklık açısından, sıcak hava dalgaları ve çölleşme bakımından etkileniyor. Ani yağışlar. Tüm bunlar Akdeniz Havzası’nda en çok görülmesi beklenen tabiat olayları. ötürüsıyla bizim herkesten çok dikkat etmemiz lazım.
İKLİM MÜLTECİLERİ: İklim krizinin bizi etkileyecek bir öbür tarafı var, göç yani iklim mültecileri olacak önümüzdeki devirde. Dünya yalnızca kendi coğrafyasındaki insanların yaşadığı kuraklıktan dolayı şekillenmeyecek. İklim krizinin yarattığı sonuçlar bilhassa Sahra altı ülkelerde ekvatora yaklaştıkça eser azlığı, sularda yükselme, içme suyu problemi üzere sebeplerle, kuzeye, bizim yarım küremizde bir göç başlatacak. Bu göçün de evvela olarak geleceği ülkelerden biri Türkiye. Biz bugün Afganistan’dan, Suriye’den gelen göçmenleri konuşurken, yarın bu on milyonlarca göçmen olabilir, bizim hudut kapılarımıza dayanacak, tahminen bizde daha kuzeye gitmek isteyen beşerler olacak.
SIRT ÇANTAMLA GİTTİM: bu biçimde bir durumda 123 devlet liderinin katılacağını açıklayıp davete ‘ben katılacağım’ deyip 122’sinin katıldığı bir yerde yalnızca Türkiye Cumhurbaşkanı’nın güvenlik sebebiyle katılmamasını yanlışsız bulmuyorum. Kaldı ki gereğince inançlı bir ortam vardı. Ben sırt çantamla, güvenlik tedbirlerinden geçerek gittim, çıktım, ıstırap yaşamadım. Asıl münasebetin güvenlik değil, bu tepeyi gereğince önemsememek olduğunu düşünüyorum. Biden ile görüştü G20’de ‘tamam’ dedi. ‘Benim için Biden ile görüştüm bundan daha sonrası değerli değil’. Onun için kıymetli olan Biden ile görüşmekti.
REFAHIMIZI ETKİLEYECEK: Şayet iklim krizine karşı gerekli tedbirleri almazsak iki farklı biçimde etkileneceğiz. Bir, gezegenimiz ve ülkemiz evvela etkilenecek. Çocuklarımıza ve bizden daha sonraki kuşaklara kendi yaşadığımız üzere bir tabiat bırakamayacağız. Tahminen hiç yaşanmayacak bir hale gelecek yüzyılın sonunda yeryüzü. Bir oburu Türkiye’nin refahını da etkileyecek. Türkiye’deki en büyük sorun bana bakılırsa yakın vadede yaşayacağımız kuraklık. Türkiye’nin tarım güvenliğini etkileyecek durumda kuraklık. Açıkçası bu bir bakanlığın tek başına yapabileceği, yani yani Etraf, Şehircilik Bakanlığı’nın içine bir ‘İklim Değişikliği’ni ekleyerek yapabileceğiniz bir gayret değil. Tüm siyasetlerin iklim siyasetine dönmesi, tüm bakanlıkların iklim üzerinden okuma yapması gerekir.
‘Türkiye su gerilimi çekiyor’
En değerli sorun kuraklık. Türkiye ‘su stresi’ çekiyor şu an. ‘Su yoksulu ülke’ olma yolunda. Bunu engellemek için Türkiye’nin evvela ziraî sulamada bir ihtilale muhtaçlığı var. Yırtıcı sulama Türkiye’deki içilebilir suyun yüzde 70-75’ini alıyor. Türkiye’nin damlama sulamaya geçmesi gerekiyor. Bununla ilgili de çiftçiye epeyce önemli takviye verilmesi gerekir. İklim kriziyle temaslı meseleler aslında Türkiye’nin ulusal güvenliğini de ilgilendiriyor. Niçin? Suyunuz yoksa, tarım eseri üretemiyorsanız, ülkenizde kuraklık var ise, karnınızı doyuramıyorsunuz demektir. ötürüsıyla iklim krizi beraberinde bir ulusal güvenlik sorunu Türkiye için.