‘İnsanı mezara hayvanı kazana koyar’ Asırlardır süren korku!
Fazilet Şenol / Milliyet.com.tr – Nazar, sözlükte ‘bakmak, görmek, düşünmek’ manasında kullanılan bir söz olsa da Türkçe’de ‘beğenilen bir şeye kıskançlıkla bakmak ve ziyan verecek biçimde onu etkilemek’ manasında kullanılıyor. Nazarla ilgili, “Nazar insanı mezara, hayvanı kazana koyar”, “Kaderi geçen bir şey olsaydı nazar olurdu” üzere atasözleri ve inanışlar ülkemizde çok yaygın. Hakikaten nazar boncuğu sembolü de neredeyse Türkiye’yle eşleşmiş bir sembol. Lakin nazar inancı sadece Türklere mahsus değil. Hatta Avrupalılar nazar için ‘devil eye’ sözünü kullanıyor.
İngiliz filolog Frederick Thomas Elworthy’nin nazar konusundaki araştırmaları, nazarlık simgesine Yunanlarda olduğu kadar İrlanda masallarında da rastlandığını, İncil ve Kur’an üzere dini kitaplarda yer aldığını gösteriyor. O denli ki nazar boncuğu ve göz figürlerinin moda akımlarında da yer bulduğunu belirtiyor. Pekala nazar boncuğu ve nazar inancı nereden geliyor? Hakikaten de öldürücü bir güce sahip mi? Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi Türk Halkbilimi Kısım Lideri Prof. Dr. Adem Öger ve Şaman olarak doğduğunu söyleyen Zeynep Deniz Özden‘e sorduk.
‘GEÇMİŞİ MÖ. 4 BİN’Lİ YILLARA DAYANIYOR’
Türkçe’de nazar ‘kem göz’ manasında kullanılıyor. Halk içinde ‘nazara gelmek’, ‘nazara uğramak’, ‘nazar etmek’ üzere söyleniş biçimleri de yaygın. Prof. Dr. Adem Öger, “Belli kimselerde bulunduğuna inanılan ve bilhassa çocuklara, evcil hayvanlara, meskene, mala, mülke, hatta cansız objelere de ziyan veren, ‘bakışla dışarıya fırlayan çarpıcı ve öldürücü güç’ halinde tanımlanan nazar, tarih boyunca olumsuz bir olgu olarak bilinmiş ve her kültürde farklı inanış, ritüelleri birlikteinde getirmiş” dedi. Nazar inancının ne vakit ortaya çıktığını tespit etmenin sıkıntı olduğunun altını çizen Prof. Dr. Öger, nazar simgelerinin Eski Yunan, Mısır, Pers, Türk kültürü üzere dünyanın eski ve esaslı kültürlerindeki izlerinin ve bu inancın ve buna bağlı simgeler ile ritüellerin pek eski olduğunu gösterdiğini söylemiş oldu. Öger, “Arkeolojik ve antropolojik çalışmaların bilgilerine nazaran nazar inancının M.Ö. 4 bin’li senelera kadar uzandığını söylemek mümkün” sözlerini kullandı.
KÖPEK KEMİĞİ, SARIMSAK, DENİZ BONCUĞU, DEVE YÜNÜ VE DAHASI…
Nazar inancının yaygın olması nazardan korunmak için kullanılan sembol ve ritüellerin de hayli çeşitli bulunmasına taban hazırlıyor. Prof. Dr. Adem Öger, nazardan korunmak için göz boncuğu başta olmak üzere Anadolu’nun farklı yörelerinde çeşitli ağaçlardan ve bitkilerden (iğde, çaltı, üzerlik) yapılan nazarlıkların üretiminde köpek kemiği, sarımsak, deniz boncuğu, at nalı, deve yünü, kaplumbağa kabuğu, muska (hamayıl) üzere objelere de başvurulduğunu söylemiş oldu.
“Bu ögeler, Eski Türklerin mitik inanç ve fikir sisteminin birer modülü olup vakit ve yere bakılırsa güncellenmiş, yeni manalar yüklenmiş ve günümüze kadar varlığını devam ettirmiş” diyen Öger, göz boncuğunun (gök boncuk), bütün Türk dünyasında yaygın olup Gök Tanrı/gök rengi ile ilgili olduğuna dikkat çekti. Çeşitli ağaçlardan yapılan nazarlıkların, ağacın kutsanması ile bağlantılı olup Türklerdeki ağaç kültüne dayandığına vurgu yapan Prof. Dr. Öger, “Köpek kemiği, eski Türklerde kurdun kutsanması ve kurdun çeşitli uzuvlarının ve ögelerinin koruyuculuğuna ait inancın daha sonraki devirlerde köpeğe evrilmesi ve köpek kemiğinin kollayıcı ruh haline dönüşmesi ile ilgilidir. Türk mitolojisinde ve kültüründe özel manalar yüklenen ve kutsiyet atfedilen at, deve, kaplumbağa üzere hayvanlara ilişkin ögelerin da nazardan korunma emeliyle kullanılması kelam mevzusudur” diye konuştu.
NAZARDAN KORUNMAYI NASIL KEŞFETTİLER?
Pekala yöre yöre, inanış inanış değişen nazardan korunma biçimleri nasıl ortaya çıktı? Bu soruya Prof. Dr. Adem Öger, “İnsanoğlu, en eski devirden beri birtakım berbat güçlere/ruhlara inanmış ve bunların olumsuz tesirlerinden ziyan görmemek yahut ziyanı azaltmak için çeşitli tedbirler almaya çalışmış. Nazardan korunma formlarının ortaya çıkış süreci de bu biçimde” diyerek karşılık verdi. Prof. Dr. Öger, bir insanın apansız hastalanması, keyifli bir evliliğin apansız çökmesi, tarladaki bir mahsulün birdenbire ziyan görmesi, âlâ süt veren bir hayvanın sütünün ansızın kesilmesi üzere olayların nazar olarak yorumlandığını ve nazarı önlemek ya da ortadan kaldırmak için her toplum yahut kültürün kendi korunma sistemini oluşturduklarını belirtti.
HER TOPLUMDA FARKLI ZİRA…
“Burada her toplumda var olan nazar inancına karşı geliştirilen nazardan korunma yahut nazarı ortadan kaldırma usulünün birebir olmadığını belirtmek yararlı olacak” diyen Prof. Dr. Öger, toplumların dini inanışlarının, kültürel yapılarının ve yaşadıkları coğrafyaların kullandıkları tekniklerde tesirli olduğunun altını çizdi. Öger, “Örneğin bölgede yetişen ağaca ve bitkiye nazaran nazarlıklar çeşitlenmiş, dini inanışlara bağlı olarak ritüeller farklılık göstermiş ve coğrafyanın sunduğu imkanlar çerçevesinde korunma biçimleri şekillenmiştir” diyerek örnek verdi ve makus bir tesir yaratan nazara karşı düzgün ruh ya da uygun ruha sahip olan bir ögenin (ağaç, hayvan, obje vb.) kullanmasının korunma biçimlerini şekillendirdiğine dikkat çekti.
‘ÖKÜZ YAHUT KURDUN BAŞI ASILIR’
Nazardan korunmak ve nazarı ortadan kaldırmak için farklı ritüellerin yapıldığına dikkat çeken Adem Öger, nazardan korunmak için kullanılan usullerden kimilerini şöyleki sıraladı:
“Nazar değmesini istemeyen kişi, yanında deve tüyünden bir takı (bilezik, kolye vb.) taşır. Meskenin kapısına at nalı asılır. Meskene nazar değmemesi için üzerlikten yapılan ‘nazarlık’ konutun odalarına asılır. Tarla, bağ ve bahçeye nazar değmemesi için öküz yahut kurdun kafatası asılır. Kırkı çıkana kadar yeni doğmuş hayvanlar kimseye gösterilmez.”
‘TÜTSÜ, ANADOLU’DA ÜZERLİK BİTKİSİNE DÖNÜŞTÜ’
Nazarı ortadan kaldırmak için kullanılan ritüellerin başında kurşun dökmenin geldiğini belirten Prof. Dr. Öger, “Bunun yanı sıra kem gözün olumsuz tesirini ortadan kaldırmak için üzerlik, sarımsak kabuğu, tuz üzere objeler yakılarak tütsü yapılır. Orta Asya’da ardıç ağacından yapılan tütsü, Anadolu’da üzerlik bitkisine dönüşmüştür” diyerek örnekleri çoğalttı.
‘KUŞAKTAN JENERASYONA AKTARILAN BİR ENDİŞE DUYGUSU VAR’
Prof. Dr. Öger bununla birlikte bu kadar farklı korunma hallerinin temelinde ‘korku’ hissinin olduğunu da vurguladı. Prof. Dr. Öger, “Nazar ile ilgili tecrübelerin ve buna bağlı anlatıların nesilden jenerasyona aktarılması, her jenerasyonda nazarın epeyce etkili bir olgu olduğuna ait kaygı hissini da yayıyor” yorumunu yaptı. Bu niçinle insanoğlunun, ziyan nazaranceğini düşündüğü somut varlıklara karşı korunma sistemini oluşturduğu üzere ruhlara, berbat ruhlara karşı da epeyce sayıda savunma biçimi geliştirdiğini söyleyen Öger, “Endişe hem kişisel birebir vakitte toplumsal yapı da büyük tesire sahip olup nazara karşı geliştirilen korunma formlarının oldukçaluğu da bundan kaynaklanıyor” diye konuştu.
‘HAYATIN HER ETABINDA KENDİNİ GÖSTERİYOR’
Toplumsal hayatımızda nazar inancının epey yaygın olduğuna dikkat çeken Prof. Dr. Adem Öger, Hunlar, Göktürkler ve Uygurlardan günümüze kadar kesintisiz olarak kültürel mirasımız ortasında yaşama bahtı bulan nazar ve etrafında oluşan inanışların, yüzsenelerın süzgecinden geçerek günümüze kadar geldiğini söylemiş oldu. “Sosyo-kültürel ömrümüzde doğumdan mevte hayatın her safhasında dikkate aldığımız nazar, günlük hayatımızdaki takılardan mimari yapılarımıza, bağ-bahçeye ve konutlarımıza asılan nazarlıklardan hayvanlarımıza astığımız objelere kadar kendini gösteriyor” diyen Prof. Dr. Öger, şunları da ekledi: “Bir bebeğin dünyaya gelmesiyle başlayan nazardan muhafazaya dönük pratikler, onun beşiğe alınmasında, sünnet merasiminde, düğününde, konutunun inşasında, araç sahibi olduğunda özetlemek gerekirsesı hayatın her alanında ve kademesinde kendini gösteriyor.”
‘DOĞA-İNSAN BAĞLANTISININ MERKEZİNDE’
Prof. Dr. Öger, ötürüsıyla Türk kültüründe doğa-insan ilgisinin merkezinde yer alan ögelerden birinin nazar olduğunu söyleyebileceğimizi belirtti. Halk içinde sağaltma ocakları tarafınca gerçekleştirilen ‘kurşun dökme’, ‘kömür söndürme’, ‘taş kırma’ üzere sihir-büyüsel süreçlerin, beşere ziyan veren nazarı ortadan kaldırmak ve insanı korumak maksatlı yapılan uygulamalardan kimileri olduğunu söylemiş oldu.
‘İÇLERİNE KURŞUN DÖKÜLÜYOR’
Şaman olarak doğduğunu söyleyen Zeynep Deniz Özden de dehşet ve telaşın en büyük hastalık olduğuna dikkat çekerek nazarın negatif güç blokları olduğunu ve en bilindik şifa çalışmasının kurşun döktürmek olduğunu tez etti. “Bunun yanı sıra meskenlerin kapılarına üzerlik otu, süpürge otu, soğan ve sarımsak asılır. Çeşitli vakit içinderda tuz yakılır, nazar değeceğine inanılan şahıslara yahut nesnelere nazar boncuğu takılır” diyen Özden, mavi boncukların camdan yapıldığına ve içine kurşun döküldüğüne de dikkat çekti.
ERİDİĞİNDE ORTAYA SİYANÜN VE ANTİMON GAZI ÇIKIYOR
Kurşun çalışmasının da simya geleneğinin getirmiş olduğu bir şifa uygulaması olduğunu öne süren Zeynep Deniz Özden, “Burada da soyut ve somut faydaları açısından pahalandırmak lazım. Fizikî boyutu açısından değerlendirirsek çalışma sırasında kurşun eridiğinde ortaya siyanün ve antimon gazı çıkar. Antimon ve siyanür tabiatta altın arama sürecinde, altını topraktan ayrıştırmak, yani saf altını açığa çıkarmak için kullanılır” sözlerini kullandı.
‘FİZİKSEL VE RUHSAL BOYUTTA TAMİR ETME ÇALIŞMASI’
Zeynep Deniz Özden altının frekansının yüksek olduğunu ve beşerde da frekans yükseltme çalışmaları için uygulandığını belirtti. Bugün müspet bilim frekans biyomanyetik dalga boyutunu ölçebiliyor” diyen Zeynep Deniz Özden, bu usul şifa çalışmalarından daha sonra ölçüm yapıldığında gerçek bir güzelleşme ve değişim olduğunun tespit edildiğini öne sürdü. Klâsik kabul edilen bu usul uygulamaların laboratuvar ortamında gözlemlemenin mümkün olduğunu söyleyen Özden, buna Japon bilim adamı Emoto’nun sözcüklerle suyun moleküler yapısının değiştirilebildiğini ve kodlanabildiğini ortaya koyduğu çalışmayı örnek gösterdi.
‘DUYGULARIMIZI BAKIŞLA İLETİRİZ’
Fiziki temas olmadan gözümüzü nereye odaklarsak enerjiyi oraya akıttığımızı öne süren Özden, günlük hayatımızda bu enerjiyi daima kullandığımızı belirtti ve “Restoran üzere yerlerde bizi fark etmesi için garson ile göz teması bile kurmadan yaptığımız bir bakış, onu seslenmemize gerek kalmadan bize yöneltir. Hislerimizi bakışla iletiriz” diyerek deklare etti.
‘GERGİN ANNENİN ÇOCUĞU NASIL DAİMA AĞLARSA…’
Etrafımızda gerçekleşen olayları, şahısları ve durumları değerlendirirken bilinçaltındaki kirlerimizle ya da ön yargılarımızla etrafa denetimsiz bir güç aktardığımızı belirten Zeynep Deniz Özden, bu durumun negatif bir akım oluşturarak adeta etraftaki kişi ve nesnelere kısa devre yaptırdığını iddia etti. Özden, “Bakışlarda, fikirlerde ve sözlerde sevgi, şefkat gücü var ise etrafımızdaki her şey olumlu etkilenir. Gergin annenin çocuğunun daima ağlaması, mızıldanması, sevgi dolu ve sabır dolu bir annenin çocuğunun daha sağlıklı olması da buna benziyor” diye konuştu. Zeynep Deniz Özden’e göre kızgın ve öfkeliysek bakışlarımızın odaklandığı noktalara adeta küçük atom bombacıkları bırakabiliyoruz.
ŞAHISTAN ŞAHSA DEĞİŞİKLİK GÖSTERİYOR
Zeynep Deniz Özden, nazar değmesiyle ilgili belirtilerin şahıstan şahsa değişiklik gösterse de iç zahmeti, çok uyama isteği, keyifsizlik, hoş bir günün akabinde gelen sebepsiz hengameler, çocukların ansızın ateşlenmesi, su ve elektrik tesisatlarında bozulmalar, beyaz eşyaların arka arda bozulması, kazalar ve gibisi durumlar yaşandığını lisana getirdi.
Fazilet Şenol / Milliyet.com.tr – Nazar, sözlükte ‘bakmak, görmek, düşünmek’ manasında kullanılan bir söz olsa da Türkçe’de ‘beğenilen bir şeye kıskançlıkla bakmak ve ziyan verecek biçimde onu etkilemek’ manasında kullanılıyor. Nazarla ilgili, “Nazar insanı mezara, hayvanı kazana koyar”, “Kaderi geçen bir şey olsaydı nazar olurdu” üzere atasözleri ve inanışlar ülkemizde çok yaygın. Hakikaten nazar boncuğu sembolü de neredeyse Türkiye’yle eşleşmiş bir sembol. Lakin nazar inancı sadece Türklere mahsus değil. Hatta Avrupalılar nazar için ‘devil eye’ sözünü kullanıyor.
İngiliz filolog Frederick Thomas Elworthy’nin nazar konusundaki araştırmaları, nazarlık simgesine Yunanlarda olduğu kadar İrlanda masallarında da rastlandığını, İncil ve Kur’an üzere dini kitaplarda yer aldığını gösteriyor. O denli ki nazar boncuğu ve göz figürlerinin moda akımlarında da yer bulduğunu belirtiyor. Pekala nazar boncuğu ve nazar inancı nereden geliyor? Hakikaten de öldürücü bir güce sahip mi? Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi Türk Halkbilimi Kısım Lideri Prof. Dr. Adem Öger ve Şaman olarak doğduğunu söyleyen Zeynep Deniz Özden‘e sorduk.
‘GEÇMİŞİ MÖ. 4 BİN’Lİ YILLARA DAYANIYOR’
Türkçe’de nazar ‘kem göz’ manasında kullanılıyor. Halk içinde ‘nazara gelmek’, ‘nazara uğramak’, ‘nazar etmek’ üzere söyleniş biçimleri de yaygın. Prof. Dr. Adem Öger, “Belli kimselerde bulunduğuna inanılan ve bilhassa çocuklara, evcil hayvanlara, meskene, mala, mülke, hatta cansız objelere de ziyan veren, ‘bakışla dışarıya fırlayan çarpıcı ve öldürücü güç’ halinde tanımlanan nazar, tarih boyunca olumsuz bir olgu olarak bilinmiş ve her kültürde farklı inanış, ritüelleri birlikteinde getirmiş” dedi. Nazar inancının ne vakit ortaya çıktığını tespit etmenin sıkıntı olduğunun altını çizen Prof. Dr. Öger, nazar simgelerinin Eski Yunan, Mısır, Pers, Türk kültürü üzere dünyanın eski ve esaslı kültürlerindeki izlerinin ve bu inancın ve buna bağlı simgeler ile ritüellerin pek eski olduğunu gösterdiğini söylemiş oldu. Öger, “Arkeolojik ve antropolojik çalışmaların bilgilerine nazaran nazar inancının M.Ö. 4 bin’li senelera kadar uzandığını söylemek mümkün” sözlerini kullandı.
KÖPEK KEMİĞİ, SARIMSAK, DENİZ BONCUĞU, DEVE YÜNÜ VE DAHASI…
Nazar inancının yaygın olması nazardan korunmak için kullanılan sembol ve ritüellerin de hayli çeşitli bulunmasına taban hazırlıyor. Prof. Dr. Adem Öger, nazardan korunmak için göz boncuğu başta olmak üzere Anadolu’nun farklı yörelerinde çeşitli ağaçlardan ve bitkilerden (iğde, çaltı, üzerlik) yapılan nazarlıkların üretiminde köpek kemiği, sarımsak, deniz boncuğu, at nalı, deve yünü, kaplumbağa kabuğu, muska (hamayıl) üzere objelere de başvurulduğunu söylemiş oldu.
“Bu ögeler, Eski Türklerin mitik inanç ve fikir sisteminin birer modülü olup vakit ve yere bakılırsa güncellenmiş, yeni manalar yüklenmiş ve günümüze kadar varlığını devam ettirmiş” diyen Öger, göz boncuğunun (gök boncuk), bütün Türk dünyasında yaygın olup Gök Tanrı/gök rengi ile ilgili olduğuna dikkat çekti. Çeşitli ağaçlardan yapılan nazarlıkların, ağacın kutsanması ile bağlantılı olup Türklerdeki ağaç kültüne dayandığına vurgu yapan Prof. Dr. Öger, “Köpek kemiği, eski Türklerde kurdun kutsanması ve kurdun çeşitli uzuvlarının ve ögelerinin koruyuculuğuna ait inancın daha sonraki devirlerde köpeğe evrilmesi ve köpek kemiğinin kollayıcı ruh haline dönüşmesi ile ilgilidir. Türk mitolojisinde ve kültüründe özel manalar yüklenen ve kutsiyet atfedilen at, deve, kaplumbağa üzere hayvanlara ilişkin ögelerin da nazardan korunma emeliyle kullanılması kelam mevzusudur” diye konuştu.
NAZARDAN KORUNMAYI NASIL KEŞFETTİLER?
Pekala yöre yöre, inanış inanış değişen nazardan korunma biçimleri nasıl ortaya çıktı? Bu soruya Prof. Dr. Adem Öger, “İnsanoğlu, en eski devirden beri birtakım berbat güçlere/ruhlara inanmış ve bunların olumsuz tesirlerinden ziyan görmemek yahut ziyanı azaltmak için çeşitli tedbirler almaya çalışmış. Nazardan korunma formlarının ortaya çıkış süreci de bu biçimde” diyerek karşılık verdi. Prof. Dr. Öger, bir insanın apansız hastalanması, keyifli bir evliliğin apansız çökmesi, tarladaki bir mahsulün birdenbire ziyan görmesi, âlâ süt veren bir hayvanın sütünün ansızın kesilmesi üzere olayların nazar olarak yorumlandığını ve nazarı önlemek ya da ortadan kaldırmak için her toplum yahut kültürün kendi korunma sistemini oluşturduklarını belirtti.
HER TOPLUMDA FARKLI ZİRA…
“Burada her toplumda var olan nazar inancına karşı geliştirilen nazardan korunma yahut nazarı ortadan kaldırma usulünün birebir olmadığını belirtmek yararlı olacak” diyen Prof. Dr. Öger, toplumların dini inanışlarının, kültürel yapılarının ve yaşadıkları coğrafyaların kullandıkları tekniklerde tesirli olduğunun altını çizdi. Öger, “Örneğin bölgede yetişen ağaca ve bitkiye nazaran nazarlıklar çeşitlenmiş, dini inanışlara bağlı olarak ritüeller farklılık göstermiş ve coğrafyanın sunduğu imkanlar çerçevesinde korunma biçimleri şekillenmiştir” diyerek örnek verdi ve makus bir tesir yaratan nazara karşı düzgün ruh ya da uygun ruha sahip olan bir ögenin (ağaç, hayvan, obje vb.) kullanmasının korunma biçimlerini şekillendirdiğine dikkat çekti.
‘ÖKÜZ YAHUT KURDUN BAŞI ASILIR’
Nazardan korunmak ve nazarı ortadan kaldırmak için farklı ritüellerin yapıldığına dikkat çeken Adem Öger, nazardan korunmak için kullanılan usullerden kimilerini şöyleki sıraladı:
“Nazar değmesini istemeyen kişi, yanında deve tüyünden bir takı (bilezik, kolye vb.) taşır. Meskenin kapısına at nalı asılır. Meskene nazar değmemesi için üzerlikten yapılan ‘nazarlık’ konutun odalarına asılır. Tarla, bağ ve bahçeye nazar değmemesi için öküz yahut kurdun kafatası asılır. Kırkı çıkana kadar yeni doğmuş hayvanlar kimseye gösterilmez.”
‘TÜTSÜ, ANADOLU’DA ÜZERLİK BİTKİSİNE DÖNÜŞTÜ’
Nazarı ortadan kaldırmak için kullanılan ritüellerin başında kurşun dökmenin geldiğini belirten Prof. Dr. Öger, “Bunun yanı sıra kem gözün olumsuz tesirini ortadan kaldırmak için üzerlik, sarımsak kabuğu, tuz üzere objeler yakılarak tütsü yapılır. Orta Asya’da ardıç ağacından yapılan tütsü, Anadolu’da üzerlik bitkisine dönüşmüştür” diyerek örnekleri çoğalttı.
‘KUŞAKTAN JENERASYONA AKTARILAN BİR ENDİŞE DUYGUSU VAR’
Prof. Dr. Öger bununla birlikte bu kadar farklı korunma hallerinin temelinde ‘korku’ hissinin olduğunu da vurguladı. Prof. Dr. Öger, “Nazar ile ilgili tecrübelerin ve buna bağlı anlatıların nesilden jenerasyona aktarılması, her jenerasyonda nazarın epeyce etkili bir olgu olduğuna ait kaygı hissini da yayıyor” yorumunu yaptı. Bu niçinle insanoğlunun, ziyan nazaranceğini düşündüğü somut varlıklara karşı korunma sistemini oluşturduğu üzere ruhlara, berbat ruhlara karşı da epeyce sayıda savunma biçimi geliştirdiğini söyleyen Öger, “Endişe hem kişisel birebir vakitte toplumsal yapı da büyük tesire sahip olup nazara karşı geliştirilen korunma formlarının oldukçaluğu da bundan kaynaklanıyor” diye konuştu.
‘HAYATIN HER ETABINDA KENDİNİ GÖSTERİYOR’
Toplumsal hayatımızda nazar inancının epey yaygın olduğuna dikkat çeken Prof. Dr. Adem Öger, Hunlar, Göktürkler ve Uygurlardan günümüze kadar kesintisiz olarak kültürel mirasımız ortasında yaşama bahtı bulan nazar ve etrafında oluşan inanışların, yüzsenelerın süzgecinden geçerek günümüze kadar geldiğini söylemiş oldu. “Sosyo-kültürel ömrümüzde doğumdan mevte hayatın her safhasında dikkate aldığımız nazar, günlük hayatımızdaki takılardan mimari yapılarımıza, bağ-bahçeye ve konutlarımıza asılan nazarlıklardan hayvanlarımıza astığımız objelere kadar kendini gösteriyor” diyen Prof. Dr. Öger, şunları da ekledi: “Bir bebeğin dünyaya gelmesiyle başlayan nazardan muhafazaya dönük pratikler, onun beşiğe alınmasında, sünnet merasiminde, düğününde, konutunun inşasında, araç sahibi olduğunda özetlemek gerekirsesı hayatın her alanında ve kademesinde kendini gösteriyor.”
‘DOĞA-İNSAN BAĞLANTISININ MERKEZİNDE’
Prof. Dr. Öger, ötürüsıyla Türk kültüründe doğa-insan ilgisinin merkezinde yer alan ögelerden birinin nazar olduğunu söyleyebileceğimizi belirtti. Halk içinde sağaltma ocakları tarafınca gerçekleştirilen ‘kurşun dökme’, ‘kömür söndürme’, ‘taş kırma’ üzere sihir-büyüsel süreçlerin, beşere ziyan veren nazarı ortadan kaldırmak ve insanı korumak maksatlı yapılan uygulamalardan kimileri olduğunu söylemiş oldu.
‘İÇLERİNE KURŞUN DÖKÜLÜYOR’
Şaman olarak doğduğunu söyleyen Zeynep Deniz Özden de dehşet ve telaşın en büyük hastalık olduğuna dikkat çekerek nazarın negatif güç blokları olduğunu ve en bilindik şifa çalışmasının kurşun döktürmek olduğunu tez etti. “Bunun yanı sıra meskenlerin kapılarına üzerlik otu, süpürge otu, soğan ve sarımsak asılır. Çeşitli vakit içinderda tuz yakılır, nazar değeceğine inanılan şahıslara yahut nesnelere nazar boncuğu takılır” diyen Özden, mavi boncukların camdan yapıldığına ve içine kurşun döküldüğüne de dikkat çekti.
ERİDİĞİNDE ORTAYA SİYANÜN VE ANTİMON GAZI ÇIKIYOR
Kurşun çalışmasının da simya geleneğinin getirmiş olduğu bir şifa uygulaması olduğunu öne süren Zeynep Deniz Özden, “Burada da soyut ve somut faydaları açısından pahalandırmak lazım. Fizikî boyutu açısından değerlendirirsek çalışma sırasında kurşun eridiğinde ortaya siyanün ve antimon gazı çıkar. Antimon ve siyanür tabiatta altın arama sürecinde, altını topraktan ayrıştırmak, yani saf altını açığa çıkarmak için kullanılır” sözlerini kullandı.
‘FİZİKSEL VE RUHSAL BOYUTTA TAMİR ETME ÇALIŞMASI’
Zeynep Deniz Özden altının frekansının yüksek olduğunu ve beşerde da frekans yükseltme çalışmaları için uygulandığını belirtti. Bugün müspet bilim frekans biyomanyetik dalga boyutunu ölçebiliyor” diyen Zeynep Deniz Özden, bu usul şifa çalışmalarından daha sonra ölçüm yapıldığında gerçek bir güzelleşme ve değişim olduğunun tespit edildiğini öne sürdü. Klâsik kabul edilen bu usul uygulamaların laboratuvar ortamında gözlemlemenin mümkün olduğunu söyleyen Özden, buna Japon bilim adamı Emoto’nun sözcüklerle suyun moleküler yapısının değiştirilebildiğini ve kodlanabildiğini ortaya koyduğu çalışmayı örnek gösterdi.
‘DUYGULARIMIZI BAKIŞLA İLETİRİZ’
Fiziki temas olmadan gözümüzü nereye odaklarsak enerjiyi oraya akıttığımızı öne süren Özden, günlük hayatımızda bu enerjiyi daima kullandığımızı belirtti ve “Restoran üzere yerlerde bizi fark etmesi için garson ile göz teması bile kurmadan yaptığımız bir bakış, onu seslenmemize gerek kalmadan bize yöneltir. Hislerimizi bakışla iletiriz” diyerek deklare etti.
‘GERGİN ANNENİN ÇOCUĞU NASIL DAİMA AĞLARSA…’
Etrafımızda gerçekleşen olayları, şahısları ve durumları değerlendirirken bilinçaltındaki kirlerimizle ya da ön yargılarımızla etrafa denetimsiz bir güç aktardığımızı belirten Zeynep Deniz Özden, bu durumun negatif bir akım oluşturarak adeta etraftaki kişi ve nesnelere kısa devre yaptırdığını iddia etti. Özden, “Bakışlarda, fikirlerde ve sözlerde sevgi, şefkat gücü var ise etrafımızdaki her şey olumlu etkilenir. Gergin annenin çocuğunun daima ağlaması, mızıldanması, sevgi dolu ve sabır dolu bir annenin çocuğunun daha sağlıklı olması da buna benziyor” diye konuştu. Zeynep Deniz Özden’e göre kızgın ve öfkeliysek bakışlarımızın odaklandığı noktalara adeta küçük atom bombacıkları bırakabiliyoruz.
ŞAHISTAN ŞAHSA DEĞİŞİKLİK GÖSTERİYOR
Zeynep Deniz Özden, nazar değmesiyle ilgili belirtilerin şahıstan şahsa değişiklik gösterse de iç zahmeti, çok uyama isteği, keyifsizlik, hoş bir günün akabinde gelen sebepsiz hengameler, çocukların ansızın ateşlenmesi, su ve elektrik tesisatlarında bozulmalar, beyaz eşyaların arka arda bozulması, kazalar ve gibisi durumlar yaşandığını lisana getirdi.