Kritik 101 gün! ‘Mecbur kalmadıkça çıkmayın’
Altınbaş Üniversitesi İş Sıhhati ve Güvenliği Uygulama ve Araştırma Merkezi (İSGAM)’dan yapılan açıklamada, hava sıcaklığının arttığı ve bunun kararında kaza riskinin yükseldiği istatistik bilgilerle saptanmış olarak mayısın son pazartesi günü ile eylülün birinci pazartesi günü içindeki periyodun ‘101 kritik gün’ olarak bilindiği hatırlatıldı.
İSGAM, sıradan tedbirlerle, bu vakitte oluşabilecek risklerden korunulabileceğini söz etti. Merkez, çok sıcakların tesirli olduğu “101 kritik günde” dikkat edilmesi gerekenleri tek tek deklare etti.
“MECBUR KALMADIKÇA ÇIKMA”
Günün en sıcak saatlerinde (10.00-16.00) mecbur kalınmadıkça dışarı çıkılmaması gerektiğini belirten İSGAM, dışarıda çalışması gerekenleri mümkün çok güneş altında korunmasız kalmama, çok hareketlerden kaçınma, sık sık tuz içeren sulu besinler almaya dikkat etmeleri konusunda uyardı. Merkez şu açıklamalarda bulundu:
“Dışarıda bulunulduğunda açık renkli, yavaşça, bol ve sıkı dokunmuş kumaşlardan yapılan giysiler tercih edilmeli; geniş kenarlı ve hava delikleri olan şapka giyilmeli ve güneşin ziyanlı ışınlarından koruyan güneş gözlüğü kullanılmalı. Güneş ışınlarının dik geldiği saatlerde (10.00-16.00) denize girilmemeli ve güneşlenilmemeli”
” Bu saatlerin haricinde denize girmek isteyenler güneşten esirgeyici krem (en az 15 muhafaza faktörlü) kullanmalı, şapka ve gözlük üzere gerekli kollayıcı tedbirleri almalı ve uzun müddet kesintisiz güneşlenmemeli. Ağır fizikî aktivite ve spor yapmak için sabah ve akşam saatleri tercih edilmeli, her bir saatlik spor için en az 2-4 bardak sıvı alınmalı. Ağır fiziki aktivitelerden kaçınılmalı.”
“YAŞLI VE BEBEKLERİ KESİNLİKLE DENETİM EDİN”
Risk altındaki yetişkinler ve yaşlıların, günde en az iki sefer güneş yahut sıcak çarpması tarafından izlenmesi gerektiğini kaydeden İSGAM, “Bebekler ise bu açıdan daha sık izlenmeli. Bebek, çocuk, engelliler ve hayvanlar kapalı ve park etmiş araçlarda mutlaka bırakılmamalı”
“Araçların iç ısıları, klima olsa dahi park edildikten çok kısa müddet daha sonra yükselmekte. Araç terk edilirken her insanın dışarı çıktığından emin olunmalı. Kapalı alanlar âlâ havalandırılmalı. Güneş goren pencereler perde vb. güneşliklerle gölgelendirilmeli” açıklamasında bulundu.
AZ YAĞLI BESİNLER TÜKETİN
Beden ısısının yükselmemesi için sık sık duş alınması gerektiği konusunda ihtarda bulunan merkez, bunun mümkün olmadığı durumlarda ayaklar, eller, yüz ve ensenin soğuk suyla ıslatılması yahut silinmesi gerektiğini tabir etti.
İSGAM ayrıyeten şunları ekledi: “Piknik alanlarında ve öbür açık alanlarda kene vb. ziyanlı böceklerin olabileceği akıldan çıkarılmamalı ve çıplak ayakla dolaşmaktan kaçınılmamalı. Kene ısırması durumunda derhal en yakın sıhhat kuruluşuna başvurulmalı. Bilhassa 101 kritik günde, hayatın temel kaynaklarından biri olan su çokça tüketilmeli ve bireylerin yanında sürekli hazır bulundurulmalı.”
“Susuzluk hissi olmasa bile her gün en az 2-2,5 litre (12-14 su bardağı) sıvı alınmalı. Kahvaltıda az yağlı peynirler, zeytin ve taze sebzeler bulunmalı, kafein içeren içecekler yerine de süt, meyve suyu, ıhlamur ve kuşburnu üzere bitki çayları tercih edilmeli”
“Yağlı besinlerin ve yağda kızartmaların tüketiminden kaçınılmalı; yemeklerde bitkisel sıvı yağlar kullanılmalı. Yemekleri pişirirken kızartma ve kavurma yerine haşlama, ızgara, kendi suyunda yahut az suda pişirme üzere sağlıklı pişirme biçimleri uygulanmalı. Beden direncini artırmak ve bedenin kâfi ölçüde vitamin ve mineral almasını sağlamak için bol bol zerzevat ve meyve tüketilmeli.”
“KAFEİN VE ALKOLDEN UZAK DURUN”
Terleme ile artan sıvı ve mineral kaybının önlenmesi için her zamankinden daha fazla ölçülerde sıvı alınması gerektiğini kaydeden merkez, “Sıvı alımında su içmek temel olmakla birlikte, su dışı sıvı alımında kahve, çay ve gazlı içecekler yerine süt, ayran ve meyve suyu üzere içecekler tercih edilmeli.”
“Eğer tabip tarafınca sıvı alımı kısıtlanmış yahut idrar söktürücü ilaç kullanılması kelam konusu ise ilgili doktora başvurmak gerekir. Mide kramplarına niye olabileceği için fazlaca soğuk ve buzlu içecekler tercih edilmemeli. Kafein, alkol ve fazla ölçüde şeker içeren içecekler bedenden daha fazla sıvı kaybına yol açtığı için tüketilmemeli.”
“Dışarıda ve açıkta satılan yiyeceklerin, tüketiminden kaçınılmalı, çabuk bozulma riski olan besinler (et, yumurta, süt, balık vb.) açıkta bekletilmemeli, besinlerin hazırlanması ve pişirilmesi etaplarında hijyen kurallarına itina gösterilmeli” bahislerinde uyardı.
YANGINA KARŞI ALINMASI GEREKEN ÖNLEMLER
Altınbaş Üniversitesi İş Sıhhati ve Güvenliği Uygulama ve Araştırma Merkezi (İSGAM), çok sıcakların yol açabileceği yangınlardan korunmak için de şu ihtarlarda bulundu: “Piknik yapılan açık alanlarda denetimsiz ateş yakılmamalı ve rastgele bir niçinle ateş yakıldı ise söndüğünden kesin emin olunmadan ortam terkedilmemeli.”
“Güneş altında mercek fonksiyonu goren şişe ve cam modülleri tabiata atılmamalı. Kuruyup risk oluşturan çim ve otların biçimi/toplanması çoğunlukla yapılmalı. Bilhassa ormanlık alanlarda kuşkulu durum ve şahıslarla karşılaşıldığında 110 Yangın İhbar çizgisi yahut 156 Jandarma sınırı ile yetkililer haberdar edilmeli.”
Altınbaş Üniversitesi İş Sıhhati ve Güvenliği Uygulama ve Araştırma Merkezi (İSGAM)’dan yapılan açıklamada, hava sıcaklığının arttığı ve bunun kararında kaza riskinin yükseldiği istatistik bilgilerle saptanmış olarak mayısın son pazartesi günü ile eylülün birinci pazartesi günü içindeki periyodun ‘101 kritik gün’ olarak bilindiği hatırlatıldı.
İSGAM, sıradan tedbirlerle, bu vakitte oluşabilecek risklerden korunulabileceğini söz etti. Merkez, çok sıcakların tesirli olduğu “101 kritik günde” dikkat edilmesi gerekenleri tek tek deklare etti.
“MECBUR KALMADIKÇA ÇIKMA”
Günün en sıcak saatlerinde (10.00-16.00) mecbur kalınmadıkça dışarı çıkılmaması gerektiğini belirten İSGAM, dışarıda çalışması gerekenleri mümkün çok güneş altında korunmasız kalmama, çok hareketlerden kaçınma, sık sık tuz içeren sulu besinler almaya dikkat etmeleri konusunda uyardı. Merkez şu açıklamalarda bulundu:
“Dışarıda bulunulduğunda açık renkli, yavaşça, bol ve sıkı dokunmuş kumaşlardan yapılan giysiler tercih edilmeli; geniş kenarlı ve hava delikleri olan şapka giyilmeli ve güneşin ziyanlı ışınlarından koruyan güneş gözlüğü kullanılmalı. Güneş ışınlarının dik geldiği saatlerde (10.00-16.00) denize girilmemeli ve güneşlenilmemeli”
” Bu saatlerin haricinde denize girmek isteyenler güneşten esirgeyici krem (en az 15 muhafaza faktörlü) kullanmalı, şapka ve gözlük üzere gerekli kollayıcı tedbirleri almalı ve uzun müddet kesintisiz güneşlenmemeli. Ağır fizikî aktivite ve spor yapmak için sabah ve akşam saatleri tercih edilmeli, her bir saatlik spor için en az 2-4 bardak sıvı alınmalı. Ağır fiziki aktivitelerden kaçınılmalı.”
“YAŞLI VE BEBEKLERİ KESİNLİKLE DENETİM EDİN”
Risk altındaki yetişkinler ve yaşlıların, günde en az iki sefer güneş yahut sıcak çarpması tarafından izlenmesi gerektiğini kaydeden İSGAM, “Bebekler ise bu açıdan daha sık izlenmeli. Bebek, çocuk, engelliler ve hayvanlar kapalı ve park etmiş araçlarda mutlaka bırakılmamalı”
“Araçların iç ısıları, klima olsa dahi park edildikten çok kısa müddet daha sonra yükselmekte. Araç terk edilirken her insanın dışarı çıktığından emin olunmalı. Kapalı alanlar âlâ havalandırılmalı. Güneş goren pencereler perde vb. güneşliklerle gölgelendirilmeli” açıklamasında bulundu.
AZ YAĞLI BESİNLER TÜKETİN
Beden ısısının yükselmemesi için sık sık duş alınması gerektiği konusunda ihtarda bulunan merkez, bunun mümkün olmadığı durumlarda ayaklar, eller, yüz ve ensenin soğuk suyla ıslatılması yahut silinmesi gerektiğini tabir etti.
İSGAM ayrıyeten şunları ekledi: “Piknik alanlarında ve öbür açık alanlarda kene vb. ziyanlı böceklerin olabileceği akıldan çıkarılmamalı ve çıplak ayakla dolaşmaktan kaçınılmamalı. Kene ısırması durumunda derhal en yakın sıhhat kuruluşuna başvurulmalı. Bilhassa 101 kritik günde, hayatın temel kaynaklarından biri olan su çokça tüketilmeli ve bireylerin yanında sürekli hazır bulundurulmalı.”
“Susuzluk hissi olmasa bile her gün en az 2-2,5 litre (12-14 su bardağı) sıvı alınmalı. Kahvaltıda az yağlı peynirler, zeytin ve taze sebzeler bulunmalı, kafein içeren içecekler yerine de süt, meyve suyu, ıhlamur ve kuşburnu üzere bitki çayları tercih edilmeli”
“Yağlı besinlerin ve yağda kızartmaların tüketiminden kaçınılmalı; yemeklerde bitkisel sıvı yağlar kullanılmalı. Yemekleri pişirirken kızartma ve kavurma yerine haşlama, ızgara, kendi suyunda yahut az suda pişirme üzere sağlıklı pişirme biçimleri uygulanmalı. Beden direncini artırmak ve bedenin kâfi ölçüde vitamin ve mineral almasını sağlamak için bol bol zerzevat ve meyve tüketilmeli.”
“KAFEİN VE ALKOLDEN UZAK DURUN”
Terleme ile artan sıvı ve mineral kaybının önlenmesi için her zamankinden daha fazla ölçülerde sıvı alınması gerektiğini kaydeden merkez, “Sıvı alımında su içmek temel olmakla birlikte, su dışı sıvı alımında kahve, çay ve gazlı içecekler yerine süt, ayran ve meyve suyu üzere içecekler tercih edilmeli.”
“Eğer tabip tarafınca sıvı alımı kısıtlanmış yahut idrar söktürücü ilaç kullanılması kelam konusu ise ilgili doktora başvurmak gerekir. Mide kramplarına niye olabileceği için fazlaca soğuk ve buzlu içecekler tercih edilmemeli. Kafein, alkol ve fazla ölçüde şeker içeren içecekler bedenden daha fazla sıvı kaybına yol açtığı için tüketilmemeli.”
“Dışarıda ve açıkta satılan yiyeceklerin, tüketiminden kaçınılmalı, çabuk bozulma riski olan besinler (et, yumurta, süt, balık vb.) açıkta bekletilmemeli, besinlerin hazırlanması ve pişirilmesi etaplarında hijyen kurallarına itina gösterilmeli” bahislerinde uyardı.
YANGINA KARŞI ALINMASI GEREKEN ÖNLEMLER
Altınbaş Üniversitesi İş Sıhhati ve Güvenliği Uygulama ve Araştırma Merkezi (İSGAM), çok sıcakların yol açabileceği yangınlardan korunmak için de şu ihtarlarda bulundu: “Piknik yapılan açık alanlarda denetimsiz ateş yakılmamalı ve rastgele bir niçinle ateş yakıldı ise söndüğünden kesin emin olunmadan ortam terkedilmemeli.”
“Güneş altında mercek fonksiyonu goren şişe ve cam modülleri tabiata atılmamalı. Kuruyup risk oluşturan çim ve otların biçimi/toplanması çoğunlukla yapılmalı. Bilhassa ormanlık alanlarda kuşkulu durum ve şahıslarla karşılaşıldığında 110 Yangın İhbar çizgisi yahut 156 Jandarma sınırı ile yetkililer haberdar edilmeli.”