Türkiye’nin, kendi alanında dünya ticaretinden yüzde 5 hisse alarak öbür bölümlere fark attığı mücevher dalı, önümüzdeki devirde bu gücünü pekiştirecek üzere görünüyor. İtalya, Çin ve Hindistan’la birlikte dünyanın en büyük 4 altın üreticisinden biri olan Türkiye, son senelerda İtalya’nın gücünü kırıyor. Hindistan, üretimiyle, kendi iç pazarına odaklanırken, ABD’nin baskısı altındaki Çin zorlanıyor, İtalya ise dünyanın her yerindeki fuarlara adeta çıkarma yapan Türk mücevher firmaları karşısında her geçen yıl kan kaybediyor. İtalyanların kesimde kan kaybetmeye başlamasında biroldukça faktör tesirli. Bunlar; İtalyanların iş yapış modellerinde rekabete yer vermemeleri, düşük kar marjıyla satış yapmaktansa işi bırakma eğilimleri ve yaşlanan nüfusları… halbuki Türkler her türlü ekonomik şarta karşı geliştirdikleri esnek ticaret kabiliyetleri, rekabetçi fiyatları ve süratli teslimat özellikleriyle ihracatta birkaç adım öne çıkmayı başarıyor. ABD, Hong Kong ve İtalya’da gerçekleştirilen en büyük mücevher fuarlarında son senelerda Türkler, iştirakçi firma sayısını 20-30’lardan 100’lere çıkarmış, bu fuarlarda en hoş yerleri almayı başarmış durumdalar. Geçtiğimiz günlerde mücevher dalının dünyadaki en tesirli fuarlarından biri olan, İtalya’nın Vicenza kentinde 17-21 Mart tarihleri içinde yapılan Vicenza Mücevher Fuarı’ndaydım. Birfazlaca ülkeden 600 firmanın katıldığı, 100 dolardan 15 milyon Euro›ya kadar fiyat aralığındaki mücevherlerin sergilendiği fuara, Türkler 62 firmayla katıldı. Fuarda en tesirli yerleri alan Türk firmalarının dünyanın her yerinden gelen alıcılarla bu fuarda, 500 milyon dolara yakın iş irtibatı yapması hedefleniyor.
Türkler atağa kalktı
Fuarda bir ortaya geldiğimiz Mücevher İhracatçıları Birliği Lideri Mustafa Kamar’la, Türk mücevher dalının dünyadaki pozisyonunu konuştuk. Vicenza fuarının, ABD, Hong Kong ve İstanbul ile birlikte dünyanın en büyük 4 fuarı içinde yer aldığını söyleyen Kamar, fuarın aslında her yıl ocak ayında yapıldığını lakin bu yıl pandemi niçiniyle mart ayına ertelendiğini söylemiş oldu. 30 yıldır Vicenza fuarına katılan Kamar’ın tertiple ilgili yorumları elbette hayli kıymetli. Kamar’a göre Vicenza fuarı ve ötürüsıyla İtalyanlar, mücevher bölümünde kan kaybediyor, Türkler ise bu alanda öne çıkıyor. Kamar, hususla ilgili şunları söylüyor: “Dünya mücevher pazarında son 10 yıldır tertipli olarak pazar hissesini yükselten iki ülke var. Biri Türkiye, oburu de Çin. ötürüsıyla İtalya, bu rakipler karşısında kan kaybediyor. Bir bakıyorsunuz Türkler, ABD’ye fuara gidiyor, ABD’liler alım yapmak için öbür yere gitme gereksinimi hissetmiyor. Hong Kong’a 100’e yakın firmayla gidiyoruz, kendi ülkemizdeki İstanbul fuarında 10 sene evvel 2-3 holümüz vardı artık 5-6 hole çıktık, her alanda güçleniyoruz. İtalyanlar bu tarafta giderek daralıyorlar. Bizdeki üretici sayısı artarken İtalya’daki üretici sayısı azalıyor.”
İtalyan firmaların, Türk firmalarının rekabetçi fiyatlarıyla da yarışamadıklarını söyleyen Kamar, şöyleki devam ediyor: “İtalyanlar, şayet para kazanıyorsa bir işi yaparlar, para kazanmazlarsa yapmazlar. Türkler o denli değil, bir iş baş başa gelse bile kolay kolay pes etmezler. İtalyanlar, ‘Türkler x eserini 5 Euro yapmış, biz de 4 Euro yapalım’ demez, işi bırakırlar. 30 yıldır bu fuara katılıyoruz, benim tanıdığım İtalyanların yüzde 70’i kayboldu. Onun için de, bu holler küçülüyor. Birden fazla firma kapandı. Dünyada fuarlara katılan Türk firma sayısı artıyor. Biz, fuarlara her sene 20-30 firma katılırken artık 100’lere geldik.”
Pazar hissemiz artıyor
Türkiye’nin mücevher ihracatı resmi sayılara nazaran 6.7 milyar dolar fakat TÜİK sayılarına bakılırsa dahili süreç rejimini, hür bölgeleri buna eklediğimiz vakit sayı 11 milyar doları buluyor. Bundan 15 yıl evvel kendi alanında dünya ticaretinden yüzde 0.5 hisse alan kesim, bu oranı bugün yüzde 5’e çıkarmış durumda. Mustafa Kamar, “Pay aldığımız ülke İtalya. aslına bakarsan bir Çinliler alıyor onlardan hisse, bir de biz alıyoruz. İtalyanlar kendilerini o kadar süratli yenileyemiyorlar. Bir de nüfus gençleşmiyor burada. Sonuç olarak İtalya’nın değerli dallarından biri olan mücevher kan kaybediyor” diyor.
Kamar, Türkiye’nin son senelerda kıymetli pazar hissesine ulaşmayı başardığı ülkelerin başında ise ABD’nin geldiğini söylüyor. 2 yıl evvel ABD’ye 250 milyon dolarlık mücevher ihracatı yapan Türkiye’nin bugün sayısı 1 milyar dolara çıkarmayı başardığını anlatan Kamar, bu önü açık seyahatte kimi ıstıraplarla da karşılaştıklarını söylüyor. Kamar şunları anlatıyor: “Bildiğiniz üzere ABD son devirde Çin’den her alanda alımı azaltmaya çalışıyor. Bizim dalda de ABD’de önümüz açık lakin bu yolda hiç beklemediğimiz bir pürüz çıktı karşımıza: İstihdam… Biz ABD’nin volümlü alımına vardiyayı 2’ye 3’e çıkararak karşılık veririz diye düşündük, lakin bunun için kâfi elemanımız yok. Personel bulamıyoruz, mevcut çalışanlar da firmalar içinde inanılmaz maaş farklarıyla transfer sürecine girdi. Son bir yılda mücevher kesiminde çalışanların maaşları neredeyse yüzde 100 arttı. Artık bu personel bulma problemini çözmeye çalışıyoruz. Liselerde tanıtım günlerine başladık. Lakin istihdam meselesini üretimi Anadolu’ya taşıyarak da çözme üzere bir projemiz var. Şayet kesimde bu mevzuyu da rayına oturtursak mücevherin önü epey açık. Şu anda lakin 2 vardiya çalışabiliyoruz.”
Rusya mücevherde alımı artırabilir
Rusya’nın Ukrayna’ya başlatmış olduğu harekatla ilgili de konuşan Mustafa Kamar, Putin’in Avrupa’nın lüks tüketim mallarını ülkeye sokmama sonucunın Türk mücevher kesimi için fırsat yaratacağını söylemiş oldu. Savaş sona erse bile Putin ve Rus iş dünyasının AB’ye karşı tavrının fazlaca sert olacağını varsayım ettiklerini belirten Kamar, “Bundan Türk turİzmi kadar mücevher bölümü de olumlu etkilenir. Bu yaz aslına bakarsanız Rus zenginler turizmde Türkiye’yi tercih eder” dedi. Lakin her bölümde olduğu üzere mücevher bölümünün de dünyada meydana gelebilecek her türlü siyasi ve coğrafik risklere karşı pazar çeşitlemesine gitmesi gerektiğini belirten Kamar, “Şu anda onlarca ülkeye ihracatımız var lakin bu ihracatın yüzde 50’si Dubai, Irak ve ABD’ye gerçekleştiriliyor. Bu, riskli bir tablo. Bunu, her ülkeden yüzde 10 hisse alacağımız biçimde organize etmemiz kural. Bu hususta çalışmalar yapıyoruz. Bölümün 2023 ihracat amacı 12 milyar dolar. Şayet ihracatla ilgili külfetli olan birtakım bahisler çözülürse, bölüm bu sayısı yakalar. 2023 gaye sayısını yakalayan tek bölüm oluruz üzere gözüküyor. 2021’de ihracatını yüzde 80 büyütmeyi başaran bölümümüz, şu ana kadar ihracatta bir daha yüzde 40 büyümeyi başardı” diye konuştu.
Türkler atağa kalktı
Fuarda bir ortaya geldiğimiz Mücevher İhracatçıları Birliği Lideri Mustafa Kamar’la, Türk mücevher dalının dünyadaki pozisyonunu konuştuk. Vicenza fuarının, ABD, Hong Kong ve İstanbul ile birlikte dünyanın en büyük 4 fuarı içinde yer aldığını söyleyen Kamar, fuarın aslında her yıl ocak ayında yapıldığını lakin bu yıl pandemi niçiniyle mart ayına ertelendiğini söylemiş oldu. 30 yıldır Vicenza fuarına katılan Kamar’ın tertiple ilgili yorumları elbette hayli kıymetli. Kamar’a göre Vicenza fuarı ve ötürüsıyla İtalyanlar, mücevher bölümünde kan kaybediyor, Türkler ise bu alanda öne çıkıyor. Kamar, hususla ilgili şunları söylüyor: “Dünya mücevher pazarında son 10 yıldır tertipli olarak pazar hissesini yükselten iki ülke var. Biri Türkiye, oburu de Çin. ötürüsıyla İtalya, bu rakipler karşısında kan kaybediyor. Bir bakıyorsunuz Türkler, ABD’ye fuara gidiyor, ABD’liler alım yapmak için öbür yere gitme gereksinimi hissetmiyor. Hong Kong’a 100’e yakın firmayla gidiyoruz, kendi ülkemizdeki İstanbul fuarında 10 sene evvel 2-3 holümüz vardı artık 5-6 hole çıktık, her alanda güçleniyoruz. İtalyanlar bu tarafta giderek daralıyorlar. Bizdeki üretici sayısı artarken İtalya’daki üretici sayısı azalıyor.”
İtalyan firmaların, Türk firmalarının rekabetçi fiyatlarıyla da yarışamadıklarını söyleyen Kamar, şöyleki devam ediyor: “İtalyanlar, şayet para kazanıyorsa bir işi yaparlar, para kazanmazlarsa yapmazlar. Türkler o denli değil, bir iş baş başa gelse bile kolay kolay pes etmezler. İtalyanlar, ‘Türkler x eserini 5 Euro yapmış, biz de 4 Euro yapalım’ demez, işi bırakırlar. 30 yıldır bu fuara katılıyoruz, benim tanıdığım İtalyanların yüzde 70’i kayboldu. Onun için de, bu holler küçülüyor. Birden fazla firma kapandı. Dünyada fuarlara katılan Türk firma sayısı artıyor. Biz, fuarlara her sene 20-30 firma katılırken artık 100’lere geldik.”
Pazar hissemiz artıyor
Türkiye’nin mücevher ihracatı resmi sayılara nazaran 6.7 milyar dolar fakat TÜİK sayılarına bakılırsa dahili süreç rejimini, hür bölgeleri buna eklediğimiz vakit sayı 11 milyar doları buluyor. Bundan 15 yıl evvel kendi alanında dünya ticaretinden yüzde 0.5 hisse alan kesim, bu oranı bugün yüzde 5’e çıkarmış durumda. Mustafa Kamar, “Pay aldığımız ülke İtalya. aslına bakarsan bir Çinliler alıyor onlardan hisse, bir de biz alıyoruz. İtalyanlar kendilerini o kadar süratli yenileyemiyorlar. Bir de nüfus gençleşmiyor burada. Sonuç olarak İtalya’nın değerli dallarından biri olan mücevher kan kaybediyor” diyor.
Kamar, Türkiye’nin son senelerda kıymetli pazar hissesine ulaşmayı başardığı ülkelerin başında ise ABD’nin geldiğini söylüyor. 2 yıl evvel ABD’ye 250 milyon dolarlık mücevher ihracatı yapan Türkiye’nin bugün sayısı 1 milyar dolara çıkarmayı başardığını anlatan Kamar, bu önü açık seyahatte kimi ıstıraplarla da karşılaştıklarını söylüyor. Kamar şunları anlatıyor: “Bildiğiniz üzere ABD son devirde Çin’den her alanda alımı azaltmaya çalışıyor. Bizim dalda de ABD’de önümüz açık lakin bu yolda hiç beklemediğimiz bir pürüz çıktı karşımıza: İstihdam… Biz ABD’nin volümlü alımına vardiyayı 2’ye 3’e çıkararak karşılık veririz diye düşündük, lakin bunun için kâfi elemanımız yok. Personel bulamıyoruz, mevcut çalışanlar da firmalar içinde inanılmaz maaş farklarıyla transfer sürecine girdi. Son bir yılda mücevher kesiminde çalışanların maaşları neredeyse yüzde 100 arttı. Artık bu personel bulma problemini çözmeye çalışıyoruz. Liselerde tanıtım günlerine başladık. Lakin istihdam meselesini üretimi Anadolu’ya taşıyarak da çözme üzere bir projemiz var. Şayet kesimde bu mevzuyu da rayına oturtursak mücevherin önü epey açık. Şu anda lakin 2 vardiya çalışabiliyoruz.”
Rusya mücevherde alımı artırabilir
Rusya’nın Ukrayna’ya başlatmış olduğu harekatla ilgili de konuşan Mustafa Kamar, Putin’in Avrupa’nın lüks tüketim mallarını ülkeye sokmama sonucunın Türk mücevher kesimi için fırsat yaratacağını söylemiş oldu. Savaş sona erse bile Putin ve Rus iş dünyasının AB’ye karşı tavrının fazlaca sert olacağını varsayım ettiklerini belirten Kamar, “Bundan Türk turİzmi kadar mücevher bölümü de olumlu etkilenir. Bu yaz aslına bakarsanız Rus zenginler turizmde Türkiye’yi tercih eder” dedi. Lakin her bölümde olduğu üzere mücevher bölümünün de dünyada meydana gelebilecek her türlü siyasi ve coğrafik risklere karşı pazar çeşitlemesine gitmesi gerektiğini belirten Kamar, “Şu anda onlarca ülkeye ihracatımız var lakin bu ihracatın yüzde 50’si Dubai, Irak ve ABD’ye gerçekleştiriliyor. Bu, riskli bir tablo. Bunu, her ülkeden yüzde 10 hisse alacağımız biçimde organize etmemiz kural. Bu hususta çalışmalar yapıyoruz. Bölümün 2023 ihracat amacı 12 milyar dolar. Şayet ihracatla ilgili külfetli olan birtakım bahisler çözülürse, bölüm bu sayısı yakalar. 2023 gaye sayısını yakalayan tek bölüm oluruz üzere gözüküyor. 2021’de ihracatını yüzde 80 büyütmeyi başaran bölümümüz, şu ana kadar ihracatta bir daha yüzde 40 büyümeyi başardı” diye konuştu.