‘Otizmde erken teşhis hayat kurtarıyor’
Meltem Günay – Otizmde ‘erken tanı’nın hayat kurtardığını vurgulayan Tohum Otizm Vakfı Genel Müdürü Suat Kardaş, eğitimle otizmli çocukların ve ailelerin hayatlarının nasıl değişebileceğini anlattı. Kardaş, “Bu çocukların haftada en az 20, en çok 40 saat özel eğitim alması gerekiyor. Lakin devlet şu anda 8 saat ferdî, 4 saat küme fiyatı olmak üzere toplam 12 saat eğitim rapor bedeli ödüyor. Ailelere verilen bu dayanağın kesinlikle artırılması gerekiyor” dedi.
‘Altyapı yetersiz’
Otizmin görülme sıklığının arttığını, her 54 çocuktan birinin otizm tanısı aldığı ya da alacağının iddia edildiğini belirten Kardaş şunları söylemiş oldu: “Tam sayıyı tespit etmek güç, çabucak hemen aileler tanıyı yeni almakta, sıhhat kuruluşları otizmli çocukları takip etme konusunda kâfi altyapıya sahip değil. Türkiye’de 84 milyon nüfus olduğunu düşünürsek 1.5 milyonun üzerinde otizmli insan sayısı çıkıyor. Buna çekirdek aileyi de eklediğimizde Türkiye’de yaklaşık 5 – 5.5 milyonu etkileyen toplumsal bir olguyla karşı karşıyayız. Dermanıyla ilgili de elimizdeki en kuvvetli enstrüman eğitim. Türkiye’de eğitim çağında 434 bin otizmli birey var ve bunların yalnızca yüzde 10’u eğitime erişebiliyor. Eğitime erişenlerin de ayrımcılığa uğradığını her gün duyuyoruz. Özel eğitim sınıfları epey yetersiz, okula geldiklerinde önemli ayrımcılığa uğrayabiliyorlar, nitelikli eğitim konusunda önemli problemler yaşanıyor. Eğitim bu yüzden çok kritik. Kamu bunun için kaynak ayırıyor diyoruz. Bu çocukların pürüz durumlarına bakılırsa haftada en az 20, en hayli 40 saat eğitim alması gerekiyor. Devlet şu anda ayda 8 saat ferdî, 4 saat küme olmak üzere 12 saatlik eğitim raporu bedelini ödüyor. Bu fazlaca yetersiz, artırılması gerekiyor. bir daha verilen eğitimin de denetlenmesi, verilen dayanağın verimli ve efektif biçimde kullanılmasını teminat altına alacak biçimde kullanılması gerekiyor. Biz vakıf olarak dezavantajlı çocuklara burs veriyoruz. Şu ana kadar okulumuzdan 2 bin 460 çocuk mezun oldu, bunların bin 100’üne burs verdik. Tek başımıza deva olmak üzere bir argümanımız yok. Burada su kadar, ekmek kadar acil bir durum var. Bu çocukların nitelikli eğitime erişmeleri konusunda efor göstermemiz, iş birliği modelini geliştirmemiz gerekiyor.”
Aileler eğitim ödemesinde zorlanıyor
Devlet, otizmli çocukların ailelerine ayda 12 seanslık eğitim fiyatı olarak bin 191 lira 25 kuruş ödeme yapıyor. Aileler rapor aldıktan daha sonra bu bedel eğitim alacakları kuruma veriliyor. Ancak uzmanlar bu çocukların haftada 40 saate varan özel eğitim almaları gerektiğini belirtiyor. Bu da ayda 160 saati buluyor. Özel eğitim fiyatları de kurumlara göre saati 200 – 250 lira içinde değişiyor. Geri kalan ölçüsü ise aileler kendileri ödemeye çalışıyor.
Sema Parıltı Karabulur’un oğlu Buyruk, Tohum Otizm Vakfı’nda eğitim görüyor.
‘Türkiye’de standartların aşikâr olmaması sorunu yaşanıyor’
Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Okul Öncesi Eğitimi Anabilim Kolu Öğretim Üyesi Prof. Dr. Bülbin Sucuoğlu, üç yaş civarından itibaren otizmli çocukların kesinlikle akranlarıyla beraberliğinin sağlanması gerektiğinin altını çizerken, “Otizm spektrum bozukluğu olan çocukların da dahil olduğu büyük bir araştırmada da gördük ki, öğretmenler ve okul hiç bir şey yapmasa bile çocuğun yalnızca okula gidiyor olması o çocuğun tüm gelişim alanlarında önemli bir fark yaratıyor. Akranlarına yetişemiyor ancak ortadaki fark kapanıyor, ilerleme suratları artıyor” dedi.
‘Bütünleşme şart’
Lakin çocukların okul öncesi eğitime gittiklerinde birtakım sorunlar ile karşılaştıklarını, öğretmenlerin bunu kendi sorumluluklarında görmediklerini ve bu çocukları tanımadıklarını anlatan Prof. Dr. Sucuoğlu, “Sınıfların kalabalık olması üzere birfazlaca niçinden dolayı öğretmenler bu çocuklara yeteri kadar dayanak olamıyor. bu biçimde da ‘otizmli çocuklar için kaynaştırma olmaz’
ya da ‘okula bir de özel eğitimci lazım’ deniliyor. Bütün bu sıkıntılar bir ortaya geldiğinde bütünleştirme eğitiminden istenilen fayda alınamıyor, emellere ulaşılamıyor. halbuki dünyanın her yerinde bunun yararlı olduğu iki defa iki eşittir dört kadar kesin. Bütünleştirme bir sistem olarak ortaya konulduğunda çocukların ileriye dönük kazanımları olduğunu biliyoruz. Artık ‘Otizmli çocuklar olağan okullara gitmeli mi’ kanısını tartışmıyoruz, en düzgününü nasıl yapabileceğimizi tartışıyoruz” diye konuştu.
Bu noktada Prof. Dr. Bülbin Sucuoğlu’nun altını çizdiği sorun ise devletin bütünleştirmeye yönelik bir sisteminin olmaması. “Bunun bir standardı var lakin Türkiye’de çocuk sınıfa yerleştiriliyor, kapı çekilip çıkılıyor. Öğretmen ve ebeveyn baş başa kalıyor” diyen Prof. Dr. Sucuoğlu kelamlarını şu biçimde sürdürdü: “Olan da onlara oluyor. Öğretmenler için de üzülüyorum, 60 kişilik sınıfta üç otizmli çocuk ya da iki otizmli, bir zihinsel yetersizliği olan çocuğu blunan öğretmenler var. Ebeveynler kendi kendilerine deva bulmaya çalışıyorlar. Ebeveyn çocuğunu okula yazdırıyor, kapıyı çekip çıkıyor ne yapsın, okul müdürü öğretmene diyor ki sen baş et sorun istemem. Öbür taraftan anne öğretmene kızıyor, öğretmen ebeveyne kızıyor. Türkiye’de 1983’den beri kaynaştırma eğitimi var fakat bununla ilgili ne elde ettik sorusunun cevabı yok. Bunlar olmayınca da ilerleyemiyoruz, hatta sorunları bile goremiyoruz. Sisteme giren çocuklara ne oluyor, gittikleri okullarda başarılı oluyorlar mı, öğretmenlerin kuvvetlikleri ne, bu kuvvetlikler nasıl çözülür elimizde data olmadığı için bunu da bilmiyoruz. bu biçimde bir karmaşa ortasındayız.”
BİTTİ
Meltem Günay – Otizmde ‘erken tanı’nın hayat kurtardığını vurgulayan Tohum Otizm Vakfı Genel Müdürü Suat Kardaş, eğitimle otizmli çocukların ve ailelerin hayatlarının nasıl değişebileceğini anlattı. Kardaş, “Bu çocukların haftada en az 20, en çok 40 saat özel eğitim alması gerekiyor. Lakin devlet şu anda 8 saat ferdî, 4 saat küme fiyatı olmak üzere toplam 12 saat eğitim rapor bedeli ödüyor. Ailelere verilen bu dayanağın kesinlikle artırılması gerekiyor” dedi.
‘Altyapı yetersiz’
Otizmin görülme sıklığının arttığını, her 54 çocuktan birinin otizm tanısı aldığı ya da alacağının iddia edildiğini belirten Kardaş şunları söylemiş oldu: “Tam sayıyı tespit etmek güç, çabucak hemen aileler tanıyı yeni almakta, sıhhat kuruluşları otizmli çocukları takip etme konusunda kâfi altyapıya sahip değil. Türkiye’de 84 milyon nüfus olduğunu düşünürsek 1.5 milyonun üzerinde otizmli insan sayısı çıkıyor. Buna çekirdek aileyi de eklediğimizde Türkiye’de yaklaşık 5 – 5.5 milyonu etkileyen toplumsal bir olguyla karşı karşıyayız. Dermanıyla ilgili de elimizdeki en kuvvetli enstrüman eğitim. Türkiye’de eğitim çağında 434 bin otizmli birey var ve bunların yalnızca yüzde 10’u eğitime erişebiliyor. Eğitime erişenlerin de ayrımcılığa uğradığını her gün duyuyoruz. Özel eğitim sınıfları epey yetersiz, okula geldiklerinde önemli ayrımcılığa uğrayabiliyorlar, nitelikli eğitim konusunda önemli problemler yaşanıyor. Eğitim bu yüzden çok kritik. Kamu bunun için kaynak ayırıyor diyoruz. Bu çocukların pürüz durumlarına bakılırsa haftada en az 20, en hayli 40 saat eğitim alması gerekiyor. Devlet şu anda ayda 8 saat ferdî, 4 saat küme olmak üzere 12 saatlik eğitim raporu bedelini ödüyor. Bu fazlaca yetersiz, artırılması gerekiyor. bir daha verilen eğitimin de denetlenmesi, verilen dayanağın verimli ve efektif biçimde kullanılmasını teminat altına alacak biçimde kullanılması gerekiyor. Biz vakıf olarak dezavantajlı çocuklara burs veriyoruz. Şu ana kadar okulumuzdan 2 bin 460 çocuk mezun oldu, bunların bin 100’üne burs verdik. Tek başımıza deva olmak üzere bir argümanımız yok. Burada su kadar, ekmek kadar acil bir durum var. Bu çocukların nitelikli eğitime erişmeleri konusunda efor göstermemiz, iş birliği modelini geliştirmemiz gerekiyor.”
Aileler eğitim ödemesinde zorlanıyor
Devlet, otizmli çocukların ailelerine ayda 12 seanslık eğitim fiyatı olarak bin 191 lira 25 kuruş ödeme yapıyor. Aileler rapor aldıktan daha sonra bu bedel eğitim alacakları kuruma veriliyor. Ancak uzmanlar bu çocukların haftada 40 saate varan özel eğitim almaları gerektiğini belirtiyor. Bu da ayda 160 saati buluyor. Özel eğitim fiyatları de kurumlara göre saati 200 – 250 lira içinde değişiyor. Geri kalan ölçüsü ise aileler kendileri ödemeye çalışıyor.
Sema Parıltı Karabulur’un oğlu Buyruk, Tohum Otizm Vakfı’nda eğitim görüyor.
‘Türkiye’de standartların aşikâr olmaması sorunu yaşanıyor’
Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Okul Öncesi Eğitimi Anabilim Kolu Öğretim Üyesi Prof. Dr. Bülbin Sucuoğlu, üç yaş civarından itibaren otizmli çocukların kesinlikle akranlarıyla beraberliğinin sağlanması gerektiğinin altını çizerken, “Otizm spektrum bozukluğu olan çocukların da dahil olduğu büyük bir araştırmada da gördük ki, öğretmenler ve okul hiç bir şey yapmasa bile çocuğun yalnızca okula gidiyor olması o çocuğun tüm gelişim alanlarında önemli bir fark yaratıyor. Akranlarına yetişemiyor ancak ortadaki fark kapanıyor, ilerleme suratları artıyor” dedi.
‘Bütünleşme şart’
Lakin çocukların okul öncesi eğitime gittiklerinde birtakım sorunlar ile karşılaştıklarını, öğretmenlerin bunu kendi sorumluluklarında görmediklerini ve bu çocukları tanımadıklarını anlatan Prof. Dr. Sucuoğlu, “Sınıfların kalabalık olması üzere birfazlaca niçinden dolayı öğretmenler bu çocuklara yeteri kadar dayanak olamıyor. bu biçimde da ‘otizmli çocuklar için kaynaştırma olmaz’
ya da ‘okula bir de özel eğitimci lazım’ deniliyor. Bütün bu sıkıntılar bir ortaya geldiğinde bütünleştirme eğitiminden istenilen fayda alınamıyor, emellere ulaşılamıyor. halbuki dünyanın her yerinde bunun yararlı olduğu iki defa iki eşittir dört kadar kesin. Bütünleştirme bir sistem olarak ortaya konulduğunda çocukların ileriye dönük kazanımları olduğunu biliyoruz. Artık ‘Otizmli çocuklar olağan okullara gitmeli mi’ kanısını tartışmıyoruz, en düzgününü nasıl yapabileceğimizi tartışıyoruz” diye konuştu.
Bu noktada Prof. Dr. Bülbin Sucuoğlu’nun altını çizdiği sorun ise devletin bütünleştirmeye yönelik bir sisteminin olmaması. “Bunun bir standardı var lakin Türkiye’de çocuk sınıfa yerleştiriliyor, kapı çekilip çıkılıyor. Öğretmen ve ebeveyn baş başa kalıyor” diyen Prof. Dr. Sucuoğlu kelamlarını şu biçimde sürdürdü: “Olan da onlara oluyor. Öğretmenler için de üzülüyorum, 60 kişilik sınıfta üç otizmli çocuk ya da iki otizmli, bir zihinsel yetersizliği olan çocuğu blunan öğretmenler var. Ebeveynler kendi kendilerine deva bulmaya çalışıyorlar. Ebeveyn çocuğunu okula yazdırıyor, kapıyı çekip çıkıyor ne yapsın, okul müdürü öğretmene diyor ki sen baş et sorun istemem. Öbür taraftan anne öğretmene kızıyor, öğretmen ebeveyne kızıyor. Türkiye’de 1983’den beri kaynaştırma eğitimi var fakat bununla ilgili ne elde ettik sorusunun cevabı yok. Bunlar olmayınca da ilerleyemiyoruz, hatta sorunları bile goremiyoruz. Sisteme giren çocuklara ne oluyor, gittikleri okullarda başarılı oluyorlar mı, öğretmenlerin kuvvetlikleri ne, bu kuvvetlikler nasıl çözülür elimizde data olmadığı için bunu da bilmiyoruz. bu biçimde bir karmaşa ortasındayız.”
BİTTİ