Paletçi de mermerci de ‘kereste’den şikayetçi

Bilgin

Global Mod
Global Mod
Hatice AYDOĞAN ÖZSÖKMEN

Kereste tedarikinde yaşanan aksamalar ahşap palet üreticilerini olumsuz etkiledi. Yılbaşından bu yana üç kat artan kereste fiyatları hem ahşap kasa, palet ve bandıl üretimi yapan firmaları birebir vakitte mermer firmalarının ambalaj maliyetlerini yükseltti. Geçtiğimiz ay Ticaret Bakanlığı’nın yayımladığı yonga levha ve lif levha ile kereste mamüllerinin ihracını kayda bağlayan bildiriye karşın iç piyasada kereste fiyatlarındaki artışın sürat kesmediğinin kaydeden firma yetkilileri, ihracatın denetlenmesi ve fiyatların makul düzeylere çekilmesi için acil tahlil bekliyor. İhalelere yüksek fiyatlardan giren büyük ölçekli ihracatçı firmaların yapay fiyat artışına niye olduklarını kaydeden ahşap kasa üreticileri, her hafta yapılan ihalelerde yüzde 5-7 oranında bir fiyat artışın kelam konusu olduğunu belirterek, ziyanlarının arttığını, müşteri kaybetmeye devam ettiklerini söylemiş olduler. İç piyasada fiyat artışının durdurulması için kereste ihracatın kısıtlanmasını isteyen Afyonlu ahşap palet üreticileri DÜNYA’ya yaptıkları açıklamada yüksek fiyatlardan alım yapamayan küçük ölçekli firmaların bulunduğunu, tahlil üretilememesi durumunda bölümde iflasların gündeme gelebileceğini tabir ettiler.

“Suntacı ihaleye giriyor fiyatı yükseltiyor”

Dünyada kereste arzının talebe göre düşük kaldığını kaydeden Yalçın Ekmekçioğlu Orman Eserleri İdare Şurası Lideri Mehmet Ekmekçioğlu, bu niçinle milletlerarası piyasalardaki fiyatın yükseldiğini vurgulayarak şunları söylemiş oldu: “Türkiye’de ise kereste fiyatları dünyaya göre fazlaca düşük. Yurtharicinden gelen taleplere, piyasanın fazlaca üstünde fiyatlarla karşılık vermek isteyen sunta firmaları, ihalelerde başlangıç sayılarını yüksek tutarak alım yapıyor. Suntacılar ihalelerde fiyatı istediği kadar yükseltebiliyor. Zira fiyatı ne kadar yükseltirse yükseltsin milletlerarası piyasaların altında satacak ve rekabette öne geçecek. Üretimi azaltan İsrail, Almanya üzere ülkeler Türkiye’den hammadde almak istiyor. Suriye, Kuveyt ve Irak yüksek tonajlarda, tonu 2 bin -2 bin 500 liradan alım yapmaya hazır. Bu istikamette gelen talepler ve ihracata çalışmak isteyen sunta firmalarının yüksek fiyattan alımları iç piyasada istikrarları bozdu. Bu niçinle iç piyasada fiyatlar daima yükseliyor. Yerli üretici, üretimine devam etmek ve müşterilerinin taleplerini karşılayabilmek için yapay olarak artan fiyatlarla alım yapmak zorunda kalıyor. Maliyetlerdeki artışı da müşterilerine yansıtıyor. ötürüsıyla ihracata gönderilen hammadde, yerli üreticiyi hem alımda, hem üretimde tıpkı vakitte satışlarda zorlamaya devam ediyor. Kereste fiyatları yılbaşından bu yana artış 3 katına ulaştı. Geçtiğimiz yıl ton başına 400-420 liradan başlayan tomruk ihaleleri, bugün 1.200-1.300 liraya kadar tırmandı. Mermer kasalarında kullandığımız kerestenin fiyatı yüzde 30 arttı. Yakın vakitte bir daha artırım yapmak zorunda kalacağız. Son 6 aydır her hafta ihalelerde fiyat yüzde 5-7 oranında artıyor. Kasa fiyatı 90 liradan 200 liraya çıktı. İlerleyen günlerde 250-240 liranın da üstüne çıkacaktır. meblağları önbakılırsamiyoruz”.

“Yüksek fiyat müşteri ve üreteci kaybettiriyor”

“Sektör oyuncularımızı kaybediyoruz” diyen Akçinli Kereste firma sahibi Basri Manış ise, da kereste ihracatındaki artışın iç piyasaya yüksek fiyat olarak yansıdığını ve bu süreçte müşteri kaybı yaşadıklarını söylemiş oldu. Maliyetlerdeki süratli artışa karşın ziyanına üretim yapan firmalar olduğunu vurgulayan Manış şu biçimde devam etti; “Ciddi bir yatırım ile bölüme girmiş, pandemi sürecinde borçlanmış ve finansal meseleler yaşayan firmalar piyasadaki rekabete dayanmakta zorluk çekiyor. İflas noktasına gelenler var. Lakin yatırımları ve borçları niçiniyle direnmek zorundalar. Firma olarak yalnızca nisan ayındaki artıştan dolayı 500 bin liralık bir ziyanımız oldu. Çalıştığımız müşterilerimizi kaybettik. Firma kayıpları azaldığında mermercilerin de seçenekleri azalıyor. Rekabet ortamı daralıyor. Kereste ihracatının durdurulması ve fiyatın makul düzeye çekilmesini istiyoruz.”

Karaman: “Türkiye stagflasyonu yaşıyor”

Ahşap kasa fiyatlarındaki artış mermer firmalarının ambalaj maliyetlerini de olumsuz etkilediğini söz eden Martolia Mermer Genel Müdürü Nurettin Karaman, yılbaşından bu yana ahşap kasa meblağlarında, boyutuna nazaran yüzde 60-80, plastik ambalajlarda ise yüzde 40-50 bandında bir artış yaşandığını kaydetti. “Ambalaj mamüllerinin yanında navlun, elektrik ve mazot bedellerindeki artış bizleri de direkt ve dolaylı olarak etkiledi” diyen Karaman, “Yıllık kontratlarla çalışıyoruz.

Lakin devam eden belirsizlik ortamı, inişli çıkışlı kur dalgalanmaları niçiniyle maliyetlerimizi denetim edemiyor, yönetemiyoruz. İhracat geliri dolar olan bir bölüm olmamıza karşın stabil bir piyasada iş yapmak istiyoruz. Maliyetlerdeki yükseliş mermer ihracatçılarını memleketler arası rekabette de olumsuz istikamette etkiliyor ve kar marjlarının önemli manada düşmesine niye oluyor. Bu süreçte, maliyetlerdeki dalgalanmalar ile yaşamaya devam edeceğiz. Türkiye, bugün stagflasyonu yaşıyor. İhracat gelirimiz dolarla olduğu için mermer bölümüne yansımıyor üzere görünse de dalımızda maliyetlerini yönetemediği için finansal meseleleri artan değerli sayıda firma var.”

Endüstricinin “Üretsem mi üretmesem mi? çıkmazı

Ambalaj fiyatının toplam maliyetteki hissesinin arttığına dikkat çeken Çıldıroğulları Şirketler Kümesi COO’su Mehmet Emin Çıldır da, “aslına bakarsan yılbaşından bu yana elektrik, doğalgaz, mazot ve navlundaki artışlarla maliyetlerimizi denetim edemez hale geldik. Bir de kurdaki yükselişi fırsat goren yurtdışı müşterilerimiz fiyatlarda indirim istiyor. Kurdaki süratli hareketlilik sürdürülebilir değil bizim açımızdan. Finansal problemlerimiz artıyor. Bugün Türkiye’de şimdi her dalda hem girdi teminin de tıpkı vakitte meblağlarında bir istikrar sorunu yaşanıyor. Üretici ‘Üretsem mi, stoklasam mı?’ ya da ‘İş yapsam mı, yapmasam mı?’ diye düşünüyor. Sabit masraflarımız aslına bakarsan yüksek, girdi maliyetlerimizde süratle yükseliyor” diyerek bölümün yaşadığı meseleleri aktardı.

Küçük ölçekli firmalar rekabette zorlanıyor

Afyon’daki mermer üretimine bağlı olarak epey sayıda ahşap kasa üreticisi firmanın bulunduğunu kaydeden İscehisar Mermerciler Derneği Lideri Muharrem Çakmak, kasa fiyatlarındaki artışın mermer ihracatçıları açısından satış fiyatına dahil edilmesi niçiniyle önemli bir karşılığı olmasa da hem yurt ortasında birebir vakitte yurt haricinde fiyat üzerinden yapılan rekabette bilhassa piyasada yeni girmiş ve küçük ölçekli firmaları olumsuz tarafta etkilediğini tabir etti. Çakmak, “Mermer ihracatı devam etse de satışlarda geçmiş senelera bakılırsa düşüşler yaşanıyor. Başka yandan mermer üreticileri ve ihracatçıları başta navlun ve harç bedellerindeki artış olmak üzere doğalgaz ve elektrik artırımları ile bir arada toplam üretim maliyetlerindeki yükselişten olumsuz tarafta etkilenmeye devam ediyor” değerlendirmesinde bulundu.