Satala’da Urartu savaşçısının bronz kemeri bulundu!
Kelkit’in Sadak köyü hudutlarında, Roma İmparatorluğu’nun doğu sonundaki 4 büyük lejyondan 15’inci Apollinaris Lejyonu’nun 600 yıl karar sürdüğü Satala Antik Kenti’nde; 4 yıl evvel Kültür ve Turizm Bakanlığı, Müzeler Genel Müdürlüğü, Gümüşhane Valiliği ve Türk Tarih Kurumu’nun dayanağıyla 25 dönüm alanda hafriyat başlatıldı. Lejyonun ana kampı kabul edilen ‘Castrum’daki hafriyatlarda, Urartu periyodundan kalma, üzerinde baş ilah Haldi ile bitki ve hayvan sembollerinin yer aldığı savaşçılara ilişkin bronz kemer ile galeri, seramik modül ve taş figürlere ulaşıldı.
‘ÖNEMLİ BULGULAR KEŞFETTİK’
Bartın Üniversitesi Arkeoloji Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürü Hafriyat Lideri Doç. Dr. Şahin Yıldırım, 15’inci Apollinaris Lejyonu’nun, Roma İmparatorluğu’nun en görkemli lejyonlarından olduğunu; Trabzon’dan Suriye’ye uzanan Roma askeri yolunu korumak, askeri stratejik problemleri çözmek ve inançlı çizgi oluşturmak hedefiyle kurulduğunu söylemiş oldu. Satala Antik Kenti’ndeki hafriyatlarda değerli bulgular keşfettiklerini söyleyen Yıldırım, “Elde ettiğimiz bulgular bu kentin milattan evvel 3 bine kadar indiğini gösteren kalıntıları bize sundu. Burada geç tunç çağı ve erken demir çağı başlarına tarihlendirilen bir mezar bulduk. Mezar bize kent içerisinde bir höyük olduğunu gösterdi. Katmanların traşlanıp lejyonun buraya kurulduğunu görüyoruz. Roma İmparatorluğu lejyonuna ilişkin yapılarla birlikte daha sonrasında Geç Roma İmparatorluğu ve Bizans’ın başı olarak nitelendirilen erken Hristiyanlık devrine ilişkin büyük ölçekli yapılarla karşılaştık. Sütunlu revaklı bir galeri de ortaya çıkarıldı. Bu yapı tahminen bir bazilikaydı ancak Orta Bizans devirlerinde bir hamam yapısına dönüştürülmüş” dedi.
‘URARTU DEVRİNDE YERLEŞİM YERİYMİŞ’
Kazıdaki en kıymetli keşfin, Urartu Devleti’nin bölgedeki varlığını ispatlayan bulgular olduğunu belirten Doç. Dr. Yıldırım, “Bizim açımızdan epeyce değerli olan kentin Urartu devrinde de yerleşim yeri olduğunu gösteren değerli bulgular çıkması. Kurtarma hafriyatı sırasında çıkan bulgulardan biri Urartu savaşçısının kemeri. Urartular, Doğu Anadolu’da demir çağının en görkemli topluluklarından bir tanesi. Demir çağı seramikleri bize Urartu devrini gösteriyordu lakin bir yerleşim yeri olduğuna dair epeyce fazla bulgumuz yoktu. Satala’nın Urartu periyodunda de değerli bir yerleşim yeri olduğunu bize gösterdi. Özellikle bulduğumuz savaşçı kemeri, mezar ve kalıntılar buranın Urartu devrinde de Karadeniz’in ana çizgisinde tahminen de Trabzon’a kadar olan yol sınırında bir Urartu ünitesi olduğunu da göstermiş oldu” diye konuştu.
Doç. Dr. Yıldırım, seramik bulgularla bir arada bölgenin tarihinin 5 bin yıl öncesine uzandığını kaydederek, “Urartu ile birlikte burada 3 bin yıllık bir yerleşimin olduğunu, seramik bulguları da göz önüne alırsak milattan evvel 3 bine kadar inen bir yerleşimi gösteriyor. Yani Satala günümüzden 5 bin yıl öncesine kadar uzanan bir geçmişe sahip” dedi.
LEJYdaha sonrasında PİSKOPOSLUK KENTİNE DÖNÜŞMÜŞ
Satala Antik Kenti Hafriyat Lider Yardımcısı Ali Kıpramaz da ”Son hafriyatlarda Satala’nın lejydaha sonrasında piskoposluk kentine dönüştüğünü işaret eden sütun başları ve taşlar bulduk. Bizans İmparatorluğu coğrafyasında başşehir üslubu olarak gördüğümüz ve Hz. İsa’yı temsil eden kartal motiflerinin bir meselai de Satala’da bulduk” diye konuştu.
Hafriyat alanını inceleyen Türkiye Seyahat Acenteları Birliği (TÜRSAB) Doğu Karadeniz Bölge Lideri Volkan Kantarcı ise “Satala Antik Kenti’ndeki tüm bulgular ve gün yüzüne çıkarılacak eserler Doğu Karadeniz turizmine önemli katkı sağlayacak. Bakanlığımız ve valiliğin dayanaklarıyla yapılacak hafriyatlarda ortaya çıkacak yeni keşifleri heyecanla bekliyoruz” dedi.
SATALA ANTİK KENTİ
Kelkit ilçesinin 26 kilometre güneydoğusunda bulunan Sadak köyü Meşe İçi Dağları’nın doğu eteğinde kurulmuş olan antik kent, bununla birlikte Fırat sonunu koruma gayesiyle kurulmuş karakol kentidir. Roma dönemi özelliğini taşıyan buluntular yok denecek kadar azdır. Yüzeyde görünebilenler birkaç mezar steli hamam, su kameri ve kale surlarıdır lakin asıl kent üzerinin büyük kısmına bugünkü yerleşim alanı konulmuştur. Gayri muntazam dikdörtgen biçimdeki yerleşmenin etrafı doğuya yanlışsız 200 metre kuzeye hakikat 400 metre uzayan surlarla çevrilidir. Surların büyük kısmı bugünkü konutların altında kalmıştır. Köyün 1,6 kilometre kadar güneyinde ise su kemerleri bulunmaktadır. 47 göz olduğu söylenen su kemerlerinden bugüne kadar fakat 4 gözü kalmıştır.
Kelkit’in Sadak köyü hudutlarında, Roma İmparatorluğu’nun doğu sonundaki 4 büyük lejyondan 15’inci Apollinaris Lejyonu’nun 600 yıl karar sürdüğü Satala Antik Kenti’nde; 4 yıl evvel Kültür ve Turizm Bakanlığı, Müzeler Genel Müdürlüğü, Gümüşhane Valiliği ve Türk Tarih Kurumu’nun dayanağıyla 25 dönüm alanda hafriyat başlatıldı. Lejyonun ana kampı kabul edilen ‘Castrum’daki hafriyatlarda, Urartu periyodundan kalma, üzerinde baş ilah Haldi ile bitki ve hayvan sembollerinin yer aldığı savaşçılara ilişkin bronz kemer ile galeri, seramik modül ve taş figürlere ulaşıldı.
‘ÖNEMLİ BULGULAR KEŞFETTİK’
Bartın Üniversitesi Arkeoloji Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürü Hafriyat Lideri Doç. Dr. Şahin Yıldırım, 15’inci Apollinaris Lejyonu’nun, Roma İmparatorluğu’nun en görkemli lejyonlarından olduğunu; Trabzon’dan Suriye’ye uzanan Roma askeri yolunu korumak, askeri stratejik problemleri çözmek ve inançlı çizgi oluşturmak hedefiyle kurulduğunu söylemiş oldu. Satala Antik Kenti’ndeki hafriyatlarda değerli bulgular keşfettiklerini söyleyen Yıldırım, “Elde ettiğimiz bulgular bu kentin milattan evvel 3 bine kadar indiğini gösteren kalıntıları bize sundu. Burada geç tunç çağı ve erken demir çağı başlarına tarihlendirilen bir mezar bulduk. Mezar bize kent içerisinde bir höyük olduğunu gösterdi. Katmanların traşlanıp lejyonun buraya kurulduğunu görüyoruz. Roma İmparatorluğu lejyonuna ilişkin yapılarla birlikte daha sonrasında Geç Roma İmparatorluğu ve Bizans’ın başı olarak nitelendirilen erken Hristiyanlık devrine ilişkin büyük ölçekli yapılarla karşılaştık. Sütunlu revaklı bir galeri de ortaya çıkarıldı. Bu yapı tahminen bir bazilikaydı ancak Orta Bizans devirlerinde bir hamam yapısına dönüştürülmüş” dedi.
‘URARTU DEVRİNDE YERLEŞİM YERİYMİŞ’
Kazıdaki en kıymetli keşfin, Urartu Devleti’nin bölgedeki varlığını ispatlayan bulgular olduğunu belirten Doç. Dr. Yıldırım, “Bizim açımızdan epeyce değerli olan kentin Urartu devrinde de yerleşim yeri olduğunu gösteren değerli bulgular çıkması. Kurtarma hafriyatı sırasında çıkan bulgulardan biri Urartu savaşçısının kemeri. Urartular, Doğu Anadolu’da demir çağının en görkemli topluluklarından bir tanesi. Demir çağı seramikleri bize Urartu devrini gösteriyordu lakin bir yerleşim yeri olduğuna dair epeyce fazla bulgumuz yoktu. Satala’nın Urartu periyodunda de değerli bir yerleşim yeri olduğunu bize gösterdi. Özellikle bulduğumuz savaşçı kemeri, mezar ve kalıntılar buranın Urartu devrinde de Karadeniz’in ana çizgisinde tahminen de Trabzon’a kadar olan yol sınırında bir Urartu ünitesi olduğunu da göstermiş oldu” diye konuştu.
Doç. Dr. Yıldırım, seramik bulgularla bir arada bölgenin tarihinin 5 bin yıl öncesine uzandığını kaydederek, “Urartu ile birlikte burada 3 bin yıllık bir yerleşimin olduğunu, seramik bulguları da göz önüne alırsak milattan evvel 3 bine kadar inen bir yerleşimi gösteriyor. Yani Satala günümüzden 5 bin yıl öncesine kadar uzanan bir geçmişe sahip” dedi.
LEJYdaha sonrasında PİSKOPOSLUK KENTİNE DÖNÜŞMÜŞ
Satala Antik Kenti Hafriyat Lider Yardımcısı Ali Kıpramaz da ”Son hafriyatlarda Satala’nın lejydaha sonrasında piskoposluk kentine dönüştüğünü işaret eden sütun başları ve taşlar bulduk. Bizans İmparatorluğu coğrafyasında başşehir üslubu olarak gördüğümüz ve Hz. İsa’yı temsil eden kartal motiflerinin bir meselai de Satala’da bulduk” diye konuştu.
Hafriyat alanını inceleyen Türkiye Seyahat Acenteları Birliği (TÜRSAB) Doğu Karadeniz Bölge Lideri Volkan Kantarcı ise “Satala Antik Kenti’ndeki tüm bulgular ve gün yüzüne çıkarılacak eserler Doğu Karadeniz turizmine önemli katkı sağlayacak. Bakanlığımız ve valiliğin dayanaklarıyla yapılacak hafriyatlarda ortaya çıkacak yeni keşifleri heyecanla bekliyoruz” dedi.
SATALA ANTİK KENTİ
Kelkit ilçesinin 26 kilometre güneydoğusunda bulunan Sadak köyü Meşe İçi Dağları’nın doğu eteğinde kurulmuş olan antik kent, bununla birlikte Fırat sonunu koruma gayesiyle kurulmuş karakol kentidir. Roma dönemi özelliğini taşıyan buluntular yok denecek kadar azdır. Yüzeyde görünebilenler birkaç mezar steli hamam, su kameri ve kale surlarıdır lakin asıl kent üzerinin büyük kısmına bugünkü yerleşim alanı konulmuştur. Gayri muntazam dikdörtgen biçimdeki yerleşmenin etrafı doğuya yanlışsız 200 metre kuzeye hakikat 400 metre uzayan surlarla çevrilidir. Surların büyük kısmı bugünkü konutların altında kalmıştır. Köyün 1,6 kilometre kadar güneyinde ise su kemerleri bulunmaktadır. 47 göz olduğu söylenen su kemerlerinden bugüne kadar fakat 4 gözü kalmıştır.