Teknolojide Bayan Derneği ve IPSOS, Türkiye’nin Teknoloji Algısını Ölçtü

celikci

New member
Teknolojide Bayan Derneği (Wtech), bilim ve teknoloji alanında nitelikli, uzman ve uzman insan kaynağı yetiştirmek ve bayanları evvelandirerek fırsat eşitliğine katkı sağlamak üzere çalışmalarını sürdürüyor. Wtech’in, IPSOS ve Bahçeşehir Üniversitesi’yle birlikte gerçekleştirdiği “Türkiye Teknoloji ve İnsan Endeksi” araştırması “insan ve teknoloji” bağlantısını odağına alarak literatüre yeni bir perspektif kazandırıyor.

Araştırmada, Türkiye’de değişen teknolojinin günlük hayatta ve iş süreçlerindeki yerinin tespiti, bireylerin teknolojiye yatkınlıklarının ölçülmesi, teknoloji kullanmasındaki motivasyonlarının ve bariyerlerinin tespit edilerek bu alanda alınacak aksiyonların belirlenmesi hedeflendi. Bu çerçevede lise ve üniversite öğrencilerinin, ailelerin ve STEM (Bilim, Teknoloji, Mühendislik ve Matematik) alanlarındaki eğitimli iş gücünün, teknoloji konusundaki yaklaşım ve tavırlarını anlayarak alınacak aksiyonların gaye odaklı olması amaçlandı. Araştırma sonunda teknoloji algısında cinsiyet farklılıklarını ölçen ve bu alandaki bayan temsiliyetinin artırılmasına imkan sağlayacak datalar de elde edildi.

Zehra Öney: Rapor Türkiye’nin teknoloji algısını yansıtan bir ayna niteliği taşıyor

Wtech olarak, teknoloji alanındaki nitelikli insan kaynağı azlığına ve bayanlara yönelik fırsat eşitsizliğine odaklandıklarını söyleyen Teknolojide Bayan Derneği Kurucu İdare Şurası Lideri Zehra Öney,

“Teknoloji alanında donanımlı uzmanlar yetiştirmek ismine atılan her adım, toplumsal ve ekonomik refahın kapısını aralıyor”

Yakın gelecekte; yazılım teknolojileri, yapay zekâ, makine öğrenmesi, robotik süreç otomasyonu, siber güvenlik üzere daima dönüşen alanlarda nitelikli gençlere daha epeyce muhtaçlık duyulacağına dikkat çeken Öney, “Teknoloji alanında donanımlı uzmanlar yetiştirmek ismine atılan her adım, toplumsal ve ekonomik refahın kapısını aralıyor. Toplumsal gerçekleri ve gelişim noktalarını bilimsel formüllerle tespit etmek, sorunun kaynağına odaklanmamızı kolaylaştırıyor. Türkiye Teknoloji ve İnsan Endeksi’nin, kurumsal yapılara insan kaynağı stratejilerini oluştururken taraf göstereceğine inanıyorum” dedi.

Pandemi süratle gelişen teknolojinin değerli olduğu kanısını artırdı

Öney, raporda teknolojiye erişim ve kullanımla ilgili olarak iştirakçilerin hem genel birebir vakitte pandemi özelinde teknolojiye yönelik tavırlarının da ele alındığını belirtti. Araştırmaya göre her 10 şahıstan 9’u salgın öncesine kıyasla süratle gelişen teknolojinin hayatlarındaki yerinin arttığını belirtti. İştirakçilerin %57’si pandemide değişen teknolojinin kıymetinin “fazlaca arttığını” söylerken, “kısmen arttı” diyenlerin oranı ise %31 oldu.

Raporda öne çıkan bilgiler:

Teknoloji Sahipliği ve kullanması


İştirakçiler, süratle gelişen teknolojinin hayatlarındaki kıymetinin farkında ve kendilerini bu alanda geliştirme konusunda istekli.

  • İştirakçilerin %69’u “teknolojisiz bir hayat düşünemiyorum” derken, bu görüşe katılmayanların oranı ise %13.
  • Yakın gelecekte teknoloji konusunda hünerlerin daha fazla ehemmiyet kazanacağını düşünenlerin oranı %86 iken; kendini bu alanda geliştirerek daha fazla maharet kazanmak isteyen şahısların oranı %80.
  • Her 10 haniçin 4’ünde yapay zekâ içeren en az bir eser kullanılıyor.
Teknoloji Endeksi

Türkiye’de teknolojiye yönelik tavır olumlu olsa da ekonomik pürüzlerin yanı sıra teknolojik gelişmeler konusundaki tasa ve belirsizlikler sebebiyle olumlu tavır davranışa dönüşmüyor.

  • Teknoloji endeksi ölçülürken iştirakçilerin teknolojiyle ilgili bilgi seviyesi, davranışları ve tavırları olmak üzere 3 boyut ele alındı. Kullanıcıların teknolojiye dair bilgi seviyesinin %48, davranış seviyesinin %38, tavır seviyesinin ise %54 olduğu belirlendi. Her boyutun tıpkı tartıda değerlendirildiği araştırmada ortalama teknoloji endeksinin %47 olduğu kararına ulaşıldı. Buna bakılırsa toplumun teknoloji algısının orta düzeyde olduğunu söylemek mümkün.
Yapay Zekâ Algısı

İştirakçilerin çoğunluğu yapay zekanın ömrü kolaylaştırdığını düşünürken bilinmeyen getirilerine karşı da dertli. Bunun niçini ise yapay zekanın birtakım meslek kümelerinin yerini alacağı fikri.

  • Yapay zekâ konusunda iştirakçilerin %73’ü “yapay zekânın hayatımızı kolaylaştırdığını” söz ederken, %48’i “yapay zekânın ömrümüzde daha fazlaca yer alması gerektiğini” belirtiyor.
  • Toplumda yapay zekâ eserleri konusunda da bir telaş hakim. “Yapay zekâ eserleri işlerimizi elimizden alacak” niyetine sahip olan bireylerin oranı %63.
  • İştirakçilerin %46’sı “yapay zeka konusunda bilgi seviyeniz nedir?” sorusuna “duydum fakat pek bilgim yok” derken yapay zekayı söz olarak bile duymayanların oranı yalnızca %5.
  • Araştırmada dikkat çeken bir öbür nokta ise robotların dünyayı ele geçireceği telaşı. “Robotların yakın vakitte dünyayı ele geçireceklerinden kaygı ediyorum” diyenlerin oranı yüzde 38. Öte yandan bu görüşe katılmayanların oranı da yüzde 38’lik bir oranda ve ötürüsıyla husus hakkındaki görüşler eşit. Yüzde 24’lük Kararsızlar ile birlikte toplum bu telaş konusunda ikiye bölünmüş durumda.
STEM Alanında Bayan Algısı

Raporda bayanların STEM alanlarında daha etkin rol alabilmelerinin önünde duran “cam tavan” tesirine dikkat çekiliyor. Bu durumun, bayanların iş hayatında eksik motivasyon ve dayanakla yükselmelerine niye olduğu belirtiliyor.

  • STEM alanlarındaki iş alımlarında adamların lehine bir tavır olduğunu düşünenlerin oranı %36.
Teknolojiye yönelik algılar dertle şekilleniyor

Bireylerde teknolojiye yönelik algılar korkuyla şekilleniyor ve toplumda teknolojik gelişmelerin suratını yakalayamama kaygısı de hakim.

  • Teknolojik gelişmelerin suratına yetişemedikleri ve sahip oldukları bilgi seviyesinin kâfi olmadığı fikri, bireylerde tasaya yol açıyor. Bireyler yakın gelecekte, süratle gelişen teknolojinin hayatlarını olumlu etkileyeceğini düşünseler de bu alandaki meçhullükten ve yetersiz bilgiden dolayı telaşlı.
  • Bireyler, toplumsal medya ve tanınan kültürün tesiriyle teknolojik gelişmelerin yakın gelecekte olumsuz sonuçlar doğurabileceği konusunda çok telaşlı. Bu tedirginliğin, teknolojik yeniliklere adaptasyon sürecinde gecikmelere yol açabileceği öngörülüyor.
Araştırmaya büyük kurumlardan takviye

Projeyi akademi, sendika üzere alanlardan tesirli destekçilerin yanı sıra bankacılık, e-ticaret, yazılım ve davet merkezi üzere farklı bölümlerde faaliyet gösteren büyük şirketler de destekledi. Bahçeşehir Üniversitesi araştırmayı akademik katkılarıyla desteklerken, Türkiye Patron Sendikaları Konfederasyonu (TİSK), Denizbank, GittiGidiyor, eLogo ve Tempo ise araştırmaya finansal takviye sağladı.

Rapor derneğin çalışmalarının sürdürülebilir bulunmasına katkı yapacak

Kurumsal amaçları için Türkiye Teknoloji ve İnsan Endeksi raporundan yaralanmak isteyen kurumlar, şirketler, sivil toplum kuruluşları, akademi dünyası üzere ilgili tüm paydaşlar, Teknolojide Bayan Derneği (Wtech) ile [email protected] adresinden irtibata geçerek rapora erişebilecek.

Araştırma iki etapta gerçekleşti

Gaye kapsamında genel kamuoyu ile online görüşmeler ve pazarlama, reklam, satış alanında üst seviye yönetici ve akademisyenlerle birebir görüşmelerden oluşan iki basamaklı bir araştırma tasarımı kurgulandı. Birinci basamakta 15-65 yaş aralığında Türkiye temsiliyeti olan 1231 şahısla görüşmeler yapıldı. Bu görüşmelere ek olarak ebeveynler, alan tercihi yapmış genel lise ve meslek lisesi öğrencileri, STEM alanında ve farklı alanlarda eğitim alan üniversite öğrencileri ve mezunların yanı sıra bir daha bu alanda yahut öteki iş alanlarında çalışan bireylerle de görüşmeler yapıldı. İkinci basamakta ise üst seviye ve akademisyenlerle derinlemesine 20 görüşme gerçekleştirildi.