Tıbbi cihazcı, yeni teknolojiyi dışarıya eskiyi iç pazara veriyor

Bilgin

Global Mod
Global Mod
Yasemin SALİH

DÜNYA’nın gündeme getirdiği “Yeni ilaçların yüzde 75’i Türkiye’ye girmiyor” haberinin akabinde tıbbi aygıt dalından de “eski teknoloji” açıklamaları geldi. DÜNYA’ya konuşan yerli ve yabancı bölüm temsilcileri, ithal ya da yerli fark etmeksizin Türkiye’nin tıbbi aygıtta eski teknolojileri kullandığını ortaya koydu.

Ortopedi ve Omurga Cerrahisi Tıbbi Gereç İmalatçıları, İthalatçıları ve İhracatçıları Derneği (ORDER) Lideri Adem Uyanık, “Eucomed bilgileri son 10 yılda geliştirilen aygıtların Türkiye pazarına girmediğini gösteriyor. Bunun sebebi Türkiye’de en büyük alıcı pozisyonunda olan devletin fiyat politikası” dedi. SGK’nın dal gerçeklerini göz gerisi ederek tek tarafl ı fiyat tespit ettiğini söz eden Uyanık, şu biçimde konuştu: “Türkiye’de Tıbbi Materyal Fiyat Kurulu ismindeki oluşumda tek bir dal temsilcisi yok. Biz bunu gerekli tüm kuruluşlara, bireylere ilettik ancak ‘olmaz o denli şey’ diyorlar. Bir malı fiyatını benim adıma tespit ediyorsun. Tıbbi aygıt önemli Ar-Ge yapan bir bölümdür. Teknoloji bölümüdür lakin ben ihraç ettiğim eseri Türkiye’ye satamıyorum. Zira maliyeti kurtarmıyor.”

“Yeni teknolojiye adaptasyon yok”

Küresel cirosu 35 milyar dolar, Ar-Ge bütçesi ise 2,7 milyar dolar olan dünya medikal teknoloji devi Medtronic’in Türkiye, Batı Asya ve Levant Bölge Lider Yardımcısı Ayhan Öztürk de Türkiye’nin büyüyen lakin problemli bir pazar olduğunu tabir etti. hem de Araştırmacı Tıp Teknolojileri Üreticileri Derneği (ARTED) Lideri da olan Öztürk, “TL’nin bedel kaybetmesi pazarın sürdürülebilirliğini olumsuz etkiledi, başka gelişmekte olan pazarlar içinde Türkiye’yi negatif ayrıştırdı. Hasta var, sıhhat sistemi büyüyor ancak TL’nin değersizleşmesi niçiniyle firmalar finansal açıdan zorlanıyorlar” dedi.

Globalde enflasyonun artması ve tıbbi aygıtta hammadde maliyetlerinin yükselmesi niçiniyle gelişen pazarların tıbbi aygıta erişiminin zorlaştığını vurgulayan Öztürk, şu sözleri kullandı: “Türkiye’de tıbbi aygıt kesiminin büyüklüğü öbür gelişmekte olan ülkelerin de gerisinde. Zira Türkiye hastalık daha sonrasına odaklı bir sıhhat pazarı. DMO, 90-120 gün vadede geri ödeme yapıyor olması, öngörülebilirliği artırması açısından olumlu bir durum. Fakat kimi kahırlar var. Örneğin şu anda her kalp piline tıpkı para ödeniyor. Her aygıt birebir değil. Biz son teknoloji mamüllerin Türkiye’ye adaptasyonu konusunda çalışmalarımıza devam etmek istiyoruz.”

Yeni süratle gelişen teknolojinin geri ödeme sistemine girmesinin kısıtlı olduğuna dikkat çeken Öztürk, bu niçinle bu aygıtların Türkiye’ye büyük çapta adaptasyonu olmadığının altını çizdi. Öztürk, “A Tipi Müracaat deniliyor. Yani sıfır değişen teknolojinin sisteme girme başvurusu. Bu müracaatlara son periyotta geri dönüş yok. Bu niçinle adaptasyonda da badire var. Yeniler giremiyor” sözlerini kullandı.

“Türkiye, maliyeti aşağı çekerek teknolojiyi değerlendiremiyor”

TOBB Türkiye Medikal Meclisi Lideri Mete Özgürbüz, “İnovatif eseri Türkiye’ye getirmek mümkün değil” kelamlarıyla tıbbi aygıtta eski teknolojiye dikkat çekti. Özgürbüz, “Bu durum fiyat-kalite istikrarından kaynaklanıyor. SUT sistemi başlarda yerli üreticinin lehineydi. Yerliye de yabancıya da devlet tıpkı fiyatı veriyordu. Fakat SGK ortasında üç-beş kişilik bir takım artık bu fiyatlara karar veriyor. halbuki sıhhat teknolojilerini pahalandırmak başka bir ihtisas gerektirir. SGK’daki grupta bunu takip edemiyorlar. Fiyatı neye bakılırsa kıymetlendirdikleri aşikâr değil” diye konuştu. Yeni teknolojiye ayrılan paranın aslında sıhhat maliyetlerini aşağı çekecek tesire sahip olduğunu tabir eden Özgürbüz, şöyleki devam etti:

“Sağlık sisteminde maliyetleri aşağı çekecek teknolojiler geliştiriliyor lakin Türkiye bunları değerlendiremiyor. Hastanın konforunun artmasından, sıhhat turizminden yatış müddetlerinin azalmasına kadar biroldukça alanı etkilemesi kelam konusu. Lakin bunu anlamak için fiyat belirleme komitesinin multidisipliner olması gerekiyor. yıllardır bunu düzeltin diyoruz sonuç yok. SGK’da bu işi bilen gruplar dağıtıldı. Daima yeni isimler geliyor, onlar da probleme hakim değil. SGK, metal ile özel gereç esere birebir fiyatı ödüyor. bu biçimde olunca ben niye inovatif eserimi Türkiye’ye satayım? Tıbbi aygıt dalının ihracatının yüzde 80’ini inovatif, yeni teknoloji eserler oluşturuyor. Benzeri niçinlerden dolayı yabancı şirketler de yeni teknolojiyi Türkiye’ye vermiyor. Hayati eserlerde bile birebir siyaset izleniyor. Örneğin Türkiye’de son teknoloji kalp pili yok. Eski kuşak kalp pilleri var. Özel hastanelerin kimileri lakin yeni eserleri Türkiye’deki hastalara sunabiliyor.”