Türkiye el yıkamada dünyayı solladı
AA-DHA Hastalıkları önlemenin ve hayat kurtarmanın en kıymetli yollarından biri el yıkama olduğundan her yıl 15 Ekim Dünya El Yıkama Günü olarak kutlanıyor. bir hayli hastalık bedene eller yoluyla bulaşıyor. Teneffüs ve damlacık yoluyla bulaşan hastalıklar evvela ellerden insanlara geçiyor. El hijyeninin kıymetine dikkat çeken Sıhhat Bakanlığı da güne özel yaptığı açıklama yaptı. Açıklamada, el yıkamanın birey ve toplum sıhhatinin korunması ve hastalıkların önlenmesinde sıradan, ucuz, toplumda her bireyin uygulayabileceği son derece tesirli bir sistem olduğu açıklandı. Kâfi el hijyeninin, bugün tüm dünyanın gayret ettiği Kovid-19 başta olmak üzere teneffüs yoluyla bulaşan ve besin kaynaklı hastalıkların azaltılmasında, toplumda çoğunlukla görülen gastroenteritler, dışkı ile bulaşan hastalıklar, paraziter ve mantarlara bağlı gelişen hastalıkların önlenmesinde sıradan fakat en tesirli korunma formül olduğu vurgulanırken yalnızca el yıkama ile çocuklardaki ishal olaylarının ve ishale bağlı ölümlerin yaklaşık yüzde 50’sinin önlenebileceği tabir edildi.
NE VAKİT EL YIKANMALI?
Kovid-19 salgını ile uğraşta de maske, aralık ve paklık önlemleri ortasında en kıymetli ögelerden birinin ellerin sık sık yıkanması olduğuna işaret edilen açıklamada şunlar kaydedildi:
“Ellerimiz gün boyunca kirlenir. Bu niçinle, eller gün içerisinde sık sık su ve sabun ile düzgünce yıkanmalıdır. Eller, yemek yemedilk evvel ve yemek yedikten daha sonra, hastaya temas etmedilk evvel ve hastaya temas ettikten daha sonra, tuvaleti kullandıktan daha sonra, çocukların altını değiştirdikten daha sonra, üst teneffüs yolu sekresyonları ile temas ettikten daha sonra, bozulmuş besin ve çöplere dokunduktan daha sonra, toplumda ortak kullanılan araçların kullanmasından daha sonra (toplu taşım araçları, para alışverişi, telefon vb.) ayrıyeten kedi, köpek ve öteki tüm hayvanlarla temas ettikten daha sonra kesinlikle yanlışsız usulle yıkanmalıdır. Faal bir el hijyeni, her seferinde gerçek yıkama tekniğinin uygulanması ile sağlanabilir. Yanlışsız el yıkama tekniğiyle kişi ve toplum sıhhatinin korunmasına kıymetli bir katkı sağlanmaktadır.”
20 SANİYE AYIRIN
Sıhhat Bakanlığı’nın “Dünya El Yıkama Günü” ötürüsıyla düzenlediği aktiflikte de konuşan Yıldırım Beyazıt Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Enfeksiyon Hastalıkları Bilim Kısmı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Aslınur Özkaya Parlakay, “Okuldan ya da işten meskene döndüğümüzde, yemektilk evvel ve daha sonra, tuvalete girdikten daha sonra, sokak hayvanlarını sevdiysek, öksürük ve hapşırıkta daha sonra kesinlikle ellerimizi yıkamamız gerekiyor. Çocuklarımıza yanlışsız yıkamanın sıvı sabunu ve köpüğü damlattıktan ya da katı sabunla eli köpürttükten daha sonra 20 saniye sürmesi gerektiğini anlatmakta yarar var. Çocuklar, iki kere ‘iyi ki doğdun’ müziğini söyleyince bu süreyi ortalayabiliyoruz” dedi.
TÜRKİYE DÜZGÜN DURUMDA
El temizliğinin kıymetinin koronavirüsle birlikte arttığını belirten Enfeksiyon Hastalıkları ve Mikrobiyoloji Uzmanı Prof. Dr. Gürkan Mert ise yaptığı açıklamada, el yıkama oranları üzerine farklı ülkelerde yapılan araştırmalara dikkat çekti:
“Başka ülkelerde yapılmış çalışmalar insanların yüzde 40’ının el yıkamaya uymadığını gösteriyor. Bu son 2 yıl içerisinde yapılmış bir çalışma. Farklı ülkelerden örneklemeler alınmış. 1000-1500 kişi izlenmiş. Bu şahıslara nasıl ve ne çoğunlukla ellerini yıkadıkları sorulmuş. El yıkama ahengi yüzde 38.8 çıkmış. Beşerler ellerini koronavirüse karşın yıkamıyor. Türkiye’de ise soru-cevap biçiminde bir anket usulünde araştırma yapılmış. Türkiye dünyadaki oranın epeyce fazlaca daha üstünde, bizde el yıkamaya ahenk yüzde 55-60 civarlarında. Dünya ortalamasının epeyce üzerindeyiz.”
2.3 MİLYAR KİŞİNİN KONUTUNDA SUYU YOK
Dünya El Yıkama Günü ötürüsıyla UNICEF’in paylaştığı bilgi notunda, sabun kullanarak el yıkamanın Kovid-19 da dahil olmak üzere bulaşıcı hastalıklarla uğraşta kritik ehemmiyete sahip olduğu belirtilirken, dünya genelinde her 10 bireyden 3’ü yahut öteki bir deyişle 2.3 milyar kişinin meskende su ve sabunla el yıkama imkanına sahip olmadığı vurgulandı. UNICEF, bu durumun en çok en az gelişmiş ülkeleri etkilediğine dikkat çekerek ve dünya ile ilgili şu bilgileri paylaştı:
Meskende temel el hijyeni imkanlarına erişimi olan dünya nüfusu 5 milyardan 5.5 milyara, öbür bir deyişle yüzde 67’den yüzde 71’e yükseldi.
Mevcut eğilimler devam ederse 10 yılın sonunda bir daha de 1.9 milyar insan temel el hijyenine erişemiyor olacak. Buna hiç bir hizmete erişemeyen 670 milyon kişi de dahil.
En az gelişmiş ülkelerde 10 şahıstan ortalama 6’sı konutta temel el hijyeni imkanlarından mahrum.
Dünya genelinde her 5 okuldan 2’sinde öğrencilerin su ve sabunla el yıkayabilecekleri temel hijyen hizmetleri bulunmuyor.
En az gelişmiş ülkelerdeki 10 okuldan 7’sinde çocukların ellerini yıkaması için rastgele bir imkan yok.
Dünya genelinde her 3 sıhhat kuruluşundan birinde, hastanın, sıhhat çalışanının bulunduğu ve tedavinin hastayla temas halinde yürütüldüğü bakım noktalarında el hijyeni tesis mevcut değil.
2030’a kadar dünyanın en az gelişmiş 46 ülkesindeki tüm meskenlerde el hijyeni sağlamanın maliyeti tahminen 11 milyar ABD dolara muadil.
Hijyeni teşvik etmenin hükümetlere maliyetinin kişi başına yılda 25 cent’e eşit olduğu kestirim ediliyor.
AA-DHA Hastalıkları önlemenin ve hayat kurtarmanın en kıymetli yollarından biri el yıkama olduğundan her yıl 15 Ekim Dünya El Yıkama Günü olarak kutlanıyor. bir hayli hastalık bedene eller yoluyla bulaşıyor. Teneffüs ve damlacık yoluyla bulaşan hastalıklar evvela ellerden insanlara geçiyor. El hijyeninin kıymetine dikkat çeken Sıhhat Bakanlığı da güne özel yaptığı açıklama yaptı. Açıklamada, el yıkamanın birey ve toplum sıhhatinin korunması ve hastalıkların önlenmesinde sıradan, ucuz, toplumda her bireyin uygulayabileceği son derece tesirli bir sistem olduğu açıklandı. Kâfi el hijyeninin, bugün tüm dünyanın gayret ettiği Kovid-19 başta olmak üzere teneffüs yoluyla bulaşan ve besin kaynaklı hastalıkların azaltılmasında, toplumda çoğunlukla görülen gastroenteritler, dışkı ile bulaşan hastalıklar, paraziter ve mantarlara bağlı gelişen hastalıkların önlenmesinde sıradan fakat en tesirli korunma formül olduğu vurgulanırken yalnızca el yıkama ile çocuklardaki ishal olaylarının ve ishale bağlı ölümlerin yaklaşık yüzde 50’sinin önlenebileceği tabir edildi.
NE VAKİT EL YIKANMALI?
Kovid-19 salgını ile uğraşta de maske, aralık ve paklık önlemleri ortasında en kıymetli ögelerden birinin ellerin sık sık yıkanması olduğuna işaret edilen açıklamada şunlar kaydedildi:
“Ellerimiz gün boyunca kirlenir. Bu niçinle, eller gün içerisinde sık sık su ve sabun ile düzgünce yıkanmalıdır. Eller, yemek yemedilk evvel ve yemek yedikten daha sonra, hastaya temas etmedilk evvel ve hastaya temas ettikten daha sonra, tuvaleti kullandıktan daha sonra, çocukların altını değiştirdikten daha sonra, üst teneffüs yolu sekresyonları ile temas ettikten daha sonra, bozulmuş besin ve çöplere dokunduktan daha sonra, toplumda ortak kullanılan araçların kullanmasından daha sonra (toplu taşım araçları, para alışverişi, telefon vb.) ayrıyeten kedi, köpek ve öteki tüm hayvanlarla temas ettikten daha sonra kesinlikle yanlışsız usulle yıkanmalıdır. Faal bir el hijyeni, her seferinde gerçek yıkama tekniğinin uygulanması ile sağlanabilir. Yanlışsız el yıkama tekniğiyle kişi ve toplum sıhhatinin korunmasına kıymetli bir katkı sağlanmaktadır.”
20 SANİYE AYIRIN
Sıhhat Bakanlığı’nın “Dünya El Yıkama Günü” ötürüsıyla düzenlediği aktiflikte de konuşan Yıldırım Beyazıt Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Enfeksiyon Hastalıkları Bilim Kısmı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Aslınur Özkaya Parlakay, “Okuldan ya da işten meskene döndüğümüzde, yemektilk evvel ve daha sonra, tuvalete girdikten daha sonra, sokak hayvanlarını sevdiysek, öksürük ve hapşırıkta daha sonra kesinlikle ellerimizi yıkamamız gerekiyor. Çocuklarımıza yanlışsız yıkamanın sıvı sabunu ve köpüğü damlattıktan ya da katı sabunla eli köpürttükten daha sonra 20 saniye sürmesi gerektiğini anlatmakta yarar var. Çocuklar, iki kere ‘iyi ki doğdun’ müziğini söyleyince bu süreyi ortalayabiliyoruz” dedi.
TÜRKİYE DÜZGÜN DURUMDA
El temizliğinin kıymetinin koronavirüsle birlikte arttığını belirten Enfeksiyon Hastalıkları ve Mikrobiyoloji Uzmanı Prof. Dr. Gürkan Mert ise yaptığı açıklamada, el yıkama oranları üzerine farklı ülkelerde yapılan araştırmalara dikkat çekti:
“Başka ülkelerde yapılmış çalışmalar insanların yüzde 40’ının el yıkamaya uymadığını gösteriyor. Bu son 2 yıl içerisinde yapılmış bir çalışma. Farklı ülkelerden örneklemeler alınmış. 1000-1500 kişi izlenmiş. Bu şahıslara nasıl ve ne çoğunlukla ellerini yıkadıkları sorulmuş. El yıkama ahengi yüzde 38.8 çıkmış. Beşerler ellerini koronavirüse karşın yıkamıyor. Türkiye’de ise soru-cevap biçiminde bir anket usulünde araştırma yapılmış. Türkiye dünyadaki oranın epeyce fazlaca daha üstünde, bizde el yıkamaya ahenk yüzde 55-60 civarlarında. Dünya ortalamasının epeyce üzerindeyiz.”
2.3 MİLYAR KİŞİNİN KONUTUNDA SUYU YOK
Dünya El Yıkama Günü ötürüsıyla UNICEF’in paylaştığı bilgi notunda, sabun kullanarak el yıkamanın Kovid-19 da dahil olmak üzere bulaşıcı hastalıklarla uğraşta kritik ehemmiyete sahip olduğu belirtilirken, dünya genelinde her 10 bireyden 3’ü yahut öteki bir deyişle 2.3 milyar kişinin meskende su ve sabunla el yıkama imkanına sahip olmadığı vurgulandı. UNICEF, bu durumun en çok en az gelişmiş ülkeleri etkilediğine dikkat çekerek ve dünya ile ilgili şu bilgileri paylaştı:
Meskende temel el hijyeni imkanlarına erişimi olan dünya nüfusu 5 milyardan 5.5 milyara, öbür bir deyişle yüzde 67’den yüzde 71’e yükseldi.
Mevcut eğilimler devam ederse 10 yılın sonunda bir daha de 1.9 milyar insan temel el hijyenine erişemiyor olacak. Buna hiç bir hizmete erişemeyen 670 milyon kişi de dahil.
En az gelişmiş ülkelerde 10 şahıstan ortalama 6’sı konutta temel el hijyeni imkanlarından mahrum.
Dünya genelinde her 5 okuldan 2’sinde öğrencilerin su ve sabunla el yıkayabilecekleri temel hijyen hizmetleri bulunmuyor.
En az gelişmiş ülkelerdeki 10 okuldan 7’sinde çocukların ellerini yıkaması için rastgele bir imkan yok.
Dünya genelinde her 3 sıhhat kuruluşundan birinde, hastanın, sıhhat çalışanının bulunduğu ve tedavinin hastayla temas halinde yürütüldüğü bakım noktalarında el hijyeni tesis mevcut değil.
2030’a kadar dünyanın en az gelişmiş 46 ülkesindeki tüm meskenlerde el hijyeni sağlamanın maliyeti tahminen 11 milyar ABD dolara muadil.
Hijyeni teşvik etmenin hükümetlere maliyetinin kişi başına yılda 25 cent’e eşit olduğu kestirim ediliyor.