‘Yangın emniyet şeridi olmalı’
Cihat Aslan – Türkiye’de son üç günde felakete yol açan orman yangınları büyük tahribata yol açtı. Bu yangınlarda tarım toprakları, köyler, mahalleler ve küçük-büyükbaş ve yabanî hayvanlar yanarken, dört vatandaşımız hayatını kaybetti. Yangınların çıkış sebepleri, büyümesindeki etkenler, müdahaledeki yanlışlıklar ve yapılması gerekenleri meteoroloji uzmanı, yangın risk uzmanı ve yangın ekolojisi uzmanı Milliyet’e anlattı.
‘Önlem alınmalıydı’
İTÜ Meteoroloji Mühendisliği Kısmı öğretim üyesi Prof. Dr. Mikdat Kadıoğlu, yangınların meydana gelmesine sebep olan yangın üçgenini şu biçimde anlattı:
“Şu anda Toroslar’ın yahut İç Anadolu’daki dağların yüksek basınç merkezinden rüzgarların daima olması fön tesiri yaratıyor. Bütün yüzey kurudu ve nem yüzde 6’lara kadar düştü. Yani rastgele bir kıvılcım, iki yaprağın birbirine sürtmesi bir anda büyük orman yangınına dönüşücek hava durumuna dönüştü. Her şey yanmak için hazır hale geldi. Bu sırada komplo teorileri de öne çıkıyor. Bu yangınlarda rol almak isteyen teröristler de faal hale geliyor. Yangınların temel ana sebebi bir hafta evvelkine göre bugün ortasında bulunduğumuz hava koşulları. Meteorolojinin hava koşullarına bakarak orman yangınlarını evvelinde tespit edip yangın çıkmadan ormanlara giriş çıkışları yasaklaması gerekirdi.”
‘Kozalak yangını büyütür’
Yangın risk uzmanı ve Türkiye Yangından Korunma Ve Eğitim Vakfı (TÜYAK) eski lideri Cemal Kozacı, Akdeniz ve Ege’nin çam ormanlarından oluştuğunu belirterek, şunları söylemiş oldu: “Şu an Marmaris Akyaka’dayım. Buradaki bütün oteller çam ormanlarının ortasında. Çam ağacı epey yanıcı husustur. Çam ağaçları terebentin denen yanıcı husus salgılarlar. Sıcaklık niçiniyle çam ormanlarında çıkan bir yangında kozalaklar nasıl şöminede, mangalda patlıyorsa, bu yangınlarda da patlayarak yangını yayar. Bu yangınlar terör de, kundaklama da olabilir. Hepsi olasılıklar.”
‘Alışkanlık oldu’
Türkiye Ormancılar Derneği Batı Akdeniz Şubesi Lideri ve Yangın Ekolojisi Uzmanı Prof. Dr. Tuncay Neyişçi de, yangınlara müdahale biçimi ile ilgili, “Orman yangınlarında helikopter ile müdahaleyi alışkanlık haline getirdik. Karadan müdahale epey daha kıymetlidir ve biz bunu unuttuk. Karadaki gruplar, öncesinde hesaplanmış ve teminat altına alınmış bir uzaklıktan yanıcı unsurları ortadan kaldırarak, daha güç yanan hale getirir. Burada gerekiyorsa su ya da yangın geciktirici dediğimiz kimyasalları kullanarak karada tespit edebilmelidir. Manavgat’taki yangından örnek verecek olursam, bakanın dediğine nazaran; 26 tane helikopter ve üç tane uçak yangının üzerine su atıyor. Bu boyuta gelmiş bir yangının, üzerine su atarak söndüremezsiniz. 10 tonluk su atan bir uçak, gidip 15 dakikada su alana kadar, o 15 dakika içerisinde o suyun tesirinden eser kalmaz” diye konuştu.
‘Sınır fazlaca olunca risk de artıyor’
Prof. Tuncay Neyişçi, şu tekliflerde bulundu:
İnsan nüfusu, orman içerisine girip çıkan insan sayısı ve orman içerisinde müsaade verilen (taş ocağı) ölçüleri günden güne artıyor. Bunlar arttıkça da ormanların yanma riski paralel olarak artış gösteriyor. Bunun önüne geçilmeli.
Yangınların epeyce olmasının gerisindeki niçinlerden biri tarım-orman alanlarındaki hudutların fazla olmasıdır. Hudut hayli olunca risk de artıyor. Burada Orman Bakanlığı’nın önlem alması gerekiyor.
Yerleşim yeri ile orman, yerleşim yeri ile tarım toprakları içinde ara uzamalı.
Orman ile anız yakılan tarla içinde en az iki pulluk genişliğinde sürülmüş olması gerekli.
Tarım yerleri ile orman içinde yangın emniyet şeritleri olmalı. Zira yangınların büyük kısmı tarım alanlarından ormana geçiyor.
Orman ortasındaki köylerde binaların etrafına yangından kollayıcı şeritler konulmalı, ormanlık alan ile meskenler içinde aralık olmalı.
Cihat Aslan – Türkiye’de son üç günde felakete yol açan orman yangınları büyük tahribata yol açtı. Bu yangınlarda tarım toprakları, köyler, mahalleler ve küçük-büyükbaş ve yabanî hayvanlar yanarken, dört vatandaşımız hayatını kaybetti. Yangınların çıkış sebepleri, büyümesindeki etkenler, müdahaledeki yanlışlıklar ve yapılması gerekenleri meteoroloji uzmanı, yangın risk uzmanı ve yangın ekolojisi uzmanı Milliyet’e anlattı.
‘Önlem alınmalıydı’
İTÜ Meteoroloji Mühendisliği Kısmı öğretim üyesi Prof. Dr. Mikdat Kadıoğlu, yangınların meydana gelmesine sebep olan yangın üçgenini şu biçimde anlattı:
“Şu anda Toroslar’ın yahut İç Anadolu’daki dağların yüksek basınç merkezinden rüzgarların daima olması fön tesiri yaratıyor. Bütün yüzey kurudu ve nem yüzde 6’lara kadar düştü. Yani rastgele bir kıvılcım, iki yaprağın birbirine sürtmesi bir anda büyük orman yangınına dönüşücek hava durumuna dönüştü. Her şey yanmak için hazır hale geldi. Bu sırada komplo teorileri de öne çıkıyor. Bu yangınlarda rol almak isteyen teröristler de faal hale geliyor. Yangınların temel ana sebebi bir hafta evvelkine göre bugün ortasında bulunduğumuz hava koşulları. Meteorolojinin hava koşullarına bakarak orman yangınlarını evvelinde tespit edip yangın çıkmadan ormanlara giriş çıkışları yasaklaması gerekirdi.”
‘Kozalak yangını büyütür’
Yangın risk uzmanı ve Türkiye Yangından Korunma Ve Eğitim Vakfı (TÜYAK) eski lideri Cemal Kozacı, Akdeniz ve Ege’nin çam ormanlarından oluştuğunu belirterek, şunları söylemiş oldu: “Şu an Marmaris Akyaka’dayım. Buradaki bütün oteller çam ormanlarının ortasında. Çam ağacı epey yanıcı husustur. Çam ağaçları terebentin denen yanıcı husus salgılarlar. Sıcaklık niçiniyle çam ormanlarında çıkan bir yangında kozalaklar nasıl şöminede, mangalda patlıyorsa, bu yangınlarda da patlayarak yangını yayar. Bu yangınlar terör de, kundaklama da olabilir. Hepsi olasılıklar.”
‘Alışkanlık oldu’
Türkiye Ormancılar Derneği Batı Akdeniz Şubesi Lideri ve Yangın Ekolojisi Uzmanı Prof. Dr. Tuncay Neyişçi de, yangınlara müdahale biçimi ile ilgili, “Orman yangınlarında helikopter ile müdahaleyi alışkanlık haline getirdik. Karadan müdahale epey daha kıymetlidir ve biz bunu unuttuk. Karadaki gruplar, öncesinde hesaplanmış ve teminat altına alınmış bir uzaklıktan yanıcı unsurları ortadan kaldırarak, daha güç yanan hale getirir. Burada gerekiyorsa su ya da yangın geciktirici dediğimiz kimyasalları kullanarak karada tespit edebilmelidir. Manavgat’taki yangından örnek verecek olursam, bakanın dediğine nazaran; 26 tane helikopter ve üç tane uçak yangının üzerine su atıyor. Bu boyuta gelmiş bir yangının, üzerine su atarak söndüremezsiniz. 10 tonluk su atan bir uçak, gidip 15 dakikada su alana kadar, o 15 dakika içerisinde o suyun tesirinden eser kalmaz” diye konuştu.
‘Sınır fazlaca olunca risk de artıyor’
Prof. Tuncay Neyişçi, şu tekliflerde bulundu:
İnsan nüfusu, orman içerisine girip çıkan insan sayısı ve orman içerisinde müsaade verilen (taş ocağı) ölçüleri günden güne artıyor. Bunlar arttıkça da ormanların yanma riski paralel olarak artış gösteriyor. Bunun önüne geçilmeli.
Yangınların epeyce olmasının gerisindeki niçinlerden biri tarım-orman alanlarındaki hudutların fazla olmasıdır. Hudut hayli olunca risk de artıyor. Burada Orman Bakanlığı’nın önlem alması gerekiyor.
Yerleşim yeri ile orman, yerleşim yeri ile tarım toprakları içinde ara uzamalı.
Orman ile anız yakılan tarla içinde en az iki pulluk genişliğinde sürülmüş olması gerekli.
Tarım yerleri ile orman içinde yangın emniyet şeritleri olmalı. Zira yangınların büyük kısmı tarım alanlarından ormana geçiyor.
Orman ortasındaki köylerde binaların etrafına yangından kollayıcı şeritler konulmalı, ormanlık alan ile meskenler içinde aralık olmalı.